Gezi Yazısının Tarihi Gelişimi Soruları

TEST 01 5. Divan sairleri, şiirlerinde esas adını kullanmak yerine kendi- sini edebiyat dünyasına tanıtacak "..." denen bir başka isim seçer. Bu şairlik ismi bazen kendisine üstatları veya yakın çevresindeki başka bir şair tarafından da verilir. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilebilir? A) tapşırma B) kam C) mahlas D) baksi E) âşık

Divan Şiiri Sanatçıları 15. YY. 16. I. Farsçanın Türkçeden üstün olduğunu savunur. II. Edebiyatımızın ilk şûara tezkiresini yazmıştır. III. Dördü Farsça, biri Türkçe olmak üzere beş divanı vardır. IV. Edebiyatımızda hamse yazan ilk şairdir. Ali Şir Nevai ile ilgili yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur? A) I ve II B) I ve III C) II, III ve IV D) II ve III SEPH E) II ve IV

ANAHTA DİVAN EDEBİYATI N. (Terkibibent, Terciibent, Tal 1. 4. (1) Türk şiirine Arap edebiyatından giren bir edebî tür olan mersiye, çoğunlukla terkibibent nazım biçimiyle yazılsa bile yazınımızda kaside ve terciibent şeklinde yazılmış mersiye örnekleri de vardır. (II) Mersiyeler genellikle padişahlar, şehzadeler, vezirler gibi devlet adamlarının ölümlerinden duyulan üzüntü ve acıyı dile getirmek için yazılır; Bâkî'nin Kanuni Mersiyesi bu türdendir. (III) Edebiyatımızda, savaşta kaybedilen yerler ve kentler için yazılmış mersiyeler de vardır; Şinasi'nin Vatan Mersiyesi buna örnektir. (IV) Ölümüne üzüntü duyulan hayvanlar için de mersiyeler yazılmıştır; Meali'nin ölen kedisi için yazdığı Hirrenâme böyle bir mersiyedir. Tasawuf edebiyatında ise ehlibeyt sevgisini ve Hz. Hüseyin'in Kerbela'da şehit edilişini dile getiren mersiyeler önemli yer tutar, Nâbî'nin Hadikatü's-Süeda'sında yer alan mersiye bunun en güzel örneklerinden biridir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? 5 A) B) II C) III D) IV V

1. Asıl adı Haydar olan Pir Sultan Abdal Sivas'ın Banaz köyünde yaşamış ve Hızır Paşa tarafından burada idam ettirilmiştir. Allah'a ulaşmanın ve nefsi terbiye etmenin yollarını öğreten kişilerin yaşamı tezkiretü'l - evliyalarda an- latılmıştır. III. Tasavvuf edebiyatının kurucusu olan Ahmet Yesevi Divan-ı Hikmet adlı yapıtıyla anılır. IV. Müzekkin Nüfus adlı yapıtıyla anılan Eşrefoğlu Rûmî, Hacı Bayram'ın öğrencisidir. V. Hoca Dehhani, Oğuz Türkçesiyle yazdığı tasavvufi eserleriyle tanınır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışlığı vardır? A) B) II C) III D) IV EN

15. 1. Nesim ateş çıkardı gonca-i çeşm-i ümidimden Bıraktı gülşen-1 âmálime berk-i bahar ateş II. Meh û mihrin senin olsun felek biz id-gehlerde Hilal ebrûların hurşid-i taban olduğun gördük III. Yokmuş bir aha ey gül-i ra'na tahammülün Bağrın ne yaktın ateş-1 hasretle bülbülün IV. Hünerin var ise bir şehrde bir arif bul Yoksa her karyede bir nice bahadır bulunur V. Åldde-i hûndur yine dâmân ü giribân Ey gamze-i hün-här gazâdan mi gelürsün Numaralanmış beyitlerden hangisi gazelin matla bölümünden alınmıştır? Bag A) B) II. C) III. D) IV. E) V.

5. Türk edebiyatının divan edebiyatına kazandırdığı nazım şekilleri aşağıdakilerin hangisinde doğru verilmiştir? A) Rubai – tuyuğ B) Şarkı – tuyuğ C) Kaside - gazel D) Kita - müstezat - E) Mesnevi – şarkı

3. Sözlükte, kelimeler dışında şiirlere, atasözlerine de yer verilmiştir. Arap harfleriyle yazılan Türkçe sözcükler yine Arap alfabesine göre sıralanmıştır. Türkçe sözcüklerin anlamı örnekler verilerek açıklanmıştır. Yukarıda sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir? A) Divan-u Lügati't Türk B) Atabetül Hakayık O Divan-ı Hikmet D) Kutadgu Bilig E) Muhakemet-ül Lügateyn

Esrârını dil zaman zaman söyler imiş Hengâme-i gamda dâstan söyler imiş Aşk ehli olup da mihnet-i hicrâne Ben sabr iderin diyen yalan söyler imiş Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinin hangisine özgü nitelikler taşımaktadır? A) Rubai C) Şarkı B) Murabba D) Koşma E) Kaside

