Paragrafta Yapı Soruları

öykü- etmek i çer- Insan insa- terler arak- nçleri mü- kişisi um- ehir -ük- ma, mel iz. uk, at de Ü, e Bir şeyi vaktinde, uygun sürede, bazen de bir ba- kışta anlamak önemlidir. Basit bir olayı oturup uzun uzun münakaşa edersen, küçücük bir mesele için saatlerce hatta günlerce nefes tüketirsen; sonuçta, daha büyük meselelere vaktin kalmaz. Hayat nice meselelerle dolu. Sıradan bir olay için bunca gay- ret ve zaman harcanırsa bu ömür bu hayatın bir tek ciddi meselesini bile doğru dürüst kavramaya yet- mez. Sabrimin nadiren taştığı zamanlar, hep böyle küçük meselelerle ilgilidir. Sorulur: "----?" diye! Tepki gösterişim, ciddi meselelerin ne kadar uzağında ol- duğumuz ortaya çıktığı içindir. 39. Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarıla- maz? A) Basit olayların insanı gereğinden fazla meşgul etmemesi gerektiği B) Hayatın bütün problemlerin çözümüne yetecek kadar uzun olmadığı Uzun gayretler sonunda anlaşılan şeylerin pek önemli olmadığı D) Bir olayı anlamada sabırlı olmanın önemli oldu- ğu E) İnsanın öyle basit olaylarla uğraşacak kadar za- manı olmadığı 40. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışı- na göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Olur olmaz her şeye niçin böyle kızıyorsunuz hep B) Sizi bunca kızdıracak şey nedir C) Sabrınız kalmadığı zamanlada neler yaparsınız D) Tepki gösterecek bu kadar şeyi nasıl buluyorsun

37. ve 38. soruları aşağıdaki parçaya göre cevap landırınız. 38. Öykünün geçtiği mekânı belirlemek, aslında öykü- nün nasıl bir serüven izleyeceğini de tayin etmek demektir. Çünkü kişiler, mekânın imkân verdiği çer- çevede yaşarlar. Edip Cansever'in deyişiyle "Insan yaşadığı çevreye benzer." Çöl insanının, ova insa- nının yaşadığı mekânla örtüşen farklı karakterler taşıdığı bilinir. Değişik mekânlarda yaşayan karak- terlerin beğenisi, dli, davranışları, öfkeleri, sevinçleri farklılaşır. Öyle ki mekânın, insanların dilini, mü- ziğini bile biçimlendirdiği belirlenmiştir. Öykü kişisi de çevreyle, iklimle, o çevrenin belirlediği toplum- sal koşullarla yüz yüze gelir. