İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler Soruları

(1) Pederşahi aile yapısında aile, baba tarafından yönetilir; ailede babanın mutlak hâkimiyeti ve otoritesi vardır. (11) Akrabalık kandaşlığa daya- nir. (III) Ecdat dinine bağlılık vardır, aile reisi, ecdat dininin sembolüdür (IV) Baba, aile ve aile üyelerinin özel yaşamlarına ait her türlü karar yetkisine sahiptir. (V) Roma ailesi, pederşahi aile yapısının en açık örneği olarak görülmekte, bu aile tipinin özellikle Çin, Japonya ve Hindistan'da yaygın olduğu bilinmektedir. (VI) Maderşahi aile yapısında ananın ya da ana soyundan bir erke- ğin hâkimiyeti esastır. (VII) Babanın haklarının bir kısmı aile reisi olan erkeğe devredilmiştir. 22. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangi- siyle başlamalıdır? A) III. B) IV( C) V. D) VI. E) VII.

MİRAY YAYINLA 35. Ben özgürüm demek, öyle düşünmek, insana her konuda Sınırsız bir özgürlük verecek diye yanlış bir düşünce içe- risine girebiliyor insanlar. Bu düşünce doğrultusunda söy- lemlerine ve davranışlarına dikkat etmeden yaşayıp toplum içerisinde sıkıntılara sebep oluyor insanlar. Hâlbuki kişiler, kanunlar ve toplum tarafından konulan kurallara uydukları sürece özgürdürler. Tam anlamıyla ben özgürüm diyebil- mek için diğer insanların özgürlüğünü kısıtlamadan, huzur- larını kaçırmadan yaşamalıyız. Sloganımız şu. Kimsenin özgürlüğünü kısıtlamadığın sürece özgürsün! Aşağıdakilerden hangisi bu parçanın yazarının düşün- gesini destekleyen bir cümle değildir? gogl AVÖzgürlük, özgürlüğün ne olduğunu bilmeyenin hakkı de- ğildir. Kim özgürlüğün bereketlerinden yararlanmak isterse öz- gürlüğe ulaşmanın kurallarına uymalıdır. Başkalarının hürriyetlerini tanımayanlar, özgürlükten dem vurmamalıdır. Başkalarına da vermeden sahip olamayacağımız şey- lerden biridir hürriyet. E) İnsanın özgürlüğü, istediği her şeyi yapabilmesinde değil istemediği hiçbir şeyi yapmak zorunda olmamasındadır. B U

E SORU ürünü leşm Figür vlen et ter k kl PARAGRAF YORUMU ANLATIM BİÇİMLERİ 5. Thomas Edison, Ronald Amundsen, Madame Curie gibi nice insan, laboratuvarlarda, erişilmez dağların doruğun- da, engin denizlerin dibinde, kutuplardaki buz çöllerinde bilim meşalesini yakmışlar ve karanlıkların üzerine bir dev gibi yürümüşlerdir. Bilim insanı budur işte! Bu parçada aşağıdakilerin hangisine başvurulmamıştır? A Tanık göstermeye Aklamaya B) Örneklemeye DYNiteleyici sözlere E) Benzetmeye 8. Oku ba k

ww hampir medio julg Deb aid semigues X.08387 hod ud sm Phez 8. Yazdıklarınızı okudum. Şairane bir üslup yakalamak için 06-0çok çaba harcadığınız hemen belli oluyor. Örneğin, şu cümlenizi ele alalım: "Sonbahar serin soluğunu ağaçlar üzerine üfledikçe dalların üzerine serpiştirilmiş yaprak- for lar, damarlarında gezinen can suyunu yitirmekte, ince levhalar hâlindeki altın sayfalara dönüşmekteydi." Peki, bunun yerine "Sonbahar gelmiş, havalar serinlemiş, yapraklar sararmaya başlamıştı." deseydin sanatçılı- ğından ne eksilecekti? 77 Bu parçanın yazarının, eleştirdiği kişide gördüğü eksiklik aşağıdakilerden hangisidir? A) Açıklık C) Yalınlık E) Akıcılık B) Doğallık D) Özgünlük A

