Hayalindeki netler. İhtiyacın olan her şey. Tek platform.

Soru çözüm, yayın seti, birebir rehberlik, canlı dersler ve daha fazlası Kunduz’da. Şimdi al, netlerini artırmaya başla.

Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

12. Baki 16. yüzyılda yaşamış, İstanbul doğumlu divan
şairidir. Bu dönemde "şairler sultanı" unvanıyla
anılmıştır. Şiirlerinde hep din dışı konulara yer
1.
ymaklara
maz
genis
vermiş, "rindane gazel" türünde verdiği eserleriyle
II
bir gazel şairi olmuştur. Türkiibasit akımının
ise
IV
en önemli temsilcisi olan şair, "Kanuni Mersiyesi"
an
V
ile ününe ün katmıştır.
Bu parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bir
bilgi yanlışı söz konusudur?
A)I B) II C) II
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
12. Baki 16. yüzyılda yaşamış, İstanbul doğumlu divan şairidir. Bu dönemde "şairler sultanı" unvanıyla anılmıştır. Şiirlerinde hep din dışı konulara yer 1. ymaklara maz genis vermiş, "rindane gazel" türünde verdiği eserleriyle II bir gazel şairi olmuştur. Türkiibasit akımının ise IV en önemli temsilcisi olan şair, "Kanuni Mersiyesi" an V ile ününe ün katmıştır. Bu parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı söz konusudur? A)I B) II C) II D) IV E) V
Selam verdim, rüşvet değildir diye almadılar. Hüküm gösterdim, faidesizdir deyü mültefit olmadılar. Eğerci zahirde suret-i itaat gösrerdiler, amma zeban-i hâl
ile cem-i sualime cevap verdiler:
Dedim: - Ya eyyül-el eshab! Bu ne fi'l-i hata ve çin-i ebrudur?
Dediler: - Muttasıl bizim adedimiz budur.
Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu yazarına ait değildir?
A) Hadikatü's Süeda
B) Beng ü Bade
C) Rind ü Zahid
D) Sihhat ü Maraz
E) Tuhfetü'l Kibar
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Selam verdim, rüşvet değildir diye almadılar. Hüküm gösterdim, faidesizdir deyü mültefit olmadılar. Eğerci zahirde suret-i itaat gösrerdiler, amma zeban-i hâl ile cem-i sualime cevap verdiler: Dedim: - Ya eyyül-el eshab! Bu ne fi'l-i hata ve çin-i ebrudur? Dediler: - Muttasıl bizim adedimiz budur. Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu yazarına ait değildir? A) Hadikatü's Süeda B) Beng ü Bade C) Rind ü Zahid D) Sihhat ü Maraz E) Tuhfetü'l Kibar
DC
Divan Şiiri Nazım Biçimleri - 5
1. Türk edebiyatında bu nazım biçiminin ilk örneklerine 17.
yüzyıl şairlerinden Naili-i Kadim'in Divan'ında rastlanmaktadır.
Bir Mevlevi şair olan Şeyh Galip bu nazım biçiminde on iki
şiir yazmıştır. Şiirimizde bu biçimin son temsilcisi ise Yahya
Kemal olmuştur.
Bu parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Gazel
B) Şarkı
C) Terkibibent
D) Kaside
E) Murabba
Cânumun cevheri ol lal-i güher-bâra fida
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
DC Divan Şiiri Nazım Biçimleri - 5 1. Türk edebiyatında bu nazım biçiminin ilk örneklerine 17. yüzyıl şairlerinden Naili-i Kadim'in Divan'ında rastlanmaktadır. Bir Mevlevi şair olan Şeyh Galip bu nazım biçiminde on iki şiir yazmıştır. Şiirimizde bu biçimin son temsilcisi ise Yahya Kemal olmuştur. Bu parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir? A) Gazel B) Şarkı C) Terkibibent D) Kaside E) Murabba Cânumun cevheri ol lal-i güher-bâra fida
-
Aşağıdaki dizelerin hangisinin aruz-ölçüsüne göre
hece değeri ._____/_ . _” şeklindedir?
