İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler Soruları

le 3. 29. TYT/TÜR ● Yeryüzündeki teleskoplarla yapılan gözlemlerin kalitesi, teleskopların bulunduğu ortam koşullarına göre değişir. Bu durum, teleskopların kurulacağı bölgelerin özenle seçilmesini gerektirir. Teleskop- lar genellikle etrafta fazla yerleşimin olmadığı yük- sek tepelere kurulur. Böylece hem gözlemler ışık kirliliğinden olabildiğince az etkilenir hem de göz- lemlenen gök cisimlerinden gelen ışık, atmosfer- de daha az yol alır ve daha az dağılır. Çöller, teleskopların kurulması için sıklıkla tercih edi- len bölgeler arasında yer alır. Bu durumun nedeni, havanın daha az nemli ve daha az bulutlu olması- dır. Böylece daha uzun süre temiz bir gökyüzüne bakılarak teleskoplarla gözlem yapılabilir. Bu iki parçayla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Aynı konu olumlu ve olumsuz yönleriyle değerlendi- rilip açıklanmaktadır. B) Bir konuya dair çelişki içeren iki durum bilimsel açıdan değerlendirilmektedir. C) Benzer bir konu farklı örnekler üzerinden neden-so- nuç ilişkisi içinde ele alınmaktadır. D) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediği gösterilmektedir. E) Aynı düşünceyi kanıtlamaya yönelik bilimsel verilerden yararlanılmaktadır. SUPARA

Ha- ile ar- ay ti- r₁ - B B A) I Türkçe 17. (1) Günümüzde sıtma küresel bir sağlık problemi olma potansiyelini koruyor. (II) Sitma tanısı koymak için ge nellikle mikroskop teknikleri kullanılıyor. (III) Ancak son on yıllık süreçte hızlı sıtma tanı setlerinin kullanılmaya başlanmasıyla bu süreçte köklü değişiklikler oldu. (IV) Bu setlerle 20 dakika kadar kısa bir sürede hayli hassas sonuçlar almak mümkün. (V) Maliyetin düşük olması ve kolay kullanılabilmeleri bu setlerin yaygın- laşmasını sağlıyor. B) II Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi du- şüncenin akışını bozmaktadır? C) III B D) IV EV

37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. İnsanlar arası ilişkilerin gelişmesinde selamlaşmanın özel bir yeri vardır. İletişim çoğu kez selamla başlar ve yine bir ve- da selamıyla sona erer. Her dil ve kültürde o dil ve kültürü biçimlendiren değer yargılarının, gelenek ve göreneklerin belirlediği standartlaşmış selam şekilleri vardır. İnsanlar di- lin sunduğu alternatif selam türlerinden kendilerince uygun gördükleri ve karşısındaki kişi ya da kişilerin de uygun gö- receğini varsaydıkları birini veya birkaçını, iletişim zamanı- ni, mekânını ve ortamını da dikkate alarak kullanırlar. İletişi- min gerçekleştiği zaman dilimine bağlı olarak söylenilen se- lam şekilleri olduğu gibi günün her saatinde, zamandan ba- ğımsız olarak kullanılabilen selam ifadeleri de vardır. Bu, he- men her dil ve kültür için geçerli bir durumdur. 37. Bu parçadan hareketle selamlaşma ile ilgili aşağı- dakilerden hangisi söylenebilir? A) İletişimin ön ve son unsuru değerlendirilebilir. B) İletişimin olumlu sonlanmasında etkisi bulunur. C) Muhatap için iyi niyet göstergesi olarak kabul edi- lir. D) Sadece dille gerçekleştirilebilen bir iletişim biçimi- dir. E) İnsanların, birbirlerinden zarar görmeme anlayışı temelinde gelişir. Avru iyi film ilk ba Anto kek i liği v bir si ma c duko lozof leri h tüm nunu kark la bü 39.