20. ----, 26 Mayıs 1904 günü İstanbul'da doğdu. Dini eğiti- mini babasından alan yazar, öğrenimine mahalle mek- tebinde başladı. Öğrenim hayatında Yahya Kemal ve Hamdullah Suphi gibi isimler hocaları oldu. Talebelik hayatında şiire olan ilgisi artan sanatçı "Nihal" isminde haftalık bir dergi çıkardı. 1921 yılında Darülfunun Felse- fe Şubesi'ne kaydoldu. Bu okulda birçok ünlü edebiyatçı ile tanıştı. "Yeni Mecmua" dergisinde şiirleri yayımlandı. 1924 yılında aldığı bursla Paris'teki Sorbonne Üniversi- tesine girdi. Burada Henri Bergson'la tanıştı. 24 yaşın- dayken yayımladığı ikinci şiir kitabı ile geniş halk kitlele- rince tanındı. 1934 yılına kadar sadece şair olarak tanınmış ve o devirde Türk basınının merkezi olan Bâb-ı Âli'nin önde gelen isimleri arasında yer almıştır. 17 Eylül 1943'te "Büyük Doğu" dergisinin ilk sayısını çıkardı. Dergi zaman zaman kapatıldıysa da 1978 yılına kadar yayın hayatına devam etti. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden han- gisi getirilmelidir? A) Cahit Zarifoğlu C) Erdem Beyazıt B) Nuri Pakdil D) Necip Fazıl Kısakürek E) Âkif İnan TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER - 1

OS- ur. a- Si- an n 1₁ i 3. için ayrılan kısmına işaretleyiniz. Canlandırma (animasyon) sineması denilince akla ilk ge- len ve tarihi en eskiye dayanan şirket olan Disney, hem popüler sinemanın hem de canlandırma sinemasının geçirdiği evrelere paralel şekilde bir postmodernleşme süreci geçirmektedir. Postmodernliğin Disney evreninde görünürlük kazanması bir dizi sorunu da beraberinde ge- tirmiştir. Bunlardan biri de ana akım sinema tartışmala- rinda masum bir düzenleme olmadığı dile getirilen temsil sorunudur. Disney için kuruluşundan günümüze kadar evrensel ve masum kabul edilen masal metinlerinden uyarladığı prenses anlatıları vazgeçilmezdir. Bu anlatı- larda temsiller üzerinden sunulan rol modelleri, içinden geçilen döneme göre yeniden düzenlenir. Disney'in ilk prenses anlatısı olan Pamuk Prenses ve Yedi Cüce- ler'den (1937) sonuncusu olan Moana'ya (2017) kadar kadın temsilinin evcimen, pasif ve güzel kadından cesur, aktif ve bağımsız kadına evrildiği görülür. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Animasyon sinema sektörünün önemli temsilcileri masalları beyaz perdeye aktarma konusunda çağı- mızda çekingen davranmaktadır. B) Postmodern anlayış her sektörde olduğu gibi sinema sektöründe de toplumsal anlayışı değiştirmeye dönük çalışmalar yapmaktadır. C) Değişen toplumsal anlayışlara paralel olarak ma- sallarda sunulan kadın temsilinin de canlandırma sinemasında çağa uygun değişim sergilediği görül- mektedir. D) Evrensel anlayışa göre masum ve pasif görünen masal karakterleri aslında bize sunulduğu kadar iyi birer rol model değildir. E) Canlandırma sineması, teknolojinin de desteğiyle ça- ğımızdaki çocuklara çok daha güzel görsellerle hitap edebilmenin yolunu bulmuştur.

DENEME-1 HR 17. Yıl 532'ydi. Ocak ayı soğuk ve nemli soluğunu üflüyordu. Acı acı esen sert rüzgâr uluyarak esiyor, dalgalar sur duvarlarını yalıyordu. Ölümcül bir hasta gibi huzur yatağında dönüp duruyordu İstanbul. Gece boyunca kıvrandı. Homurtular bir bulut gibi sessizce kaynaştı. Gecenin saati bittiğinde İstan- bul sokakları boşaldı. Tarihin en büyük isyanlarından Bizans- taki "Nika Ayaklanması" başlıyordu. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerin han- gisi söylenemez? AY Duyu aktarımı yapılmıştır. ? Benzetmelere başvurulmuştur. Kişileştirme söz konusudur. D) Bir düşünce ispat edilmek istenmiştir. Öyküleyici anlatıma başvurulmuştur.

Ave Yapılan teklif, yavrucağın aklını başından almıştı. Koşarak ağacın altına doğru yö- neldi ve ayakkabılarını aceleyle fırlatıp tırmanmaya başladı. Hedefine adım adım yaklaşırken duyduğu heyecan, bacak- larını kanatan akasya dikenlerinin acısı- ni hissettirmiyordu. Sincap çevikliğiyle balonlara ulaştığında bir müddet onları seyretti ve dallara dolanan ipi çözerek ba- loncuya sarkıttı. Ancak balonlardan birisi iyice sıkıştığından diğerlerinden ayrılmış ve ağaçta kalmıştı. Hangi bals acıs der (grilanci, iluhi (euhraman) Cüçük hocam... zun sopası ki rastgeluis