A) Evc-i hevâda sît-i çekâçâk-i tîğden
B) Ney virür bir râh-ı pür-hûndan haber
C) Sun sâgarı sâkî bana mestâne disünler
D) Peymânesini her kişi dondurmada bunda
E) Âvâz-l ra'd ü sâika reh güm-künân olur
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
- Aşağıdaki dizelerin hangisinin aruz-ölçüsüne göre hece değeri ._____/_ . _” şeklindedir? A) Evc-i hevâda sît-i çekâçâk-i tîğden B) Ney virür bir râh-ı pür-hûndan haber C) Sun sâgarı sâkî bana mestâne disünler D) Peymânesini her kişi dondurmada bunda E) Âvâz-l ra'd ü sâika reh güm-künân olur
Ben yürürem yana yana ışk boyadı beni kana
Ne âkilem ne divane gel gör beni iışk n'eyledi
Geh eserem yeller gibi geh tozarım yollar gibi
Geh akaram seller gibi gel gör beni aşk n'eyledi
Yunus Emre
1. Yukarıdaki şiir ile ilgili aşağıda istenenieri yazınız.( 10 P
Nazım Türü
Nazım Birimi
Redif
Kafiye Şeması
Tema
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Ben yürürem yana yana ışk boyadı beni kana Ne âkilem ne divane gel gör beni iışk n'eyledi Geh eserem yeller gibi geh tozarım yollar gibi Geh akaram seller gibi gel gör beni aşk n'eyledi Yunus Emre 1. Yukarıdaki şiir ile ilgili aşağıda istenenieri yazınız.( 10 P Nazım Türü Nazım Birimi Redif Kafiye Şeması Tema
7. Aşağıdaki divan edebiyatı akımlarından hangisinin temsil-
cisi yanlış verilmiştir?
A) Sebkihindi Necati
Puan Yayınları
Türkibasit - Nedim
C) Hikemî - Nabi
D) Sebkihindi - Şeyh Galip
E) Türkibasit - Edineli Nazmi
8. Divan edebiyatıyla ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden han-
gisi yanlıştır?
A) 13. yüzyılda Hoca Dehhani'yle başladığı kabul edilir.
B) Şairler için sanatlı, süslü şiir yazmak önemlidir.
Beşerî aşk, ilahi aşk en çok işlenen konulardır.
D) Nazirecilik geleneği, yeni yetişen şairler arasında yaygin-
dır.
E) Saray edebiyatı, yüksek zümre edebiyatı adlarıyla da anil-
maktadır.
18
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
7. Aşağıdaki divan edebiyatı akımlarından hangisinin temsil- cisi yanlış verilmiştir? A) Sebkihindi Necati Puan Yayınları Türkibasit - Nedim C) Hikemî - Nabi D) Sebkihindi - Şeyh Galip E) Türkibasit - Edineli Nazmi 8. Divan edebiyatıyla ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden han- gisi yanlıştır? A) 13. yüzyılda Hoca Dehhani'yle başladığı kabul edilir. B) Şairler için sanatlı, süslü şiir yazmak önemlidir. Beşerî aşk, ilahi aşk en çok işlenen konulardır. D) Nazirecilik geleneği, yeni yetişen şairler arasında yaygin- dır. E) Saray edebiyatı, yüksek zümre edebiyatı adlarıyla da anil- maktadır. 18
0. Haddeden geçmiş nezâket yâlü bâl olmuş
sana
Mey süzülmüş şişeden rühsar-ı âl olmuş
sana
Bu beyit aşağıdaki aruz kalıplarından
hangisiyle yazılmıştır?
A) Fâ'ilâtün / fâ’ilâtün / fâ'ilâtün / fâ'ilün
B) Mefûlü / fâ'ilâtü / mefâ'ilü / fâ'ilün
C) Fe'ilatün / fe'ilatün / fe'ilatün / fe'ilün
D) Mefûlü/mefâ'îlü / mefâ’îlü / fâ'ûlün
E) Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
0. Haddeden geçmiş nezâket yâlü bâl olmuş sana Mey süzülmüş şişeden rühsar-ı âl olmuş sana Bu beyit aşağıdaki aruz kalıplarından hangisiyle yazılmıştır? A) Fâ'ilâtün / fâ’ilâtün / fâ'ilâtün / fâ'ilün B) Mefûlü / fâ'ilâtü / mefâ'ilü / fâ'ilün C) Fe'ilatün / fe'ilatün / fe'ilatün / fe'ilün D) Mefûlü/mefâ'îlü / mefâ’îlü / fâ'ûlün E) Mefâ'ilün / fe'ilâtün / mefâ'ilün / fe'ilün
Şarap
Özellikle Arap, Fars ve Osmanlı edebiyatında kendi ara-
larında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazı-
lan şiir biçimidir. Arapçada "müzdevice" denilen mesnevi,
ilk olarak 10'uncu yüzyılda iran edebiyatında ortaya çık-
mıştır. Türk edebiyatına girişi 11'inci yüzyılda Yusuf Has
Hacip'in Kutadgu Bilig adlı yapitıyla başlar. Her beytinin
ayrı uyaklı olması yazma kolaylığı sağlar. Bu nedenle
uzun aşk öykülerinde, destanlarda mesnevi kullanılmış-
tır. Mesneviler aşk mesnevileri, dinsel-tasavufi mesnevi-
ler, öğretici mesneviler, savaş ve kahramanlık konusunu
işleyen gazavatnâmeler, bir kentin güzellikierini anlatan
şehrengizler ve mizahi mesneviler diye ayrılabilir.
