İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler Soruları

TYT/TÜRKÇE 28 ve 29. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. İktisatta "deflate etmek" diye bir terim var: Yürürlükteki para ve kredi hacmini daraltmak ya da parasal değerleri enflas- yonla gelen fazlalıklardan arındırmak için yapılan işlemlerin adı bu "Şişkinliklerden arındırmak" da diyebiliriz. Son dö- nemlerde roman alanında da böyle bir "deflate etme" işle- mine gerek duyulduğu anlaşılıyor. Durumun iktisadi terimleri çağrıştırması çok da uzaktan dolaşmak sayılmamalı çünkü tartışmanın başlıca ögelerinden birini kitap satışlarının rek- lamla artırılması, edebiyatın, daha doğrusu romanın gitgide daha çok metalaşması oluşturuyor. Oysa edebiyat metelaş- tırılmamalı. edebiyatın sanat dalı olduğu unutulmamalıdır. 28. Bu parçadan aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşıla- bilir? Belge Garnal. A) Roman türündeki yapıtların diğer türlere göre daha fazla basılması okur talebiyle ilgilidir. B) Son dönemlerde çok roman yayımlanması bunların hep- sinin satıldığı anlamına gelmez. C) Roman türündeki yapıtların çok yayımlanması okurun bu türe ilgisini gösterir. D) İktisat ile edebiyat arasında sıkı bir ilişki bulunur. Edebiyat dünyasını daha sağlıklı kılmanın koşulu reklam ürünü eserleri bu dünyadan dışlamaktır. Doo 29/Bu parçadaki altı çizili sözün anlamı 1. sağ eliyle sel kulağını göstermek X JL sözü dağıtmak HI_lafı kesmek-X Qulağına kar suyu kaçırmak V taşı gediğine koymak deyimlerinden hangileriyle karşılanabilir? A) Lve B) Yalnız III D.Yalnız I C) II ve IV V SXV ve 30 ve "Dilin tarihi" "insan dilini diye kadar ğine dikkat atıfta bulur yıl içinde şimi yoğun da ilgi gös balik, tem bölümü k dır, ikinc meydana sürekli b 30. Bu par lerden A) Ha içir 12 B) BI çil CHa tin DH g E) C 31. Br

X 5.-7. sorularda numaralanmış cümlelerden hangisinin, parçanın anlam bütünlüğünü bozduğunu bulunuz. (1) Deprem sırasında hepimiz çevremizdeki hayvanların tuhaf hareketler yapıp yapmadığını merak ederiz: "Acaba kedim, köpeğim ya da kuşum depremleri önceden sezmiş olabilir mi?" (II) Kesin bir şey söylemek zor çünkü yeterli bilim- sel kanıtımız yok. (III) Alman sismolog Heiko Woith insan- ların bu iddiaya şüpheyle yaklaşması gerektiğini düşünüyor. (IV) Heiko Woith uzun yıllardır Almanya'da üniversitelerde çalışmalar yapıyor. (V) Woith'e göre hayvanların tuhaf hareketleri yaklaşan bir depreme işaret etmek zorunda değil yani, hayvanlar depremi öngörmekten çok, öncü sarsıntılara tepki gösteriyor olabilir. A) I B) II C) III D) IV E) V

en ürün irçok a ılar. air, o um, ndi önü esi 2 Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Tabloya yansıyan her görüntü, sanatçının sınırsız hayal gücünden doğar. B) Ressam, tablolanını oluştururken Jamseyi düşünmez; kendisiyle baş başadır. CÇoğu sanatçı, tablosuna başlamadan önce kendini büyük bir boşlukta hisseder. DRessam için boş bir tuvalden daha zengin bir esin kaynağı yoktur E) Hemen herressam, tablolarında evrenin sonsuzluğu mesajiny verir. 4. Yirminci yüzyılın başlarında ilaçların yüzde kırkından fazlası bitki kökenliyken bu durum, 1970'li yılların ortalarına gelindiğinde yüzde beşin altına düşer. Bu cümleden aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çıkarılabilir? Alaç üretiminde yıllara bağlı olarak bir değişiklik yaşanmaktadır. B) İnsanların, zaman içinde bitkisel ilaçlara olumsuz bir yaklaşım sergilediği görülmektedir. e) Bitkisel ilaçların azalmasında teknolojik gelişmenin etkisi büyüktür. DJ Bitkilerden elde edilen ilaçların sayısı yıllar içinde farklılık göstermektedir. E) Bitkisel ilaçların kullanımındaki düşüşün nedeni bilinmemektedir. Diğer sayfaya geçiniz.

