Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi36
28. Şeyh Galip, her ne kadar "Sebk-i Hindi” ekolünü temsil etse
de bazı yolları da denemiştir.
Örnek:
Döktü omuzdan poşu saçağını
Açtı gönüller deli bayrağını
Ay yenisi gökte ne ülker satar
Değmeyicek kestiği tırnağını
Bu gazelinde sade bir Türkçe kullanır. Beyitler arasında
anlam birliği bulunmaması da gazelin başka bir özelliğidir.
Şeyh Galip'in yukarıdaki beyti aşağıdaki akımlardan han-
gisine örnek teşkil eder?
A) Hikemi
B) Türk-i Basit
C) Mahalli
D) Klasik
E) Tasavvufi / sofiyane
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi34.
I. Sebk-i Hindi
II. Mahallileşme Akımı
IL Süslü Nesir
Aşağıda verilen divan edebiyatı sanatçıların-
dan hangisi yukarıdakilerden biriyle ilişkilen-
dirilemez?
A) Nergisi
B) Neşati
C Nedim
D) Necati
E) Enderunlu Vasif
(2011 - LYS)
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiDivan şiirinde şairlerin eserlerini topladıklan düzenli
divanlar belli bir sıralamayla okuyucuya sunulur,
1. Mukaddime / Dibace
II. Kasideler
III. Tarihler
IV. Musammatlar
V. Mukataat
VI. Gazeller
Yukarıdaki divan sıralamasında hangi ikisinin yeri
değiştirilmelidir?
A) I ve II
B) II ve III
C) III ve IV
D) V ve VI
E) I ve IV
Ücretsiz Dersleri Kaçırmamak İçin:
/benimhocam ABONE OL
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi8.
Beni cândan usandırdı cefadan yar usanmaz mi
Felekler yandı Ahumdan muradum sem'i yanmaz mi
Kamu bimârina cânân devâ-yı derd ider ihsân
Niçün kılmaz mana derman meni bimâr sanmaz mı
11
Dilberün işi itâb u nâz olur
Çeşmi câdû gamzesi gammâz olur
Ey gönül sabr it tahammül kil ona
Yâre irişmek işü az az olur
D
YAYIN DENİZİ
1-
İşte gidiyorum çeşm-i siyahım
Önümüze dağlar sıralansa da
Sermayem derdimdir servetim ahim
Karardıkça bahtım karalansa da
Numaralanmış dizelerin nazım şekilleri aşağı-
dakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
1
11
A) Kaside Rubai Türkü
B) Mesnevi Tuyuğ Semai
G) - Gazel Tuyuğ Koşma
Mâni Şarki
Kita Şarkı
D) Kaside
E) Müstezat
19
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi8.
- Vasıta beyti vardır.
Halk edebiyatında türkünün karşılığıdır.
c Günümüzdeki hikâyenin karşılığıdır.
Övgü amacıyla yazılmıştır.
Yoğun düşünce örgüsü vardır.
Aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisi ile ilgili bir
bilgi bu cümlelerde verilmemiştir?
O Terkibibent B Şarkı C Mesnevi
D Kaside
Gazel
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi16. E
14. 1330 yılında Aşık Paşa tarafından kaleme alınan
12.000 beyitlik ----, aruzun "fâilâtün fâilâtün fâilün" ka-
lıbıyla yazılmış olup on bölümden meydana gelmiştir.
Dinî, tasavvufi ve öğretici olan ve halkı eğitmek mak-
sadıyla Türkçe olarak yazılan bu mesnevi Anadolu'da
Türk tasavvuf edebiyatının en eski ve etki dairesi çok
geniş olmuş eserlerinden biridir. Dinî öğütler içeren
eser sadece Türkçe yazılmış olmasıyla değil dönemin
dinî anlayışını yansıtması bakımından da önemlidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Makâlât
B) Kutadgu Bilig
C) Mantıku't-Tayr
D) Garipnâme
E) İskendername
15. Bir çocuğun ati her sabah ahırdan kuyruğu örülü ola-
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiEMİ ESERLERİ
Test - 3
3.
