Paragrafın Yapısı Soruları

4. Bir sanatçı, eserini şu ya da bu yasanın bas- kısı altında bırakmaz. Onun kaleminde veya fırça- sında kendini duyuran tek baskı, sanat baskısıdır . Sanatçı , duygu ve düşüncelerine biçim vermedik- çe rahata kavuşamaz. Ona, şöyle veya böyle ya- zacaksın, şunları veya bunları anlatacaksın, de- nildiği gün, ne sanattan ne de sanatçıdan söz edi- lebilir. Bu parçanın hem başına hem sonuna aşağıda- kilerden hangisinin getirilmesi en uygundur? + A) Gerçek anlamda sanat eseri ortaya koymak özgürlük ile ilgilidir . B) anatçı için özgünlük olmazsa olmaz bir nite- lik, en önemli bir amaçtır. SY Dolayısıyla gerçek sanat yapıtlarında yazarlar bir düşüncenin savunuculuğunu yapmamalı. Dy Sanatçı, gözlemlerini kendi düşüncelerine gö- re yorumlayarak yapıtına aktarmalıdır. E) Bir akımın, yönelişin niteliklerine uygun yapıt vermeye çalışmak, sanatçının sanatını yüksel- tecektir.

olur. m ha A E Bu parçada Üretken bir sanatçı ile dakilerden hangisi söylenemez? A) Toplumdan farklı düşündüğa B) Yalnız ve anlaşılmaz olarak nitelendirildiği C) Sürekli halkın içinde bulunması gerektiği D) Halkı bilinçlendirme misyonu olduğu E) Düşüncelerinin toplumdaki karşılığını görmesi gerek- tiği C 33. 31. Şiir ödülleri ile ilgili güzel bir yorum hatırlıyorum. Nerde kim söylemişti hatırlayamadım şimdi. Ödül almış bir şa- irdi yorumu yapan ve "Şiir ödüllerinin faydalı olduğuna inanıyor musun?" sorusuna “Şimdi ben ödül aldığım için siz benimle söyleşi yapıyorsunuz, daha ne olsun?" de- mişti. Şiir ödüllerinin sağlayacağı imkânlar genç şairler için önemli (hem kitabının basılması hem de adının du- yulması açısından) tabii ki kullanılmalı ve bu açıdan şiir ödüllerinin teşvik edici tarafı yadsınamaz. Ancak Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) ödül alan bazı arkadaşlar ödül alınca "artık oldum" duygusuna kapılıyorlar ki bu çok tehlikeli B) ödülleri veren seçici kurulda kimlerin olduğunu bil- mek daha da önemli C) şair, ödülün tek başına bir anlamı olmadığını ve yeni ödüllere yönelmesi gerektiğini bilmeli D) ödülü alan genç şairler, seçici kurula vefa göstermeli E) ödülle birlikte herkesin bildiği tescilli sanatçı kimliği kazanılmalı TYTREHBER20212-1

] 26 - 27. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız Ul- an ol- luk gli- bu- you emli stur. olojik ardır. ylerin Teket- edebil- James Joyce, yaratılışında hüznün her şeyden ağır bastıgın düşünüyordu ama insanca boyun eğişe, an sevince dönüşlerle gevşemiş bir hüzündü bu hüzün. Bu duyguyu bir şiir kitabında belirtebilseydi belki de insanlar dinlerlerdi kendini Eveti isteyen istediği gibi şiir yazar ama şiir salt üzgünlükler ol- mamalı Bütününde bilinçle hep umuda yönelmeli. Umut çerçe- vesi rastlantılara bırakılmamalı. Üzgünlükler olacaksa bilgiyle olsun isterim. Üzüntülerle sevinçleri bir arada verenleri insan- lar şair olarak seviyor. Yoksa ey kendini hep dertli sanan insan! Şiir, insanın hep hasta ağzı mıdır? James Joyce'un Ulysses adlı romanının kahramanı Dublinli yalnız adam siiri üzgünlük- ler toplamı olarak görmüş, o pencereden bakmış şiire. Oysa başka pencere şiirleri de var: Sevinçler şiiri, betimlemeler şiiri, coşkular şiiri... 26. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşıla- bilir? sağıda- olmanın Stit etkilerine A) James Joyce, şiirinde seçtiği temalar dolayısıyla edebiyat çevrelerince çok eleştirilmiştir. B) James Joyce, Ulysses romanının kahramanını olustururken şiirsel bir hüzün hâlini ana nitelik olarak kurgulamıştır C) Şairlerin pek çoğunun yaptığı - sıklıkla görülen hata - şiirde sadece hüzne ver vermektir. D) Insanlığın duygusallik derecesi ve bunun öznelliği, hem edebi eserlerde hem de psikoloji alanında sikikla konu edilmiştir E) Şiirde duyguların dile getirilmesi esastır ama ona en çok yakışan duygu "hüzün"dür. tetikleyici coğalması u şeklinde 27. Aşağıdakilerden hangisi.bu.parcada savunulan düşünceyi destekler niteliktedir? A) icinde hüzün geçen şiir kitapları her zaman aşk, özlem, gurbet, sevgi vb. duyguları anlatanlardan daha çok sevilip okunur. si söz ko- 8) Duyguların okuyucuya aktarımına en uygun edebi tür şiir- dir: James Joyce, bunu romanda uygulayarak buyuk hata yapmıştır. C) Hasta insanlara daha fazla hasta ve üzgün görünerek onla- ni rahatlatmak ozanlık olarak görülmektedir. D) Sanatçıların hayatın olağan akışından sevincleri ayıklaya- rak saf hüzün üzerinde yoğunlasmalan güzel bir sanatsal yaklaşım olarak görülebilir. E) Şairin hüznün sözcülüğü görevini üstlenmesi ve şiirlerinde umuda yer vermemesi yanlış bir tutumdur. Diğer sayfaya geçiniz, 7

