Halk Şiiri Soruları
Lise Türkçe
Halk Şiiri1
1
1
1
1
1
1
8.
Ana başa tac imiş
Her derde ilaç imiş
Bir evlat pir olsa da
Anaya muhtaç imiş
Bu dizeler maninin aşağıdaki özelliklerinden hangisini
örneklendirmez?
A) Maniyi diğer türlerden ayıran en önemli özelliği ço-
ğu kez aaxa şeklindeki kafiye düzenidir.
slo
B) Her mani kendi başına bir bütündür yani ortak yön-
leri olsa da bir mani dörtlüğü ile diğer dörtlükler ara-
sında anlamca bütünlük için bağ kurmak gerekmez.
200
C) Anonim halk edebiyatı ürünlerindendir yani söyle-
yeni bilinmez.
D) Manilerin ilk iki dizesi doldurmadır yani manilerde
asıl anlam son iki dizededir.
E) Manilerin her dizesi yedi hecelidir.
HORD
90x0
Lise Türkçe
Halk Şiiri10. Aşağıdaki dizelerin hangisi, parantez () içinde verilen
şairine ait olamaz?
A) Canım kurban olsun senin yoluna,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed,
Şefaat eyle bu kemter kuluna,
Adı güzel, kendi güzel Muhammed
(Yunus Emre)
B) Kildan köprü yaratmışsın
Gelsin kullar geçsin deyü
Hele biz şöyle duralım
Yiğit isen geç a Tanrı
(Kaygusuz Abdal)
C) Ala gözlerini sevdiğim dilber
Su gelip geçtiğin yollar öğünsün
Kadir Mevla'm seni öğmüş yaratmıs
Kısmeti olduğun kullar öğünsün
(Karacaoğlan)
Bizim ilde urum olur uc olur
Sızılaşır bozkurtları aç olur
Bir yiğide emmi demek güç olur
Bir kız bana emmi dedi neyleyim
(Hacı Bayram Veli)
E) Bülbüle gül yarar, deveye diken
Çiledir âşıkın boynunu büken
Tarlasına haram tohumu eken
Helal mahsülünü biçer mi bilmem
(Seyrani)
endemik
L
12. Mâh-
Perte
Kastl
Perte
Yüz s
Yüm
Kevk
Perte
Bu d
A
Lise Türkçe
Halk ŞiiriTÜRK DİLİ VE EDEBİYATI-SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ
A
22. Aşağıdakilerin hangisinde ayraç içinde verilen
nazım şekline ya da türüne özgü niteliklerin ağır
bastığı söylenemez?
A) Bağdat'ın kapısını Genç Osman açtı
Düşmanın cümlesi önünden kaçtı
Kelle koltuğunda üç gün savaştı
Allah Allah deyip geçer Genç Osman
(Ağit)
B) Kimsede görmedim sendeki nazı
Tunus Tirablus Mısır Hicaz'ı
Kars'ı Kağızman'ı Acem Şiraz'ı
Girit'i Yanya'yı değer gözlerin
(Güzelleme)
C) Gülelim oynayalım käm alalım dünyadan
Ma-i tesnim içelim çeşme-i nev-peydadan
Görelim ab-ı hayat aktığın ejderhadan
Gidelim serv-i revanım yürü Sa'dabad'a
O
D) Güzel âşık cevrimizi
Çekemezsin demedim mi
Bu bir rıza lokmasıdır
Yiyemezsin demedim mi
E) Bazarda bal var gelinim bazarda bal var
Sende bir hâl var gelinim sende bir hâl var
Anana yalvar gelinim paşana yalvar gelinim
Ah deyle gelin gelmeye kıymatlı gelin
Gelinim güzelim de kinan kutl'olsun
Hem orda hem burda dilin tatl'olsun
(Şarkı)
(Nefes)
23.
16
(Türkü)
Lise Türkçe
Halk ŞiiriA
9. Derbent deresini duman bürüdü
Yedi devesiyle Musa'm yürüdü
Musa'mın ciğeri mosmor çürüdü
Derbent dereleri dar geldi bana
Vadesiz ölümler zor geldi bana
A
A
Derbent deresine çıvgınlar esti
Elimi kolumu poyrazlar kesti
Feleğin bizlere neyimiş kastı
Derbent dereleri dar geldi bana
Vadesiz ölümler zor geldi bana
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Nazım biçimi türküdür.
B) "Derbent" sözcüğüyle başlayan iki dizelik
bölümler "kavuştak" olarak isimlendirilir.
C) Nazım türü olarak karşılığı, Islamiyet
öncesindeki "sagu" türüdür.
D) İlk bentte zengin uyak kullanılmıştır.
E) 19. yüzyıl halk şairi Seyrani'yle özdeşleştirilen
şiir tarzına örnektir.
Lise Türkçe
Halk ŞiiriA.
Sözün bilmez bazı nadan elinden,
Erkân ağlar, usul ağlar, yol ağlar.
Bülbülün feryadı gonca gülünden,
Gülşen ağlar, bülbül ağlar, gül ağlar.
Bu dörtlükle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) Kafiye örgüsü çapraz uyak şeklindedir.
B) Tenasüp sanatına yer verilmiştir.
C) Birinci ve üçüncü dizeler arasında tam uyak
kullanılmıştır.
D) Sözcük tekrarlarından yararlanılmıştır.
E) Âşık şiiri geleneğinin ürünüdür.
Lise Türkçe
Halk ŞiiriAltında gayya vardır,
Içinar ile pürdür
Varuben ol gölgede,
Biraz yatasım gelir
Oda gölgedir deyu,
Ta'n eylemen hocalar
Hatininiz hoş olsun,
Biraz yanasım gelir
Bu dörtlüklerin nazım türü aşağıdakilerden hangisi-
dir?
A) Nutuk
B) Fahriye
C) Devriye
112 1
D) Sathiye
E) Güzelleme
Lise Türkçe
Halk Şiiriesubd
Ünlü bir minyatür sanatçısıdır. Hem aruzla hem heceyle
şiirler yazmıştır. Heceyle yazdığı şiirleri, daha başarılı-
dır. Âşıklar arasında "atasözlerini şiire taşımak" onunla
başlamıştır.
Bu parçada sözü edilen saz şairi aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Levni
B) Gevheri C) Ercişli Emrah
D) Ruhsati
E) Bayburtlu Zihni
11. Aşa
ver
A
V
Lise Türkçe
Halk Şiiri18.
1.
Dünyanın dışına atılmış bir adımdın sen
Ömrümüzse karşılıksız sorulardı hepsi bu
Şu samanyolu hani avuçlarından dükülen
Kum taneleri var ya onlardan birindeyim
Hasretinle her dem bağrım deliktir
Kül oldu vücudum şehri yanıktır
Cümle yollar bağlı haramiliktir
Gelinmez gözleri mestim gelinmez
Aşağıdakilerden hangisi bu dörtlüklerin ortak özelliği
değildir?
A) Uyağa yer verilmesi
B) Lirik şiir özelliği taşıması
C) Halk şiiri geleneğini yansıtması
D) Söz sanatından yararlanılması
E) Bireysel temanın ele alınması
11.
Lise Türkçe
Halk ŞiiriI
A
Y
1
11. Zühre'nin annesi sihirbazı çağırıp durumu anlattı: "Pa-
dişah, Zühre'yi Tahir'e verecek, ben buna razı değilim. Y
Tahir, vezir oğlu; benim kızım padişahlara layıktır. Bir
ilaç ile padişahı Tahir'den soğut..." dedi. Padişah, si-
hirbazın hazırladığı şerbeti içince Tahir'den soğudu ve
onu saraydan kovdu. Tahir ile Zühre birbirinden ayrı-
linca gece gündüz ağlaştılar. Zühre'nin aşkından deli-
ye dönen Tahir, eline sazını alıp bağlara ve bahçelere i
gidip türküler söylemeye başladı:
N
E
V
"Yârden ayrılmaklığım figândır
Dîdelerim pürnem, kaddim kemândır
Tan etmeyin dostlar âh u zârima
Dostu görmeyeli hayli zamandır"
diyerek gönlünü avutmaya çalışıyordu. Bazen de ak-
lina gelen türküleri yazıyor ve geçtiği yerlerde bırakıp
gidiyordu. Bu şiirler başkalarının eline geçince aşkları
bütün şehre yayıldı. Yaşlı kadınlar bu şiirlerden bazıla-
rını Zühre'ye de götürüyorlardı.
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Bir halk hikâyesinden alınmıştır.
B) Mensur ve manzum parçalar içerir.
C) Ait olduğu dönemin dil özelliklerini yansıtır.
D) Nesil çatışması üzerine kurulmuştur.
E) Olağanüstü ögeye yer verilmiştir.
Lise Türkçe
Halk Şiiri11
Nice civânları eyledin türâb
Bülbülün yerinde çağırır gurâb
Çarşın pazarların hep olmuş harâb
Solmuş gazel dökmüş bostânın bâğın
On altı dörtlükten oluşan bir şiirden alınan bu şiir
parçasının nazım türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Destan
B) Koşma
C) Semai
D) Türkü
E) Varsağı
(2013-ÖABT)
Lise Türkçe
Halk Şiiri8. Aşağıdakilerden hangisinin bir masalın döşeme
bölümünden alındığı söylenebilir?
im...
Pireler berber iken develer tellal iken...
B) Onlar ermiş muradına, biz çıkalım kerevetine.
C) Uzak memleketin birinde bir padişah yaşarmış.
