Halk Şiiri Özellikleri Soruları

8. Ben bu gurbet ile düştüm düşeli Her gün biraz daha süzülmekteyim Her gece, içinde mermer döşeli Bir soğuk yatakta büzülmekteyim 11 Vardiğin dergâhta post ol, büyürsün Gördüğün garibe dost ol, büyürsün Meclise devam et, el sürme mey'e Girdiğin sohbette mest ol, büyürsün Bu dörtlüklerde; 1. redite yer verilmesi, II. link bir söyleyişin tercih edilmesi, III. 6+5 durak kullanılması, IV. çapraz uyak örgüsüyle kurulması, V. ikinci tekil kişiye hitap eden anlatimdan yararlanılması özelliklerinden hangileri ortaktır? A) I ve li B) I ve Ill D) Il ve IV C) Il ve IV E) Ill ve V

B L 6 R 8. Aşağıdaki dizelerden hangisi farklı bir şiir gelene yazılmıştır? A) Ağlayı ağlayı düştüm yollara Karışayım boz bulanık sellere B) Değirmenden geldim beygirim yüklü Şu kızı görenin del'olur aklı C) Aşamazsın Karaman'ın ilini Köprüsü yok geçemezsin selini D) Ağlamışsın gözyaşını sileyim M R 70 Söyle derdin neyse ben de bileyim E) Ant bir üzüntüyle bu rüyadan uyandım Tekrar o alev gömleği giymiş gibi yandım Diğer Sayfaya

7. • Doğaçlama oynanır. Belli bir metne bağlı kalma durumu yoktur. Geleneksel Türk tiyatrosu kapsamındadır. Aşağıdaki göstermeye bağlı edebî türlerden han- gisi bu özelliklere sahip değildir? A Komedi C) Karagöz Kag B) Orta oyunu D) Köy seyirlik oyunu E) Meddahlık

ti a- CAP/AYT 15. Ilahi aşk tasavvufta, en genel anlamıyla âşığın maşuka olan sevgisi olarak ifade edilmektedir çünkü bu inanış- ta tek ve gerçek sevgili, mutlak güzel olan Allah'ın ken- disidir. Bu durumda sevginin de ötesinde bir hâl olarak tanımlanan aşk, kulun Hakk'a duyduğu hasret dolu özleyiştir. Mutasavvıf şairler tasavvufta çok önemli bir yere sahip olan vahdetivücut anlayışı doğrultusun- düşüncelerini eserlerine yansıtmışlardır. da görüş ve Bu şairler insanın nefsini terbiye etmesi, ilahi aşktan nasibini alması, vuslata ermesi için değişik usul ve yöntemler ortaya koymuşlardır. Ayrıca dünyanın fani oluşu, bir insanıkâmile bağlanmanın gerekliliği, gerçek dervişlik, güzel ahlak, fenafillaha ulaşabilmek için çile yoluna girmek gerektiği gibi konular tasavvuf edebiya- tında en çok işlenen konular olmuştur. Aşağıdakilerin hangisinde parçadaki altı çizili kav- ramların tasavvufi anlamı yanlış verilmiştir? A) Maşuk: Hakiki sevgili, Allah. B) Vahdetivücut: Yaratanla yaratılanın tek kaynaktan geldiğini ve "bir" olduğunu savunan görüş. C) Vuslat: Nefsi köreltmek için yapılan terbiye, çeki- len çile. D) İnsanıkâmil: Mükemmelliğinin ve tamlığının son sınırında olan. E) Fenafillah: Allah'ın varlığı içinde yok olma. 16. R e 1

10. Evvel tevhid sürer mürşid dilinden Erişir canına fazlı Hüdânın Kurtulursun emmarenin elinden Erişir canına fazlı Hüdânın İkincide verir "lafzatu'llâh”ı Anda keşfederler sıfatu'llâh'ı Hasenat yeter der eder günâhı Erişir canına fazlı Hüdânın Üçüncüde "ya Hû" ismini oku Garib bülbül gibi durmayıp şakı Kendi vücudunda bulagör Hakkı Erişir cânına fazlı Hüdânın Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu dizelerin aşağıdaki türlerden hangisine ait olduğu söylenebilir? Devriye D) Nefes B) Şathiye E) İlahi C) Nutuk

S A hangisi 8. M A- L ılmıştır. k edebi- yak kul- n içinde 6 ekillerine 70 Aşağıdaki dizelerden hangisi farklı bir şiir geleneğiyle yazılmıştır? A) Ağlayı ağlayı düştüm yollara Karışayım boz bulanık sellere 17 Toplum 2) kend! B) Değirmenden geldim beygirim yüklü Şu kızı görenin del'olur aklı C) Aşamazsın Karaman'ın ilini Köprüsü yok geçemezsin selini D) Ağlamışsın gözyaşını sileyim Söyle derdin neyse ben de bileyim E) Ani bir üzüntüyle bu rüyadan uyandım Tekrar o alev gömleği giymiş gibi yardım selini+TOi Diğer Sayfaya Geçiniz.

