Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

Umun Yazıtlari maya ve öğretmeye dayalı yapılan konuşma tarzıdır. (Bilge Kağan Yazıtı) Hamdullah Suphi Tannover BAE AYT/Türk Dili ve Edebiyatı 13. 1. "Gerçeklerin Eşiği" anlamına gelir ve Edip Ahmet Yülneki tarafından yazılmıştır. 1- II. 12. yüzyılda yazılmış din ve ahlak kitabıdır. III. Karahanlı Türkçesiyle oluşturulmuş didaktik bir eserdir. IV. Mesnevi nazım şekliyle ve aruz ölçüsüyle yazılmıştır. V. Eserin tamamı 80 beyitten oluşmaktadır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde İslamiyet'e Geçiş Dönemi ürünlerinden Atabetü'l Hakayık ile ilgili bir bilgi yanlışı vardır? j A) B) 11 E) V C) III D) IV Toprak Yayıncılık

37. şiirlerinde en çok dikkat çeken mekânlardan biri Sa'dâbâd'dır. Büyük ve görkemli bir alanı ifade eden Sa'dâbâd; su kanalı, köşkler, saray, mesire alanı ve kamelyalarıyla şairin hayal dünyasını süsleyen bir tablo şeklinde sunulmuştur. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Bağdatli Rûhi'nin B) Bâkî'nin C) Nedim'in D) Şeyh Galip'in E) Nefi'nin

1. Çile: Tasavvufta nefsi olgunlaştırmak için çekilen sıkıntılara denir. II. Fena: Fani, gelip geçici, kalıcı olmayan ölümlü demektir. III. Insan-i Kâmil: Nefsini yenme sonucu olgunlaşmış kişidir. IV. Mürşit: Öğrencilere yani müritlere yol gösteren kişidir. Tarikat piridir. V. Kadeh, kase: Şarap içilen bardaktır. Yukarıdaki tekke edebiyatı terimlerjnin hangisinin sembolik anlam açıklamasında bilgi yanlışlığı vardır? B) A) II 19MY DVI E) IN

10 Konusunu Nizami ve Firdevsi'den almıştır. Kullanılan nazım biçimi mesnevidir. İskender Filip'in yerine hü. kümdar olur. Tabii o dönemde Eflatun, Aristo gibi ünlü düşünürler de vardır. İşte bu ortamda İskenderiye şeh- rini kurar, Kudüs ve Kâbe ziyaretlerini yapar, Aşağıdakilerden hangisi bu parçada konusu ve birtakım özellikleri verilen eserin yazarına ait bir eserdir? A) Hüsn ü Aşk c) Çarhname B) Süheyl ü Nevbahar D) Garipname E) Cemşid ü Hurşid

Ed-Sos-1 13. Gördüm seni elden ihtiyârum gitdi Bakdum kadüne sabr u karârum gitdi Hâk oldum ü her yana gubârum gitdi El-kissa kapunda i'tibârum gitdi (Seni görünce elimden iradem gitti / Boyuna ba- kınca da sabrım kararım gitti / Sonunda toprak oldum ve zerrelerim her yana dağıldı / Kısacası kapında itibarım gitti) Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Divan edebiyatı geleneğinin ürünüdür. B) Şiirde ahenk ögelerine yer verilmiştir. C) Mübalağa sanatına başvurulmuştur. D) Bir gazelden alınmış olabilir. E) Karşılıksız aşktan duyulan hüsran dile getiril- miştir.

Gülşenilerde Allah'ı övmek, ona dua etmek için söylenen dinî-tasavvufi şiirler Tarikata yeni girecek olan kişilere, tarikatın adap ve ekranını öğretmek amacıyla söylene şiir türü Allah'la senli benli konuşur gibi söylenen, tasavvuf konularını şakacı, mizahlı bir biçimde işleyen şiir türü Mevlevilerde Allah'ın varlığını, birliğini, azamet ve kudretini övmek; ondan dilekte bulunmak için söylenen şiir türü Evrenin, insanın, canlı ve cansız bütün varlıkların yaratılışının kaynağını, nereden gelip nereye doğru gittiğini açıklayan şiir türü Tekke edebiyatına ait aşağıdaki şiir türlerinden hangisinin tanımı yukarıda verilmemiştir? A) Devriye B) Âyin C) Nefes D) Tapuğ E) Şatliye

17. Divan şairlerinden Bâki ile ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisi söylenemez? A) Edebî sanatlart; fikir, his, hayal ve kelime oyun- larını sıkça kullanmıştır. B) Eserlerinde tasavvufi konuları işlememiş; daha çok, yaşadığı dünyanın gerçeklerini yansıtmıştır. C) Şiirlerinde 16. yüzyıl İstanbul'unun eğlencelerini, toplantılarını, gezilerini anlatmıştır. D) Mesnevi tarzında yazdığı uzun şiirleriyle öne çık- mıştır. E) Şiirlerinde temiz, kusursuz ve ahenkli bir dil kul- lanmış; biçim mükemmelliğine ulaşmıştır.