HOCALAR 1. Günümüzde tüm dünyada yaygınlaşan rüzgâr enerjisi kullanımı, MÖ 2800'lü yıllarda Orta Doğu'da başlamıştır. II. MÖ 17. yüzyılda Babil Kralı Hammurabi Dönemi'nde Mezopotamya'da sulama amacıyla kullanılan rüzgâr enerjisinin, aynı dönemde Çin'de de kullanıldığı, yel değirmenlerinin ilk olarak İskenderiye yakınlarında kurulduğu bilinmektedir. Yukarıda verilen Il numaralı cümleyle ilgili olarak aşa- ğıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede anlatılanlarla ilgili bir tespit yapılmaktadır. B) I. cümlede anlatılanlar değişik çıkarımlarla pekiştiril- ngektedir. Q1. cümlede anlaſilanlarla ilgili nesnel değerlendirmeler yapılmaktadır. I. cümlede anlatılanlat hakkında örneklemeyle somut- lama yapılmaktadır, E) I. cümlede anlatılanlarla ilgili geçmişe ait ihtimallerden söz edilmektedir.

MAESTRO 9. 11. (1) Geçen ay içimi titreten yeni bir deniz yolculuğuna çıktım. (2) Öylesine bunalmıştım ki buralarda, kaç vapuruna bilet al- dığımı bile fark etmemişim. (3) Bu sefer de dünyanın ta ta- vanını, Finlandiya'nın en kuzeyindeki Laponya'yı, ziyaret et- tim. (4) Oysa daha bir ay önce dünyanın en güneyine inip yaz sıcağının keyfini çıkarmıştım. (5) Ama nerede o eski se- yahatlerin tadı ve coşkusu artık? Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak, 1. cümlede sifat tamlaması cümlenin anlamını zaman bakımından belirtmiştir.TRO REDA 2. cümlede soru sifatına yer verilmiştir. IH. 3. cümlede ara söz, nesnenin açıklayıcısı olarak kulla- nılmıştır. IV. 4. cümlenin yüklemi anlamca kaynaşmış bir birleşik fiil örneğidir. V. 5. cümlede soru, dolaylı tümleci buldurmak için sorulmuş bir adıldır. yargılarından hangisi yanlıştır? A) I ve II B) Il ve III CNU ve IV D) Il ve V E) III ve V

endemik 6. l. İnsanoğlu öncelikle kitle imha silahlarına olan delice tutkusu ve konforlu hayatının doğurduğu tükenmez enerji ihtiyacı nedeniyle atomun çekirdeğindeki tep- kimelerle ortaya çıkacak enerjinin peşine düşmüştür. II. İlk olarak, büyük atomları daha küçük atomlara böle- rek açığa çıkan enerjiyi keşfetmiş, bunu atom bom- bası ve nükleer reaktörlerde temel çalışma prensibi olarak kullanmıştır. III. Ancak küçük atomların birleşip daha büyük atom oluşturdukları tepkimede, bölünme tepkimesi sonu- cunda açığa çıkandan çok daha büyük bir enerjinin açığa çıktığı tespit edilmiştir. IV. Bu kütle kaybı açığa çıkan enerjiye dönüşen madde miktarı olup büyüklüğü mc2 denklemiyle hesaplanır ve bu olaya "füzyon tepkimesi" denir. V. Örneğin dört hidrojen atomu birleşip bir helyum ato- mu oluşturduğunda oluşan helyumun ağırlığı, dört hidrojen atomunun toplam ağırlığından azdır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için aşağıdakilerin hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I ile III B) II ile III C) III ile IV D) lll ile v E) IV ile V 4

