Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

Deneme 09 de o 11. Nazım Birimi Nazim Biçimi Nazım Türü Beyit Kaside 1 II Koşma Taşlama Dörtlük Güzelleme Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? II Misra Koşuk Tevhit B) Naat C) Methiye Beyit Koşma Semai Dörtlük DJ Robai Dörtlük Varsağı F Fahriye Dörtlük Destan

10. 8. 1. Köni söz asel teg bu yalgan basal Basal yiyip açıtma agiz yi asel Bu yalgan söz ig teg köni söz şifa Bu bir söz azaki urulmış mesel Günümüz Türkçesi: 2 benimhocam Yalan soğan gibi, baldır doğru söz Bal ye, soğan yiyip acıtma ağız Yalan söz hastalık, doğru söz şifa, Bu söz, eskilerden vurulmuş bir iz Arabul Hahagi II. Bende niçe yaş yaşasa ölmeki bar Körer közge bir gün tofrak tolmaki bar Bu dünyada sefer kilgan kilmeki bar Ahiretka sefer kilgan kilmes irmiş Günümüz Türkçesi: Kutadgu Bilig Bende nice yaş yaşasa ölmesi var, Gören göze bir gün toprak dolması var, Bu dünyada sefer kilanın gelmesi var, Ahirete sefer kılan gelmez imiş. Yukarıdaki şiir aşağıdaki eserlerden hangisinden alınmıştır? II A) Kutadgu Bilig Divanü Lügat'it Türk B) Atabet'ül Hakayık Kutadgu Bilig C) Divan-ı Hikmet Atabetur Hakayık D) Kutadgu Bilig Mecâlisü'n-Nefâis E) Atabet'ül Hakayık Divan-ı Hikmet

14. Sözlük anlamı "ikişer ikişer, ikili” olan, her beytin dizeleri kendi aralarında uyaklı, aruz kalıplarının kısa olanları ile yazılan uzun bir nazım biçimidir. İran edebiyatında ortaya çıkmış, Arap ve Türk edebiyatlarına İranlılardan geçmiştir. Bir hikâyenin anlatılması ve uzun yazılması dolayısıyla Doğu edebiyatının romanları olarak tanımlanırlar. Aşağıdaki eserlerden hangisi parçada sözü edilen nazım biçimine örnek verilemez? At Hüsnü Aşk B) Yusuf u Züleyha C) Süheyl ü Nevbahar D) Cemşid u Hurşit E) Rind u Zahid

C) Şair aşağı B) Nefi A) Nabi D) Fuzuli E) Şeyh Galip (1971-ÜSS) 10 Nedim'le, Fuzuli'yi karşılaştıran aşağıdaki yargılar. dan hangisi yanlıştır? A) Nedim, şiirine günlük hayatı yansıtmış, Fuzuli ise bundan kaçınmıştır. B) Ikisi de kasideden çok, gazelde başarılı olmuştur. C) Fuzuli tasavvuftan esinlenmiş, Nedim tasavvufla hiç ilgilenmemiştir. D) Ikisinde de dil, çağlarına göre daha sadedir. E) Ikisinin de "divanlarından başka, “mesnevi' leri de vardır. (1984-ÖYS)

1. Bir safa bahşedelim gel şu dil-î nâ-şâda Gidelim serv-i revanim yürü Sa'dabâd'a İşte üç çifte kayık iskelede âmâde Gidelim serv-i revanım yürü Sa'dabâd'a doxo Bu dizelerin biçim ve içerik özellikleri dikkate alındı- ğında aşağıdaki nazım biçimlerinin hangisinden alin- mış olduğu söylenebilir? Şarkı B) Tuyuğ Kaside D) Rubai E) Kit'a ne

12. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi, parantez ( ) içinde verilen sanatçıyla ilgili değildir? A) Hüsn Ü Aşk'ta tasavvuf yoluna düşen ve Allah aşkına ulaşmak isteyen bir dervişin macerasını anlatmıştır. (Şeyh Galip) B) Bir gazel ustası olan şair, sanatının en güzel ör- neklerinden biri olan, padişahın vefatı üzerine kaleme aldığı Kanuni Mersiyesi türünün en güzel örneklerindendir. (Bâki) Tasavvufi konuları bölümler hâlinde ele aldığı Makâlât adlı eseri Ahmet Yesevi'nin Fakrnâme adlı eserinin bir açıklaması niteliğindedir. (Hacı Bektaş-i Veli) D) İslamiyet etkisiyle oluşan Türk edebiyatının ünlü "mevlit" şairi olarak tanınmıştır. (Süleyman Çelebi) XV. yüzyılda Türk dilinin gelişimi için çaba harca- yan Çağatay şairidir. (Kâtip Çelebi) LİMİT YAYINLAR