Roma'n ekçisi o ve vata ca verdi çağlam r. Dene De Re devrin ayanan Cicero, inlerini vị duy evletin yok. 6. Yolun bir yanında güzden ekilmiş, yer yer sel yolları bulu- nan, toprakları ıslak, yeşillikleri parlayan, gölgeli bir halı gibi ufka kadar serilmiş uçsuz bucaksız bir tarla vardı. Öteki yanında ceviz, yabani akdiken fidanlarıyla karışmış bir ak- çakavak korusu, sonsuz bir mutluluğa kavuşmuş gibi kı- pırdanıyor; yıkanmış dallardan, yerdeki geçen yıldan kalan kuru yapraklara yavaş yavaş yağmur damlaları süzülüyor- du. Her yanda tepeli tarla kuşları, neşeli ötüşleriyle uçuşup duruyorlardı. Islak çalılıklardan küçük kuşların telaşlı devi- nimleri duyuluyor, koruluk içinden guguk kuşunun sesi ge- liyordu. İlkyaz fırtınasından sonra çok hoş olan ormanın ka- yın ağacı, menekşe, çürük yaprak, mantar, yabani akdiken kokularında, insanı büyüleyen öyle bir şey vardı ki arabada oturamıyor, basamaklardan atlayarak yağmur tanelerinin ıslatmasına bakmadan koruluğa doğru koşuyordum. Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? musicb A) Betimlemeden yararlanılmıştır. BÖyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır. muyub Kişileştirmeye yer verilmiştir. Dy Birinci kişili anlatım kullanılmıştır. 1 (0 E) Konuşma havası içinde oluşturulmuştur. ordi 87

daki çok sayıdaki ele alalım, süm- (V) Kanatlarını 30 metre kadar baliklan avlamak ik suya dalar. (V an bu kuşlar za- geçirir, kıyılarda rerler, kolonideki dan yapılmıştır. msük kuşları bir ki tane yumurta kinler tarafından yle av bulmaya klanında hemen mrak aşağıda- 5. anına eçirdiklerine paragraf nu- slar? E) VI. 6. A) Avlanma C) Uçma Eveva yapma LUşitlilikten söz BUreme D) Beslenme 5.-8. SORULARI AŞAĞIDAKI PARÇAYA GÖRE CEVAPLAYINIZ. (1) Yunuslar, bilim adamlarını uzun süre şaşkınlığa düşürmüş olan çok büyük hızlarla yol alırlar, yunus balıklarının bedenlerinin çevresinde kusursuz bir su akışı vardır. (II) Bu akışın nedeni yunus balığının derisi üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda bu- lunmuştur. (III) Yunus balığının derisi üç katmandan oluşur. Dıştaki katman incedir ve çok esnektir; içteki katman kalındır, katman plastik kıllı bir fırça görünü- mü veren ve yine esnek olan çubuklardan oluşur. (IV) Katmanların üçüncüsü olan ortadaki katman ise süngerimsi bir maddeden yapılmıştır. (V) Böylece, son hızla yüzen yunus balığına değen sudan bir gir- dap oluşmaya başladığı zaman, diş deri, bu girdabın neden olduğu aşırı basıncı iç katmanlara iletir ve iç katmanlar bu aşırı basıncı söndürürler, oluşan gir- dap, böylece büyümeye zaman bulamadan kaybol- muş olur. Bu parçada yunusların hangi özelliği konu edil- miştir? A) Dalma becerileri B) Bedenlerinin iriliği C) Çok hızlı yüzmeleri D) İnsanlara olan yakınlıkları E) Birbirleriyle anlaşma biçimleri A) Benzetme C) Neden-sonuç ilişkisi -E) Açıklama Parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur? B) Örnekleme D) Öznel anlatim AKILLI ADAM

grafın giriş ayız. nzimat'tan uya süsle- rdan çıka- gelen bir Paragrafta Yapıl SYTOS/A SERIS 4. (1) Her konuda atölyeler her derde deva. (II) Felsefe atöl- yesi, yayıncılık atölyesi, şarkı yazma atölyesi... (III) So- nuncusu gerçekten de ilginç, yaratıcı, üretici ve ticari bir zekânın ürünü. (IV) Fakat bu yaratıcı zekâ, bu değişik atölyelere katılanlara bir yandan kıs kıs gülüyordur gibi- me de geliyor. (V) Çünkü yaratıcı ve üretici zekâlar; yaz- manın, çizmenin, felsefenin sadece öğrenilerek yapılma- dığını bilir. (VI) Eskiden üniversitelerde kulüpler olurdu; öğrenciler edebiyat, tiyatro, müzik, felsefe gruplarına ka- tılıp tartışır, üretir ve yapıtlarını sunardı. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci parag- raf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar? A) II C) IV B) III D) V E) VI

