İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler Soruları
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken ÖzelliklerI. Araştırma sonuçları "hayatlarını şirkete adamış kur-
banlar"ın "orta düzey yöneticiler" olduğunu ortaya
koydu.
G"
4
Bundan on yıl kadar önce iş hayatıyla ilgili stres
araştırmaları bütün yoğunluğuyla başladığında üst
düzey yöneticilerine, "iş hayatının zavallı kurbanları"
olarak bakılıyordu.
III. Çünkü üst düzey yöneticilerin önemli ölçüde belirli
bir çerçeve içinde ve kendi koydukları kurallar içinde
oldukça serbest hareket etme imkânına sahip kim-
seler olmalarına karşılık, orta düzey yöneticiler, bu
imkândan yoksunlardır.
IV. Büyük ve orta düzey şirketlerin üst düzey yönetici-
leri, "hayatlarını şirketlerine adamış ve kendilerini
bekleyen ölüme koşar adım giden fedailer" olarak
görülüyordu ancak araştırmalardan elde edilen so-
nuçlar, konuyla ilgilenenleri hayrete düşürdü.
V. Zira üst düzey yöneticilerin büyük bölümü, içinde ya-
şadıkları bütün zorluklara rağmen sağlık açısından
mükemmel durumdaydılar.
Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak
biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü
olur?
A
Jan
B) II
D) IV
ENV
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler(mıştır?
Geçen hafta iki gün hastanede yatmış,
Rüzgârdan bütün ekinler yan yattı.
CSuçsuz yere dört yıl hapis yatmış..
D Mezarlığın bu bölümünde şehitlerimiz yatıyor.
E) Izin alamayan gemi boş yere limanda yatıyor.
11. "Daha" sözcüğü, aşağıdaki cümlelerin hangisinde
"hâlâ" sözcüğünün eş anlamlısı olarak kullanılmıştır?
A) Daha dün küçücük çocuktun, ne ara büyüdün?
Ayşe daha okulu bitiremedi.
C) Daha yeni düzeldin, sokağa çıkmamalısın.
D) Bundan daha geniş evlerin fiyatı da ona göre yüksek.
E Anlat bakalım, daha nerelere gittin?
46 Pd Türkçe Planlı Ders Föyü
Dens
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler10. Roman kahramanlarının, öykü karakterlerinin yaşayıp
yaşamadığını düşünürsünüz ama şiir kahramanlannı unutur-
sunuz. İşte "Hasan" şiiri, bütün çırakların yaşamını onlar adina
yaşayan, bir günde bütün ömrü tüketen Hasan'ın öyküsü.
"Hasan" şiiri, okuyanların tat alacağı bir yapıt.
Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerin hangisine
başvurulmamıştır?
A) Örnekleme
B) Açıklama
b) Öyküleme
C) Karşılaştırma
E) Somutlaştırma
LIK
S
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler21. Parmak alfabesinde harfleri simgeleyen belirli parmak hare-
ketleri vardır. Bu hareketler arka arkaya yapılarak sözcükler
oluşturulur. Ancak her sözcük harf harf ifade edilmez. Bunun
yerine sözcükler el, kol, vücut hareketleriyle ifade edilir. Ayrı-
ca işaret dilinde yüz ifadeleri de önemlidir. İşaretler yapılırken
anlatılmak istenen duruma uygun yüz ifadeleri kullanılır. Söz
gelimi soru sorulurken kaşlar kaldırılır ya da mutlu bir haber
verilirken gülümsenir. Bunun yanı sıra işaretlerle anlatılmak
istenen sözcükler söyleniyormuşçasına-bir cımbız ağzı gibi-
dudaklar hareket ettirilir.
Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
Byg
A Tanık göstermeden faydalanılmıştır.
3
B) Yinelemelere yer verilmiştir.
e
C) Benzetmeye başvurulmuştur.
D) Açıklamaya yer verilmiştir.
E) Nitelendirmeden yararlanılmıştır.
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler32. Büyük Menderes Nehri, ülkemizin sayılı büyük
akarsularından olup Ege Bölgesi'nin Aydın, Denizli
ve Uşak gibi üç büyük şehrine hayat vermektedir.
