Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri Soruları
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri10.8mn/TO
27
Bu parça hangi sanatçıya ait olabilir
?
a Samipaşazade Sezal
B ömer Seyfettin
c Ahmet Mithat Efendi
d Halit Ziya Uşaklıgil
e Memduh Şefket Esendal
paya görs
Kısa bir sessizlikten sonra Kenan Bey savaş çıktığını
annesi lle tamamen ayrılacaklarını ya kendial lie kalıp
Türk olacağını ya da annesi ile gidip Italyan olacağını
söyler ve bu konudaki kararını sorar. Primo oturduğu
yerden şiddetle firlar Grazia ve Kenan Bey ne yapıyor
diye birbirlerine bakarlar. Primo ellerini kalçalarına
dayar, heyecanlı tavrıyla annesini ve babasını süzer ve
gayet bozuk bir Türkçe ile "Ben. Turko çoçuk. Ben yok
Italyano.. Ben burda... Ben çoçuk Türk." diye haykınır.
Grazia hayret ve teessüründen masanın yanındaki
sandalyeye yığılır. Kenan Bey gözlerine ve kulaklan-
na inanamamaktadır. Primo sonra seri bir hareketle
kenardaki hasır sandalyeyi kaparak kanepeye fırlar
ve şiddetle Victor Emmanuel'in resmine vurarak onu
parçalar. Kenan Bey sevinçil ve şuursuz bir şekilde
ayağa kalkar, kanepenin üzerinde, yükseklerden ken-
disine bakan bu Türk çocuğunu kucaklar, onu göğsüne
bastinr, alnından öper, öper.
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın TemsilcileriA) Ya
D) I ve II
roma
22. Milli Edebiyat Dönemi'nin tanınmış ilk kadın romanci
Si ve hikâyecisi olarak bilinen Halide Edip,
ninda kahramanlarının birbirlerine yazdıkları mektup-
romanında Millî Müca-
larla gelişen olayları anlatır.
dele yıllarında yaşananları, İzmir'in işgali sırasında ko-
cası ve çocuğu düşman tarafından öldürülen Ayşe'nin
eserinde Batı
etrafında gelişen olayları anlatır.
Anadolu'ya öğretmen olarak atanan Aliye'nin yaşadı-
ğı sıkıntıları işler.
eserindeyse II. Abdülhamit Dö-
nemi toplumunu, bir aşk hikâyesi etrafında tahlil eder.
A) Sinekli Bakkal
C) Ateşten Gömlek
‒‒‒‒
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi getirilemez?
E) Tatarcık
1111
B) Handan
D) Vurun Kahpeye
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcilerihe hâli
rina
va ara-
vramış
4
E) log,12
C)
şak
Elleriniz kök salmış ağacıdır zamana
D) Bulutları seviyordum, hürriyeti seviyordum
İnsanları seviyordum, yaşamayı seviyordum
E) Akşam ki bir çocuktur saçları kısa kırpık
Avucunda aşklardan esirgenmiş bir çığlık
7. I.
Gül üzülsün gonca açulsun bana sen gül yiter
Ağlasun bülbüllerün ey gonca tek sen gül yiter
(Zâtî)
II.
Aşk derdiyle hoşem el çek ilâcumdan tabîb
Kılma dermân kim helâküm zehri dermânundadır
(Fuzûlî)
Gazel biçimindeki şiirlerden alınan bu beyitlerle ilgi-
li aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ilk beyitte sevgiliye, ikinci beyitte tabibe seslenilmiş
tir.
(B) Thi beyit de matla beytidir.
C) Birinci beyitte "gonca" kelimesiyle açık istiare yapıl
mıştır.
Dki beyitte de tenasüp sanatına yer verilmiştir.
Ekinci beyitte tezat sanatı vardır.
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri1. Millî Edebiyat romancıları kendilerini, dönemini yansıtmak-
rins la görevlendirmiş olup bu dönemde yaşanan siyasi olayları
ve halkın kurtuluş mücadelesini anlatmışlardır. Millî Edebi-
yat Dönemi'ndekişiliği, kültürü, Mustafa Kemal'e ya-
kınlığı, kadın kahramanları, Doğu-Batı kültürleri karşısında
Tanzi-
takınacağımız tavrı araştırmasıyla dikkati çeker.
mat'tan itibaren Türk toplumun geçirdiği değişimleri, bun-
ların getirdiği sosyal konuları, aydın-halk ilişkilerini işler. ---
Anadolu'yu, yerli hayatımızı romana geniş çapta sokması,
tasvir ve tahlilciliği, özellikle kendisine büyük bir ün kazan-
dıran Çalıkuşu'nda çizdiği öğretmen tipi, ayrıca batıl inanç-
lar, din ve Batılılaşma üzerine geliştirdiği görüşleri ile öne
Ignalin
çıkmıştır. ---- gözlem yeteneği, sade ve akıcı üslubu, betim-
lemedeki ustalığı, mizahi görüş yeteneğiyle tanınır.