gisi
lla-
|-
Aşağıdaki eserlerden hangisi, yukarıda özellikleri
verilen nazım biçiminin yergi biçiminde yazılmış tü-
rüdür?
A) Harnâme
B) Hüsnü Ask
C) Hayryye
D) Hayrâbât
mesnevi
E) Beng ü Både
mi/
6. Aşağıdakllerden hangisi Nâbi'nin özelliklerinden de-
ğldir?
A) Toplumcu yönü ağır başsan şair, güzellikten cok ivi
O YAYINDA TEK BAŞARIDA TEK a
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Şarap Özellikle Arap, Fars ve Osmanlı edebiyatında kendi ara- larında uyaklı beyitlerden oluşan ve aruz ölçüsüyle yazı- lan şiir biçimidir. Arapçada "müzdevice" denilen mesnevi, ilk olarak 10'uncu yüzyılda iran edebiyatında ortaya çık- mıştır. Türk edebiyatına girişi 11'inci yüzyılda Yusuf Has Hacip'in Kutadgu Bilig adlı yapitıyla başlar. Her beytinin ayrı uyaklı olması yazma kolaylığı sağlar. Bu nedenle uzun aşk öykülerinde, destanlarda mesnevi kullanılmış- tır. Mesneviler aşk mesnevileri, dinsel-tasavufi mesnevi- ler, öğretici mesneviler, savaş ve kahramanlık konusunu işleyen gazavatnâmeler, bir kentin güzellikierini anlatan şehrengizler ve mizahi mesneviler diye ayrılabilir. gisi lla- |- Aşağıdaki eserlerden hangisi, yukarıda özellikleri verilen nazım biçiminin yergi biçiminde yazılmış tü- rüdür? A) Harnâme B) Hüsnü Ask C) Hayryye D) Hayrâbât mesnevi E) Beng ü Både mi/ 6. Aşağıdakllerden hangisi Nâbi'nin özelliklerinden de- ğldir? A) Toplumcu yönü ağır başsan şair, güzellikten cok ivi O YAYINDA TEK BAŞARIDA TEK a
10 Aşağıdakilerden hangisi cinaslı mâniye örnektir?
A) Ağam derim naçarım
İnci mercan saçarım
Dünya deniz olunca
Ben kuş olur kaçarım
B) Ağlarım çağlar gibi
Derdim var dağlar gibi
Her gelen bir gül ister
Sahipsiz bağlar gibi
C) Asmada üzüm kaldı
Yemedim gözüm kaldı
Ağla gözlerim ağla
Gurbette kuzum kaldı
D) Ateşim var külüm yok
Bülbül oldum dilim yok
Yâr senden ayrılalı
Ağlamadık günüm yok
E) Yaz kış hep aktı dere
Su içtim birkaç kere
Yârime koşup geldim
Menekşe dere dere
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
10 Aşağıdakilerden hangisi cinaslı mâniye örnektir? A) Ağam derim naçarım İnci mercan saçarım Dünya deniz olunca Ben kuş olur kaçarım B) Ağlarım çağlar gibi Derdim var dağlar gibi Her gelen bir gül ister Sahipsiz bağlar gibi C) Asmada üzüm kaldı Yemedim gözüm kaldı Ağla gözlerim ağla Gurbette kuzum kaldı D) Ateşim var külüm yok Bülbül oldum dilim yok Yâr senden ayrılalı Ağlamadık günüm yok E) Yaz kış hep aktı dere Su içtim birkaç kere Yârime koşup geldim Menekşe dere dere
5. Aşağıdaki dizelerin hangisi bir gazelin son
beytinden alınmış olabilir?