2. Çağının sayılı bilginlerinden olan Ali Şir Nevai; tarih, edebiyat ve daha pek çok araştırma sahasında geniş bilgi sahibidir. Arapçayı iyi bilir fakat Türkçe ve Farsça bilgisi, her iki dille şiir yazarak kuvvetli eleştiriler yapacak, bu dillerin zayıf ve kuvvetli yanlarını belgeleri ile gösterecek derecededir. Bu yüzden ona Züllisâneyn (İki Dilli) denilmiştir. Devrinin büyük İran şairi ve klasik Fars şiirinin son büyük temsilcisi olan Molla Cami, yazdığı şiirleri ona göstermiş ve onun görüşlerini dikkate almıştır. Bu parçada sözü edilen sanatçının aşağıdaki türlerin hangilerinde eserleri vardır? Tarih - Pendname B)) Tezkire - Mesnevi C) Surname - Mesnevi D) Fütüvvetname - Bibliyografi E) Tezkire - Sefaretname 2 | AYT (2. Oturum)

10. Qize ortaları uyaklı olan ve dizeleri ortadan ikiye bölünebilen gazellere beyitler ortadan bölünüp alt alta dörtlük oluşturacak biçimde yazılacak olursa "abab / ccbb / dddb..." şek- linde uyaklı kıtalar meydana gelir. -denir. Bu tip gazellerde GE Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) yek - avaz gazel B âọıkane gazeł beytül gezet D) musammat gazel E rindane gazel Diğer sayfaya geçiniz. YAYIN DENİZİ 5

3 SAFİR SERİSİ / OL03-55.26AYTO7 TÜRK DİLİ VE ED. - SOSYAL BİL-1 B 13. Divan edebiyatında mesneviler, günümüzdeki romanların karşılığı kabul edilebilir. Öğüt verici bir olayın anlatıldığı uzun şiirler olan mesnevilerde klasik halk hikâyeleri, destani konular, aşk hikâyeleri, savaşlar, dinî ve felsefi konular işlenebilir. İran edebiyatından alınmış bir nazım biçimi olan mesnevi, divan edebiyatının en uzun nazım şeklidir. Divan şiirinde beş mesneviden oluşan eserler grubuna hamse denir. Edebiyatımızda ---- gibi şairler, hamse sahibi kişilerdir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) Genceli Nizami B) Taşlıcalı Yahya C) Nevizade Atayi D) Bağdatlı Ruhi E) Lami Çelebi

Meded meded bu cihânın yıkıldı bir yanı Ecel Celâlileri aldı Mustafâ Hân'ı Tolundı mihr-i cemâli bezildi erkânı Vebâle koydular âl ile Âl-i Osmânı Kanuni Sultan Süleyman'ın oğlu Şehzade Mustafa'nın öldürülmesini anlatan ve yukarıda ilk iki beyti verilen mersiye, divan şiiriyle ilgili olarak aşağıda verilen özelliklerden hangisiyle ? A) Sosyal konulardan uzak durması B) Belli mazmunlara yer vermesi - C) Aruz veznini kullanması D) Sanatlı bir dille yazılması E) Belirli nazım şekillerini kullanması

12 10. XVII. yüzyılda sanatlı nesrin en önemli temsilcilerinden biri olan yazar, ilk defa mensur hamse oluşturmuş; XV. yüzyılda temelleri atılmış olan süslü nesre, yeni bir boyut kazandırmıştır. Sanat ve maharet göstermek amacıyla o döneme kadar kullanılmamış Arapça ve Farsça kelimele- re yer vermiş, zincirleme tamlamalar ve uzun cümlelerle özgün bir üslup geliştirmiştir. Bu parçada kendisinden söz edilen sanatçı aşağıda- kilerden hangisidir? A) Baki B) Nâbî C) Katip Çelebi D) Nergisi E) Şeyyad Hamza 3/40

3. 1. Şairler mahlas denen takma adlar kullanmıştır. II. Şiirde bütün güzelliğine değil parça güzelliğine önem verilmiştir. III. Sanatçılar mazmun denen kalıplaşmış sözler kullanmıştır. IV. Genellikle aruz vezni ve nazım birimi olarak beyit tercih edilmiştir. Divon V. Şiirlerde biçimden ziyade içerik ön planda tutul- muştur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi farklı bir edebî döneme aittir? A) B) 11 C) III D) IV E) V 1E

ihsan anmaz mi 11 8. İran edebiyatından edebiyatımıza geçmiş bir nazım biçi- midir; konusunu kısa ve özlü düşünceler, nükteli ifadeler oluşturur. Diğer nazım biçimlerinden farklı, kendine özgü aruz kalıplarıyla yazılır. Bu parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? V FEN BİLİMLERİ YAYINLARI jes Z B) Tuyuğ C) Şarkı A) Rubai D) Kita E) Mi stezat ki yargile

AYT DENEME SINAVI Yazar Yüzyıl 19. yüzyıl Eser Sergüzeştname Şairname Aşık Omer Erzurumlu Ibrahim Hakki 18. yüzyıl III Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? III A) Hacı Bayram Veli 13. yüzyıl Makalat B) Bayburtlu Zihni 17. yüzyil Marifetname! C) Niyazi Misri 14. yüzyil Sarayname D) Hacı Bektaş Veli 18. yüzyil Budalaname E) Kaygusuz Abdal 19. yüzyıl Müzekkin-Nüfus! 11. Klasik Türk şairleri; bütünlük, harmonis gibi estetiğin temel za

18.. Kasidelerinde ağır bir dil kullanırken gazellerin- de ve şarkılarında sade bir dili tercih etmiştir. Divan şiirine yenilik getirmiş, bu şiirin soyut dün- yasından çıkarak dış dünyayı ve duyguları ger- çek yönleriyle ortaya koymuştur. Istanbul Türkçesi onunla büyük ölçüde şiir dili haline gelmiş, halk zevkinin inceliklerine dikkat ettiği şiirlerinde halk deyimlerini ve söyleyişlerini kullanmıştır. Bazı özellikleri verilen Divan edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden hangisidir? A) Baki B) Neşati C) Nedim D) Nabi E) Şeyh Galip