Aşağıdaki yazarlardan hangisi, bu parçada boş bırakı-
lan yerlerden herhangi birine getirilemez?
B) Refik Halit Karay
D) Aka Gündüzü
E) Yakup Kadri Karaosmanoğlu M
A) Reşat Nuri Güntekin
C) Halide Edip Adıvar ✓
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri19. Yakup Kadri'nin eserlerinin başlıca temalarını Türk
toplumunun hayatı ve sorunları oluşturmaktadır. Hatta
yazar, bunu kronolojik bir sıra gözeterek yapmayı da
ihmal etmemiş ve Tanzimat Devri'nden Cumhuriyet'e
kadar Türk cemiyetinin çeşitli tarihî devirlerdeki hayatını
ve meselelerini canlandırmaya çalışmıştır.
Dönemi'nin varlıklı ailelerinin konak yaşamını, Münire ve
Cemil arasındaki aşk ekseninde anlatmıştır.
dikkatleri İkinci Meşrutiyet'in ilk günlerine, İttihat ve
-Abdülaziz
Terakki Partisinin siyasi çatışmalarına çevirir. Yazar,
Ahmet Kerim aracılığıyla kendi görüşlerini açıkça dile
getirmekten çekinmez.
İstanbul'daki yozlaşmayı Necdet'in gözünden yansıtır.
Mütareke yıllarında
olay örgüsü, asli kişi Selma Hanım'ın hayatına giren
farklı konumlardaki üç erkek ile olan ilişkileri üzerine
şekillenmiştir. Romanda savaş sonrası kimi
Kuvayımilliyecilerin emekleri karşılığında yeni
yönetimden pay istemeleri eleştirilir.
----
----
----
Aşağıdaki yapıtlardan hangisi bu parçada boş
bırakılan yerlerden birine getirilemez?
A) Panorama da
C) Hüküm Geçesi'nde
E Sodom ve Gomore'de
B) Hep O Şarkı'da
D) Ankara'da
8
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri12. Sakarya Meydan Savaşı - Ceyhun Atuf Kansu
II. Atatürk Kurtuluş Savaşı'nda - Cahit Külebi
III. Selçukname - Yazıcıoğlu Ali
Üç Şehitler Destanı - Fazıl Hüsnü Dağlarca
V. Çanakkale Şehitleri Destanı - Arif Nihat Asya
Yukarıdaki destan ve yazarı eşleştirmelerinden
hangisi yanlıştır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcilerive ve Yazarları - Il
e'nin
eleri
Mü-
Edil
bir
ya-
cu
atı
bu
4.
Efruz Bey
Gurbet Hikâyeleri
III. Başını vermeyen Şehit
Milli Savaş Hikâyeleri
V. Eski Ahbap
Yukarıda verilen yapıtlardan hangisi türü bakımından di-
ğerlerinden farklıdır?
BNL
C) III
BNV
E) V
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın TemsilcileriAşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır?
A) Halide Edip Adıvar, birçok romanında Doğu -
Batı ikileminde oluşan sorunlara yer vermiş, bir
sentez arayışı içinde olmuştur.
B) Refik Halit Karay'ın, "İstanbul'un İçyüzü" adlı
eseri, İttihat Terakki Fırkası adamlarını ve bun-
ların işbirlikçileri olan savaş zenginlerini yeren
bir romandır.
C) "Okun Ucundan" ve "Erenlerin Bağından" adlı
eserlerde "Yakup Kadri"nin mensur şiir türünde-
ki yazıları toplanmıştır.
D) Ömer Seyfettin, kendinden önceki hikayeci ve
romancıların tersine, konularını yalnız İstan-
bul'dan değil, yurdun her köşesinden seçmiştir.
Faruk Nafiz Çamlıbel tüm şiirlerini hece ölçüsüy-
le yazmış; şiirlerini "Şarkın Sultanları" "Gönül-
den Gönüle, Dinle Neyden, Han Duvarları" gibi
kitaplarda bir araya getirmiştir.
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın TemsilcileriAYT/Türk Dili ve
Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
9. Konağın özellikle de "oda"nın, Naim Efendi için taşıdığı
simgesel anlam çözümlendiğinde, maddi olarak
"yaşanan" bir mekândan çok, "ruhsal" olarak nefes
alınan bir "yuva" ile karşı karşıya olduğumuzu görürüz.
