Manzume ve Şiir Ayrımı Soruları

12. Deneme - 2 Reklam metinlerinde kullanılan görseller arasın- da fotoğraf önemli ve temel bir unsur olarak yer almaktadır. Reklam fotoğraflarında kullanılan fotoğraflar- da güçlü iletiler oluşturulması, ürün tarafından vadedilen tatminin bir öykü, kimlik ya da tema ile donatılması gerekmektedir. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) Aynı kavramın önemli bir özelliği ele alınıp değer- Hendirilmiştir. B) Aynı kavram neden-sonuç ilgisiyle bir sonuca bağ- Jánmıştır. C) Aynı kavram farklı yorumlarla ele alınmıştır. D) Farklı üsluplarla aynı kavram bilimsel olarak açık- lanmıştır. E) Farklı kavramlar örnekler yardımıyla okuyucuya ak- tarılmıştır.

TEST 17 7. Git gel hep aynı koridor Suçsuzken hesap vermek zor uzaklarda Düşünde yaşıyor dünü Bir sarhoştur görüş günü Uzaklarda Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisı yanlış- tir? A) "Hep" sözcüğü belirteçtir. B) "Aynı" sözcüğü niteleme sıfatıdır. Bir" sözcüğü sayı sıfatıdır. (D) "Görüş günü" bir ad tamlamasıdır. "Uzaklarda" sözcüğü hâl eki almış bir addır. 10

alarından gi arlığını at ile eciyle ak K i unları bilir? yatında tedir. anında arklı aktör 22. Psikolojinin edebiyat ile ilişkilendirilmesi akla yatkındır çünkü insan ruhu bilim ve sanatın kuluçka mekânıdır. Psikolojik araştırmaların, bir yandan sanat yapıtının nasıl oluştuğunu açıklamasını öte yandan da bir insanı sanatsal anlamda yaratıcı yapan unsurları göstermesini bekleyebiliriz. Bu yüzden psikolog, iki farklı noktadan sanatı ve onu üreteni değerlendirmelidir. Psikolog, sanat yapıtı konusunda karmaşık ruhsal ve zihinsel hareketlerin bilinçli olarak biçimlendirilmiş sonucuyla ilgilenmek zorundadır. Sanatçı konusunda ise ruhsal ve zihinsel araçların kendisiyle ilgilenmez. İlkinde belirgin biçimde sınırları çizilmiş somut sanatsal başarının psikolojik analizi, ikincisinde bir kişilik olarak yaratıcı insanın iç dünyasının çözümlenmesi söz konusudur. Bu parçaya göre bir psikolog, sanat yapıtını ve sanatçıyı değerlendirirken aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabına yoğunlaşmalıdır? Sanat eseri ile onu meydana getiren arasındaki psikolojik ilişkinin ortaya çıkarılmasında hangi yöntemleri kullanmak daha işlevsel olacaktır? B) Psikolojideki yeni yaklaşımlar çerçevesinde sanatsal çabanın sonuçlarından ziyade süreçlerine odaklanmak, sanat eserinin kalitesini gölgeler mi? C) Çözümlenecek olan, harika biçimde tasarlanmış bir yelkenli midir; yaratıcısının ruhunun uçsuz bucaksız okyanusları mıdır? D) Sanatçıyla sanat eseri arasındaki bağı psikolojik boyutlarıyla ortaya koyarken sonuç odaklı değil, süreç odaklı bir maceraya atılmak ne denli doğrudur? E) Sanat ve bilimin iç içe olduğu noktada psikoloji, bağımsız bir araştırma alanı olarak mı; sosyal bir bilim olarak mi davranmalıdır?