HOCALARA GELDİK 7. X. Begüm Dehhânî'ye ölmezdin öndin Tapuna irmegün imkânı yok mi II. Değildim ben sana mâ'il sen etdin aklımı zâ'il Bana ta'n eyleyen gâfil seni görgeç utanmaz mi III. Edrine şehri mi bu yâ gülşen-i Me'vâ mıdır? Anda kasr-1 pâdişâhî cennet-i a'lâ mıdır? IV. Allah adın zikr edelim evvelâ a Vâcib oldur cümle işde her kulaa a V. Halk içinde mu'teber bir nesne yok devlet gibi Olmaya devlet cihânda bir nefes sıhhat gibi. Aşağıdaki kavramlardan hangisi, yukarıdaki dizelerden hiçbiriyle eşleştirilemez? A) Kaside-dua bölümü B) Mesnevi Com )Gazel-matla beyti Dy Musammat gazel E)Gazel-makta beyti 4.

13. Kimlerin çeşmine ol sine bu şeb nûr oldu Nereye gitti o her-câyî o mehpare aceb Kimlerin yâresine merhem-i kâfûr oldu Kandedir kande o zâlim o sitemkâre aceb Bu dizeler hangi nazım biçiminden alınmış olabilir? 22

1. Beş on gün oldu ki, mu'tâda inkıyâd ile ben Sabahleyin çıkıvermiştim evden erkenden Bizim mahalle de İstanbul'un kenârı demek Sokaklarında gezilmez ki yüzme bilmeyerek Adım başında derin bir buhayre dalgalanır Sular karardı mi, artık gelen gelir dayanır Bir elde olmali kandil, bir elde iskandil Selâmetin yolu insan için bu, başka değil Elimde bir koca değnek, onunla yoklayarak Önüm adaysa basıp yok, denizse atlayarak Ayakta durmaya el birliğiyle gayret eden Lisân-ı hâl ile amma rükûa niyet eden O sálhurde, harâb evlerin saçaklarına Sığınmış öyle giderken hemen ayaklarına Delīlimin koca bir şey takıldı... Baktım ki Genişçe bir küfe yatmakta, hem epey eski Bu parçayla ilgili olarak 1. Bir mensur şiirden alınmıştır. 11. Öyküleyici anlatım söz konusudur. III. Bireysel bir tema, imgesel bir anlatımla verilmiştir. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız 1 B) Yalnız II C) I ve II D) I ve III E) I, II ve III

& Çehre Izibasi anun gülşen-i cândur A Halk-i cihana Martridas sanasin ab- revândur Bağ- cinána Mutribu devran ile canánun elinden B Nay gibi ben Nale vi feryad iderin hayli zamandur Kevn O mekana Bu dizelerin nazım şekli aşağıdakilerden hangisidir? *) Murabbe By Kiya 0) Müstezat P Muharhimes E) Terbiibent

10. 1. Şeb-i hicrân yanar cânım döker kan çeşm-i giryânım Uyarır halkı efgânım kara bahtım uyanmaz mı II. Meyan-ı güft u gûda bed-meniş îhâm eder kubhun Şecaat arzederken merd-i kiptî sirkatin söyler III. Hattım hisâbin bil dedin gavgâlara saldın beni Zülfüm hayâlin kil dedin sevdâlara saldın beni IV. Yok bu şehr içre senin vasf ettiğin dilber Nedim Bir peri suret görünmüş bir hayal olmuş sana V. Bende yok sabr u sükûn, sende vefadan zerre İki yoktan ne çıkar fikredelim bir kere Bu beyitlerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) I. beyit musammat gazelden alınmıştır. B) II. beyitte misra-i berceste örneği vardır. C) III. beyit bir gazelin matla beytidir. D) IV. beyit bir gazelin şah beytidir. E) V. beyit bir lugaz örneğidir.