83 5. I. Dünya yüzeyindeki kritik sıcaklık düzeylerindeki değişimleri, sanayi öncesi döneme göre küresel ve bölgesel olarak duyarlı ekosistemlerde farklılıklara yol açmaktadır. TYT/ Türkçe II. Bölgesel sıcaklıktaki 2,7 °C'lik bir artış, Grönland buzul örtüsünün erimesini tetikleyen bir sınır değeri olurken küresel sıcaklıkta yaklaşık 1 °C'lık artış yaygın mercan beyazlamasına neden oluyor. Yukarıda verilen II numaralı cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede ifade edilen konuyla çelişen farklı bir durumdan söz edilmiştir. 4 B) I. cümlede sözü edilen olgunun yol açtığı bir durum örnek verme yoluyla somutlaştırılmıştır. C. cümlede değinilen düşüncenin bilimsel olarak kanıtlandığı gösterilmiştir. D) I. cümlede belirtilen olgunun her zaman gerçekleşebileceği belirtilmiştir. E) I. cümlede bahsedilen durumun özellikle hangi olaylar üzerinde etkili olduğuna dair tahminde bulunulmuştur.

ara ne kadar güzel- ce, dağların üstüne yekpare, geniş bir misli görülmemiş bir bütün gün; derme tim anıtları, bodur ik içinde uyumuş esi, birdenbire en = silkinip doğrulur. anesi'ni andıran o erden birer saray onanma gecesinin arın başları yanar _ Bodur akasyalar, anmış çınarlar gibi epeler, öbek öbek mangisi şöylene- -TYT- B maktır. 10 UĞUR B B 33-34. soruları aşağıdaki parçaya göre yanıtlayınız. Bazı insanların yoğun uğraşlar sarf ettiği, bazı insan- larınsa doğal bir yeteneği varmış gibi görüldüğü dil öğrenim yaklaşımları bulunuyor. Bunlardan bazıları konuşma üzerine ve kalıplara odaklanırken bazıları gramere odaklanıyor. Konuşarak ve gramerin bir ders olarak öğretilmesinden çok, ilgili ünitenin sonunda sezdirilerek verilmesi başarılı bir yaklaşım gibi duruyor. İngilizce özelinde konuştuğumuzda bu yöntemin Ingiltere çevresindeki ülkelerde işe yaradığını görsek de gramer eğitimi, ana dili Türkçe olup İngilizce öğrenen kişiler için önemli. Her ne kadar farklı dil ailelerine mensup olan Fince ve Litvanca konuşanlara bu yaklaşım fay- dalı olsa da unutulmaması gereken şey, Finlandiya ve Litvanya'daki insanların Birleşik Krallık'a yakınlıkları ve İngiliz kültürünün Finlandiya ve Litvanya'ya etkisinin fazla olduğudur. Türkçe özelinde düşündüğümüzdey- se durum biraz farklı. Hem Türkçe bambaşka gramer yapısına sahip hem de Türkiye, Birleşik Krallık'tan çok uzakta. Bu nedenle ana dili Türkçe olanların İngilizce öğrenmesinde gramerin yeri ve önemi üzerinde özellikle durmalıyız. 33. Yukarıdaki parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılabilir? A) Dili öğrenmek için muhakkak o dilin yaşandığı coğ- rafyada bulunmak gerekir. B) Dili öğrenmek için en uygun yöntem yoğunlaştırılmış bir gramer programıdır. Yabancı dil öğretilirken her ülke ve dil için farklı koşullara dikkat etmek gerekir. D) Yeni yöntemlerle dil öğrenmek artık eskisine göre daha kolaydır. E) Yeni bir dili öğrenmek çok fazla uğraş gerektirdiği için insanların bu süreçte sabırlı olmaları gerekmektedir. 34. Yukarıdaki parçaya göre ana dili Türkçe olan birinin İngilizce öğrenirken aşağıdaki yöntemlerden han- gisini kullanması beklenir? A) Dili öğrenmenin en basit yolu o dile maruz kalmaktır, bu nedenle yabancı dilde sürekli şarkı dinlenmeli ve dizi izlenmelidir. B) Öncelikle Türkçenin bilgiki kurallarma ve ardından İngilizce gramer kurallarına hakim olmalıdır. C) Dil öğrenmede kullanılan yeni yaklaşımları denemelidir. D) Ingilizcenin gramer kurallarını ve kalıplarını beraber öğrenmelidir. E) Gramer öğrenimi yerine konuşma pratikleri yardı- mıyla dil öğrenimine yönelinmelidir. Diğer sayfaya geçiniz. B 35. (1) (11) şın da on ğız olu ev le B P A 36.