Türklerin İslamiyet'i benimsemesiyle birlikte Arap ve
Fars edebiyatından alınan belli nazım biçimleri yaygınlık
kazanmıştır. Mesnevi ve gazel gibi öyküleme gerektiren
konuların ele alındığı nazım biçimleri, Anadolu sahasın-
daki ilk ürünlerde kullanılmıştır. Daha çok dini - tasavvufi
içerikli şiirleriyle tanınan Yunus Emre, Mevlana, Aşık Paşa
gibi şairlerin yanı sıra, din dışı konularda eser veren Hoca
Dehhani gibi şairler de divan edebiyatı nazım biçimlerinin
Türk edebiyatında yerleşip benimsenmesinde önemli rol
oynamıştır.
12. ve
destanla
ile Batt
Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdakilerin hangisinden
kaynaklanmaktadır?
ramanla
kibeler
İslarla
veren
nevig
Anado
dini-r
A) Arap ve Fars edebiyatı nazım biçimlerinin İslami-
yet'ten sonra alındığı bilgisinden
B) Mesnevi nazım biçiminin Anadolu sahasındaki ilk
ürünlerde kullanıldığı bilgisinden
C) Gazelin öyküleme gerektiren konuları ele alan bir
nazım biçimi olduğu bilgisinden
Âşık Paşa'nın dinî içerikli konularıişlediği bilgisinden
E) Hoca Dehhani'nin din dışı konularda eser veren bir
şair olduğu bilgisinden
geler
bir o
Bunu
dolu
nám
mer
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi16.
Divan şiirinde bestelenmek için yazılan uygun
ölçü, kalıpları ile çoğunlukla dört dizelik bentler-
den oluşan nazım biçimidir ve bu nazım biçimini
Türkler divan edebiyatına kazandırmıştır.
Her kasidede bulunma zorunluluğu olmayan
bazı kasideler içinde yer alan gazellerdir.
Beş misralı bentlerden oluşan nazım biçimine
verilen isimdir
Bir gazelin bütün beyitlerinin aynı güzellikte
söylendiği gazellerdir.
Felsefi düşünce ağır basan gazellere verilen
isimdir.
.
Aşağıdaki kavramlardan hangisi verilen bilgiler-
don herhangi biriyle ilişkilendirilemez
A) Şarkı
B) Hikemî gazel
C) Muhammes
D) Tegazzül
E) Yek-ahenk
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiENE
AYT / TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
A Son
12. Serv
surd
mul
le fi
mis
sek
yap
10. Divan edebiyatında düzyazı, şiire göre geri planda kalmış-
tir. Söyleyiş güzelliğinin son derece önemli olduğu divan
edebiyatında olay metinleri için de nazım biçimi kullanıl-
mıştır. İran edebiyatından edebiyatımıza giren bu nazım
biçimi sayesinde divan sanatçıları olaya dayalı kurgularını
şiir şeklinde ifade etmiştir.
Aşağıdaki eserlerden hangisi
bu parçada sözü edilen
nazım biçimine örnek gösterilemez?
A) Iskendername
B) Şikâyetname
D Harname
D) Hayrabat
E) Garipname
Bu
de
A
B
er
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişiminog
2.
Firdevsi'nin “Şehname"sinden faydalanılarak kaleme
alınan bu tiyatro eserinde iç içe geçmiş alt olaylarla örü-
lü bir kurgu söz konusudur. Bir yanda Dahhak'ın zalimli-
ği hikâye edilirken başka bir pencereden Dahhak'ın kızı
Hubçehr ve Perviz (Feridun) arasında cereyan eden mu-
aşaka anlatılmaktadır. Oyuna üçüncü perdede dâhil olan
başkahraman demirci ---- ise oğullarının elinden alın-
ması sebebiyle Dahhak'ın zulmü ile mücadaleye girişen
bir isyancıdır ki mücadelenin sonunda galip gelen taraf
olacaktır. Dahhak'tan sonra tahta çıkan Cemşid soyuna
mensup Feridun onun çekicini iktidarının simgesi olarak
belirleyecek ve oyun "Yaşasın hak, yaşasın adalet, yok
olsun zalimin zulmü!" nidalarıyla sona erecektir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki isimlerden
hangisi gelmelidir?
