Geleneksel Türk Tiyatrosu Soruları
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu5.
bölümünde zurnacı, Pişekâr havası çalar. Pişekâr çıkar ve
izleyiciyi selâmladıktan sonra zurnacıyla konuşur. Bu konuş-
mada, oynanacak oyunun adı bildirilir. Daha sonra zurnacı Ka-
vuklu havasını çalar. Kavuklu ile Kavuklu arkası oyun alanına
girer. Kavuklu ile Kavuklu arkası arasında kısa bir konuşma ge-
çer. Sonra bu kişiler birden Pişekâr'ı görüp korkarlar ve korku-
dan birbirlerinin üstüne düşerler. Bazı oyunlarda zenne takımı
ve Çelebi'nin daha önce çıkıp Pişekâr'la konuştukları bir sahne
de vardır.
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi
getirilmelidir?
A) Mukaddime (giriş)
B) Muhavere (söyleşme)
C) Fasil (oyun)
D) Bitiş
E) Paravan
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu10.
Göstermeye Bağlı Edebî Metinler
Modern tiyatro
Göstermeye bağlı edebî metinlerin gruplandırıl-
masıyla ilgili şemada eksik olan yere aşağıdaki-
lerden hangisi getirilmelidir?
A) Geleneksel Türk tiyatrosu
B) Dramatik tiyatro
C) Devlet tiyatrosu
D) Köy seyirlik tiyatrosu
E) Eski tiyatro
Lise Türkçe
Geleneksel Türk TiyatrosuA
A
Türkiye Geneli - 1
imler-1
13
aldı sanki.
bilir mi?
Asli'nin
n var ne
dönüp
inanamadı.
Ün! Ne
uşlara
dallar kırıldı
gördü, işitti
erse yine o
12. (- Hay Allah müstahakını versin! Anahtar hırsız
girmesin diyedir, hırsıza kolaylık vermek için değil.
(II) - (Arkalanndan) Hay gidi abdallar hay?
Anahtarlannı kaybetmişler, kilitli kalmışlar.
( - (Ses gelen tarafa dönerek) Senin çenen amma
açık kalmış... Siz çilingir misiniz?
(IT) - Hayır efendim; bendeniz bu mahallenin
muhtanyim. Bir müşkülünüz mü var?
(1) - Bizim yok, ama burada bir düşkün var.
(11) - Ne düşkünü?
(1) - Senin gibi bir tımarhane düşkünü.
(11) - Efendim, "Bir müşkülünüz mü var?" dedim, yani
bir işiniz mi var?
(0) - Evet, bir dişimiz var, iki babamız. Sen bizi hindi
çobani mi zannettin?
(II) - Hayır, hindi çobani mindi çobanı değil, ben sizi
hiçbir şeye benzetemedim.
(1) - Efendim, sayenizde biz de adamız.
(II) - Bir adam kendine iftira etmez. Yalan
söylüyorsun. (Güler.)
Palme Yayınevi
(1) - Sana adam olduğumuzu nasıl ispat edelim? İşte
senin gibi başımız, elimiz, ayağımız var.
Yukarıdaki konuşmada ayraç içinde verilen I ve II
numaralı yerlerde kimlerin konuştuğu ve oyunun
alındığı bölüm aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir?
1
II
JUZ
ahzun,
Alindiği bölüm
Kavuklu
Fasil
A Pişekâr
B) Çelebi
C) Kavuklu
Kavuklu
si
Bitiş
Muhavere
D)
Zenne
Pişekâr
Çelebi
Zenne
Mukaddime
)
Cüce
Fasil
Lise Türkçe
Geleneksel Türk TiyatrosuDENEME-21
10. Karagöz oyunuyla ilgili olarak aşağıda verilen bilgilerden
hangisi yanlıştır?
A) Karagöz oynatan kişi olarak bilinen hayâli ya da hayalbazın
en önemli yardımcısı perde gazeli, şarkı, türkü okuyan, tef
çalan yardaktır.