Metaforik anlamda ele alındığında ise "yuva"nın, insanı
saran, sarmalayan ve kendine yönelerek
sıradanlaşmaktan kurtulmasına olanak tanıyan özelliği
ön plana çıkar. Bu açıdan bakıldığında konak, Naim
Efendi'yi yozlaşmış insani ilişkilerden koruyan ve
"kaybolmuş bir ömrün hasretini çeken adam" olarak
kendi ruhunun merkezine doğru yönelmesine imkân
veren bir mekân hâline gelir.
Bu parçada sözü edilen romanın yazarıyla ilgili
olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Erenlerin Bağından ve Okun Ucundan adlarıyla
kitaplaştırdığı mensur şiirlerinde ağır ve sanatlı bir
dil kullanmıştır.
B) Bir ara Fecriati Topluluğu'na katılsa da topluluğun
dağılmasından sonra Millî Edebiyat anlayışında
eserler vermiştir.
C) Zoraki Diplomat, Vatan Yolunda, Gençlik ve Edebiyat
Hatıraları adlı eserleri, büyükelçilik yıllarındaki
anılarını içerir.
D) Sanat yaşamının ikinci devrinde İkdam'da, Kurtuluş
Savaşı'nı destekleyen yazılarını ve Millî Mücadele
ruhunu işlediği hikâyelerini Millî Savaş Hikâyeleri adı
altında yayımlamıştır.
E) Hüküm Gecesi adlı romanında, mekân olarak köyü
seçmiş ve aydın-halk anlaşmazlığına temas etmiştir.
11
KÖSEBİLGİ Yayınları
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın TemsilcileriRefik Halit Karay'ın Halep ve Beyrut'ta geçirdiği sürgün
yıllarındaki gözlemlerinden hareketle yazdığı onun
bir diğer hikâye kitabıdır. Bu kitapta yer alan hikâyelerde
yazarın keskin bir gözlemcilikle Arapların yaşantısına dair
ilginç konuları hikâyelerine taşıdığı görülür. Yazar, bu
hikâyelerde "Ortadoğu ülkelerinin garip, yabancı töre ve
ahlaklarını" anlatır. Bunlarda aynı zamanda yazarın sürgün
olarak yurt dışında bulunduğu yıllardaki "Vatan Özlemi"nin de
yansımaları görülür. Buna en iyi örnek, kitabın en çok bilinen
hikâyesi olan "____"dir. Hikâyede vatanından uzakta, Arap
coğrafyasında yaşamak zorunda kalan bir çocuğun gözünden
vatan özlemi anlatılır.
11
11
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıda
verilenlerden hangisi getirilmelidir?
A) Memleket Hikâyeleri - Yatık Emine
B) Millî Savaş Hikâyeleri - Ses Duyan Kız
C) Dağa Çıkan Kurt - Himmet Çocuk
D) Gurbet Hikâyeleri - Eskici
E) Beyaz Lâle - Kaşağı
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri(1) Yakup Kadri'nin eserinde mekân ve zaman kadar in-
san da önemlidir. (II) Bütün romanları sosyal hayatı takip
eden ve onun içinde değişen insanın hikâyesi üzerine
kurulmuştur. (III) Zamanın ve mekânın birlikte şekil-
lendirdikleri bu insan, sosyal duyarlıkları olan insandır.
(IV) 1911-1922 edebiyatı içinde değerlendirilebilecek
olan Yaban bu bakımdan anlamlı bir romandır. (V) Aynı
zamanda bir nesil romanı olarak üç neslin hikâyesinin
anlatıldığı eserde, sosyal hayatın olgulan yüzünden
değişen insanlar bir arada yer alırlar.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin-
de bir bilgi yanlışı vardır?
A) I
B) 1 C) III D) IV E) V
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın TemsilcileriAfmet Rasim
20. Zehra Öğretmen çocukluğundan beri yaşadıklarından do-
layı acımasız bir karaktere sahip bir kişidir. Babasına karşı
soğuktur ve onu sevmemektedir. Bir gün babasının has-
ta ve ölüm döşeğinde olduğu haberi gelir. Zehra Hanım
babasının yanına gitmek istemez. Babası, Zehra Hanım'ı
görmek istediği için maarif müdürü Zehra Hanım'ı ikna
eder. Zehra Hanım ancak babası öldükten sonra oraya ye-
tişir. Üzülmemesine ve sakin tavırlarına hane halkı şaşırır
ve ters tepki gösterir. Akşam olduğunda yatması için gös-
terilen odada babasının eski çeyiz sandığı vardır. Sandığı
karıştırınca babasının hatıra defterini bulur ve okur. Baba-
si Mürşit Efendi dürüst, çalışkan biridir. Anadolu'nun değişik
yerlerinde maiyet memurluğu ve kaymakamlık yapar. Re-
şadiye kaymakamı iken toprak ağalarına ödün vermez. Bu
yüzden başı dertten kurtulmaz, hayatı sürgünlerde geçer.