MER
A) Seydi Yahya
B) Gave
ON Celaleddin Harzemşah
D) Tarik
E) Atala
http://odsgm.meb.
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimihang
AW-I-
D-11
ac lbal ca
i
L
G
D C
5
A
R
12. Aşağıdaki eserlerden hangisi ayraç içindeki sanatçılar-
la ilişkilendirilemez?
A) Görülen bir rüya anlatılıyormuş gibi bir olay ya da kişi
hakkında görüşlerin söylenmesi biçiminde yazılan eser-
lere habname denir. (Veysi)
B) Devlet adamlarına yöneticilikle ilgili bilgiler veren yapit-
lara siyasetname denir. (Yusuf Has Hacip)
C) İnsanlara öğüt vermek amacıyla yazılmış manzum ve
mensur eserlere pendname denir. (Güvahi)
D) Hz. Muhammed'in savaşları, mucizeleri, Miraç olayı
kısacası hayatını anlatan eserlere siyer denir. (Erzurumlu
Darir)
EY Ünlü divan şairlerinin yaşam öykülerinin toplandığı
yapıtlara tezkire denir. (Taşlıcalı Yahya)
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiLIMIT
Irk-
7.
Divan edebiyatında rubaileriyle tanınan ve rubaî yaz-
mayı meslek haline getiren sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir?
ÇI-
or-
A) Ömer Hayyam
B) Azmizâde Haleti
C) Yahya Kemal
D) Seyyid Nesimi
E) Kadı Burhanettin
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi24. Çok da mağrur olma kim meyhane-i ikbálde
.
2.
Biz hezâran mest-i mağrurun humârun görmüşüz
ÇEVİRİ: Mevki sahibi olunca zafer sarhoşu oluvem
böylesine mevki sarhoşu olup sabah olunca da su
çekeni çok görmüşüz.
Yukarıdaki beyit aşağıdaki gazel türlerinden hangis
alınmış olabilir?
A) Hikemi gazel
B) Sofiyane gazel
C) Şuhane gazel
D) Rindane gazel
E) Âşıkane gazel
i
19
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi9. Tasavvufi anlamda ideal aşkı anlatan ünlü ale-
gorik mesnevi aşağıdaki eserlerden hangisi-
dir?
A) Leyla ile Mecnun
B) Hüsn û Aşk
C) Ferhad ile Şirin
D) Kerem ile Asli
E) Tazarruname
(1969 - ÜSS)
2
3
59
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi6.
"Postmodern roman" ile ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Sanatı bir tür oyun olarak görür.
B) Farklı anlatım teknikleri aynı metin içinde kullanılabilir.
C) Romanın kurmaca ya da uydurma olmaması gerekti-
ğini, gerçekçi olmasını vurgular.
D) Topluma ait değerleri yansıtma amacı taşımaz.
E) Kapalı ve imgesel bir anlatımı benimser.
Edebiyat Soru Bankası
277
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi14. Unf ile halkı kapından sürme
Kimseye dâmen ü dest öptürme
şiiri-
Ne kadar câhin olursa ali
Dâmenin buseden olsun hâlî
şairi-
tan,
Keşf-i râz eyleme bîgânelere
Verme yol meclise dîvânelere
(unf: sertlik, damen: etek, dest: el, câh: mevki,
ali: yüksek, bîgâne: yabancı, dinâne: budala)
ber
m-
Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu dize-
lerin aşağıdaki yapıtların hangisinden alınmış olduğu
söylenebilir?
A) Hayriyye
B) Hayråbåd
C) Siham- Kaza
D) Şikayetname
E) Keşfu-z Zünun
162
Doğru O Yanlış