Paragrafta Yapı Soruları

9. Cenap Şahabettin'in güzel bir sözü vardır: "Kavak ağacını beğenen ve seven çok az kişi gördüm çünkü dosdoğrudur." Ee, yalan mı! Yüzlerce yıl önce söylen- miş atasözü de aynı gerçeği vurgulamıyor mu? "Doğ- ru söyleyeni dokuz köyden kovarlar." Bu parça ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birden fazla bağlaç vardır. B) Ünlem kullanılmıştır. C) Ekleşmiş edat vardır. D) Niteleme ve belirtme sıfatları vardık E) Adil yoktur.

6 S A M 12. (1) Anlatıcı aslında köye nasıl geldiğini asla bilemez. (II) Kafka'nın romanlarında olduğu gibidir. (III) Akılla, mantıkla, dünyevi gerçekliklerin diliyle açıklanamayan bir durum söz konusudur. (IV) Anlatıcı da buraya nasıl gel- diğini tam kestirememekte ya da kendinin uydurduğu bir yalana inanmak istemektedir. (V) Belki de bu yüzden geç- mişine dair başlangıçta hiçbir şey hatırlamaz. Bu cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? AT cümlede soru sözcüğü zarf görevindedir. B) camlede edat, ek eylem alarak yüklem olmuştur. C) II. cümlede zincirleme isim tamlaması kullanılmıştır. DIV. cümlede farklı türden fiilimsiler kullanılmıştır. E) V. cümlede edat ve bağlaç kullanılmıştır. +

9. (I) Mısır'da şu ana kadar tespit edilen yüz altı adet piramit var. (II) Ne yazıktır ki bu piramitlerden çıkarılan Firavun eşyalarının çoğunluğu çalınmuş veya kaybolmuş. (III) Bugün insanlık, piramitlerin nasıl yapıldığını hålå çözebilmiş değil. (IV) Sadece Tutankamun'unkiler olduğu gibi korunabilmiş. (V) Tutankamun'un mezarından 2019 adet eşya çıkmış ve bunların hepsi Mısır müzesinde sergileniyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I. B)II. C)III. D)IV. E)V.

8. (1) İnsanın çocukluğunu geçirdiği yer ana karnı gibi özlenir. (II) Oradan kopuş göbek bağının ikinci kez kesimidir. (III) İnsan yeni bir dünyaya doğmak için ya kendi keser bu bağı ya da zorunlu bir ayrılış yaşar. (IV) Atilla Güneş'in şiirlerin- de insanın bu yazgısını tüm gerçekliğiyle görmek olasıdır. (V) İş bölümünün artmasıyla insanın doğadan ayrılışı, mo- dern dünyanın karmaşası sonucu uzaklaştığı gerçek kim- liği, uzaklarda olmanın, sürgünlüğün sancıları yansır onun şiirinin aynasından. Bu parçadaki numaralanmış cümleler için aşağıdaki- lerden hangisi şöylenemez? A) cümlede, benzetmeye yer verilmiştir. B) II. cümlede, işaret zamiri vardır. III. cümlede, dönüşlülük zamiri kullanılmıştır. D) IV. cümlede, özel isim vardır. E) cümlede, belgisiz zamire yer verilmiştir.

8. I. Amaç, Türk edebiyat ve şiir tarihine faydalanılabilir, dikkat çekici bir eser bırakmak. II. Henüz şiir kozasını ören, arayışlarını sürdüren genç şairler de bu kitaba alındı. III. Kitap, yaşayan usta şairlerle birebir görüşülerek gerçekleştirilmiş röportajlardan oluşuyor. IV. Böylelikle, Türk şiiri bir bütün olarak değerlendirilmeye çalışıldı: V. Yayıncılar, yaşanan büyük ekonomik sefaletin kitap fuarlarını da derinden etkilediğini söylüyorlar. Yukarıdaki cümlelerle bir paragraf oluşturulmak isteuse numaralanmış cümlelerir bangisi bir paragrafta yer almaz? A) I. B) II. C) III. D) IV. E)V.

