Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiYATI Soru Bankası
/benimhocam TEST 3
12. Aşağıdaki şiirde "bülbül" ile "gül" arasındaki aşka gönderme yap-
mak için "bülbül" kelimesi kullanılmıştır.
Her gönül bir Leylâ aşkıyla yasli.
Ne şirin eksilir yerden ne Asli,
Bülbül şakıdıkça dallar ardından
(Halit Fahri Ozansoy)
Bahsedilen bu olay aşağıdakilerden hangisiyle isimlendiri-
lebilir?
A) Mazmun
B) Tapşırma
C) Sebk-i Hindi
D) Imaj
E) Çizgisellik
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimikçe alırdı,
06
A
AYT DENEME SINAVI
12
10.
ğim Rum'a, Şam'a
rüsünün yanında
urname
riyi, güzel yiğit
iğit öldü. Kimi oğul
üzerine dehşetli
Didaktik dille kaleme alınan öğüt verici eserlerdir.
• Din ve tasavvuf büyüklerinin hayatlarının,
kerametlerinin anlatıldığı eserlerdir.
Sünnet, düğün gibi mutlu günlerin aktarıldığı
eserlerdir.
• Farklı ülkelere gönderilen elçilerin buralardaki
izlenimlerini anlattıkları eserlerdir.
ul dörtnala yetişti.
orümün yanında
Divan edebiyatının nesir türleriyle ilgili bu
açıklamalardan biriyle aşağıdakilerden hangisi
ilişkilendirilemez?
nuz? Dediler: Bir
eli Dumrul der: Bre
A) Sefaretname
Bl Surname
C) Pendname
D) Fütüvvetname
i yiğit, Allah'tan
canını aldı. Deli
işidir ki adamın
E) Menakibname
rlığın hakkı için
vim, çekişeyim,
kurtarayım, bir
gili
çe alırdı. Bunu niçin
deli, benden güçlü er
der; benim erliğim,
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi6.
Kapunda kul olmağ iledür izzet ü câhum
Yokdur bu cihân içre benüm gayri penâhum
Servüm semenüm tâze gülüm çeşm-i siyâhum
Sultanum efendim yüzü mâhum Memi şâhum
Bu dizelerle ilgili olarak, aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Terkibibent nazım şekliyle yazıldığı
B) Mazmunlara yer verildiği
C) Düz uyak düzeniyle yazıldığı
D) Divan şiirinin dil özelliklerini taşıdığı
E) Zengin uyak ve rediften yararlanıldığı
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi7. Aşka ilişkin acı, mutluluk gibi içli duyguların
dile getirildiği gazellere ----; içki, yaşama boş-
verme, yaşamdan zevk alma gibi konularda
yazılanlara ----; kadınları ve ten zevklerini
konu edinen gazellere ----; öğretici nitelikli
denir.
9.
irü, aşağıda-
r?
er gördük
ük
gazellere ise
----
Aşağıda verilenlerden hangisi bu cümlede
boş bırakılan yerlerin herhangi birine geti-
anlıklar
rilemez?
na
A) âşıkane gazel
B) şuhane gazel
yna
C) hâkimane gazel
D) musammat gazel
E) rindane gazel
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi16. Kırım'ın kıblesi tarafında Çadır Dağı'nın ardında
kıble tarafı ki Karadeniz sâhilleridir kim Kefe
eyâletinde ol mahalle Tat elleri derler, şiddet-i
şitâsı yok sevâhil ve âb [u] hevâsı latîf bir nâhiye-i
azîmdir. Ekseriyyâ kavmi Rûm keferesi ve Laz
Ahıryânları sâkin olur, zîrâ bu ülkenin karşu
tarafı Karadeniz aşırı üç yüz mîl Tırabzan vilâyeti
olmağile anın halkı bu Tat eline gemiyle geçüp
säkin olurlar.
18. Etrafı
seyreder
kasavet çöktü
vardı, elbises
yerinde idi. A
acısına ber
bunu yorgu
aldığı pak
suları fos
müddet
gemiyi s
gazel t
Kızkuk
Bu parça içerik açısından aşağıdaki türlerden
hangisine örnek olabilir?
B) Seyahatname
Bu p
A) Surname
D) Gazavatname
A)
C) Kıyafetname
E) Pendname
B)
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi6.