8. --, Hurufiliğin kurucusu olan Fazlullah'ın halifesidir. Hu- rufi inancını şiirleri aracılığıyla yaymaya çalışmış ve etkili olmuştur. Şiirlerinde ilahi aşkı işleyen ve Hurufiliği tani- tip propagandasını yapan şair, kendinden sonraki Hurufi şairleri de etkilemiştir. Aşırı görüşleri yüzünden ölümle cezalandırılmıştır. Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdaki şair- lerden hangisi getirilmelidir? A) Nesimi B) Hacı Bektaş-1 Veli C) Sultan Veled D) Hoca Mes'ûd E) Gülşehrî

12. Divan şairleriyle ilgili olarak aşağıda verilen bilgiler- den hangisi yanlıştır? A) Nef'i yazmış olduğu mesnevide imgesel bir üslupla ağır bir dil kullanmıştır. B) XVI. yüzyılda yaşamış Fuzuli, Azeri Türkçesiyle yazdı- ğı şiirlerde lirizmin en güzel örneklerini vermiştir. C) XVII. yüzyıl şairlerinden Nabi, hikemi tarzda yazdığı şiirlerlê tanınır. napon D) Divan edebiyatının en çok gazel yazan şairi olan Zati, Şem ü Pervane adlı eseriyle tanınır. E) Keçecizade İzzet Molla, sürgün yaşamını anlattığı Mihnet-i Keşan mesnevisiyle ünlüdür. Altin Karma

yuştur. ştır. 14. Bir safa bahşedelim gel şu dil-i naşada Gidelim serv-i revanım yürü Sa'dabada İşte üç çifte kayık iskelede amade Gidelim serv-i revanım yürü Sa'dabada 3. Gülelim oynayalım, kam alalım dünyadan Ma-i tesnim içelim çeşme-i nev-peydadan Görelim ab-ı hayat aktığın ejderhadan Gidelim serv-i revanim yürü Sa'dabad'a ad- az- 1- Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu dize- lerin aşağıdaki sanatçılardan hangisine ait bir şiirden alındığı söylenebilir? A) Nedim B) Şeyh Galip C) Ali Şir Nevai D Fuzuli E) Evliya Çelebi 148 O Doğru Yanlış

7. 5. 1069 Türk Tabg Ahmet Yesevi 15. yüzyılda yaşamış, ilk Türk tasavvuf şairi olarak kabul edilir. "Hik- met" adını verdiği şiirleri "Divan-ı Hikmet" adlı bir kitapta toplanmıştır. Bu şiirlerin dili oldukça sadedir. Nazım birimi dörtlük olan şiirlerinde hece ölçüsünü kullanmıştır. Kur- duğu tarikat Yesevi Tarikatı" olarak bilinir. döne süyle Içinc bir biçir öğü ve to ğini Bu rin doğ W Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdakiler- den hangisinde açıklanmıştır? A) İlk Türk tasavvuf şairi Ahmet Yesevi değil, Yunus Emre'dir. X B) Ahmet Yesevi 15. yüzyılda değil, 12. yüzyılda yaşamıştır. ? C) Ahmet Yesevi'nin şiirlerinin toplandığı kitabın adı Vesiletü'n-Necat'tır. X D) Divan-)Hikmet aruz ölçüsüyle ve beyit- ler halinde yazılan bir mesnevidir . X E)) Ahmet Yesevi tasavvuf şairidir, ama herhangi bir tarikat kurmamıştır. B) hirs C) D) E) vib seve Kutadgu bilig BEF Palme Yayıncılık

Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin makta beyitidir? A) Can atar karşı çıkar izzet eder ey Yahya Hançer-i dilber ile bir sakınan can olsan B) Men'eyler imiş mes'ele-i aşkı müderris Ey hâce ànin var ise yaklaşdı kazası C) Hâk yolunda bezl ider mâl ü dil ü cân gâziler Karşu dergâh-i Hudaya dutdi meydân gaziler D) Vardim seheri taat içün mescide nâgâh Gördüm oturur halka olup bir nice gümrâh E) Hâsıdır var ise sultan- baharın gülşen Jale nakdini olur sâl-be-sâl üstine gül