3. Edebiyat, içinde doğduğu toplumun bir yansıma- si olduğuna göre, edebiyat yapıtı da toplumsal koşullara bağlı olarak değerlendirilmelidir. Yapıt, yazıldığı dönemin toplumunu yansıtmakta ne ka- dar başarılıysa o ölçüde değerlidir. Örneğin, bu anlayışa göre Ateşten Gömlek adlı roman, Kurtu- luş Savaşı yıllarına ayna tuttuğu için başarılı bir yapıttır. Bu parçada aşağıdaki eleştiri anlayışlarından hangisi açıklanmıştır? A) Esere yönelik eleştiri B) Okura yönelik eleştiri C) Sanatçıya yönelik eleştiri D) Topluma yönelik eleştiri E) Çağdaş bütüncü eleştiri

14. Her şeyi hızlı yaparım ben; yemek yemeyi, sınavları, görüşmelerimi... Öykülerimi bile hızlı yazarım. Okurken de ayrıntılı betimlemeler, kişinin ruhsal dünyasına yönelik tahliller olan bölümleri atlarım çoğu zaman. Yazarın dili beni çok çekmiyorsa... Bu nedenle, gerekli olmadıkça mekânı, eşyayı, karakterin dış görünüşünü anlatmam. Başkasında on sayfa sürecek olan bir hikâye bende üç dört sayfa sürer. Tasvir hiç kullanmadığım bir şey değil ama olabildiğince az ayrıntılı yapmaya çalışıyorum. Okumayı yavaşlatıyor sanki. Bir de iyi bildiğim şeyi anlatmaya çalışırım. Belki böylece daha hızlı yazabildiğim içindir. Karakter hareket etsin, bir yerden bir yere gitsin istiyorum. Okur duraklarla karşılaşmasın. Olayların ne tür bir yerde geçtiğini "üç aşağı beş yukarı" bilmek yeterli gibi geliyor bana. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı yoktur? A) Öyküleriniz neden kisa? B) Olay ağırlıklı yazmanızın sebepleri neler? C) Öykülerinizde neden betimlemeye az rastlıyoruz? D) Öykülerinizi gözlemlerinizden mi yaşadıklarınızdan mi çıkarıyorsunuz? E) Yazdığınız konuya hâkim olmak sizin için önemli mi? 15.

3. (1) Gaybi'nin tasavvufi konuları işlediği birçok manzum ve mensur eseri vardır. (II) O, yetiştirdiği müritler vasıtası ile Türklerin ya şadığı coğrafyalarda derin izler bırakmıştır. (III) 17. yüzyılın tanınmış mutasavvıflarından bin olan Sun'ullah-ı Gaybî, icâzetini alarak Kütah ya'ya yerleşmiş ve burada tasavvufi fikirleri ek seninde irşat vazifesini yerine getirmiştir. (IV) Türk tasavvuf edebiyatının kurucusu olan Ah- met Yesevi'nin Türkler arasında İslamiyet'in ve tasavvufun yayılmasında büyük rolü olmuştur. (V) Bunlardan biri de aruz ve hece vezni ile yazdı- ğı şiirlerin toplandığı Dîvân'ıdır. (VI) Tasavvufun Anadolu'da yerleşmesi de onun te- siri ve düşünceleri ekseninde olmuş ve günü- müze değin silsile halinde güçlü mutasavvıflar yetişmiştir. Yukarıda verilen numaralanmış cümleler an- lamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandı- ğında hangisi baştan üçüncü cümle olur? A) VI. B) II. C) III. D) IV. E) V. (11) (1

17. Birkaç yıl önce, Yeditepe'de Çile'nin dil yanlışlanı- na dokunan bir yazım yayımlandığı zaman, Falih Rifki Atay kızmadı, danimadı hiçbir tepki gelmedi. Ama başkalan da - yazanın dostu (1) olan kimseler - kızdılar, söylendiler. "Bu ne biçim iş, ne saçma şey dediler. Yeditepe'nin kendi yayımlandığı bir ki- tabın kötü yanlarını belirten bir yazıya sayfalanında yer verilmesini bir türlü akıllan almadı. Çünkü onla- ra göre bir yergiydi o yazı. Öyle ya, eliştiri dediğini ya övgüdür ya yergi! Bu parçada sözü edilen eleştiri yazısı ile ilgili olarak 1. Çile adlı kitapta yer alan dil yanlışlanna dikkat çekilmiştir. II. Yeditepe dergisinin sayfalan arasında kendine yer bulmuştur. III. Falih Rifki Atay tarafından olumlu karşılanmıştır yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalnız I D) I ve Il B) Yalnız II E) Il ve Ill C) Yalnız III I ! I 1 1