Mutasavvif bir şairdir. Sade bir dil ve içli bir söyleyışe
sahiptir. Hayatı ve evreni "vahdetivücut" anlayışına bağlı
kalarak yorumlamış, Allah'ın dışındaki her şeyin geçici
olduğunu söyleyerek, şiirlerinde O'na kavuşma arzusu
dile getirmiştir. Şiirlerinin sade bir Türkçeyle yazılmış olma-
SI, günümüzde de sevilerek okunmasının en önemli nede-
nidir. Şiirlerinde hem hece hem aruz ölçüsünü kullanmıştır.
Divan'ından başka 573 beyitlik, mesnevi nazım biçimiyle
yazdığı didaktik bir eseri de vardır.
Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden hangi-
sidir?
A) Mevlana
B) Yunus Emre
C) Pir Sultan Abdal
D) Kaygusuz Abdal
E) Hacı Bayram Veli
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiTarihe mal olmuş kişilerin etrafında oluşan
sında yayılmasından itibaren din büyüklerinin
7.
hikâyeler anlamına gelir. İslamiyet'in Türkler ara-
hayatları, kahramanlık gösteren alp-erenler etra-
finda hikâyeler oluşmaya başladı. Başlangıçta
sözlü kültürde yaşayan bu anlatılar, halk muhay-
yilesinin kattığı olağanüstülüklerle zaman zaman
destanlara yaklaştı. Satuk Buğra Han, Battal
Gazi, Danişment Gazi gibi savaşlarda kahra-
manlık gösterenlerin tarihî ve dinî kişilikleri etra-
fında oluşup destanlaştı diyebiliriz. Yine Ahmet
Yesevi, Mevlâna, Hacı Bektaşi Veli, Yunus Emre,
Akşemseddin gibi dinî - tasavvufi yönü ön planda
tutulan zatların hayatlarını, kerametlerini ve üstün-
lüklerini konu almıştır.
Bu parçada sözü edilen edebî tür aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Menakibname B) Kıyafetname C) Surname
D) Siyasetname E) Habname
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi5. Aşağıdakilerden hangisi Türklerin İslamiyet'i kabu-
lüyle edebiyatta meydana gelen değişikliklerden
biri değildir?
A) Eserlerde İslami ögelere yer verilmeye başlanması
B) Hece ölçüsünün yanında aruz ölçüsünün de kulla-
nılması
C) Yapıtlarda dinle ilgili konuların işlenmesi
D) Arapça ve Farsça sözcükler kullanılması
E) Arap ve Fars edebiyatlarına ait nazım şekillerinin
görülmesi
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiSaz şairleri aruz ölçüsüyle 'selis, divan, semai ve kalenderi' söylemişlerdir. Bunlar birbirlerinden vezinleri, makamları ve ahenkleri ile ayrılmaktadır.
Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi halk şiirinde aruz ölçüsüyle yazılan Hasret ettin beni
nazım şekillerinin birinden alınmış olamaz?
A) Ruhları gül goncafemi kendi aşiret Hatem'i
Gezseler Rûmu Acemi olmáya akran güzele
B) Dilberâ gülşâne doğru gel dedim gelmem dedi
Bezm-i âşıkane doğru gel dedim gelmem dedi
C) Benden özge sana yok âşık-ı âvâre güzel
Sûziş-i firkat ile yakma beni nâre güzel
D) Kimden söz işittin ki celâ hakkına dâir
Böyle güzelim hâtırı vîrâne durursun
E) Dokuz felek bizim sayvanımızdır
Yedi kat yeryüzü seyranımızdır
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiN.
Divan edebiyatında kimi nazım biçimleri ikişer mıs-
ralık beyitlerle kimi nazım biçimleri ise dört ile on
beyit- R
L.
A
misra arası bentlerle yazılır. Bunlardan
lerle yazılan ve uzunluk sınırı olmayan bir biçim,---
ise 3 ile 7 dörtlük arası bentlerle yazılan bir nazım
biçimidir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıda veri-
len nazım biçimlerinden hangileri sırasıyla ge-
tirilmelidir?
A) mesnevi - kaside
B) kaside - müstezat
C) şarkı – tuyuğ
D) terkibibent - kıt'a
E) mesnevi – murabba
ww
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi10. I. Anadolu sahasındaki ilk hamseyi yazması ile ün-
lenmiştir.
II. Ünlü tezkireci tezkiresinde ilk kez alfabetik indeksi
kullanmıştır
III. “Döne döne" regali gazeli ile tanınan sanatçı yöre-
sel söyleyiş ustasıdır.
IV. Yazdığı "Kerem” redifli kaside ile idamdan kurtul-
muş usta bit şairdir.