37-38. soruları aşağıdaki parçaya göre yanıtlayınız. Yaklaşık beş yüz yıllık bir gelenek olan Türk kahvesi tüketimi, ülkemizde günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçasıdır. Bununla birlikte, 1980 sonrasında gelenek- sel Türk kahvesinin yanında hazır kahvelerin tüketime girmesiyle kahve kültürünün değişime uğradığı ve 2000'lerden itibaren ülkemizde Batılı kahve tüketim alış- kanlıklarının yaygınlaştığı görülmektedir. Son yıllarda sayısı hızla artan marka kahve dükkânları nedeniyle değişen kahve tüketim alışkanlıkları, yeni kahve türle- rine ve kahve dükkânlarına olan ilgiyi artırmaktadır. 37. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi üzerinde durul- maktadır? (A) für A) Türk kahvesinin yanında zamania farklı kahveler de yaygınlık kazanmıştır. B) Türk kahvesi, Batılı kahvelerin yanında popülerliğini kaybetmiştir. Türk kahvesi, Türklere özgü olduğu hâlde yabancılar zamanla sahiplenmiştir. D) Farklı kahvelerin yaygınlık kazanmasının sebebi Türk kahvesinin içiminin zor olmasıdır. Türk kahvesi Osmanlılar Dönemi'nde yaygınlık kazanıp günümüze kadar gelmiştir.

22. Edebiyat tarihlerinde veya eleştiri metinlerinde sık sık karşılaştığımız, pek cömertçe kullanıldığına şahit olduğumuz "üretken yazar” sıfatına uyan bir yazar de- ğildir Atılgan. Ancak bu, Roland Barthes'in "yazma ar- zusu" dediği o yazı yazma sevgisini Atılgan'ın hiç duy- mamasının değil; mükemmeliyetçiliğinin bir sonucu olarak görülmelidir. İşte Atılgan'ın kurgularına bir de bu mükemmeliyetçilik ekseninde bakmak gerek. --== Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Atılgan'daki mükemmeliyetçilikte Tanpınar'ın etki- sinin olduğunu söylenebilir B) Yusuf Atılgan'ın anlatılarında; okumayı güçleştiren, olayları ve durumları kavramayı zorlaştıran bir gi- riftlik bulunmaz C) Atılgan, sadece bireysellik ekseninde değerlendi- rebilecek olgulara yoğunlaşan bir yazar değildir D) Atılgan'ın anlatılarında zaman zaman bireyselden toplumsala doğru bir açılım görülür E) Yusuf Atılgan'ın külliyatı az sayıda ve "hacimsiz" sayabileceğimiz eserlerden meydana gelir Diğer sayfaya geçiniz.