Fakat yerleşim yerlerinden gelen ve kanalizasyon
sularının, sanayi atık sularının arıtılmadan direkt
nehre verilmesi nedeniyle bu nehir uzunca bir
süreden beri bölgemize hayat veren bir kaynaktan
ziyâde kirlilik ve hastalık taşıyan bir unsur hâline
gelmektedir. Nehir suyu yıllar öncesinde içme suyu
ve balık avcılığının yapıldığı değerli bir su kaynağı
iken bugün birçok noktada sulama suyu kaynağı
olarak bile kullanılamayacak kalitededir.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi
söylenebilir?
A Tarım ürünlerinin yeterli kalitede olmaması, Ege
Bölgesi'nin ekonomik açıdan zayıflamasına
neden olmaktadır.
B) Yıllar öncesinde içme suyu olarak da kullanılan
Büyük Menderes, insanların bilinçsiz davranışları
sonucu kirlenmiştir.
C) Büyük Menderes Nehri'nin kapalı bir havzaya
dökülmesi çeşitli sorunları beraberinde getirmiş
ve nehrin kirlenmesine yol açmıştır.
D) Balık avcılığının da yapıldığı Büyük Menderes
Nehri'nde kirliliğin artması neticesinde balık
çeşitliliği azalmış ve yok olma tehlikesi ile karşı
karşıya gelmiştir.
EX Ege Bölgesi'nin en uzun nehri olan Büyük
Menderes Nehri, insanların geçimlerini
sağladıkları tarımsal ürünlerin yetiştirilmesine
engel olmaktadır.
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken ÖzelliklerB
aynıdır.
25. Keşfedilmiş bilgi, ezberlenmiş bilgiden her alanda
üstündür. Değerler söz konusu olduğunda da durum
Bu yüzden de bu değerlere sahip gibi
görünse de fırsatını bulduğunda bunları kolayca
çiğneyebilir. Kendisine dürüst olması gerektiği söylenen
bir kişi, başkasının iradesiyle dürüst davranabilir; dürüst
olmayı keşfetmiş kişi ise kendi iradesiyle dürüst davranır.
RKÇE
----
Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına
göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Çağdaş eğitim sistemlerinde ezbere dayalı öğretim
yerini giderek keşfetmeye dayalı eğitime
bırakmaktadır
B) Keşfedilmiş bilginin diğer bilgi türlerinden üstünlüğü
burada ortaya çıkmaktadır
C) Toplumsal değerleri yalnızca ezberlemiş bir kişi, bu
değerleri içselleştiremez
D) Ezberlenmiş bilgiyi kişi hatırlamakta zorlanırken
keşfedilmiş bilgiyi hemen hatırlar
E) Her ne kadar ezbere karşı bir tutum geliştirildiyse de
bazen ezberin gerekli olduğu görülmektedir
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler6. Bazı kavramlardan, nesnelerden ya da durumlardan söz
ederken ortaya çıkan korkma, ürkme, iğrenme gibi olumsuz
çağrışımların önüne geçmek için bunların yerine olumlu
sözcükler kullanılmasına "güzel adlandırma" denir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu açıklamaya örnek
olabilecek bir kullanım vardır?
A) Bacasız sanayi bu yıl yüzümüzü güldürdü.
B) Görme engelli bireyler için sesli kitap oluşturuyor.
C) Yeni kitabı, çok satanlar listesinde yerini aldı.
DYÇok susamış olmalı, bardağı bir dikişte bitirdi.
E) Sivri zekâsıyla bu problemi de hemen çözdü.
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özelliklern
39-40. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
23
Bugün kullandığımız birçok ürün yazılım içeriyor.
Yazılımların çalışması için de mikroçip adı verilen
işlemcilerin olması zorunlu. Bu nedenle dünya
genelinde birçok endüstride mikroçiplere yoğun olarak
ihtiyaç duyuluyor. Şarj aletinden kameraya kadar
hemen her alet bir ya da birden fazla çip içeriyor.
Günümüzde üretilen mikroçipler işlem kapasitesi
açısından o kadar ileri düzeyde ki bir oyuncak arabada
bulunan mikroçip, yirmi yıl önceki bilgisayarlardan daha
güçlü diyebiliriz. Bu kadar küçük boyutlarda yüksek
işlem kapasitesi, karmaşık ve ileri düzey teknolojiler
anlamına geliyor ki bu da çip üretimini zorlaştırıyor.