D) Padişah işini göredursun, biz gelelim Keloğlan'a.
Sislerin arasından ansızın tek gözlü bir dev
belirivermiş.
Lise Türkçe
Halk Şiiri3
Motivasyon
PRO Denemeleri
17.--1--: Allah'ın (cc.) zatı dışındaki bütün varlıklar. İn-
sanı Allah'tan (cc.) uzaklaştıran her şey.
--Il--: Bilgi. Varlıkların hakikatini ve ilahi sırları tefek-
kür ve ilham yoluyla kavrama, gerçeği bilme.
Bu tanımlar sırasıyla aşağıdakilerden hangisine
aittir?
I
||
A) Mâsîva
Tezkiye
B) Tezkiye
Marifet
C) Tezkiye
Tefrika
D) Mâsîva
Marifet
E) Marifet
Tezkiye
Lise Türkçe
Halk ŞiiriAtıldı, bir Mehmetçik, büyüyü bozdu
Bir düşman süngüsüne, göğsünden
Bu şehadetle kayalar yarıldı sanki
Dipçik gürültüsünden
Bu dörtlükle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylene-
mez?
A) Redif kullanılmıştır.
BY Ulama vardır.
Le) Epik şiir türüne örnektir.
D) Mübalağa sanatı vardır.
LE Serbest ölçüyle yazılmıştır.
6.
CO
Lise Türkçe
Halk ŞiiriBiz tarik-i aşkın âşıklarıyız
Baş ü can vermişiz canan bizimdir
Ne gamdan kaçarsın divane gönül
Kâşane bizimdir mihmån bizimdir
Yukarıdaki şiirde olduğu gibi heca ile yazılmış tasavvuf
konulu şiirleri var ise de aşağıdaki dörtlükte olduğu gibi
âşık tarzı koşma ve semaileriyle benimsenmiş bir şairdir.
Gönül gurbet ele çıkma
Ya gelinir ya gelinmez
Her dilbere meyil verme
Ya sevilir ya sevilmez.
19. yüzyıl saz şairleri içinde divan şiirini en iyi bilenlerden
biri olan ----, aruzla yazdığı gazel, murabba, muhammes
ve müseddeslerinde de bu kültürünü açıkça belli eder.
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yere aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
A) Âşık Veysel
B) Âşık Ömer
C) Âşık Sümmani
E
D) Pir Sultan Abdal
Erzurumlu Emrah
pre
vez
oza
lime
yaz
diva
Mu
de
Bu
gis
A) H
Åşı
yara
A)
B)
D
E)
Lise Türkçe
Halk ŞiiriD
AŞIK EDEBİYA
4.
1. Âşık edebiyatı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır?
A) Usta-çırak ilişkisi içinde yetişen, saz çalıp şiir söy-
leme yeteneğine sahip kişilerin ürettiği edebiyat
verimlerinden oluşur.
B) Genellikle din dışı konuların işlendiği eserlerde aşk,
ölüm, hasret, gurbet gibi temalar üzerinde durulmuştur.
C) Sanatçının gözlem gücüyle biçimlenen eserlerde
doğa, gerçekçi betimlemelerle ve somut olarak ele
alınmıştır.
D) İslamiyet etkisiyle ilk dönemlerde yabancı etkilere
daha açık olan dil, zaman içinde sadeleşme eğilimi
göstermiştir.
Ey Şiirlere, işlenen konuya göre güzelleme, taşlama,
koçaklama, ağıt gibi isimler verilmiştir.
J
Semai, 8'li hede
ölçüsüyle söylenen bir aşık tarzı halk
şiiridir. 3-5 dörtlükten oluşan semainin aruz ölçüsüyle
||
2.
Lise Türkçe
Halk Şiiri10. Kızıl sarığ arkaşıp
Yipkin yaşıl yüzkeşlp
Bier bier yürkeşlp
Yalınguk anı tanglaşur
(Kızıl ve sarı ardı ardına yerden bitiyor
Mor lle yeşil yüz yüze geliyor
Birbirlerine sarılıyorlar
Bu renk cümbüşü insanı şaşırtıyor)
Alın töpü yaşardı
Unit otin yaşurdi
Kölnin suvin küşerdi
Sığır buka möngreşür
(Yamaçlar ve tepeler yeşerdl
Kuru otlar gizlendi
Göllerin suyu taşıp coştu
Sığırlar ve boğalar sevinçle böğrüşüyor)
Bu iki dörtlük için aşağıdakilerden hangisi yan-
listire
A) Koşuktan alınmışlardır.
B) Pastoral şiir örneğidir.
C) Koşmaların koçaklama türüyle aynı temadadır.
D) Aliterasyonla musikili söyleyiş sağlanmıştır.
E) Belli bir nazım birimine, nazım ölçüsüne ve uyak
düzenine sahiptir.