Türkçe 23 22. Anadolu insanı kuş ile hasbihâlini, bazen ejderle kav- gasını halıya koyarak, bazen çift kafalı kuş yapıp tapı- nağın girişine yerleştirerek, bazen kafasına tüy takarak sergilemeye çalışmıştır. Kartal kemiğinden müzik aleti, serçe gözünden nazarlık yapmıştır. (1). Kuşun ga- gasi, kanadı, pençesi ayrı ayrı stilize edilerek Anadolu insanının günlük yaşamının bir parçası olmuştur. (2). Kuş bazen sevgi, sevgili; bazen de ölen kişinin ruhu anlamlarında kullanılmaktadır. Anadolu'da kartal gökyü- zünü temsil eden, gelecekten haber veren, ruhları öbür dünyaya götüren kutsal bir hayvan olarak kabul edilir. (3). Kartal motifi 13. yüzyılda Anadolu'da kurulan medeniyetlerinden biri olan Selçuklu Devleti tarafından arma olarak kullanılmıştır. 2 I. Bu yüzden kartal motifi Anadolu'da kurulmuş mede- niyetlerin pek çoğunun sembolü olmuştur II. Hazarfen örneğindeki gibi adam kendisine kuş ka- nadı takıp Galata Kulesi'nden kendini aşağı salmış III. Anadolu sembolizminde kuş pek çok anlama gel- mektedir Bu parçanın anlamlı bir bütün oluşturabilmesi için 1, 2 ve 3 ile belirtilen yerlere I, II ve III numaralı cüm- lelerden hangileri getirilmelidir? 1 2 3 I III II B) II III II III 1 III I II = 11 1

11 CÜMLENİN YORUMU insana seslen sözlü ve yazı 1. eser denir. Bu cümlede yaratan, bir müzik sanatçısı gibi beste yapip icra eden, kamuoyu karşısında toplumun istek, dert, Her halk şairinin, başka sanatçıların eserlerini belleğinde saklayan, bu şiirleri yayan, doğaçtan şiir lumsal katlar arasında ilgi ve ilişkilerin bulunmadığı bir çağda haber taşıyıcılık görevini yüklenen acı ve sevinçlerini bir halk sözcüsü gibi dile getiren, çeşitli teknik araçların yok olduğu ve top- kişiler olarak yüzyıllarca Osmanlı - Türk toplumunda çeşitli ihtiyaçlara cevap verdiği de ortadadır. Bu cümleden yola çıkılarak halk şairleriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi, kesin ola- Edebis B) Edeb Edel rak söylenemez? Ede Ede A) Halk şairleri; toplumun sorunlarını, dertlerini istek ve arzularını yazılı biçimde toplumu yöne- 5. I. S la tenlere aktaran birer köprü işlevine sahiptirler. B) Halk şairleri , şiirlerini bir ön hazırlık yapmadan doğaçlama yoluyla, müzikle iç içe icra etme yeteneğine sahiptirler. C) Halk şairleri toplumu oluşturan farklı kesimler arasında iletişimi sağlama rolüne sahiptirler. D) Halk şairleri, hem kendi hem de başka şairlerin ürünlerini hafıza ederek unutulmamalarını sağlama işlevine sahiptirler. E) Halk şairleri, yalnızca şair yönleriyle değil; daha başka birçok yönüyle toplumun çeşitli ihtiyaçlarına cevap verebilme potansiyeline sahiptirler. II. IV. Yu