Fabrika açmak için milyarlarca dolar yatırım, uzun bir
süreç ve bu işin tüm süreçlerine hâkim olmak gerekiyor.
Üstelik bu alanda fabrika açmak yeterli olmuyor çünkü
açtığınız fabrika yaklaşık beş yıl içerisinde teknolojik
olarak geri kalıyor. İnsan kaynağı açısından da güncel
gelişmeleri takip eden kişileri bulmak kolay değil. Bu
alanda uzman bir kişinin yetişmesi yirmi yılı bulabiliyor.
TO THE ABO
Kullanım alanının yaygın olduğuna
II. Son yillarda üretiminde yaşanan kimi sorunların
çözülemediğine
MONOX A300
ES caliştiğingi Sayar sistemleriyle aynı mantıkta
çalıştığına
IV. Bir yazılımın işlevini yerine getirmesi için mutlaka
bulunması gerektiğine
Bu parçadan mikroçiplerle ilgili olarak yukarıda
verilenlerden hangilerine ulaşılamaz?
A) I yell
B) 11 ve III
D) II ve
E) III ve IV
C) Yalnız III
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özelliklerakımından ben-
tün olma duru-
dine özgürlüğü,
liktir.
konuyla, konu-
latılanların gü-
da dinleyiciyi
anlı tutmak,
uyandırmak-
okur "Aca-
düşüncesiyle
Şır. Özellikle
oluşturulan
kahramanla
kendi yaşı-
-lece metnin
itabın sonu
metindedir
k istemez.
Palme Yayınevi
8.
B) Akıcılık
C) Yalınlık
D) Doğallık
E) Özgünlük
1. Yalınlık: Anlatılacak olayların, du-
rumların; betimlenecek görünüşün,
sezginin; dile getirilecek duygunun
ve düşüncenin anlaşılır ve net bir
şekilde belirmesidir.
Duruluk: Anlatımda gereksiz ifade-
lere, eklere; aynı anlama gelen keli-
me ve kelime gruplarına yer verilme-
mesidir.
t
III. Doğallık: Yazarın, anlatımında yap-
macıklıktan uzak, samimi, içten bir
anlatımı benimsemesidir.
V. Açıklık: Anlatımın süsten, gösteriş-
ten, zorlamalardan uzak tutulması;
sade bir anlatımla verilmesidir.
vÖzgünlük: Yazarın, başkalarına
benzemeyen, kendisine özgü olan
bir anlatım özelliğidir.
Yukarıdaki bilgi yanlışlığının giderilme-
si için numaralı anlatım özelliklerinden
hangileri yer değiştirmelidir?
A) I. ve III. B) II. ve IV.
D) I. ve IV.
C) III. ve V.
E) II. ve V.
D
10. I.
II.
IV.
Ar
be
m
III. 1-
V.
C
m
C
Yuk
yan
ikis
rilm
A)
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken ÖzelliklerE) Hayallerimi ve ömrümü alıp giden o
insanı arıyorum her sokakta.
3.
Aşağıdakilerden hangisi, akıcı bir
- anlatımda bulunması gereken özel-
likler arasında yer almaz?
f
A) Ses akışını bozan sözcüklere, sözcük
gruplarına yer verilmemesi
B) Benzetme, kişileştirme, ad aktarması
gibi söz sanatlarına sıkça yer verilme-
si
C) Anlatımda uzun ve karmaşık cümle-
lerden kaçınılması
D) Herkesçe anlamı bilinen sözcükleri
seçerek konuşma dilinin özelliklerini
içermesi
E) Anlatımda ifadelerin bir engele takıl-
madan akıp gitmesi
6.
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken ÖzelliklerTYT/ Türkçe
31. Dijital ortamdan alınan her türlü kişisel veri, yapay zekâ
algoritmaları ile işlenerek bireylerin davranışlarını
anlayabilen, tahmin edebilen hatta taklit edebilen
"dijital" ikizini oluşturmak mümkün hâle gelmiştir. Bu
yöntemle aynı zamanda bireylerin ve toplumların olumlu
ya da olumsuz manada yönlendirilmesi de zaman
zaman gerçekleşebilmektedir. Bununla beraber kişisel
verilerin kullanılması ile kompleks hastalıkların
tedavilerinin bulunması ve ayrıca kişiye özel tedavi
yöntemlerinin geliştirilmesi de mümkün olabilmektedir.