B) Güldürme esasına dayanan Karagöz, ağırlıklı olarak yanlış
anlamalardan doğan bir kargaşayı yansıtır.
C) Oyun daha çok asıl bölüm kabul edilen muhaverede ele
alınan konunun ismiyle anılır.
D) Karagöz oyunu doğaçlamaya dayanır, yazılı bir metni yok-
tur ancak bazı konular sıklıkla ele alınır.
E) Karagöz oyununun piri Şeyh Muhammed Küşteri olarak
kabul edildiğinden Karagöz oyununa "Küşteri Meydanı" da
denir.
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu8
AYT/TDE-SOS-1
25. İlk Çağ uygarlıklarından Yunan Medeniyeti'nin ortaya
çıktığı coğrafyanın dar bir sahil şeridine sahip olması ve
yüksek dağlarla birbirinden ayrılması nedeniyle burada
merkezî devletler kurulamamış polis adı verilen şehir
devletleri ortaya çıkmıştır.
Verilen bilgilerdeki ilişkinin aşağıdaki İlk Çağ
uygarlıklarından hangisi için de geçerli olduğu
savunulabilir?
Asurlular
B) Fenikeliler
C) Persler
E) Akadlar
D) Frigler
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu11. I. Abdülhak Hamit Tarhan
II. Ahmet Vefik Paşa
III. Namık Kemal
L
IV. Tevfik Fikret
V. Ziya Paşa
Yukarıdakilerden hangileri Batılı anlamda tiyatro-
nun edebiyatımızda yerleşip gelişmesine katkıda
bulunan sanatçılardan biri değildir?
A) I ve II
B) I ve IV
C) II ve IV
D) III ve V
E) IV Ve V
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu16. Meddahın aksesuarını bir mendil ile bir sopa (baston)
onai bylon
oluşturur. Meddahların belli aksesuar ve kostümleri varken
günümüzdeki stand-upçıların belli bir kostümü yoktur.
Meddahların gösteriye başlama biçimleriyle günümüz
stand-upçılarının başlama biçimi birbirinden farklıdır.
Meddah, hikâyesine başlayacağını bastonunu yere üç defa
vurup "Yâr bana bir eğlence medet!" sözleriyle bildirir.
III
Bunu dinleyicileri anlatılacak konuyu hazırlayan divan adlı
bir klasik şiir ya da tekerleme izler. Her meddahın hikâyeye
IV
başlama biçimi farklıdır. Tekerlemeler alaycıdır. Stand-up
gösterileri tekerlemeyle başlamaz. Stand-up, öncesinde
çok ciddi hazırlık aşaması gerektiren bir türdür. Oysaki
meddah sanatında asıl önemli husus, olayların doğaçlama
V
canlandırılmasıdır.
Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi
yanlışı vardır?
A) 1 B)
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu13. Karagöz bir
oyunudur. adı verilen kişiler tarafından
diye anılan bir perdede oynatılır. Oyun, deriden kesilen
ve tasvir olarak adlandırılan insan, hayvan, eşya vb. şekil-
lerin arkadan verilen bir ışıkla beyaz perde üzerine yansı-
tulmasına dayanır. Karagöz ve Hacivat oyunun temel kah-
ramanlarıdır. Karagöz oyununun en tanınmışları ara-
sinda yer alır.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han-
gisi getirilemez?
A) Hayali
B) Pastav
C) Gölge
D) Küşteri Meydani
E) Kanli Nigar
Lise Türkçe
Geleneksel Türk TiyatrosuHAFTA SONU ODEVI
HACİVAT: Karagöz'üm, ben sana bir şey söyleyeceğim.
KARAGÖZ: Söyle bakalım!
HACİVAT: Bilmece bilir misin?
KARAGÖZ: Maşallah!
HACİVAT: Demek bilirsin?
KARAGÖZ: Zâhir!