a n Pras 4) (1) imgeler bir taraftan şiire farklı bir boyut katarken bir taraftan da dilin olanaklarını genişletir. (II) Gü nümüzde neredeyse imgeler içinde boğulan bir şiir anlayışı gelişti. (III) İkinci Yeniden itibaren bu anlayış kemikleşti. Ben içinde imge olmayan yalın duygula. n ya da düşünceleri ele alan şiirleri çok seviyorum. (IV) Ama ne yazık ki günümüzün şairleri bu tarzda şiir yazmaya cesaret edemiyor. (V) Şairler kolaycılığa kaçıyor çünkü imgesiz şiir yazmak zordur. (VI) Bazen de bayağı, ortalık malı bir içeriği şiire dönüştürmeniz gerekiyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- den sonra, düşüncenin akışına göre, "Bu tür şiirler- de sözcüklerin dizimiyle etki oluşturmanız gerekiyor." cümlesi getirilmelidir? B) III. C) IV. D) V. E) VI. 6) den ile madı a (IV) Oy Dede Keşke cüml etra yec din içi tü n

11. (1) Köklü ve zengin bir dil olan Türkçemiz, kullanımda gere- Ken özeni göstermediğimiz için bugün çeşitli sorunlar yaşa- maktadır. (II) Türkçe bilincine sahip olmayan, dilini kurallara uygun biçimde kullanmayan, yabancı kelime istilasına göz yuman kişiler, ilgililer, sorumlular bu işin nereye varacağını herhalde düşünmemektedir. (III) Yabancı kelimelerin dile gi- rişini büyük bir anlayışla, ilgiyle karşılayanlar, bu kelimelerin sadece yazı ve söyleyiş olarak gelmediğini, geldikleri dilin kültürünü de getirdiklerini göz ardı etmektedirler. (IV) Dilde- ki yozlaşma, kültürel yozlaşmayı başlatan, yaygınlaştıran bir husustur. (V) Bunu göz ardı edenler büyük yanılgı içersinde- dir. Bu parçanın ana düşüncesi, numaralanmış cümlelerin hangisidir? A) I B) II C) III D) IV E) V

2. Einsanın hayvanlardan ayrıldığı özelliklerden biri de konuşabilmesi midir? (1) Çeşitli ülkelerde gerçekleştirilen araştırmalara göre sigara içmeyen ama içilen ortamlarda bulunan bulunan kişilerin tükürük ve idrarlarında da nikotin maddesine rastlanıyor. (II) Bu madde, nikotinin organizma tarafın- dan dönüştürülmüş hâli. (III) Bir Amerikan sağlık kuru- luşunun yaptığı araştırmaya göre, sigara içen erkekler- le evli kadınlarda akciğer hastalıkları riski yüzde 15 ile 20 oranında artıyor. (VI) Yeryüzünde ne yazık ki bütün aleyhte kampanyalara karşın sigaraya başlama yaşı da sigara içen insan sayısı da giderek artıyor. (V) Ama pa- sif sigara dumanının en ciddi tehdit ettiği grup çocuklar. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi anlatımın akışını bozmaktadır? A) 1 B) II C) III DIV E) V www.sorubankasi.net 262

Bugünkü öyküçülerimiz ne bizim düzeyimize ne de bizden önceki kuşağın düzeyine erişebildi. Bunun baş nedeni de belki bizleri tanıma, tanımaktan da öte, özümleme çabasına girmeyi gereksiz bulmuş olmaları. Yalnız bizleri mi? Başka yazarları, öykü- cü ve romancıları da. Bir genç öykücümüz: "Ben Orhan Kemal'i okumak zorunda değilim." demiş- ti. Hepsi böyle açık konuşmuyor ama kimi belirti- ler bunun oldukça yaygın bir tutum olduğu göste- riyor. Örneğin, zaman zaman genç öykücülerimiz bana kitaplarını getiriyor, konuştukça anlıyorum ki gelen arkadaş benden hiçbir şey okumamış, arka- daşlarımdan da. Yazdıklarımı okumak gereksinimi duymamış olduklarına göre bana neden geldikleri- ni anlamakta güçlük çekiyorum. Bu parçada asıl vurgulanmak istenen düşünce aşağıdakilerden hangisidir? A) Deneyimli yazarlardan yararlanan her edebiyat- çı başarılı bir sanatçı olur. B) Yeni dönem yazarlar, kendilerini mensubu oldu- ğu toplumdan ve kültürden soyutlamışlardır. C) Özgün olmaya çalışan yazarlar, usta birer sa- natçı olmaya her geçen gün daha da yaklaşıyor. D) Son dönem sanatçıları kendilerinden önceki sa- natçılardan etkilendiklerini itiraf edemiyorlar. Başarılı bir sanatçı olabilmenin özünde dene- yimleri değru kullanmanın önemi yadsınamaz.