Numaralanmış cümlelerde aşağıda verilen divan
edebiyatı sanatçılarından hangisi ile ilgili bir bilgi-
ye yer verilmemiştir
B) Latifi
A) Ahmet Paşa
D) Alocati
C) Hamdullah Hamdi
E) Nefî
28
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi2020 AYT/Türk Dili ve Edebiyatı.
2019 - 2020 AYT/Türk Di
Sosyal Bilimler - 1
19. Asağıdaki cümlelerin hangisinde bir bila
ümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı
yapılmıştır?
Al Sefaretnâme, Osmanlıda yurt dışına gönderilen
elçilerin ya da onların yanındakilerin gittikleri
yerlerle ilgili bilgiler aktardıkları eserlerdir.
B) Bir şairin mesnevi türünde yazdığı beş esere
hamse adı verilir.
C) kendine özgü aruz kalıplarıyla yazılan rubainin
uyak düzeni "xaxa” biçimindedir.
) 13. yüzyılda Hoca Dehhani ile başlayan Divan
edebiyatı 19. yüzyıla kadar varlığını
sürdürmüştür.
(E) Tuyuğ, yalnızca Di
nazım biçimidir.
dyuğ, yalnızca Divan edebiyatında görülen bir
23. Aş
va
A)
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiAşk ve izdırap şairi olarak bilinen ---- Azeri Türkçesini
kullanarak gazeller yazmıştır. Duygu ve düşüncelerini
çok içten ve lirik bir şekilde dile getirmiştir. Gazellerinin
yanında "Leyla ile Mecnun, Beng ü Bade, Sakiname"
gibi mesneviler de yazmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han-
gisi getirilmelidir?
A) Baki B ) Bağdatli Ruhi C) Fuzuli
D) Nefi
E) Mercimek Ahmet
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi- Vasıta beyti vardır.
- Halk edebiyatında türkünün karşılığıdır.
Günümüzdeki hikâyenin karşılığıdır.
Övgü amacıyla yazılmıştır.
Yoğun düşünce örgüsü vardır.
Aşağıdaki nazım biçimlerinden hangisi ile ilgili
bilgi yukarıda verilmemiştir?
A) Terkibibent B) Şarkı C) Mesnevi
D) Kaside
E) Gazel
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiB)
C) Ahmet Paşa
D) Kadı Burhaneddin
E) Necâtî
11. - Fuz
Bâk
Divan şiirinde nazire yazma geleneğinin önde gelen
şairlerindendir.
Yukarı
8.
1.
1. Ta
II. Divan içerisinde yer alan hiciv ağırlıklı on yedi bentlik
ünlü “Terkib-i Bend"iyle kendisine şöhret kazandır-
mıştır.
II. M
III. M
IV. C
III. "Sebk-i Hindî" akımının divan şiirindeki başarılı tem-
V. I
silcisi olarak tanınır.
IV. Şiirlerinde İstanbul'u her yönüyle yansıtmakta olduk-
ça başarılıdır; bu yüzden ona "İstanbul Şairi" de denir.
num
A) L
V. Şiirleri, şekil ve nazım tekniği yönüyle kusursuz olup
İranlı ünlü şairlerin şiirlerine teknik yönünden ulaşmıştır.
Yukarıda verilen özelliklerle;
A. Nâilî
B. Ahmet Paşa
Ju
12. S
C. Nedim
D. Bağdatlı Rûhî
E. Bâkî
adlı şairler eşleştirildiğinde, doğru sıralama aşağıda-
kilerden hangisi olur?
A) 1-B, II- D, III - A, IV - C, V-E
B) 1-C, II - D, I - A, IV - B, V - E
C) I-B, II- D, III -E, IV - A, V- C
D) 1-E, II- D, III - A, IV - C, V- B
-D, II- A, III- B, IV - E, V- C
2. ÜNİTE • Şiir
YAYINDA TEK BAŞARIDA TEK D
Lise Türkçe
Gezi Yazısının Tarihi GelişimiMâzi... O şimdi gölge iken şimdi Zi-hayât
2.
Bir cisim olan; o şimdi ölen, şimdi canlanan
Mevcûd, evet o dalga, o girdab-ı hatırât
Insan için nedir?... Evet insan ki doğmadan
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Şiirin ritmi aruz ölçüsüyle sağlanmıştır.
B) Halk edebiyatı geleneğiyle yazılmıştır.
C) Dize sonlarında ses tekrarına yer verilmiştir.
D) Uzun ünlüler şiirin ahengine katkıda bulunmuştur.
E) Yabancı sözcüklere yer verilmiştir.