PARAGRAF CIKMIS SORULAR LİSANS 2021 8. Ennion, Roma'nın en ünlü cam ustası olarak I. yüzyılın cam işçiliğine damga- sını vurmuştur. Kaliba üfleme tekniği ile üretilen ve kendi adını taşıyan eserle- riyle tanınmıştır. Bu eserler; kabartma sarmaşık desenleriyle süslü küçük tes- tiler, kulplu kâseler ve fincanlardır. En- nion, adını Grekçe veya Latince harf- lerle camların üzerine kabartma olarak bir imza niteliğinde işlemiştir. Onun im- zasını taşıyan eserler, bugün dünyanın saygın müzelerinde sergileniyor. Mese- la İstanbul Arkeoloji Müzesinde bu ünlü camların üç adet açık mavi örneği kırık parçalar hâlinde bulunuyor. Yaklaşık 6 santimetre yüksekliğe sahip bu par- çalar, bitkisel süslemeler içermekte ve bunların arasında Grekçe harflerle "En- nion yaptı." yazmaktadır. Bu parçada Ennion'ın eserleriyle il- gili aşağıdakilerin hangisine değinil- memiştir? A) Hangi teknikle üretildiğine B) Ne tür eşyalardan oluştuğuna e) Ne tür süslemeler içerdiğine D) Döneminde kimlerin ilgisini çektiği- E) Sanatçısından nasıl bir iz taşıdığına ne /yediiklimyayıncılık

n (1) Bakıyorum masama Varlık dergisi gelmiş; iki mısra bile günümüzü ışıklandırabilir, bir kıvılmcım- li bakış, ilık bir söz, dünyanızı mutlu kılabilir. (II) Şu günlerde öyle bakışlar, öyle sözler yok çevremiz- de; asık yüzler, umutsuz gözler, kırgın sözcükler... (III) Yaşam denen şey çetinleşiyor günden güne, yaşamı yakalamak zor, kaçıp gidiyor elinizden. (IV) Bakıyorum gazetelerin dedikodu sayfalarına, bil- mem hangi kulüpte eğlenmişler, öteki servetini top- rağa, kata, yata yatırmış. (V) Demek kaçıp giden yaşamı yerinden yakalayanlar, yakaladıklarını su- nanlar da var. (VI) Şu kurşun rengi gökyüzü altında mutluluğu ele geçirenler de... Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V #2020tayfa E) VI

21. (1) Sinemada yaratımın temel basamağı düşünsel odaktır. (II) Tasarım, bu düşünsel odak perspekti- finden seçilen konunun doğásı ve ona ilişkin yapılan yoğun araştırmalar içinde belirlenip somutlaşır. (III) Tasarımın bir de 'uygulama' aşaması vardır. Belki hiçbir tasarım uygulamaya tam olarak aktarılamaz; ama en başarılı tasarımlar en yüksek uygulamá ora- nını sağlayanlardır. (IV) Sinema sanatında 'konu', 'biçim' ve 'söz' birbirinin bütünleyicisi olmak zorun- dadır. (V) Bunlardan hiçbirinin öbürüne sonradan eklenmesi olanaklı değildir. Bu paragrafta numaralandırılmış cümleler için aşağıdakilerden hangisi doğrudur? A) I. cümlede zincirleme ad tamlaması kullanıl- miş. B) II. cümlenin yüklemi geçişlidir. III. cümle birleşik yapılı cümledir. D) IV. cümlede ünlü düşmesine örnek yoktur. E) V. cümle dolaylı tümleç-özne-yüklemden oluş- muştur.

14. Gerçekte yaratma ediminin iyiden iyiye düşünülmüş olduğunu söylemek aşırıya kaçmak olur. Yaratma edimi sanatsal çerçe vede ustalaşmış bir bilincin kendiliğinden etkinliğiyle gerçekle dleşir büyük ölçüde. Sanatçı yaratmaya girişirken sonu bel li olmayan bir işe yönelmiştir, sonucun ne olacağı önceden belli değildir. "Zaman zaman pek yeni, pek eksiksiz, pek gün şeyler yakaladığım olmuştur." der Dostoyevski. Sanot çılar esin antenleri herkesten daha büyük daha açık kişi- dir çünkü. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vurgulanmaktadır? A) Sanatsal yapıtlarında bilinç dışının belirleyici olduğu B) Sanatçının deneyimler sonrasında ustalığa ulaştığı C) Kimi sanatçıların sanatın kuramsal yönünü ıskaladığı DYSanatçıların zaman zaman eserin planına uymadığı E) Sanatsal üretimde esinin önemli bir yere sahip olduğu