2. Aşağıdaki metinlerde hangi anlatım özelliği üze- rinde durulduğunu yazınız. a) Can Yücel'in şiirinin farklı bir tarzı vardır. Gereğince dikkat etmezseniz onun edebiyata yaptığı gönderme- leri sezemezsiniz. Sığ sanırsınız bu şiirleri. Böylece akarsuyun sığ olduğunu sananların başına gelen sizin başınıza gelir, derinliğe ulaşamazsınız. ...yoğunluk (21 like) b) Yazarın anlatımı çok sade ve temiz. İlk romanında da bu özellik vardı. Gereksiz hiçbir sözcüğe yer verme- den sağlam bir kurguyla sunuyor romanı. Yazarın bu kitabının en çok satanlar listesinde yer almasının se- bebi de bu olsa gerek. duruluk c) Bir romanı okunur kılan değişik etkenler vardır. Bun- ların başında okurun merak duygusunu kamçılama, onu anlatılan evrenin içine taşıma gelir. Bu özelliği ya- kalayan romanlar bir çırpıda okunur. d) Cümlenin aşırı süslü, gösterişli ve abartılı anlatım- dan uzak, sade olması gerekir. Kullanılan sözler; süs- süz, anlamı açık ve kesin olmalıdır.

esi sal ARAGRAF PARAGRAF 26. T. S. Eliot şiirlerini okumak her zaman biraz da onun dönemini okumaktır, her okuma gibi. Fakat Eliot biraz daha öyledir. Çünkü, çağını ve içinde yer aldığı büyük kültürel bilinci anlamaya çalışmış, bu yönde çok önemli katkılar sağlamış bir denemecidir aynı zamanda. Şiirinin ana sorunsallarıyla denemelerinin ana meseleleri iç içedir. Sıradan hemen hiçbir şey yapmamıştır. Bütün o türden büyük ozanlar ve yazarlar gibi çok sınırlı verimini, ne yaptığının fazlasıyla bilincinde olarak birkaç alana sıkıştırmıştır. 'Sıkıştırmıştır'ı da olumsuz anlamda söylemiyorum, yeterince önemli görmediği her şeyi elediği için sıkıştırmıştır. Kötü bir tek şiir, tek bir satır bulunmaz onda. Türkiye'de olamazsın Hafızaları rezil olam ülkede re üzerinde Bu parçada kendisinden söz edilen T. S. Eliot hakkında aşağıdakilerin hangisi söylenemez? 27.-28. s A) Çağı üzerine düşünen bir denemeci de olması nedeniyle şiirlerinin, çağını yansıtmada çok başarılı olduğu Yapıtlarıyla olduğu kadar muhalif ve eleştirel kimliğiyle de çağına damga vurduğu C) Sayıca fazla olmayan eserlerinde belli birkaç konuyu derinlemesine ele almaya odaklandığı D) Denemeleriyle şiirlerinde eğildiği sorunların benzer nitelikte olduğu Yapıtlarında gereksiz hiçbir şey kalmaması için özel bir çaba gösterdiği köşede ede bir sizden dayatr olman da far eleşti "sine kapa fark BL ha A

2. Kent insanının ve büyük kentin sorunlarını ele alan önemli romanlar arasında (1) Sabahattin Ali'nin Kürk Mantolu Ma- donna, (II) Aziz Nesin'in Gol Kralı, (III) Yaşar Kemal'in Kale Kapısı, (IV) Orhan Kemal'in Sokakların Çocuğu, (V) Rifat Ilgaz'ın Karartma Geceleri adlı eserlerini sayabiliriz. Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V ARMADA

24. . Sinestezi hastalığında duyular arasındaki sınırlar gevşer, duyular birbirine karışır. Örneğin her rakam bir renk du- yusu veya her sözcük bir tat duyusu uyandırır. Bu du- rum, anımsamayı kolaylaştırmakla birlikte bazı sorunla- ra da yol açar. Alzheimer olduğundan beri, onun için saatler doğrusal- liğini kaybetmiş bir akışın gelişigüzel tiktakları demek. Zaman otoyolunda hiçbir işaret levhası, hiçbir trafik lam- bası yok; istediği yöne gidebilir, istediği gibi şerit değiş- tirebilir. Yahut yolun tam ortasında aniden durup gitme- yi reddedebilir. Çünkü onun yaşamında "ilerleme" diye bir şey yok artık. Sadece kopuk kopuk anlar var. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göster- mektedirler. B), iki farklı konuya ilişkin ortak bir görüş olduğunu vurgu- lamaktadırlar. CAynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sun- maktadırlar. 25 D) Farklı üsluplar kullansalar da konuyu benzer nedenler- le açıklamaktadırlar. E) Farklı olguları, benzer yönleriyle değerlendirip ele almak- tadırlar.