Halk Şiiri Soruları
Lise Türkçe
Halk Şiiri8. Ankara'nın Zülfâzıl köyünde doğmuştur.
Asıl adı Numan'dır. Şeyh Somuncu Baba'ya
bağlanmıştır
. Kayseri, Aksaray, Şam ve
Hicaz'da bulunmuştur. Şeyhinin ölümü
üzerine Ankara'ya dönmüştür. Kendi adıy-
la anılan bir tarikat kurmuştur.
Yukarıda hakkında bilgi verilen 14. yüzyıl
tekke edebiyatı temsilcisi aşağıdakiler-
den hangisidir?
AT Aziz Mahmut Hüdâyî
B) Hacı Bektaş Veli
9 Hacı Bayram Veli
D) Pir Sultan Abdal
E) Eşrefoğlu Rûmî
Lise Türkçe
Halk ŞiiriI
8.
I. Bazı eserlerde aliterasyonlar kullanılmıştır.
2
II. Göktürk ve Uygur alfabesi kullanılmıştır.
III. Eserlerin bazılarında dinî, bazılarında ise din dışı
konular ele alınmıştır.
IV. Oğuz ve Çağatay lehçesi kullanılmıştır.
V. Eldeki en eski yazılı metin olarak 8. asırdaki Orhon
Yazıtları kabul edilmektedir.
İslamiyet öncesi yazılı edebiyat ile ilgili olarak
yukarıdakilerin hangisi söylenemez?
A) III
B)
CV D) II
E) IV
Lise Türkçe
Halk Şiiri• En belirleyici özelliği ezgiyle söylenmesidir.
. Genellikle söyleyeni belli değildir.
• Her konu işlenmiştir.
• Bu türe, ezgilerine "Bozlak, Kayabaşı, Türkmani" gibi
adlar verilir.
• Asıl sözlerinin bulunduğu bölüme bent, her bendin
sonunda tekrarlanan bölüme kavuştak adı verilir.
Maddeler hâlinde verilmiş bu özellikler, aşağıdaki na-
zim biçimlerinden hangisine aittir?
A) Gazel
B) Mesnevi
C) Şarkı
D) Tuyuğ
E) Kaside
Lise Türkçe
Halk ŞiiriEdebiyatı
11. "Tüfek icad oldu mertlik bozuldu.
Eğri kılıç kinda paslanmalıdır." dizeleriyle anılır olmuş-
tur. Şiirlerinde aşk, yiğitlik ve tabiat sevgisi gibi temalar
lirik bir söyleyişle işlenir. Şiirlerinin çoğu kahramanlik
üzerinedir.
Bu parçada tanıtılan edebi kişilik, aşağıdakilerden
hangisidir?
Cork
A) Köroğlu B) Karacaoğlan C) Dertli
D) Aşık Ömer
E) Gevheri
Lise Türkçe
Halk ŞiiriÖZDEBIR YAYINLARI ----
8.
1
Sen benim açılmış gonca gülümsün 11
Sağ kalır gelirsem yine benimsin (1
Gündüz hayalimde gece düşümsün
Gülüne yad bülbül kondurmayı gör
(Karacaoğlan)
II
Yunus Emre âşık olmuş,
Maşuka derdinden ölmüş 8
Gerçek erin kapısında,
Canım arz etmeğe geldim
(Yunus Emre)
Bu iki ayrı şiirle ilgili olarak aşağıdakilerden han-
gisi söylenemez?
A) Sevgiliye duyulan aşk, temadır.
B) Ahenk unsurları uyak ve rediflerdir.
C) Farklı zihniyetlere sahiptir.
D) Halk şiiri nazım birimine sahiptir.
E) Farklı ölçü özellikleri görülür.
Lise Türkçe
Halk ŞiiriG.
1. Dörtlük nazım birimi kullanılır ve tek dörtlükten oluşur.
IL Hece ölçüsünün 7'li kalıbıyla oluşturulur.
III. Uyak örgüsü “aaxa" şeklindedir.
1.