24. XVI. yüzyıl Divan şiirinde "Sultanü'ş Şuara" unvanıyla anılan sanatçı, klasik edebiyatımızın en büyük şairlerinden biridir. Sanatının en güzel örneklerinden biri olan, padişahın vefatı üzerine kaleme aldığı "Kanuni Mersiyesi", türünün en güzel- lerindendir. Bir gazel ustası olan sanatçı, genellikle din dışı konularda yazmış, beşerî aşkı ustalıkla işlemiştir. nunu Bu metinle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? num A) Karşılaştırma yapılmıştır. B) Örnek verilmiştir. es C) Dil, öğretici işleviyle kullanılmıştır. D) Tartışmacı anlatım kullanılmıştır. E) Öznel ifadelere yer verilmiştir. qua TONE BY TA

27. Gida egemenliği, insanların gıda politikasını şekillendirme hakkı olarak tanımlanmaktadır. Gıda egemenliği, tam olarak gıda üzerinde insanların haklara sahip olma hakkını aramakla ilgilidir. Gida egemenliğini gıda güvenliği ile karşılaştırmak- Data fayda var. Gıda egemenliği, gıda tüketiminin istikrarlı bir emşekilde genişlemesini sürdürmek, üretim ve fiyatlardaki dal- urogalanmaları dengelemek için temel gıda maddelerinin yeterli dünya gıda arzının her zaman mevcudiyeti temel amaçtır. - Sağlıkta eşitlik ve gıda güvenliği araştırmaları, gida ege- hismenliği araştırmalarından çok daha fazladır. İklim değişikliği, biyoteknoloji, ekolojinin korunması, cinsiyet eşitliğinin sağ- planması, ırksallaştırma, yerlilik, yoksulluk azaltılması, vatan- daşlık ve gıda sistemindeki sağlık eşitsizliklerini azaltma çok dönemlidir. Sağlıklı okul gıda sistemlerini yönetmek, toprak verimliliğini arttırmak, insanların cinsiyet eşitliğini sağlamak ve beslenmeyi teşvik etmek önemli gıda egemenliği kuralla- rındandır. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Sağlıkta eşitliği teşvik etmek için güçlü potansiyele sa- hip müdahaleleri belirlemek gerekir. AUD B) Gıda güvenliği, tüm insanların her zaman aktif ve sağlık- li bir yaşam için beslenme ihtiyaçlarını ve gıda tercihleri- ni karşılayan yeterli, güvenli ve besleyici gıdaya fiziksel, sosyal ve ekonomik erişimin olduğu bir durum olarak ni bilinmektedir. C) Gıda güvenliği ve gıda egemenliği terimleri sırasıyla sağlıkta eşitlikle ilgili bir dizi terimle birlikte değerlendi- rilmektedir. D) Gıda güvenliği konusunda dünya üzerindeki tüm insan- lara önemli görevler düşmektedir. E) Gıda güvenliği tanımının tüm dünyada değişimi ve kav- ramların genişlemesi, uluslararası gıda tüketim ve üre- tim önceliklerinin şekillenmesinde yol gösterici bir kav- ram olmuştur.

Sanırım, edebiyatımızı en çok etkileyen, yaşadığı yıllar- da adından en çok söz ettiren edebiyat insanlarından biri de Nurullah Ataç'tır. Edebiyat sorunlarının o kadar için- dedir ki dil devrimi gibi, eleştirinin durumu gibi konular her ortaya atıldığında, Nurullah Ataç ismi başköşededir. Nurullah Ataç'ın kazandırmak istediği en ilgi çekici dü- şünce, edebiyatın gelişen ve bu yüzden de izlenmesi gereken bir yaşama olayı, bir yaşama dayanağı olduğu iddiasıdır. Bu iddia, koskoca edebiyat tarihimizde, ede- biyatı yaşama dayanağı olarak görmeyen nice şair ve yazarın bir saman alevi gibi parlayıp sönüşüyle kendini ispatlamıştır. Edebiyatı günübirlik bir uğraşı alanı olarak görenler, uzun soluklu olamamıştır. Yazdıkça yaşayan ve yaşadıkça yazan edebiyatçılarımız ise her zaman gökyüzündeki en parlak yıldızlardan olma mertebesine yükselmiştir. 2. Yukarıdaki parçada Nurullah Ataç ile ilgili aşağıda- kilerden hangisine değinilmemiştir? A) Edebiyata damga vuran önemli bir isim olduğuna B) Kendisinden sonraki edebiyatçıları etkilediğine C) Edebiyatı bir yaşama dayanağı olarak gördüğüne D) Eleştiri ve dil gibi konularda üstad kabul edildiğine E) Edebiyatı günübirlik bir uğraş olarak görmediğine

unu ası gibi ibi rin et ve a n k 34. Asık suratlı insanlardan hoşlanır mısınız, desem tabii bana gülersiniz. Zaten ben de biraz gülmeniz için söze böyle başladım. Güler yüze ve gülmeye dair olan bu konuşmayı asık suratla dinlemenizi istemem tabii. Konuşurken söze başladığınız sırada karşınızdakinin kaşlarını çattığını, asık bir suratla sizi dinlediğini görürseniz konuşmak hevesiniz kırılır. Bu yazının türünü belirlemede öne çıkan özellik aşağıdakilerden hangisidir? A) Yazarının günlük yaşamdan seçtiği bir konuyu ele alması B) Açıklayıcı ve kanıtlayıcı anlatımın seçilmesi C Yazarının düşüncelerinin doğruluğunda ısrarcı olması ve belgelere yer vermesi D)) Düşüncelerin, fazla derinleştirilmeden bir kişi ile konuşuluyormuş gibi anlatılması E) Yazarın ele aldığı konu üzerinde bir kamuoyu oluşturmayı amaçlaması MIDIRLÜĞ0

lay- bir mış ki- a- j- t 4. Sanatın toplumsal olması gerektiğiyle ilgili çok şey söylendi. Bu- nun dışında yazanlara, bugünü yansıtmıyor, dendi; biz acı çeker- ken bu sanatçı nelerden bahsediyor, dendi. Bu sözleri söyleyen- ler toplumsal problemleri anlatmanın başka araçları olmasa belki haklı olabilirler. Gazetelerin var mı? Dergilerin var mı? Makale ya- zanların var mı? Politikayla uğraşanların var mı? Evet, bunların hepsi var. Bu durumda sen git de onlara çat. Sanatçıya niye çatı- yorsun? Onun görevi değil ki bu. Bu parçada yazar, aşağıdaki görüşlerden hangisine karşı çık- maktadır? A) Sanatçı, okurun ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmak zorun- da değildir. B) Sanatçı, sosyal sorunlarına eğilmeli; onları dile getirmelidir. C) Sanatçı, içinde yaşadığı toplumun diliyle yazmak zorundadır. DY Gazete yazarlarının sanatçı sayılması mümkün değildir. E) Sanatçı, okurun beğenisini dikkate almak zorunda değildir.

Z 5: a n a BENIM HOCAM Deneme - 11 23. Heykel sanatı da bu entropiye bağlı ola- rak gerçeklikle oynamış, kendi gerçeklik yasalarıyla gerçeklik kavranışını bir iç görünün sentetik durumuyla yansıtmıştır. Figüratif, heykelin gerçeklikle olan bağı foto gerçekçi görüşten başlayan, hiper kavramıyla özdeşleştirilen diğer bir olgu olarak ele alınmıştır. Nesne olarak düşü- nülen figür, J. Baudrillard'ın kuramlaş- figür, tirdiği dört farklı gerçekliğin aracılığıyla semantik bir düzleme çekilir ve heykel bu dille gerçekliği ifade eden oyuna katı- Mr. Olgu, olgunun dışında kalır; temsilin yerini simülakr alır ve simüle edilen hayat gerçekten daha gerçek olur. Bu parçadan hareketle aşağıdakiler- den hangisine ulaşılamaz? A) Heykelcilik, gerçekliği doğal olmayan biçimiyle yansıtmıştır. B) Baudrillard'ın oluşturduğu düzleme nesne figürü anlamsal boyutta çekilir. C) Heykel, gerçekliği ifade eden oyunun içindedir. D) Temsil edilen veya sembolleştirilen hayat, gerçekten daha gerçek håle gelir. E) Heykel simüle edilen hayatın doğal ve en sosyal nesnesidir.

cevap- wazilan yapı- nasıl yazıl- eser arak neye a bu tla- TEST 22: Paragrafta An 7. 5. (1) Dickens, halkın içinden çıkmış biridir. (II) Yaşadı- ğı topluma gönülden bağlı kalmayı da sürdürmüştür. (III) Gelişigüzel her şeye büyük bir ilgi duymuştur. (IV) Eski zamanlara ait değersiz eşyaları, geçmişimiz- de belki de hiç umursamadığımız nesneleri gördükçe coşkuya kapılır. (V) Toz duman arasından çıkmış o değersiz eşleri alıp tertemiz olacak şekilde temizleyip düzenler ve kendi iç huzurunun güneşi ile aydınlat- mıştır. (VI) Böylece hepsi görülmemiş bir ışıltı ile par- lamaya başlarmış. Bu parça iki ayrı paragrafa bölünmek istendiğinde ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangi- siyle başlar? A) II B) III IV D) V E) VI

2. Kuşkusuz bir sanatçının edebiyata yaklaşımını belir- leyen, sanatını vücuda getiren pek çok oluşum vardır. Ama edebiyata dilin içinden bakmasını bilmiyorsa geri kalan şeylerin bir anlamı yoktur. Çünkü edebiyat, bir dil sanatıdır. Bunu fark edemeyen bir sanatçı, diğer ayrıntı- larda takılıp kalmış demektir. Bu parçada altı çizili sözle, edebiyatla ilgili anlatıl- mak istenen aşağıdakilerin hangisidir? A) Edebî kimliğinin özgünlüğe bağlı olduğu B) Gücünü dili işleme hünerinden aldığı C) Dış dünyada yaşananlarla ilişkili olduğu D) insanlar arasındaki diyalogdan beslendiği E) Sanatsal ayrıntılara sırtını yasladığı

1- it 4. Eyvah na yer, na yâr kaldı; Gönlüm dolu âh zar kaldí, Şimdi buradaydı, gitti elden; Gitti ebede gelip ezelden. Ben gittim, o hâksâr kaldı, Bir gûşede târmâr kaldı; Bâkî o enîs-i dilden, eyvâh, Beyrut'ta bir mezâr kaldı. Tanzimat II. Dönem sanatçılarından Abdülhak Hâmit bu şiiri, eşi Fatma Hanım'ın veremden ölümü üzerine yaz- mıştır. Bu dizelerden ve verilen bilgiden hareketle Tanzimat II. Dönem şiirleriyle ilgili; 1. Bireysel konulara yer verilmiştir. II. Yeni şiir kalıpları denenmiştir. III. Ahenk unsurlarına yer verilmemiştir IV. Lirik özellikler görülür. yargılarının hangileri söylenebilir? A) Yalnız I. B) I. ve II. D) III. ve TV. C) II. ve IV. E)., II. ve IV.

alınan tadır. zcük- bil- E) V den de 4. Test 11 1. Araplara Türkçe öğretmek amacıyla yazılan bir sözlük- tür, maddeler Türkçe, açıklamalar Arapçadır. D II. 8000'e yakın sözcüğe yer verilen yapıt, sözcüklerin fark- li boylardaki söylenişlerine de yer vermektedir. III. Sözcükler örneklendirilirken kullanılan koşuk, sagu, des- tan, sav örnekleri bu alanda bir ilktir ve Türk edebiyatı- nın İslam öncesi verimlerini günümüze taşmaktadır. IV. Türk boylarının yaşadıkları yer ve yaşam biçimleri hak- kında da bilgi veren eserin sonunda Türk dünyasının bir de haritası vardır. Yukarıda özellikleri verilen eser aşağıdakilerde hangi- sidir? A) Kutadgu Bilig C) Divan-ı Hikmet B) Mukaddimetü'l-Edep D) Divanü Lügati't-Türk E) Atabetü'l-Hakayık

I K 7 B KİTAPÇIĞI 38-40. soruları aşağıda verilen parçadan hareketle yanıtlayınız. 4. Deneme Hayatını yazdığınız kişiyi aklamak veya mahkum etmek gibi bir amaç taşımamak zorundasınız. Bu süreçte sevginizi yahut nefretinizi paranteze almali- istemez aranızda bir etkileşim oluyor. Bütün sırlarını Sınız. Bu da çok zor bir iş gerçekten. Yazarken ister sizinle paylaşan bir dostunuz, bir arkadaşınız gibi; onun yanında olmanız gerekiyormuş gibi bir duyğu yaşamaya başlıyorsunuz. Bu tuzağa düştüğünüz takdirde metnin problemli olması kaçınılmazdır. Ha- yatını yazdığınız kişi çok sevdiğiniz biri olsa bile ara- niza mesafe koymanız gerekir. Bu sebeple yaşayan birinin yaşamını yazmak güçtür. Çünkü onun, çevre- sinin varlığı bir rağmenlik duvarı örer, taleplerinden kaçamazsınız. 38. Bu parçada geçen altı çizili sözle anlatılmak is-1 tenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Duygularını yazma sürecine katmamak By buygusal nitelikleri vurgulamak Gerçekliği değiştirerek yazıya yansıtmak D) Salt duygulardan hareket ederek yazmak E Duyguları canlandırıcı sözcükler yeğlemek 39. Bu parçaya göre hayatta olan birinin yaşamını anlatan bir eser yazmayı zorlaştıran aşağıdaki- lerden hangisidir? A) Hayatı anlatılan kişinin hikâyesinin henüz tamam- Janmamış olması B) Yazarın olay örgüsü istenen yetkinliğe ulaşmadan yazma işlemine girişmesi C) Yazarın yazma özgürlüğünü kısıtlayıcı unsurların olması D) Yaşamı kaleme alınan kişinin yaşam öyküsünde sığlıklar olması E) Yazarın üslup konusunda ikircikli durum yaşaması 40. Bu parçada anlatılanlar aşağıdakilerden hangi- sine karşılık söylenmiş olabilir? A) Biyografi kitaplarının baskı ve satış konusunda karşılaştığı zorluklar nelerdir? B) Yakın çevrenizden, sizde iz bırakmış kişilerden birinin yaşamını anlatmayı düşündünüz mü? C) Biyografi türündeki eserleri incelediğinizde ne tür eksiklikler olduğunu fark ettiniz? D) Bir yazar, biyografisini kaleme aldığı kişiyle nasıl bir bağ kurmalıdır? E) Yazın dünyasında biyografi türünün müdavimleri olduğunu söyleyebilir misiniz? TÜRKÇE TESTİ BİTTİ. SOSYAL BİLİMLER TESTİNE GEÇİNİZ. }

3. Baş başa geçen ve uzun yaz tatillerinin sonunda Necip, bir şeyler olduğunu, Suat'a âşık olduğunu anlar. Bu du- rumdan kurtulmaya çalışsa da başarılı olamaz. Sonun- da onların yanından ayrılmaya karar verir. Bir yaz daha sessiz ve olaysız bir şekilde geçmiştir. Bir romandan alıntılanan bu parçada aşağıdaki tek- niklerin hangisinden faydalanılmıştır? A) Özetleme C) İç monolog E) Diyalog B) Bilinç akışı D) Ayrıntılı eylem

nizin ve Büyük veri çağında kullandığımız veya kullanmadığımız birçok cihazın bizimle ilgili bilgiler toplaması insanların farklı davra- nışlar sergilemesine neden oluyor. Bir ürünü sepetinize ekle- meniz veya sanal vitrindeki bir elbiseye bakmanız eğilimleri- kişiliğinizin tespit edilmesinde kullanılabiliyor. Birçok veri kaynağından toplanan bilgiler derlenerek sizinle ilgili tah- minler yapılıyor. Böylece dünyaya bakışınız, ne yiyip içtiğiniz, geçmişte yaşadığınız travmalar, karakter yapınız, hastalıkları- nız, hobileriniz ve sosyoekonomik düzeyiniz gibi birçok bilgi ortaya çıkarılabiliyor. Elbette bu sınıflandırmalar o kadar da doğru sonuçlar ortaya koymuyor. Böyle olsa bile insanlar böyle bir sınıflandırmanın yaygınlaşmaya başladığını fark edince dav- ranışlarını değiştirmeye başlıyor. Çünkü farkına varmadan yap- tıkları masum davranışların geleceklerini etkilediğini düşünü- yorlar. Çin gibi ülkelerin bu tür veri toplama sistemlerini yay- gınlaştırması sosyal soğuma olarak adlandırılan bu durumun her geçen gün genişlemesine neden oluyor. Artık insanlar bü- yük verinin etkisiyle ilişkilerinde daha az risk alıp topluma me- safeli durmaya başlıyor. İnsanlarda sosyal soğumayı meydana getiren veri toplamadan kaynaklanan kaygıyı gidermek için şimdilik bir çözüm bulunamadı. Ancak konuyla ilgili çalışma- ların artarak devam edeceği öngörülüyor. 33. 1. Arkadaşının gönderdiği bir bağlantıya tıkladığında bu eri- şimin kayıt altına alındığını ve ileride başına iş açabilece- ğini düşünen birinin bu eylemden vazgeçmesi II. İş yeri performans puanının düşmesinden endişelenen bir doktorun ilerlemiş kanser vakalarına bakmak istememesi cevaplayınız. III. Medya haberlerinde marketlerde satılan sütün besin de- ğerinin düşük olduğunu gören bir annenin çocukları için çiftliklerden doğrudan süt temin etmeye çalışması A) Yalnız I Bu parçaya göre numaralanmış yargıların hangileri sosyal so- ğumaya örnek olarak gösterilebilir? D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III C) Yalnız III 36