Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

X Leyli ger olaydı bir hayâsız Ya sen kimi mihrsiz vefasız Olmazdı ana hemişe cevrin Kaminca müdam olurdu devrin Fazl ehline mail olduğundan İdrak ile kâmil olduğundan Biçim ve üslup özellikleri dikkate alındığında bu dize- lerin aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait bir yapıt- tan alındığı söylenebilir? A) Neelim B) Bâki C) Nefi D) Fuzûlî E) Sinan Paşa

Tuyuğ, “mani"den esinlenerek Türklerin divan şiirine ka- zandırdığı nazım biçimidir. İlk defa 14. yüzyılda kullanılan tuyuğun bu yüzyıldaki en önemli şairleri ---- VE ---- ve Yukarıda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangi- sinde verilenler getirilmelidir? A) Ali Şir Nevai ve Şeyhi'dir B) Seyyad Hamza ve Ahmet Fakih'tir C) Aşık Paşa ve Hoca Mesut'tur Kadı Burhaneddin ve Seyyid Nesimi'dir E) Ahmet Paşa ve Necati Bey'dir 15

Ettin âzâd bizi olmuş iken zulme esir Cehlimiz sanki idi kendimize bir zincir Bir itik-nâmedir insana senin kanûnun Bildirir haddini sultana senin kanûnun Sen gibi âkil olan kan dökerek gün mü sürer Vech-i namusuna ol kan ile düzgün mü sürer "Şinasi"ye ait bir kasideden alınan bu dizeler ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Döneminin zihniyetini yansıtmaktadır. B) Klasik kasidenin yapısına uymamaktadır. Sade dili savunan sanatçı, ağır, imgeli ve anlaşılmaz bir dil kullanmıştır. Di Redif ve tam kafiyeye yer verilmiştir . 5)Aruz ölçüsüyle yazılmıştır. O D Yanly Doğru

12. Serv-i sehi kametime kamet-i kıyametime Gelse eğer davetime kesmeli kurban güzele Cam ile mey süzdürelim bezme şeker ezdirelim Seyrederek gezdirelim bağ ile bostan güzele Verilen örnekte görüldüğü gibi beyitler ortadan ikiye bölünüp alt alta sıralandığında uyaklı, ölçülü dörtlük- lerin elde edildiği şiirler hem halk hem de divan ede- biyatlarında bulunmaktadır. Bu tür şiirler için aşağıdaki terimlerden hangisi kullanılır? A) Müstezat B) Taşdir C) Musammat D) Müracaa E) Vezn-i ahar bry - 5 Deneme

6. O gûne eyledi âsâr-ı sermâ âleme te'sîr Ki virmez tondurur şimdi kime virsen emânetler (Soğukluk, âlemi o denli etkiledi ki bir emaneti şimdi kime versen, dondurup geri vermez.) COM Dil ve konu özellikleri göz önünde bulunduruldu- ğunda bu şiirin aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait olduğu söylenebilir? A) Nâbî B) Nedim C) Bâkî D) Ahmet Yesevi E) Âşık Veysel

3 Bu şehr-i Stanbul ki bi-mis! û bahadır Bir sengine yek-pâre Acem mülkü fedâdır Bir gevher-i yektadır iki bahr arasında Hurşid-i cihân-tâb ile tartılsa sezâdır Bir kân-i ni'amdır ki onun gevheri ikbal Bir bâğ-ı İremdir ki gülü izz ü ulâdir (bi-misi ü bahâ: eş değeri olmayan, seng: taş; yek-pâre: bütün; yektâ: eşsiz; bahr: deniz; hurşid-i cihân-tâb: ciha- ni aydınlatan Güneş: sezâ: uygun, yaraşır; kân-ı ni'am: nimetler madeni; ikbâl: talih; Trem: cennete benzetilerek yapılan bahçe; izz ü ulâ: yücelik, şeref) Bu dizeler kasidenin, 1. Nesib II. Fahriye III. Dua bölümlerinin hangisinden alınmıştır? Conel Müdürlüğü A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. D) II ve III. E) I ve III.

14. 1. Aruz ölçüsüyle yazılması II. Bentleri oluşturan beyitlerin uyaklanışının genelde ga- zeldeki gibi olması III. Daha çok dinî konuların işlenmesi IV. Vasıta beytinin her bendin sonunda aynen tekrarlan- masi V. Bent sayısının 5-15 arasında olması Numaralanmış cümlelerden hangileri "terkibibent" ile "terciibent"in ortak özelliği arasında yer almaz? A) I, II ve III B) III ve IV C) Yalnız IV D) IV ve V E) II ve III

n Biçimleri ve Türleri) 13. "Mani" ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi doğru de- ğildir? A) Söyleyeni belli değildir. B) Tuyuğun etkisiyle ortaya çıkmıştır. C) Uyak düzeni aaxa biçimindedir. D) Aşk, gurbet, özlem, kıskançlik, doğa konuları işlenir. E) Tek dörtlükten oluşur; ancak daha çok dizeden olu- şan maniler de vardır. OOOO