11. Aşağıdakilerin hangisinde verilen eserle açıklaması uyumlu değildir? A) Defter-i Âmal: Ziya Paşa'nın yazdığı anıdır. B) Avrupa'da Bir Cevelan: 1. Tanzimat'ta yazılmış bir gezi yazısıdır. neto C) Lisan-i Osmanî'nin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülaha- zâtı Şâmildir. Namık Kemal'in Tasvir-i Efkâr'da ya- yımlanmış makalesidir. lehegisqus D) Tercüme-i Manzume: Şinasi'nin Tercüman-ı Ahval'de yayımladığı bir makaledir. E) Zemzeme: R. Mahmut Ekrem'in kafiyenin kulak için olduğunu savunduğu eseridir. ✓

2. Manzume ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır? A) Manzume, öğretici özellik taşır. B) Manzumede söyleyiş güzelliği ve sanat kaygısı vardır. C) Manzume, gerçek anlam yönünden zengindir. D) Manzumede anlatılanlar düzyazıyla ifade edilebilir. E) Manzumede edebî sanatlara fazla yer verilmez. UĞUR

4. Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) Sanatsal kaygı şiiri, manzumeden ayırır. B) Ses ve ritim unsurları manzum eserin özelliğidir. C) Tüm manzum eserlerde duygu doğrudan verilir. D) Manzumelerde alışılmamış bağdaştırmalara çok yer verilmez. E) Söz sanatları ve imge manzum eserlerin hepsinde yoktur. OXO

12 Hastane önünde incir ağacı (annem ağacı) Doktor bulamadı bana ilacı (annem ilacı) Baştabip geliyor zehirden acı (annem vay acı) Garip kaldım yüreğime dert oldu (annem dert oldu) Ellerin vatanı bana yurt oldu (annem yurt oldu) Bu türkünün içeriğinde aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) yalnızlık B) çaresizlik C) ölüm korkusu D) doğanın güzelliği E) gurbetin zorluğu destek serisi

E) Cahit Külebi 19. Bu akıma göre varlığın derin manasının ifadesi olan şiir; basit, gündelik, eşyayı ve kavramları açıkça be- lirten bir dili asla kullanamaz. Şiir dilinin gayesi bir şeyleri belirlemek, açıklamak değildir. Hayal meyal görülen gerçeklikler tasvir olunamaz, anlatılamayan şeyler tercüme edilemez. Açık seçik olarak söylene- meyen gerçekler, ancak telkin yoluyla okura hissetti- rilebilir Bu parçada sözü edilen edebiyat akımı aşağıda- kilerden hangisidir? A) Klasisizm B) Sembolizm C) Parnasizm D) Romantizm E) Empresyonizm izlenmalik TÜRK DİLİ ve EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER-1 ada - 6

AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ASIEĞİTİMDÜNYASIEĞİTİMDÜNYASIEĞİTİMDÜNYASI EĞİTİMDÜNYASIEĞİTİMDÜNYASI 4. Zülfünün yay gibi kuvvetli çelik tellerine Takılan gönlüm asırlarca peşinden gidecek Sen bir ahu gibi dağdan dağa kaçsan da yine Seni aşkım canavarlar gibi takip edecek Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangileri vardır? A) Mübalağa - Tekrir B) Tevriye - Tenasüp C) Nida Tecahüliarif D) Teşbih - İstiare E) Hüsnitalil - Tevriye 8 -

9. Gördüm yapraklarımın bir bir döküldüğünü Baharda yaşamanın bilmedim nedir tadı Gemi yüzü görmeyen bir limanın hüznünü Kimsesiz gönlüm kadar hiçbir gönül duymadı Bu dörtlükteki altı çizili sözde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi vardır? A) Tevriye D) ntak B) Kinaye E) Mecazımürsel istiare

6. (1) Ölçü ve kafiye gibi biçimsel kurallara uyularak yazılan ve dizelerden oluşan metinlere manzume denir. (II) Manzumenin sanat değeri taşıdığı söylene- mez. (III) Manzumelerin sanat değeri taşıyanları şiir olarak kabul edilir. (V) Her şiir de ölçülü ve kafiyeli olmak zorunda değildir. (V) Öyle ki dizelerle kurulma- yan, ölçüsü ve kafiyesi bulunmayan ve manzum hikâye diye adlandırılan metinler de vardır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- de bir bilgi yanlışlığı vardır? A) I B) II C) III D) IV A E) V 159