A) Bay-i gül taktir olunmuş názın işlenmiş ucu
Biri olmuş hoy birisi dest-mál olmuş sana
B) Haddeden geçmiş nezaket yalü bál olmuş sana
Mey süzülmüş şişeden ruhsar-1 âl olmuş sana
C) Sen ne câmin mestisin âyâ kimin hayranısın
Kendin aldırdın gönül n'oldun ne hal olmuş sana
D) Yok bu şehr içre senin vasfettiğin dilber Nedim
Bir peri-sûret görünmüş bir hayâl olmuş sana
E) Şöyle gird olmuş Firengistân birikmiş bir yere
Sonra gelmiş gûşe-i ebrůda hâl olmuş sana
77
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
5. Aşağıdaki dizelerin hangisi bir gazelin son beytinden alınmış olabilir? A) Bay-i gül taktir olunmuş názın işlenmiş ucu Biri olmuş hoy birisi dest-mál olmuş sana B) Haddeden geçmiş nezaket yalü bál olmuş sana Mey süzülmüş şişeden ruhsar-1 âl olmuş sana C) Sen ne câmin mestisin âyâ kimin hayranısın Kendin aldırdın gönül n'oldun ne hal olmuş sana D) Yok bu şehr içre senin vasfettiğin dilber Nedim Bir peri-sûret görünmüş bir hayâl olmuş sana E) Şöyle gird olmuş Firengistân birikmiş bir yere Sonra gelmiş gûşe-i ebrůda hâl olmuş sana 77
Divan şairlerinin manzum eserlerini bir araya ge-
tiren divanlarda, çoğunlukla şiirler belli bir düze-
ne göre dizilirdi.
Aşağıdaki diziler arasında en uygunu hangi-
sidir?
A) Kasideler-gazeller-müsammatlar-kıt'a ve ru-
bailerle tek beyit ve mısralar
B) Tevhidler-münâcatlar-na'tlar-kasideler-mü-
sammatlar-gazeller-kıt'alar-rubailer
C) Gazeller-müsammatlar-kasideler-kit'a ve ru-
bailerle tek beyit ve azadeler
D) Tanrı ve Peygamberi övenlerle başlamak
şartiyle önce kasideler-gazeller-kit'a ve rü-
bailer-müsammatlar
E) Müsammatlar-kasideler-gazeller-kit'a ve ru-
bailerle tek beyit ve mısralar
(10
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Divan şairlerinin manzum eserlerini bir araya ge- tiren divanlarda, çoğunlukla şiirler belli bir düze- ne göre dizilirdi. Aşağıdaki diziler arasında en uygunu hangi- sidir? A) Kasideler-gazeller-müsammatlar-kıt'a ve ru- bailerle tek beyit ve mısralar B) Tevhidler-münâcatlar-na'tlar-kasideler-mü- sammatlar-gazeller-kıt'alar-rubailer C) Gazeller-müsammatlar-kasideler-kit'a ve ru- bailerle tek beyit ve azadeler D) Tanrı ve Peygamberi övenlerle başlamak şartiyle önce kasideler-gazeller-kit'a ve rü- bailer-müsammatlar E) Müsammatlar-kasideler-gazeller-kit'a ve ru- bailerle tek beyit ve mısralar (10
Cennet cennet dedikleri
Bir köşk ile birkaç huri İsteyene ver onları
Bana seni gerek seni
Yunus Emre bu parçada kime seslenmekte-
dir?
A) Mutasavvuflara
B) Tanrıya
C) Şeriata bağlı kimselere
D) Peygambere
E) Padişaha
(1968-ÜSS)
32. Şiirlerinde daha çok Güneydoğu Anadolu
hayatını ve manzaralarını yansıtan halk şai-
rimiz kimdir?
A) Dadaloğlu
B) Aşık Garip
C) Aşık Hasan
D) Karacaoğlan
E) Aşık Veysel
(1968-ÜSS)
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Cennet cennet dedikleri Bir köşk ile birkaç huri İsteyene ver onları Bana seni gerek seni Yunus Emre bu parçada kime seslenmekte- dir? A) Mutasavvuflara B) Tanrıya C) Şeriata bağlı kimselere D) Peygambere E) Padişaha (1968-ÜSS) 32. Şiirlerinde daha çok Güneydoğu Anadolu hayatını ve manzaralarını yansıtan halk şai- rimiz kimdir? A) Dadaloğlu B) Aşık Garip C) Aşık Hasan D) Karacaoğlan E) Aşık Veysel (1968-ÜSS)
4.
Ne şairane mevsimdi eskiden sonbahar
Bahçeleri talan eden bir deli rüzgård
Kinilan dal düşen yaprak şaşkın uçan kuşlar!
Eskiden sonbaharın bir güzelligi vardi
1. Hece ölçüsüyle yazılmıştır.
II. Benzetme sanatına başvurulmuştur.
III. Pastoral ögelere yer verilmiştir.
IV. Tam uyak vardır
V. Sarma kafiye şemasından faydalanilmiştir
Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak verilen numaralanmış bil
gilerden hangileri yanlıştır?