HACİVAT: Peki, Karagöz'üm bir bilmece sorayım?
KARAGÖZ: Söyle bakalım.
HACİVAT: Efendim "Sokakta aldım bir tane, evde oldu bin tane." Nedir o, bil.
KARAGÖZ: Onu bilirim.
HACİVAT: Nedir efendim?
KARAGÖZ: Tahtakurusu.
HACİVAT: Hay Allah mütehakkını versin, Karagöz'üm! Tahtakurusu olur mu?
KARAGÖZ: Sokakta bir tane al da bak, evde on bin tane olur.
HACİVAT: Benim sorduğum bilmecenin cevabı "nar".
1. A) Yukarıdaki metin, gölge oyununun hangi bölümünden alındığını sebep belirterek yazınız.
Lise Türkçe
Geleneksel Türk TiyatrosuE) Söz sanatlarına
20. "Makine gürültüyle dönerken bizler yıkama, ütüleme,
kolalama atölyemizin düşlerini kuruyorduk. Atölyeyi,
biriketle bahçeye kuracaktık ki su katması, boşaltma-
si bahçede kolay olurdu. İçerisi duman duman olacak,
mis gibi sabun kokacaktı. Lavanta çiçeği de atardik,
durulama suyuna. Daha sokağın başından sokağı tu-
tardı bu temizliğin kokusu. Mahallenin adı bile değişir-
di zamanla, temizlik sokağı derlerdi. Ya da misk-ü am-
ber sokağı. Evimizi de kireçle badanalardik. Menekşe-
lerimizin kokusu, kireç badanalı duvarlarımız ve buhar
buhar atölyemiz..."
Bu parçanın anlatımında baskın olan modern an-
latı tekniği aşağıdakilerden hangisidir?
A) Bilinç akışı
B) Montal
C) İç monolog
D) Parodi
E) Gösterme / Sahneleme
6
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosuay Çevresinde Gelişen Edebî Metinler (Göstermeye Bağlı Edet
v
6.
1.
linin karma
ik kuralına
olarak ya-
mik olaylar
ahramanlar
an insanlar
II.
cümleler-
ilgili bilgi
1. Iki aracı vardır: Boynuna døladığı men-
dil, elindeki sopa.
II. Mendille terini siler, başlık yapar
, men-
dilin arkasından konuşur.
III. Sopayı da oyunu başlatmak, seyirciyi
suskunluğa çağırmak, kapı vurmak
için ya da saz, süpürge, at tüfek yerine
kullanır.
IV. Bitişte kısa bir şarkı söyler, oyunda
emeği geçenlere teşekkür eder.
V. Oyunun başında, daha sonra anlata-
cağı öykünün adını ve öyküyü nerede,
ne zaman anlatacağını söyler.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden
hangilerinde meddah oyunu ile ilgili bir
bilgi yanlışı vardır?
E) V
dah oyu-
IV.
bir öyküyü
nlandırdığı
e konuştu-
C) III ve IV
A) I ve II B) II ve III
D) III ve V
om
IV ve V
V.
i, dekoru,
tronun her
k adamın
ylemedeki
hta oyuna
NU
de
bi
neddah bu
A)
canlı can-
slerini tak-
al
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu13) Neden iki kulağımıza karşılık bir dilimiz var () Çok
dinleyelim () az konuşalım diye mi()
Yukarıda parantezlerle belirtilen yerlere aşağıdakilerden
hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla
getirilmelidir?
A) (?)(?)(?)
B) (:) (?) (?)
C) (:) (.) (.)
D) (.) (:) (...)
E) (?) () (?)
14) Roman ve hikâye türünün karşılaştırılması ile ilgili
olarak aşağıda verilen cümlelerden hangisinde
bilgi yanlışı vardır?
A) Romanda olaylar, hikâyede ise bir tek olay vardır.