10. Aşağıdakilerden hangisinde doğru bir bilgi veril- memiştir? A) Şiirin yapısı anlamı etkilemez. B) İmge şairin hayal gücünü gösterir. C) Ölçüsüz şiirlerde de ahenk olabilir. D) Şiirin bazı sözcük ve dizelerinin çıkarılması an- Tamı bozmaz. Manzumelerde öğreticilik vardır. chied tosima

lanı, seslerini A ni de bu değil y A ven Wright) jıdakilerden N L A inin, onların R yargımızın emli bir yeri biri ile kim mda bulun- bir varlıktır çirkin bir ekir. enilir gör- 9. Erkek kardeşini yıllardır görmeyen bir adam, o havaalanında karşılamaya gider. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? lyelik ve belirtme durumu eki almış isim B) Eklendiği sözcüğü zarf yapan ek C) Sifat-fiil grubu içinde kişi zamiri D) Amaç anlamı taşıyan yönelme durumu eki E Bulunma durumu eki almış birleşik isim B 11. Tüm bo D) IV E) 11. (

8. Aşağıdaki beyitlerin hangisi bir mesneviden alın- mış olabilir? A) Olur ma'şûk dağ u zahmete tâlib Nişan lâzımdır âşıklara Gâlib B) Rize-i elmas eker her açtığı zahma o şuh Lütfu var olsun eder ihsan ihsan üstüne C) Bağa sensiz varmam çeşmime âteş görünür Gül-i handanı değil serv-i hırâmânı bile D) Ağlatmayacaktın yola baktırmayacaktın Ol va'de-i tekrâr-be-tekrârı unutma E) Eyvâh o üç çifte kayık aldı karârım Şarkı okuyup geçdi bir âfet var içinde

bir bölüm verilmiştir. O anda karşıki evden bir orta yaşlı kadın Göründü: -Oh benim oğlum, gel etme kırma sakın! Ne istedin küfeden yavrum? Ağzı yok, dili yok, Baban sekiz sene kullandı... Hem de derdi ki: "Çok Uğurlu küfedir, Imadım hemen yüksüz... " Baban gidince demek kaldı âdetå öksüz! Onunla besleyeceksin ananla kardeşini. Bebek misin daha öğrenmedin mi sen işini?" Dedim ki ben de: Ayol dinle annenin sözünü... Fakat çocuk bana haykırdı ekşitip yüzünü: -Sakallı, yok mu işin? Git, cehennem ol Şuradan! Ne dırlanıp duruyorsun sabahleyin oradan? Benim içim yanıyor: Dağ kadar babam gitti... -Baban yerinde adamdan ne istedin şimdi? Adamcağız sana, bak hål dilince söylerken... -Bırak hanım, o çocuktur, kusura bakmam ben... Adın nedir senin, oğlum? -Hasan. -Hasan, dinle. Zararlı sen çıkacaksın bütün bu hiddetle. Bu parçayla ilgili O anda karşıki evden bir orta yaşlı kadın Göründü: -Oh benim oğlum, gel etme kırma sakın! Ne istedin küfeden yavrum?Ağzı yok, dili yok, Baban sekiz sene kullandı... Hem de derdi ki: "Çok Uğurlu bir küfedir, kalmadım hemen yüksüz... " Baban gidince demek kaldı âdetâ öksüz! Buna göre, 1. Eğitici ve öğretici tarafı ağır basan hikâyelerdir. II. Toplumu ilgilendiren olaylar işlenir. III. Ölçü ve uyağa yer verilen manzum hikayeler imgesellik yönünden zayıftır. IV. Manzum hikâyeler, bir olay örgüsü (serim, düğüm, çözüm) etrafında oluşur. V. Manzum hikâyeler kısa anlatılardır. manzumeyle ilgili verilen bilgilerden hangilerinin yanlış olduğu söylenebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II C) III ve IV PALME

U & I. II. Manzume, didaktik tarzda kaleme alınır. Şiirin ise öğretici yönü değil, sanatsal değeri ön plandadır. Manzumelerde yaşanmış ya da yaşanabilecek olaylar dile getirilir. Şiirde ise olay yoktur, duygu ve çağrışım vardır. III. Manzumede bireysellik ön plandadır. Şiirde ise anlat- ma ve göstermeye öncelik verilmiştir. IV. Manzume, gerçek anlam yönünden zengindir. Şiirde ise çok anlamlılık esastır. V. Manzumede söyleyiş güzelliği kaygısı yoktur. Şiirde ise genelde sanat kaygısı ön plandadır. Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı var- dır? A) I B) II C) III D) IV E) V