2 2 2 2 ----. 26. Sir Isaac Newton'un bir çiftçi olan babası, o doğmadan üç ay önce ölmüştü. On iki yaşında Grantham'da King's Schoola yazılan Newton, bu okulu 1661'de tamamladı. Aynı yıl Cambridge Üniversitesindeki Trinity Koleje girdi. Nisan 1665'te bu okuldan lisans derecesini aldı. - Korunma amacıyla annesinin çiftliğine sığınan Newton burada geçirdiği iki yıl boyunca en önemli buluşlarını gerçekleştirdi. 1667'de Trinity Koleje öğretim üyesi olarak döndüğünde diferansiyel ve integral hesabın temellerini atmış, beyaz ışığın renkli bileşenlerine ayrıştırılabileceğini tespit etmiş ve cisimlerin birbirlerini, uzaklıklarının karesi ile ters orantılı olarak çektikleri sonucuna ulaşmıştı. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki cümlelerden hangisi getirilmelidir? A) Çekingentiği nedeniyle Newton, her biri bilime damga vuracak nitelikteki buluşlarının çoğunu, uzun yıllar sonra yayımlamıştır B) Lisansüstü çalışmasını ertesi sene tamamlayan Newton, 1669'da henüz 27 yaşındayken Cambridge Universitesinde matematik profesörlüğüne getirildi C) Royal Societyye sunduğu renk olgusuna ilişkin bildirisinin eleştirilere hedef olması, özellikle Robert Hooke tarafından şiddetle eleştirilmesi üzerine Newton tümüyle içine kapanarak bilim dünyasıyla irtibatını kopardı D) 1671'de Royal Society üyeliğine haksız yere getirildiğini düşünen akademisyenler tarafından deyim yerindeyse dışlandı E) Lisansüstü çalışmalarına başlayacağı sırada ortalığı saran veba salgını yüzünden üniversite kapatıldı

10. Yaşıyor sihrini geçmiş Cumh Cip nemez? 4. UNITE Sözcük Türleri zamanın Hâlâ bu taşiarda gülen rüyanın. Güvercin bakışlı sessizlik bile Çınlıyor bir sonsuz devam vehmiyle A Gümüşlü bir fecrin zafer aynası. Muradiye, sabrın acı meyvası, Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- A) Edat ve bağlaç kullanılmıştır. B) Soyut ve somut isimlere yer verilmiştir. Zaman belirteci kullanılmıştır. şaret adılı kullanılmıştır. Hem niteleme hem belirtme sıfatı almış isim vardır.

aplayınız. aşık beş ziran ekiz ay avru sir. Ayıların bir özelliğe mir. Gerçek çıkışını getirmek için gada arak doğarlar. an sonra bir iki Genç erkekler etreden daha n bölgesine daha Inız bırakmaz, örüldüğünde ona 29. - 30. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Türlerin çevresel değişime verdiği tepkilerde beden büyüklüğünün rolüyle ilgili fosil kayıtlardan iki önemli bilgi bedenli formların birçoğu yenik çıktı. Hayatta kalanlarda bedensel küçülme görüldü. Pleistosen buzul çağlarında en büyük formlarına ulaşan kara memelilerinin çoğunun soyu tükendi. Bizon, fil gibi türlerde de küçülme görüldü. Son Buzul en önemli düşmanı olan bu türden büyük bedenliler yok olmamış olsaydı belki de insan türü hiç var olamayacaktı. (29. Bu parcadan yola çıkılarak aşağıdakilerin hangisi kesin olarak söylenemez? A) Buzul Çağı, dünyadaki yaşam çeşitliğini azaltıcı bir etkisi olmuştur. B) Çevresel koşullar beden büyüklüğü üzerinde etkili olabilmektedir. Buzul Çağı, büyük bedene sahip canlıların yaşama şansını azaltmıştır. O Buzul Çağı'nda canlıların çoğunda bedensel küçülme meydana gelmiştir. E) Bir türün devamlılığında çevresel koşulların etkisi büyüktür.