Bu parçada özeti verilen eserin yazarı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Halide Edip Adıvar
B) Reşat Nuri Güntekin
C) Yakup Kadri Karaosmanoğlu
D) Refik Halit Karay
E) Yaşar Kemal
SUPER KITAP
17
B
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri11.
III.
IV.
V.
Çalıkuşu
Ateşten Gömlek
Vurun Kahpeye
Kiralık Konak
Acımak
Peyami
Aliye
Hakkı Celis
Zehra
Yukarıdaki numaralanmış
eserlerden hangisi karşı-
sındaki kahramanlardan biriyle ilişkilendirilemez?
A) I
B) II C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri4. (Halide Edip'in Milli Mücadele Dönemi romanlarından
olan Ateşten Gömlek'te İzmir'in sembolü olarak tanıtılan
Aliye, fordi saadeti için önce sosyal saadetin gerçekleş-
mesi şartını koşar. (l) Aynı zamanda yazarlarının kendi
hayat tecrübelerini de yansıtan Halide Edip'in kadınları
Türk edebiyatına, kültürüne ve hayatına yeni bir kadın
tipini de kazandırırlar. (III) Sosyal hayatın içinde yer alan
ve ona karşı duyarlı olan bu tipleme, ülkesindeki bütün
değişim ve dönüşümün kendi üzerinden gerçekleştiğinin
farkındadır.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangilerin-
de bir bilgi yanlışı vardır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve Il
C) Yalnız III
E) I ve III
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın Temsilcileri5. Naim Efendi yeninin içinde direnen eskiyi temsil ederken
damadı Servet Bey ve ailesi, özellikle kızları Seniha'da
devam eden tercihleriyle Tanzimat sonrasındaki Bati-
lılaşmanın insan üzerinde meydana getirdiği değişimi
yansıtırlar. Üçüncü neslin bir temsilcisi olarak Hakkı
Celis ise henüz tamamlanmamış bir değişim sürecinin
içinde meydana gelen bir başka değişimdir. O roma-
nın Çanakkale'ye giderek şehit düşen kişisi olarak son
halkadır ve artık bireysel duygulanışlarından sıyrılarak
sosyal hayatın endişeleri içinde duyarlıklar kazanan
Türk insanının sembolüdür.
Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Bugünün Saraylısı - Refik Halit Karay
B) Dudaktan Kalbe - Reşat Nuri Güntekin
C) Seviye Talip - Halide Edip Adıvar
D) Kiralık Konak - Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Aşk-ı Memnu - Halit Ziya Uşaklıgil
13
Lise Türkçe
Milli Edebiyat Dönemi’nde Romanın TemsilcileriTEST
7. Romanda İstiklal Savaşı yıllanında Anadolu'da öğret-
menlik yapan Feride'nin hikâyesi anlatılır. Feride özelli
le de Batı Anadolu'da geçen macerasıyla devir insanına
yeni bir mücadelenin ilk haberlerini verir gibidir. Ana-
dolu'nun İstanbullu aydının hizmetlerine ihtiyacı vardır.
Yazarın romanında mesajını vermek için seçtiği zaman
bu yüzden ilgi çekicidir. Eser bir savaş romanı değildir.
İstiklal Savaşı'nı anlatmak üzere de yazılmamıştır. Buna
rağmen eserin geri planında yer alan toplumsal olaylar-
la savaşın devam ettiği hissedilir. Böylece Anadolu iki
savaşın birden sahnesi olarak gösterilir. Biri, cephede
ordular arasında süren İstiklal Savaşı'dır. Diğeri yıllar-
ca ihmal edilmiş Anadolu'yu vatan yapmak için craya
hizmet götüren insanların verdiği savaştır.
Bu parçada sözü edilen eser ve yazarı aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) İstanbul'un iç Yüzü - Refik Halit Karay
B) Çalıkuşu-Reşat Nuri Güntekin
C) Vurun Kahpeye - Halide Edip Adıvar
D) Yaban-Yakup Kadri Karaosmanoğlu
E) Küçük Paşa - Ebubekir Hazım Tepeyran