13. Aşağıdaki dörtlüklerden hangisi bicim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bir semaiden alınmış olabilir? A) Vardım ki yurdundan ayak çekilmiş u Yavru gitmiş issiz kalmış otağı koşulfill Ser Sonaxh Camlar şikest olmuş meyler dökülmüş Sakiler meclisten kesmiş ayağı B) Herkes belasını azdı da buldu İnsanda evvelki sadakat n'oldu Eski sarayları beğenmez oldu Yere sığmaz oldu sultan olanlar C) Öfkem gelip fırladım Aslan gibi kükredim Alpler başın doğradım Şimdi beni kim tutar D) Yürü bensiz bre kör dünya Senden murad alınır mı Pek dolukmuş humar gözler Buna çare bulunur mu E) Deryalarda olur bahri Doldur ver içeyim zehri Sunam gurbet elin kahrı Ya çekilir ya çekilmez 14. Tu bir bi fâ h g TÖF k E

10. Karacaoğlan der ki derde derede Yandı ciğer kebap oldu orada Ol güneşin doğup battığı yerde Acap sevdiğimin eşi var m'ola 11 İncecikten bir kar yağar Tozar Elif, Elif deyi Deli gönül abdal olmuş Gezer Elif, Elif deyi Bu dörtlükler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Aynı nazım türünde oluşturulmuştur. B) Yer aldıkları şiirlerin son dörtlüğüdür. C) Aynı nazım biçiminde oluşturulmuşlardır. D) Aynı uyak örgüsüne sahiplerdir. E) Semaiden alınmışlardır. 19

A A 8. AYT/ EDEBİYAT - SOSYAL BİLİMLER - 1 YOLCU Sen gidersin, cihan kalır, Ten toprağın, can benim, Cümle canlılar bunu bilir. Diper HEDELI DUMRUL -am Yanarım, Yapamadığım iyilikler için, A Yanarım, Felgule Doyamadığım güzellikler için. Yanarım, Gün ortasında sönen güneşim için. Bu parça aşağıdaki anlatılardan hangisinin tiyatro uyarlamasıdır? A) Oğuz Kağan Destanı B) Kutadgu Bilig C) Battalname D) Mantıku't-Tayr E) Dede Korkut Hikâyeleri Mnemsiex Ne Mos av (0)

K 11. 1. II. 1.grup Yuğ Yır II. Koşuk IV. Sav II.grup yas töreni dini şiir aşk, doğa, kahramanlık şiiri özlü söz V. Sığır ziyafet töreni Yukarıda l.grupta verilen hangi terimin karşısında veri- len açıklama yanlıştır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

EMİ EDEBİYATI 9. Divan-ı Hikmet ile ilgili olarak, I. Allah ve peygamber sevgisi, din ve tarikat kurallar işlenmiştir. II. Şiirlerin çoğu beyit nazım birimiyle ve aruz yazılmıştır. III. Türk tasavvuf edebiyatının bilinen en eski örneklerini içermektedir. IV. Eserde gazel biçiminde yazılmış şiirler de bulun- maktadır. V. Türkçenin Farsçadan üstün bir dil olduğu tezi ile kaleme alınmıştır. bilgilerinden hangileri yanlıştır? Yalnız I Il ve IV ölçüsüyle B) Yalnız V E III ve IV BY ||| C) II ve V 1.

ne stir? 7. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi, parantez içinde be- lirtilen kişiyle ilgili değildir? 8. A) 17. yüzyılda yaşamış, halk edebiyatının öncülerinden ve en ünlü şairlerindendir. Toroslu Türkmen aşiretleri arasında yaşamış, ömrünün büyük bölümünü oralarda geçirmiştir. Aşk ve doğa şairidir, koşma ve semai biçim- lerinde eserler vermiştir. (Karacaoğlan) B) Doğum ve ölüm tarihleri kesin olarak bilinmemektedir. Halk şairleri arasında kavganın ve özgürlüğün sembo- lüdür. Şairin III. Murat Dönemi'nde Osmanlı ordusuyla İran savaşlarına katıldığı bilinmektedir. Şair koçakla- malarıyla tanınmıştır. (Köroğlu) C) 17. yüzyıl saz şairlerindendir. Yeniçeri şairleri arasında yer alan sanatçı, orduya yeni katılan Yeniçeri, Genç Osman'ın şehit edilişi üzerine destan ve şiirler söyle- miş, devrin tarihî olaylarıyla ilgilenmiştir. (Kayıkçı Kul Mustafa) D) 15. yüzyılın ilk yarısında yaşamıştır. Anadolu'da Bek- taşiliğin ileri gelenlerinden ve Bektaşi edebiyatının ön- cülerinden sayılır. Tasavvufi bir içeriği olan Sarayname isimli eseri vardır. (Hacı Bektaşi Veli) E) 13. yüzyıl şairidir. Anadolu Türk edebiyatının kurucusu; tekke, divan ve halk edebiyatlarının öncüsüdür. Şair, hayatı boyunca şan ve şöhretten hep uzak durmuş, bu dünyadan iz bırakmadan ayrılmak istememiştir. Risa- letü'n Nushiyye mesnevi şeklinde, tasavvufi ve öğretici nitelikte yazılmış eseridir. (Yunus Emre) Şair Köroğlu Nazım Türü Koçaklama Dönemi 9. Karacaoğl yargılarda e endemik- A) Karaca Yunus B) Karaca dinsel C) Karac Emre D) Karac re şii E) Kara Yunu bir ş 10. Aşkın Bana Ben Ban Ne Ne Aşk Ro