IV. İlk iki dize konuya giriş nitelikli olup doldurma amaçlıdır.
V. Sadece aşk konuları işlenir.
Yukarıda verilenlerden hangileri “mâni” ile ilgili olarak
söylenemez?
A) I ve II
B) Hye v
C) II ve IV
D) Yalnız IV
E) Yalnız v
(Erkek)
Lise Türkçe
Halk Şiiri'yi
11. Bilmedim ey kanlı zâlim ben ne günâh işledim
Kirpiğin tîr eyleyip bu dertli sînem şişledim
e
Durmadın ahdinde zâlim sen cefâya başladın
Âşıkın öldürmeğe kânûn idersin âkıbet
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangi-
sí söylenemez?
AX Sevgiliye, yaptıklarından dolayı sitemde bulunul-
duğu
B) Söz sanatından yararlanıldığı
CNBir koşmadan alındığı
D) Asonanstan yararlanıldığı
5 Redife yer verildiği
Lise Türkçe
Halk ŞiiriYands
3
zikli
7.
bir
1. Tarihin dilinden düsmez by destan
Nemirler gazidir, daglar kahraman
Her taşı yarut olan bu vatan
Can verme sinna erenlerindir
benzetme
2
benzetme
11. Köroğly yum kayajan yararım
Hakk 10. kilinciyim hakkı ararım
Şahtan padişahtan hesap soranm
Uykudan uyanan katılır bana
Aşağıdakilerden hangisi numaralanmış bu dörtlüklerin
ortak özelliklerinden biri değildir?
A) Abartmaya başvurulması
B) 11'li hece ölçüsünün kullanılması
C) Düz kafiye şeması ile oluşturulması
D) Benzetme sanatından yararlanılması
Koşma nazım şekline özgü nitelikler taşıması
Lise Türkçe
Halk ŞiiriTürk Dili ve Edebiyatı Öğretmeni, bir şiir tarzının aşağıda
verilen özelliklerini öğrencilerine kavratmak amacıyla bir
metin seçmek istemektedir.
• Şiirde hece ölçüsü uygulanmış olmalıdır.
• Şiirde memleket güzellikleri ve Anadolu gerçeği ele
alınmalıdır.
Şiir sade bir dille söylenmiş olmalıdır.
Buna göre, öğretmenin aşağıdaki eserlerden hangisini
seçmesi uygundur?
A) Piyale
B) Sebil ve Güvercinler
C) Han Duvarları
D) Ömrümde Sükat
E) Sessiz Gemi
Lise Türkçe
Halk ŞiiriKARMA SORULA
son
.
15. yüzyılın önemli isimlerinden olan sanatçı, Alevi-
Bektaşi şiirinin kurucularındandır.
Alanya Beyi'nin oğlu olan sanatçının asıl adı
Gaybi'dir.
Şathiye türünün önemli örneklerini vermiştir.
Hem aruz hem de heceyle şiirler yazmıştır.
Buna göre, aşağıdaki dizelerden hangisi yukarıda sözü
edilen sanatçıya aittir?
A) Bil elsine-i halkı
Aklam-ı Hak ey Hakkı
Öğren edeb ü hulks
Mevlâ görelim neyler
Neylerse güzel eyler
Edebdür Hakk'a delil edebden olma gâfil
Olmayasın bi-hasil var edep öğren edep
Kaygusuz Abdal uyan işkı bil ışka boyan
Şöyle demiştir diyen var edep öğren edep
C) Pir Sultan Abdal'ım içtim cür'adan
Okudum ağını bilmem karadan
Yeri göğü cüml'alemi yaradan
Ayrılık derdinin dermanı nedir
D) Hacı Bektaş'ı arayıp bulmuşam
Erenler deminden bir pay almışam
Bir hakikat deryasına dalmışam
Her gönülden bir yol gider ol burca
E) Anin nakşi hayalinden cihan bir zerre olmuştur
Nazar etsen o zerreden görünmez lakin illa Hu
Bu Bayrami; eğer idrak edersen sen bu alemde
Bu sirrin sirrina kimse eremez lakin illa Hu
Lise Türkçe
Halk ŞiiriTürk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1
11. Altın kafes idi benim durağım
Dost elinden yaralandı yüreğim
Evvel yakın idim şimdi irağım
Felek beni nazlı yârdan ayırdı
Dostumun yaylası çayır çimendi
Şu şirin dillerden ikrarın verdi
Yeminler eder de ayrılmam derdi
Felek beni nazlı yârdan ayırdı
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Bir güzellemeden alınmıştır.