26. 1. Keçe; koyun, keçi, deve gibi hayvanlardan kırpılan yün- lerin nem, isı, basınç altında birbirine kaynaştırılması so- nucunda oluşan bir tür kaba kumaştır. II. Yünden elde edilen keçenin kimler tarafından icat edil- diği ya da ilk defa kimler tarafından kullanıldığı bilinmi- yor. 111. MÖ 5. yüzyıla gelindiğinde ise keçenin Anadolu dışında koyun ve keçi yetiştirilen başka coğrafyada da kullanil- dığı biliniyor. IV. Bu durum, Anadolu coğrafyasında keçenin kullanımının Antik Çağ'a, Homeros zamanına kadar gittiğini gösteri- yor. V. Bununla birlikte MÖ 9. yüzyıla ait Eski Yunan destanı ilyada'da keçe sözcüğü geçiyor. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluşturması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I ile 11 B) II ile III C) Il ile IV D) III ile V IV ile V

6. 9. Vagon evin ırmağa bakan yüzüne bir de pencere açılmış- tı. Karanfilleri onun önüne koyardık. Sabah uyandığımda pencereden sızan güneş gözlerimi kamaştırır, ortalığı bir karanfil kokusu kaplardı. Sonraları, yani annem öldük- ten, biz babamla birlikte o kasaba senin, bu şehir benim diyar diyar gezmeye başladıktan sonra, belki çıktığımız bu bitmez tükenmez yolculuklar sırasında; bir kamyo- nun şoför mahallinde, bir at arabası üzerinde veya ikinci mevki bir tren kompartimanında sormuşumdur: "Baba o vagondan eve nereden geldik biz, niye geldik?" Bir hikâyeden alıntılanan bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Anlatıcı kurmaca bir kişidir. B) Kahraman bakış açısıyla oluşturulmuştur. C) Kişi sayısı sinirlidit. D) Hikâyenin düğüm bölümüne ait olabilir. E Açıklayıcı anlatımdan yararlanılmıştır. 3

7. (1) Hülyaya çağırıyorum sizi ama ben bir şair , bir hikâyeci değilim ki size onları anlatabileyim. (II) Toplumda edebiyatın, sanatın görevleri vardır. Gerçekçi sanat... (III) Bizi, biteviyelik içinde sürüp giden hayattan sil- kindiğimiz sanısı vererek avutan edebiyatı da büsbütün küçümsemeyelim. (IV) Ama ötekinin, bizi olmayacak şeyler acununa, düşler acununa sürükleyip götüren, yalanlar söyleyen, masallar anlatan sanatın gerekliliğini de unutmayalım. (V) Doğru, en üstünü belki o. Yukarıda verilen numaralanmış cümleler an- lamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandi- ğında hangisi sondan ikinci olur? A) I. B) II. C) M. D) IV. E) V.

2. (I) Uygarlık tarihinin gelişiminde sanatın ve sanatçinin önemi en azından bilim adamlarının, büyük düşünür- lerin, siyasetçilerin önemi kadardır. (II) Çünkü sanatçı, yapıtlarıyla insana hiç görmediği dünyaları göstermiş, bu da insanın yeni dünyalar yaratmasını sağlamıştır. (III) Sanatçı, çağdaş uygarlığın bugünkü duruma ulaş- masında belki de bu kişilerden daha büyük bir katkıda bulunmuştur. (IV) Sanatın, kişi ile çevresi arasında denge sağlamak gibi çok önemli işlevi vardır. (V) İnsanla çevre arasındaki dengenin, en ilkel toplumlardan en gelişmiş toplumlara kadar gerekli bir öge oluşu, sanatı geçmişte olduğu kadar gelecekte de gerekli kılmaktadır. Bu parçanın anlam bütünlüğünün sağlanabilmesi için numaralanmış cümlelerden hangileri yer de- ğiştirmelidir? A) I. ve II. B) II. ve III. C) III. ve IV. D) IV. ve V. E) III. ve V.

DENEME 8 Bülbülü öldi Harper L 20. I. I. o adamın yerinde olmanın II. çalışmadıkça o adamı III. kendinizi bir adamın yerine koymadıkça IV. nasıl bir şey olacağını anlamaya V. hiçbir zaman gerçekten tanıyamazsınız Yukarıdaki numaralanmış sözler anlamlı ve kurallı bir bütün oluşturacak biçimde sira- landığında hangisi baştan dördüncü olur? A) 1 B) 11 C) III D) IV E) IV