2. Oryantalizm denilen yaklaşım, zaman içerisinde tavsadı; zayıfladı ve nihayet son takipçilerinin sahneden çekilmesi, Avrupalı devletlerin "Doğu" politikalarını revize etmesi, akademik etik ve ahlak ilkelerinin temel değer hâlini alması ile ömrünü doldurdu. Bu cümledeki altı çizili sözcüğün cümleye kattığı anlam aşağıdakilerin hangisinde yoktur? A) Bütün dünyayı etkileyen ekonomik kriz iki yıl sonra etkisini de kuvvetini de yitirdi, insanlar nefes aldı. BPopüler müzik, halk müziğinin kulağa ve gönle hitap eden ritimleriyle büyüyen nesillere uzak geliyor. C) Çok satan kitapların kitapçı raflarındaki ağırlığı eski gücünü hissettirmiyor artık. D) Editörü değişince dergide başlarda bir kıpırdanma olmuştu ama şimdilerde herkeste bir gevşeme gözlemliyorum. E) Avrupa'daki eğitim programlarıyla ilgili yürüttüğümüz çalışmalar hızını kesmiş görünüyor. DENEME-5 4. Yeni kita oku kac VİP Yayınları Bu as 2

B E V 1 M cevaplayınız. Yeni tip koronavirüs salgını, dünya çapında birçok yaşamın kaybı da dahil olmak üzere neredeyse tüm açılardan insan yaşamını altüst etmiştir. Düzenleri ve rutinleri bozmuş, kalıpları ve normları parampar- ça etmiş, insanlığın ve insan kurumlarının en iyi ve en kötü tarafını açığa çıkarmıştır. Bununla birlikte bu devasa zorluk geleneksel norm ve rutinleri sor- gulamamıza fırsat tanımıştır. Bunun sayesinde insan kurumlarını yeniden tasavvur edip oluşturabiliriz. Bu kurumlar arasında okullar, eğitim amacına hizmet etmek için oluşturulmuştur. Covid-19 elbette ki mil- yonlarca okulun çalışmasını kesintiye uğratmış ve ardından kapanmalarına neden olmuştur. Bu kapan- malar, inovasyon ve kurumların iç değerlendirme- lerini harekete geçirirken büyük ölçekli, uzun vadeli değişiklik şansı genelde Covid-19'u eğitimde nasıl ele alacağımıza bağlıdır. Eğer Covid-19'u kısa vade- li bir kriz olarak değerlendirirsek okullar kapalıyken öğretmeyi yaymak için ne yaparsak yapalım geçici olacaktır. Okullar tekrar açıldığında eski duruma geri dönülecektir. Dünyadaki birçok okulun düşünce yapı- si ve davranışları bu şekilde görünmektedir. Diğer bir yaklaşım ise eğitimi yeniden yapılandırmak ve eği- timdeki birçok sorununu gidermek için Covid-19'u bir fırsat olarak değerlendirmektir. C 3 ✓ parçaya göre H 17. Bu parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi koro- navirüs salgınının olumlu etkilerinden biridir? D A) Eğitimdeki bazı uygulamaların yenilenmesine fir- sat vermesi B) Birçok insanın bazı eski alışkanlıklarını değiştir- mesi C) Dünya çapındaki eğitim faaliyetlerini kesintiye uğratması D) Eğitimin yeniden yapılandırılması adına zaman yaratması E) Dünya çapında birçok farklı açıdan kayba yol aç ması 203

1. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, fiile eklenen "-mış, -miş, -muş, -müş" eki cümleye "başkasından duyulma, aktarılma" anlamı katmaktadır? A) Ben, patatesleri kızartalım dedim ama o haşla- mış. B) Derse yetişemedim, sabahleyin uyuyakalmışım. C) Beklediğimiz maç biraz önce başlamış. D) Saçınız bir hayli uzamış, bence tıraş olun. E) Yazar, sokakta yaşanan olayları çok iyi gözlemiş.