B) Anlatımda karşıtlıktan yararlanılmıştır.
C) Rediflerle ahenk sağlanmıştır.
D Duraklı 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır.
E) Söz sanatına başvurulmuştur.
Lise Türkçe
Halk ŞiiriA) Nefes
B) Şathiye
C) ilahi
C) Ça
D) Varsağı
E) Semai
D) Re
E) 8'li
6.
Sekizc
2. Mani, türkü anonim halk edebiyatına; koşma, nefes âşık
| 10
III IV
edebiyatına; şathiye, semai tekke edebiyatına ait ürünler-
VI
dir.
Adin b
Adem'
Buğda
Bu cümledeki bilgi yanlışlığını düzeltmek için numa-
ralı bölümlerin hangilerinin yeri değiştirilmelidir?
Bu đôi
hangis
A) I ve IV
B) II ve III
C) IV ve VI
A) Dev
D) I ve v
E) III ve VI
AYINLARI
Lise Türkçe
Halk ŞiiriYA
3.
LİMİT
(1) Koşuk, İslamiyet öncesi Türk edebiyatında aşk, kahra-
manlık ve doğa konularını işleyen şiirlerdir. (II) Bu şiirler
eski Türklerde sığır adı verilen sürek avları sırasında ozan-
lar tarafından kopuz eşliğinde söylenirdi. (III) Hece ölçü-
süyle ve dörtlüklerle söylenen koşuklar halk edebiyatın-
daki koşma nazım biçimine benzer. (IV) Kafiye düzeni; "aa-
ab/cccb/dddb" biçimindedir. ( Son dörtlükte sanatçının
mahlası geçer.
Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde “ko-
şuk" ile ilgili bir bilgi yanlışı vardir?
AI
B) II
D) IV
E V
Lise Türkçe
Halk ŞiiriAşağıdakilerin hangisi tasavvufi halk edebiyatının
özelliklerinden biri değildir?
1
1
A) Allah sevgisi ve buna bağlı olarak insan sevgisi, iyi-
lik, doğruluk gibi temalar işlenmiştir.
B) Hece ölçüsünün yanı sıra zaman zaman aruz da
kullanılmıştır.
C) Halk dili kullanılmakla birlikte İslamiyet'in etkisiyle
Arapça ve Farsça sözcükler de kullanılmıştır.
D) Şiirlerde konu bütünlüğü yoktur, güzeli yararlıdan
üstün tutan bir anlayışla şiirler yazılır.
E) Halk edebiyatının nazım biçimlerinin yanı sıra divan
edebiyatının nazım biçimleri de kullanılır.
Lise Türkçe
Halk ŞiiriII. Grup
I. Grup
Satranç
Koşma
Bilmece
Koçaklama
Zincirbent
Aruz Ölçüsü
Muamma
Nazım Türü
Tapşırma
Yukarıda I. grupta verilen terimlerden hangisi
grupta verilenlerden biriyle ilişkilendirilemez?
A) Koşma
B) Koçaklama
C) Aruz ölçü
D) Muamma
ETapşırma
Lise Türkçe
Halk ŞiiriB
den
14. Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut
Hikâyeleri'nden biri değildir?
A) Kanlı Koca Oğlu Kanturali
B) Basat'ın Tepegözü Öldürmesi
C) Koca Duha Oğlu Deli Dumrul
D) Uşun Koca Oğlu Seyrek
E) Kelile ve Dimne
15. İslamiyetin kabulünden sonra ortaya konan ilk eserler
didaktik özellikler gösterir. Kaşgarlı Mahmud'un
1072-1074 yıllarında yazdığı Divânü Lügati't-Türk
Tünloonin ilk sözlüğüdür. Bu eser Türk-