K 34. (1) Günümüzün dünyasında çevre kirliliği, tüm geze- geni kaplayan boyutlara ulaşmış durumda. (II) Dün- yanın birçok bölgesinde insanlar, çevre felaketine karşı korumasız, nükleer tehdit ve radyasyondan habersiz bir yaşam sürmektedir. (III) Bilim adamları ise bu olumsuzlukların devamı halinde dünyadaki tüm canlıların ciddi biçimde tehdit altında olduğunu vurguluyorlar. (IV) Ancak dünyadaki toplumsal ve teknolojik gelişmelerin hızla artışı karşısında ekolo- jik sistemin bu hassas dengesi giderek bozulmuş- tur. (V) Bu tehlikeli gelişmenin seyircisi durumunda olan insanlık ise dünyada dengeli bir çevrenin koru- namaması halinde tüm canlıların varlığının sürme- sinin olanaksızlığını acaba ne zaman anlayacak? Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- den sonra "Halbuki insanoğlunun gelişimi başlarda yaşam ve doğal çevre ile uyum içinde sürmüştür." cümlesi getirilebilir? AI B) II C) III D) IV E) V TYT DENEME - TOKYO -

24. Ingiliz Peynirciler Odası'nın, akşam geç saatlerde yenen peynirin uyku kalitesini nasıl etkilediği konusunda yaptığı bir araştırmada 100 kadın ve 100 erkekten oluşan 200 kişilik katılımcı grubu, her akşam uykudan yarım saat kullanıldı. Katılımcılardan bu süreçte rüyalarını ve uyku önce 20 gram peynir tüketti. Araştırmada altı çeşit peynir kalitelerini raporlamaları istendi. Araştırmaya katılan kadın katılımcıların %85'i rokfor peynir yedikten sonraki rüyalarının son derece gerçekçi ve tuhaf olduğunu raporladı. Kırmızı leicester peyniri tüketen katılımcılardan %83'ü derin bir uyku çektiğini, %60'ı da rüyalarında çocukluklarına dair hoş anılar gördüklerini bildirdiler. Bir haftalık deneyin sonucunda rüyalarını hatırlayabilen katılımcıların oranı %67 idi ve hiçbir katılımcı uykusunun kötü etkilendiğini ve kabus gördüğünü raporlamadı. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşılabilir? A) Beslenme alışkanlıklarında düzensizlik görülen kişiler, düzenli beslenmeye geçtiklerinde daha iyi uyuyabilmektedir. Henüz, geç saatte yenilen yiyeceklerle, hatırlanan rüyalar ve uyku kalitesi arasında net bir ilişkiden söz edilemez. c) Dolu bir mideyle uykuya dalındığında rüyaların görüldüğü uyku evresi hatırlanmamaktadır. Hazımsızlığın da etkisiyle uyanma sıklığının artması kişilerde "garip" rüyaların hatırlanma oranını artırmaktadır. Ey Peyniri rüyalarla ilişkilendirmeden, öncesinde hangi gıdaların ne miktarda tüketildiğinin de dikkate alınması gerekmektedir.

c REST SR scancak 15. (Sinemada toplumun beğenisini kazanmak ve insanla- mn dikkatini çekebilmek amacıyla kültürel kodlara yoğun smine see olen s § bir şekide yer verilmektedir. (I) Bu nedenle sinema film- leri farklı kültürlerin birbirini tanıması, anlaması ve ön 2 yargılann azaltılması noktasında kültürler arası iletişimi 2 Sans as geredesi destekdeyen önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmakta- 1 dir. (1) Ayrıca sinema, kitleleri etkileyerek bir kültür mo- delinin dünyaya pazarlanmasını sağlayan en büyük araç ma dergelas cele van olarak büyük bir endüstridir. (IV) Sinema endüstrisi, salt film üretio pazarlamakla yetinmemektedir, her yapım için esterinceze kadar devam eder bir yan sektör yaratmaktadır. (V) Büyük bir endüstri ol- sizikerie igi asaſ da cier- ması, sinemayı küresel ekonominin ve kültürün bir başka cazip aracı haline getirmektedir. (VI) Ortaya konan bütün ürünler özünde bir kültürün, bir tarzın ve yaşantının doğ- rudan taşıyıcısı, özendiricisidir. mutuecaniştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmaktadır? en yapan ek almıştır. A) II B) III C) IV V E) VI 17. 1980 öncesinde tür semtinde, Taksim ğı'nda yazıhanele şilçam adı verilmi Yeşilçam olmuştu maktadır. Büyük ve dayanıklılığın rini dökmeyen ça daim ayakta kala Bu parçanın ar gisi söyleneme A) Ad aktarmas B) Açıklayıcı ar C) Benzetmed Olay örgüsü E) Genelleme