DİVAN EDEBİYATI NAZI (Gazel, Kaside, Mesnevi, ki 7. F 1. Gözlerimden aktı deryalar gibi yaşım benim Dostlar çok nesne gördü onmadik başım benim B 5. . Ga g die KI Ben geda gurbet diyarında kalırdım yalınız Mihnet u derd ü bela olmasa yoldaşım benim A . ki B C Bu dizeler aşağıdaki nazım şekillerinden hangisiyle ya- zılmış olabilir? Bazi gisid D A) MI A) Muhammes B) Rubai C) Şarki D) Mesnevi E) Gazel

ed 04 1. 13 ve 14. yy.larda Hoca Dehhâni ile başlayan di- van edebiyatı ve gazel, kaside ve mesnevi gibi türlerde şiir yazma geleneği artarak devam etmiş- tir. Bu yüzyıllarda eserlerini Farsça kaleme alan Mevlana Celâleddin-i Rûmi yanında, Oğuz Türk- çesinin artık eski Anadolu Türkçesi adı verilen dö- neminde eserleri ile bu dilin gelişip yayılmasında gibi sanatçıların emeği geçmiştir. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakiler- den hangisi getirilemez? A) Sultan Veled B) Ahmedi C) Ahmet Fakih D) Şeyyat Hamza E) Şeyh Galip

Kulların oda yakma Kerem eyle ya Mevla S A Eksiklerine bakma Kerem eyle ya Mevla M 10. SINIF SARMAL TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Çünkü insan eyledin Ehl-i iman eyledin Bunca ihsan eyledin Kerem eyle ya Mevla Bu dizeler aşağıdaki nazım türlerinin hangisin- den alınmış olabilir? A) Naat B) Nünacaat C) Tevhit D) Nutuk E) Nefes «

4. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) Divan şiirleri, özellikle 15. yüzyıldan sonra Arapça, Farsça ve Türkçenin özelliklerinin iç içe geçtiği Osmanlı Türkçesiyle yazılmıştır. B) Divan şairleri, şiirlerini konularına göre adlandır- mamış, nazım şekilleri şiirlerin ismi olmuştur. C) Divan edebiyatı gerek konuları gerekse söyleyiş biçimleri bakımından klişelere, kalıplara bağlı bir edebiyattır. D) Divan şiirinin her döneminde, beyit nazım birimi ya- ninda dörtlük, aruz ölçüsü yanında hece ölçüsü, bi- reysel konular yanında toplumsal konular da gö- rülür. E) 13. yüzyılda gelişmeye başlayan divan edebiyatı 16. ve 17. yüzyıllarda en olgun dönemini yaşamış, 19. yüzyıl sonlarına dek sürmüştür.

Kaside, Türk edebiyatına Arap edebiyatından gelmiş bir nazım biçimidir. Beyit nazım birimiyle, aa/ba/ca... uyak düzeniyle ve belli bir amaç doğrultusunda yazılır. 1 Birini övmek için yazılanlara medhiye; birini yermek için II yazılanlara hicviye, Hz. Peygamber'in fiziksel özelliklerini III anlatanlara siyer, ölülerin ardından bir çeşit ağıt olarak IV yazılanlara ise mersiye denir. Kasidelerin içinde nite- V likçe ötekilerden üstün bir beyit bulunur ki buna taç beyit VI adı verilir. Ayrıca kaside, nesib, girizgâh, medhiye, fah- riye, taç ve dua bölümlerinden oluşur. Bu parçadaki numaralanmış bölümlerin hangi- lerinde bilgi yanlışı yapılmıştır? A) I ve II B) II ve IV C) III ve VI D) IV ve VI E) V ve VI

Bir eşek var idi zaif ü nizar Yük elinden katı şikeste vü zâr Gâh odunda vü gâh suda idi Dün ü gün kahr ile kısuda idi Ol kadar çeker idi yükler ağır Ki teninde tü komamıştı yağır 4. 15. yüzyıl şairi Şeyhi'nin bir şiirinden alınan yukarı- daki parça için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bütün beyitler musarra (mukaffa) beyittir. B) Mesnevi nazım biçimiyle yazılmıştır. C) Anlatma esasına dayanan bir metindir. D) Öyküleyici ve betimleyici anlatım biçimlerinden yarar- lanılmıştır. E) Duygu ve hayale dayanan, kapalı, imgeli bir şiirdir .

Aruz ölçüsün kullanmaları W. "Kafiye göz içindir." anlayısıyla şiir yazmaları W. Gazel, kaside gibi nazım biçimlerini kullanmaları W. Şiirde konu bütünlüğü sağlamaları W. Şiiri bir araç olarak kullanmaları Tanzimat şairlerinin yukarıda numaralanmış özel- liklerinden hangi ikisi divan geleneğine aykırı bir tutumdur? B) II ve 10 - Il ve IV D) II ve IV E) V ve v ATT vett

7 iş- edil Sa- 15. 15. yüzyılda gazel ve kasideler yazılmakla birlikte mesne- viler yine ön plandadır. Bu dönemde yazılan mesneviler arasında en etkilisi, günümüzde de hâlâ okunan ve beğe- nilen, Mevlit adıyla bilinen ünlü eseri Hz. Muhammed'in doğumu ve hayatını konu edinen mevlit tü- ründe yazılan eserlerin en güzeli ve en ünlüsüdür. x 20- US- Ear. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki- lerin hangisinde verilenler getirilmelidir? + ar- At Fuzáli'nin - Hadikatü's-Süeda'sıdır B Şeyh Galip'in - Hüsnü Aşk'ıdır Ali Şir Nevai'nin - Mecalisü'n-Nefais'idir Di Süleyman Çelebi'nin - Vesiletü'n-Necat'ıdır Sinan Paşa'nın - Maarifnâme'sidir 150 Doğru Yanlış