A) I ve II
B) I ve III
C) Yalnız!
D) Il ve v
E) Yalnız V
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
4. Ne şairane mevsimdi eskiden sonbahar Bahçeleri talan eden bir deli rüzgård Kinilan dal düşen yaprak şaşkın uçan kuşlar! Eskiden sonbaharın bir güzelligi vardi 1. Hece ölçüsüyle yazılmıştır. II. Benzetme sanatına başvurulmuştur. III. Pastoral ögelere yer verilmiştir. IV. Tam uyak vardır V. Sarma kafiye şemasından faydalanilmiştir Yukarıdaki dizelerle ilgili olarak verilen numaralanmış bil gilerden hangileri yanlıştır? A) I ve II B) I ve III C) Yalnız! D) Il ve v E) Yalnız V
-Şairin mahlasının geçtiği beyit
-Hem konu birliği bulunan hem de bütün beyitleri aynı güzellikte olan gazel
-Dize sonundaki uyaklardan başka dizenin ortasında bir iç uyak oluşturulan gazel
-Tüm beyitleri aynı söyleyiş gücüne / güzelliğine sahip gazel
Yukarıda aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bir açıklama yoktur?
A) Yek avaz gazel
B) Beytü'l-gazel
C) Yek ahenk gazel
D) Musammat gazel
E) Taç beyit
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
-Şairin mahlasının geçtiği beyit -Hem konu birliği bulunan hem de bütün beyitleri aynı güzellikte olan gazel -Dize sonundaki uyaklardan başka dizenin ortasında bir iç uyak oluşturulan gazel -Tüm beyitleri aynı söyleyiş gücüne / güzelliğine sahip gazel Yukarıda aşağıdakilerden hangisiyle ilgili bir açıklama yoktur? A) Yek avaz gazel B) Beytü'l-gazel C) Yek ahenk gazel D) Musammat gazel E) Taç beyit
5.
(1.) 1. Bir şiirden bağımsız olan ve tek başına bir anlam ta-
şıyan dizeler
II. Misraları birbiri ile kafiyeli olan beyit
III. Şiirin dilden dile dolaşan, hafızalarda yer eden en gü-
zel dizesi
IV. Misraları kafiyeli olmayan beyit
Aşağıdaki terimlerden hangisinin yukarıda tanımı ve-
rilmemiştir?
A) Musarra
B) Misra-1 berceste
C) Musammat
D) Müfred
E) Azade misra
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
5. (1.) 1. Bir şiirden bağımsız olan ve tek başına bir anlam ta- şıyan dizeler II. Misraları birbiri ile kafiyeli olan beyit III. Şiirin dilden dile dolaşan, hafızalarda yer eden en gü- zel dizesi IV. Misraları kafiyeli olmayan beyit Aşağıdaki terimlerden hangisinin yukarıda tanımı ve- rilmemiştir? A) Musarra B) Misra-1 berceste C) Musammat D) Müfred E) Azade misra
Aşağıdaki beyitlerden hangisi “musammat gazel" den
alınmıştır?
A) Fuzuli rind-i şeydâdır hemişe halka rüsvadır
Sorun kim bu ne sevdâdır bu sevdâdan usanmaz mi
B) Haddeden geçmiş nezaket yâl ü bâl olmuş sana
Mey süzülmüş şişeden ruhsâr-ı al olmuş sana
C) Mest-i nazim kim büyüttü böyle bî-pervâ seni
Nim sun peymâneyi sakî tamam ettin beni
D) Bezm-i aşk içre Fuzulî nice âh eyleyemem
Ne temettu' bulunur neyde sadâdan gayri
E) O gül-endâm bir al şâle bürünsün yürüsün
Ucu gönlümce ardından sürünsün yürüsün
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi
Aşağıdaki beyitlerden hangisi “musammat gazel" den alınmıştır? A) Fuzuli rind-i şeydâdır hemişe halka rüsvadır Sorun kim bu ne sevdâdır bu sevdâdan usanmaz mi B) Haddeden geçmiş nezaket yâl ü bâl olmuş sana Mey süzülmüş şişeden ruhsâr-ı al olmuş sana C) Mest-i nazim kim büyüttü böyle bî-pervâ seni Nim sun peymâneyi sakî tamam ettin beni D) Bezm-i aşk içre Fuzulî nice âh eyleyemem Ne temettu' bulunur neyde sadâdan gayri E) O gül-endâm bir al şâle bürünsün yürüsün Ucu gönlümce ardından sürünsün yürüsün