8. 2 Dilinin ağırlığı ve soyutluğu, anlaşılması güç mazmunları, onun yaşadığı dönemde mahallileşme akımından etki- lenmediğini gösterir. 17. yüzyılda yaşayan şairin, Nefî, Neşati gibi döneminin ünlü sanatçılarından etkilendiği, Şeyh Galip ve Nedim gibi yaşadıkları dönemin ünlü şairlerini de etkilediği bilinmektedir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? (+) C) Fuzuli A) Nâbî B) Bâkî Naili D) Şeyhî man jure

Bilimler - 1 15. Divan şairleriyle ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? 17. An lun olr A) Şiirde güzeli aramaktan çok, doğruyu bulmak ama- ci güden Nabi'nin, ahlâki öğütler verdiği "Hayriyye" adli didaktik bir mesnevisi vardır. B) Şeyhi’nin “Harnâme”si ve Fuzûli'nin "Şikâyetna- me"si mesnevi tarzında, hiciv türünde eserlerdir. bi B C) Ali Şir Nevai hem nazım hem nesir türünde eserler vermiş; Türkçeyi, Farsçadan üstün saymıştır. D) Fuzûli, tasavvufa şiirlerinde geniş yer vermiş, Bâki ise tasavvufla ilgilenmemiştir. E) Nedim, mahallileşme cereyanını benimsemiş ve şiirlerinde halk deyimlerine yer vermiştir.

2. Seni bend itdi çün ol zülf-i semen-sây gönül Kilmadun dahı halâs olmak içün vây gönül Itdi sevdâ seni âlemlere rüsvây gönül Gönül ey vây gönül vây gönül ey vây gönül Bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? UcDe ROS C) Gazel B) Murabba A) Kaside D) Koşma E) Terkibibent

10. Çözülme zülfüne ey dil-rübâ dil bağlayanlardan Kaçınma âteş-i aşkınla bağrın dağlayanlardan Düşer mi ictinâb etmek seninçün ağlayanlardan Sirişk-i çeşmimin bak farkı var mı çağlayanlardan Gelüp fasli bahâr âlem safâ-yı gülşen etdikde Nevâ-yı bülbülü gûş-i gül-i ra'nâ işitdikde Uyup ahbâba cânâ seyr-i Sa'd-âbâd'a gitdikde Sirişk-i çeşmimin bak farkı var mı çağlayanlardan Enderunlu Vâsıf'a ait bu dizelerin nazım biçimi aşağıdakilerin hangisidir? A) Rubai B) Müstezat C) Kit'a D) Kaside E) Şarkı

7. Baki ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? AV Şiirlerindeki biçimsel yetkinlik ve söyleyiş gü- zelliğiyle rakipsiz bir şair olarak görülmüştür. B) Kendi çağına kadarki şairler arasında Os- manli edebiyatının en büyük şairi kabul edil- miştir. C) Birkaç çeviri eseri dışında sadece divanı var- dir D) Gazellerinin yan sira kanûni'nin ölümü üze- rine yazdığı terkib-i bent ile ünlenmiştir. V E) Şiirlerini Istanbul Türkçesinin güzelliklerini yansıtan yalın ve açık bir üslûpla yazmıştır. )

8. Çehre-i zibâsi anun gülşen-i cândur Halk-i cihâna Mâ'i ridâsı sanasın âb-i revândur Bâğ-i cinâna Mutrib-i devrân ile cânânun elinden Nây gibi ben Nâle vü feryâd iderin hayli zamandur Kevn ü mekâna Bu dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? A) Murabba B) Kita C) Müstez D) Muhammes E) Terciibent

an Şiiri 3. Bölüm Konu Kavrama 51 Testi Sultan ik, ve- üksek divan yanin- Fatih gazel serler un ör- n söz lediği ri aşk 5. 1. Türk divan şiirinin kurucularından ka- bul edilen 14. yüzyıl şairidir. II. Divan şiirinin çeşitli nazım şekilleri ya- nında özellikle mesnevi tarzında eserler de veren şair, dinî konuları işlediği şiirle- rinde, tasavvufa geniş yer vermiştir. III. Günlük hayattan konu aldığı şiirleri de vardır. IV. Gazel, kaside ve mesnevilerindeki sa- nat seviyesi ve söyleyişi asrının öteki şairlerinden üstündür. V. Bir diğer özelliği de, çok eser vermiş olmasıdır; her konudaki çok geniş kül- türü, şark mitolojisi ve İran edebiyatı üzerindeki bilgisi, ona hem kolay hem de çok yazma imkânı vermiştir. Numaralanmış cümlelerde aşağıdaki di- van şairlerinden hangisine ait özellikler verilmiştir? A) Necati B) Şeyhi C) Ahmedî D) Ahmet Paşa E) Süleyman Çelebi li yer şağı- şa 6.

ivan Edebiyatı - 3 9. en en ufi bir oldür. -nağı serin Idım elirt- • Biyografik bir çalışmadır. • Mevlid türünde bir eserdir. • Fuzuli tarafından kaleme alınmıştır. • Aşk teması etrafında kurgulanmıştır. Aşağıdaki eserlerden hangisi bu özelliklerden her- hangi birini taşımamaktadır? A) Vesiletü'n-Necat B) Hadikatü's-süeda C) Kanuni Mersiyesi D) Cemşid u Hurşid E) Latifi Tezkiresi G den ürlüğü