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlış vardır? B A) Sözlü anlatıma dayanan destanlar, epik şiirin en yetkin örnekleri sayılmaktadır. B) Dede Korkut Hikâyeleri edebiyatımızda destan türünün yazıya geçirilen ilk manzum örneğidir. monzum mensur C) Destan sözcüğü, halk şiirinde de bir tür adı olarak kullanılmıştır. D "Battalname, Danişmentname, gazavatname ve menakıpnameler" düzyazı da olsalar destansı nitelik taşır ve tarihsel gelişim sürecinde romana geçişin aşamalarını oluştururlar. →Deston E) İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı ürünlerinden koşuk, birçok açıdan âşık edebiyatındaki koşma ile benzerlik gösterir.

22. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı var- dır? A) Halk ozanı, saz çalıp anonim destan ve hikâyeler anla- tan, kendi şiirlerinin yanı sıra ustalarının ve öteki ozan- ların şiirlerini de söyleyen gezgin bir sanatçı tipidir. B) Halk edebiyatında masal, halk hikâyesi, Karagöz, orta oyunu gibi nesir türleri divan edebiyatının etkisiyle gelişmiştir. C) Halk edebiyatında türkü, semai, varsağı, destan ve ilahi gibi şiirler, özellikle kafiye örgüleri bakımından (mâni ve koşma gibi iki ana yapıya dayanır. D) Halk şiirinin nazım biçimleri birbirinden, dörtlük sayısı, uyak dizilişi ve ölçü ile ayrılsa da asıl ayrım noktası bunların hangi ezgiyle söylendikleridir. Divan şiirinde gazele verilen önem, halk şiirinde, genellikle aşk, doğa konularının işlendiği bir tür olan ve kökleri en eski Türkçe edebiyat ürünlerine dayanan koşmaya verilir.

edebi- enek rlikte dile ikle- Bu ayal ruğ, ar. bir V bir bilgi yanlışı vardır? BY1I A)I ● · e) 111 lelerin hangisinde D) IV Deneme igin buron onemli. Âşık geleneğini sürdüren şair, sazıyla yurdun bir- çok yerini gezmiş, Anadolu insanının kültürünü dile getirmiştir. Aşkı, yurt, toprak ve insan sevgisini dile getirmiştir. Şiirleri Dostlar Beni Hatırlasın adlı kitap- ta toplanmıştır. E) V A) Âşık Ömer C) Seyrani Divan edebiyatı tarzında da şiirler yazmakla beraber âşık tarzı şiirleriyle tanınmıştır. Taşlama türünde de büyük ustalık göstermiştir. Başından geçen olayları manzum olarak anlattığı Sergüzeştname adlı eserin- de dile getirmiştir. Bir de Divan'ı vardır. T@stokul . Önemli halk şairlerinden olup Kayseri-Develi do- ğumludur. İstanbul'a gelmiş, bazı hicivleri yüzün- den memleketine dönmek zorunda kalmıştır. Aruzla da şiirler yazmış ancak asıl ününü âşık edebiyatı tarzında yazdığı şiirlerle sağlamıştır. Taşlamaların- da sosyal olayları ele almış ve sert bir üslup kullan- mış olup yergilerini mizahi bir havada oluşmuştur. • Yeniçeri şairlerindendir. Döneminin olaylarıyla ilgili şiirler söylemiştir. Halk zevkine bağlı yalın bir dil kul- lanmıştır. IV. Murat zamanında, Bağdat Kuşatma- sı'nda şehit olan Genç Osman için söylediği Genç Osman Destanı şiiri büyük ün yapmıştır. Bu parçalarda söz edilen şairler arasında aşağıdaki- lerin hangisi yer almamıştır? E) Âşık Veysel Şatıroğlu B) Ben yürü Aşk boy: Ne akile Gel gör B) Kayıkçı Kul Mustafa D) Bayburtlu Zihni Ey edep, Var edep Cy Oklar u Merd d Kılıç o Kesilin D) Çıkalı Gireli Cân Koya E) Su g Bir Piri Be 14. (1) le ec Ç n

timizdaki Clive ill 19. Aşağıdakilerden hangisi Karagöz oyunuyla ilişkilendi- rilemez? EDEBİYATİK 84 A) Göstermelik B) Nareke D) Yeni dünya C) Perde gazeli E) Yardak leğinc /tir. (K D) Sahn tasın Türk E Dew insa ışık gö