B) Roman serim, düğüm, çözüm bölümlerinden
oluşurken hikâyede böyle bir plan yoktur.
C) Her iki türde de olay, kişi, yer ve zaman unsurları
vardır.
D) Romanda ayrıntılara yer verilirken hikâyede yüzeysel
bir anlatım söz konusudur.
E) Hikâyede kişi sayısı azken romanda kalabalık ve
çeşitlidir.
15) Aşağıdakilerden hangisi modern tiyatro içinde yer
almaz?
A) Komedi
B) Dram C) Opera
D) Meddah E) Trajedi
Lise Türkçe
Geleneksel Türk TiyatrosuSen ol cellad-1 din ol düşmen-
III. Tahammül mülkünü yıktın Hülagü Han misin kafir
Aman dünyayı yaktın ateş-i suzan mısın kafir 5
Bu beyitlerin şiirde yer alma sırası aşağıdakilerin
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
AT-111-11 B) II - I - III
III - 11 - 1 E) |11-1-11
(CP-111-1
John
B-CXE
(1) XVIII. yüzyıldan itibaren geleneksel Türk tiyatrosunda
yerini aldığı bilinen orta oyunu, o dönemin sosyal, kül-
türel ve siyasi yaşamından (zler taşır. (11)
Hernangi bir
yazılı metne bağlı kalmadan belli bir konu çerçevesinde,
canlı oyuncular tarafından, doğaçlama olarak oynamır.
(11) İçinde belirli dekorları olan sabit bir sahnesi vardır.
(IV) Başlıca kişiler, Karagöz oyununda olduğu gibi tip
özelliği gösterir; bu tipler okumamış kesimi temsil eden
Kavuklu ile aydın kesimi temsil eden Pişekārdir (V) Ka-
ragöz oyununda olduğu gibi Osmanlı coğrafyasının her
köşesinden oyuncu tipleri, oyuna dâhil olabilir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde
bilgi yanlışı vardır?
D)
W
111
A)
BI
2
A-
€
Diğer sayfaya geçiniz.
2
Lise Türkçe
Geleneksel Türk Tiyatrosu15./(1) Hepimiz, zaman zaman "şanssız” olduğumuzdan
yakınırız. (II) Çok istediğimiz bir işin yarım kalması
ya da istediğimiz bir zamanda olmaması bizleri üzer,
(III) Yardıma ihtiyacımız olduğu anda bir dost çi-
kiverir. (IV) Eh, sonra da kaderimize isyan ederiz.
(V) Küçük şanssızlıkları böyle zamanlarda gözden
geçirmeliyiz.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin öge sırala-
nışıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yan-
lıştır?
A) I. cümle; özne, zarf tümleci, dolaylı tümleç, yük-
lem
B) II. cümle; belirtili nesne, özne, yüklem
C) III. cümle; zarf tümleci, özne, yüklem
D) IV. cümle; zarf tümleci, dolaylı tümleç, yüklem
E) V. cümle; belirtili nesne, çarf tümleci, yüklem
Lise Türkçe
Geleneksel Türk TiyatrosuA
15. Ah etse n'ola bülbül-i dil meşhedim üzre o
Ta mahşer olunca 0
Çok çekti gam-ı hârını gülzar-i cihanin 5
Bu bağ-i fenanın 3
Bu dizelerin aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisiyle
yazılmış olduğu söylenebilir?
A) Gazel
C) Müstezat
B) Kaside
D) şarkı
E) Terkibibent
Lise Türkçe
Geleneksel Türk TiyatrosuMeddah
nine
1. Orta oyunu
III. Karagöz
lasil
nasil
Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış türlerin
ortak özelliği değildir?
1) Herhangi bir yazılı metnin bulunmayışı
B) Geleneksel Türk tiyatrosu türlerinden olmaları
C) Türk halkının yaşayışını konu edinmeleri
) Oynanması için
sahneye ihtiyaç duymaları
E) Göstermeye bağh tür olmaları