17. Ülkemize göz dikenler anlaşmazlık içindeydiler. Bazıları topraklarımızı ele geçirmek istiyordu, bazıları bizi sömürerek sanayi ve ticaretlerini geliştirmek. Birinciler, gizli niyetini şairane söz- lerle maskeliyorlardı. Acı çeken insanlığı rahata kavuşturacak, din kardeşlerini kurtaracak, ezi- len kavimlerin zincirlerini kıracaklardı. Bu kutsal emeller uğrunda ülkemize gireceklerdi. İkinciler ise "Olmaz!" diyorlardı, olmaz ve olmamalıdır. Onlara göre Osmanlı ülkesinin bütünlüğü Avru- pa'nın dengesi için şarttır. Bu parçada anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? 19. Ba tir A) Ülkemize göz diken bazı devletler bizi sürekli koruyup kollamışlardır. B) Ülkenin işgali halkın geleceğini teminat altı- na almaktadır. C) Nasıl ve ne şekilde olursa olsun düşmanları- mızın amacı ülkeye zarar vermektir. D) İşgal, insanların refah seviyesini ve yaşam kalitesini arttıran bir faktördür.

J _r n a a e 1- 7- n MLERİ YAYINLARI TEST 67 D Şiir yalnızca çağrışımlarla oluşmaz ancak onun yara- tıcı dokusu daha çok çağrışım, algılama ve sezgiyle biçimlenir. Bir öykü anlatılır: Picasso'nun evine hırsız girer. Yükte hafif pahada ağır ne varsa alıp götürürken ressam ay ışığında hırsızı görür ve eline geçirdiği kâğıt kalemle hırsızın birkaç resmini alelacele çizer. Picas- so ertesi gün polis müdürüne desenleri verir. Gün gelir ressam müdüre yeniden uğrar ve polisten şu karşılığı alır: "Efendim, verdiğiniz eşkale göre üç keçi, iki at, bir de çalar saat tutuklanmıştır." Sanatın gerçeğiyle somut gerçeklik nasıl bir olabilir? Şiir de ay aydınlığında büyü- yüp küçülen nesnelerin "görüntü"lerinden başka nedir ki? Aşağıdakilerden hangisi bu parçadan çıkarılabile- cek bir yargı değildir? A) Sür, gerçeğin çağrışımlar aracılığıyla anlatılmasıdır. B) Şiir; yaşamın, şairin sihirli aynasındaki görünümü- dür. C) Siir, şairin yaratıcılığı ve sezgileriyle biçimlenir. Dşiir, her okuyana farklı duygular hissettirir. E Sirin gerçeği ile yaşamın gerçeği örtüşmeyebilir.

? (20) Eğitimin kalkınmaya etkileri, eğitim ve kalkınma ilişki- sini anlamak ve ortaya koymak açısından önemlidir. Öğrenen toplumların bilgi çağına uyum sağlamış ve kalkınmış toplumlar olduğu göz önüne alındığında eği- tim, değişim etkisiyle öğrenen bireyler yetiştirmektedir. Kalkınmış toplumların nitelikli iş gücüne olan talebi sü- rekli artmakta ve eğitim kurumu, istihdam etkisiyle be- şerî sermaye kaynağı olarak bu talebe cevap vermek- tedir. Kalkınmış toplumlarda eğitim seviyesi ile eğitim düzeyi arasındaki olumlu ilişki eğitimin gelire etkisini ortaya koymaktadır. Teknoloji üreten ve geliştiren be- yinlerin ortaya çıkarılması eğitimin teknoloji etkisi ile ilgili olup yine gelişmiş toplumların kalkınma ve reka- bet gücünü göstermektedir. Eğitimin yaşam kalitesine olan etkisi ise sosyal anlamda kalkmış toplumların in- sani gelişmişlik ve refah düzeyinin de eğitimle ilişkili olduğunu göstermektedir. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Gelişmiş toplumlarda eğitim kurumları istihdamı destekleyecek kapasitededir. B) Toplumlarda kalkınma ve eğitim düzeyi birbiriyle koşut ilerler. C) Değişime duyarlı toplumlarda eğitim, bireyleri olumlu yönde geliştirir. D) Gelişmekte olan toplumlar nitelikli iş gücü açısın- dan daha şanslıdır. E) Yaşamdaki refah düzeyinin belirlenmesinde kal- kınma ve eğitim doğrudan etkilidir.