Bu da ----.
I. dijital ortamda kullanılan verilerin her iki yanı
keskin bir bıçak olduğunu göstermektedir
II. sağlık alanında bireylerden toplanan verilerin
analizi ile daha ileri ve doğru tanı teknikleri
geliştirmenin mümkün olduğunu kanıtlamaktadır
III. internetten satış yapan firmaların müşterilerin
verilerini kullanarak satış politikası oluşturmalarına
açıklık getirmektedir
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
yukarıdakilerden hangileri getirilebilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) ve II
E) II ve III
C) Yalniz III
32.
Paraf Yayınları
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler23 Masal kahramanlarının aşması gereken engeller ve yen-
mesi gereken güçlükler saymakla bitmez. Çocuk, kendi-
sini onlarla özdeşleştirirken kötülerle ve onlarla bağlantılı
olan tehlikelerle ilgili bilgi edinir. Masallar çocuğun düş
gücünü geliştirip yaratıcılığını artırır. Çocuk o masallarda
kendisini arar, kendisini bulur. Ayrıca mutlu sonlar, çocu-
ğa her düşüşten sonra yeni bir yükseliş olacağı mesajını
verir.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi masalların
çocuklar üzerindeki etkilerinden biri değildir?
A) Olayın içinde yaşatması
B) Hayal dünyasını zenginleştirmesi
C) Kötülüklerin ayırdına varmasını sağlaması
D) Cocukların kişiliklerini yansıtması
E) Sunduğu evreni inandırıcı kılmaya çalışması
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken ÖzelliklerTYT/Türkçe
5. I. Bronzun kullanılmaya başlanması, uzmanlaşma gerek-
tiren bir üretimin ve örgütlenmiş bir ticaretin varlığının
göstergesi olarak düşünülebilir.
II. Bronz bir balta yapabilmek ve maden cevherlerinin ye-
rini belirlemek için jeoloji, madenleri arıtmak için kimya,
ayrıca diğer teknik süreçleri bilmek gereklidir.
Yukarıdaki II numaralı cümle ile ilgili olarak aşağıdaki-
lerden hangisi söylenebilir?
A) 1. cümlede belirtilen olgunun aşamalı olarak gerçekle-
şebileceği vurgulanmaktadır.
B) I. cümlede ele alınan konunun farklı yönü üzerinde du-
rulmaktadır.
C) I. cümlede ileri sürülen bir düşünce, gerekçesiyle ortaya
konmaktadır.
D) I. cümlede ortaya konan düşünceden farklı bir bakış
açısı sergilenmektedir.
EX I. cümledeki çıkarım örneklerle desteklenmektedir.
7.
e endemik
1. To
De
11. Sa
d
Bu il
çime
B)
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken Özellikler8. Edebiyat dünyasında bir deha olan Mişima, 20. yüzyılın en
önemli Japon yazarlarından sayılıyor. Mişima, eserlerinde
ölüm ve politik değişiklikleri sorgular, kültürel ve toplumsal
sınırları zorlar. Ancak bunları yaparken estetik kalabilmeyi
de başarır. Duyarlı kalemi, güçlü gözlem yeteneği ile
anlattığı öyküler okuyucuyu sarmalar. Gerçek dünyada
aşırı milliyetçiliği savunan ve bunun için aktif olarak
mücadele eden yazarın kitaplarında böyle bir propaganda
ile karşılaşmazsınız; aksine 2. Dünya Savaşı sonrasında
bocalayan bir kuşağın ortak acılarının, sıkıntılarının izlerini
okursunuz.
Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Devrik cümlelerle anlatımın doğallaştırıldığı
B) Anlatıcının duygusal etkilenmesinin yansıtıldığı
C) Tartışmacı anlatıma başvurulduğu
D) Kimi yargılarda öznel bir bakış açısı kullanıldığı
E) Yer yer mecaz anlamlı sözcükler kullanıldığı
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken ÖzelliklerÜZYIL BAŞLARINDA OSMANLI DEVLETİ
a halel
leri dü-
myi çok
e de si-
aşının
hak-
ildiği
i
diği
dan
ampüs-
Ansprite prise
BUYOR
Ingiltere
Almanya
ATAS VAR
Porkl
Hollands
Runys
ABD
Analys
Meling
TEST
15
DYII ve III
les E
XX. yüzyıl başlarında sömürgeci devletler ve sömür-
gelerin dağılımı haritasına bakılarak,
chu
1. En fazla sömürgesi olan ülke İngiltere'dir.
II. Afrika Kıtası'nın büyük bir bölümü sömürge duru-
mundadır.
III. Osmanlı Devleti'nde azınlık isyanları görülmektedir.
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
E) I, II ve Ill
Cve ll
Lise Türkçe
İyi Bir Anlatımda Bulunması Gereken ÖzelliklerTYT-ÖZEL-5 HR
ekimi, benim için unutulmaz
atımın ilk ödülünü kazandır-
al seslendirmeyle çekilmiş
Çekimi sırasında bu yüz-
-n çekim alanına yansıyan
ya da çocukların sesleri)
en çekiliyordu. Ayaşlı ve
villarını yansıtan önemli
önder, tiyatroculardan
-k güzel verdi.
ödülden geçmez.
ü bu dünya. Ama
kazandırır, yürek-
hangimiz emeği-
ağıdakilerden
a etkilendiği-
iniz?
Si hakkında
B
iz durum-
B
TYT/ TÜRKÇE
B
37 ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre
cevaplayınız.
İngiliz polisiye yazarı Lindsay Ashford, İngiliz edebiyatının
ünlü ismi Jane Austen'in aile içinde zehirlenmiş olabilece-
ğini iddia etti. 17. yüzyılın sonunda romantik edebiyatın
önemli yapıtlarına imza atan yazarın son mektuplarını te-
mel alan iddia, Austen'in aile içinde bir cinayete kurban
gitmiş olabileceğini öne sürüyor. 1817 yılında 41 yaşın-
dayken gizemli bir şekilde son nefesini veren İngiliz ya-
zar, ölümünden kısa bir süre önce kaleme aldığı bir mek-
tupta "Şimdi birkaç gün önceye göre kendimi çok daha
iyi hissediyorum. Yüzümdeki sarımsı soluk renk gitgide
kayboluyor." diye yazıyor. Ashford, yüzdeki renk değişi-
minin pigmentlere bağlı olduğunu öne sürerek arseniğe
bağlı ölümlerin yavaş yavaş gerçekleştiğine vurgu yapı-
yor. Geçtiğimiz yüzyılın ortasında Jane Austen'den alınan
bir saç örneğine uygulanan analizde zehirli bir maddeye
ait izlere rastlanmış, ardından da yazarın bazı edebiyat
tarihçilerinin iddia ettiği gibi verem, kanser vs. hastalıklar
nedeniyle yaşamını yitirdiği iddiaları ortadan kalkmıştı.
Ashford, Jane Austen'in zehirli maddeyi o dönemde ro-
matizma tedavisinde önerilen bir madde aracılığıyla almış
olabileceğini öne sürüyor. Polisiye romanların yazarı Ash-
ford, Austen'in aile içindeki geçimsizlik nedeniyle kendisi-
ne düşman olan kişi ya da kişilerce zehirlenmiş olabile-
ceği iddiasından vazgeçmese de Austen araştırmacıları
Ashford'un iddiasını inandırıcı bulmuyor,
B
B
TYT-ÖZEL-5 HR
38. Aşağıdakilerden hangisinin Ashford'un düşünceleri-
ni desteklendiği söylenemez?
A) Austen'e romatizma ilacı bahanesiyle verilen arseni-
ğin geçtiğimiz yüzyılda yapılan saç teli incelemesiyle
ortaya çıkması
B) Ashford'un yüzdeki sarımsı renk pigmentleriyle
Austen'in arsenikle yavaş yavaş öldürülmesi arasın-
da bağ kurması
C) Austen'in mektuplarında şüphe verici ayrıntılara
odaklanması
D) Aile içi geçimsizliklerden ötürü Austen'in aile içi düş-
manlarından şüphe duyması
E) Ashford'un arsenikle ilgili ölümler hakkındaki bilgisi-
nin yaşanan olayla örtüşmesi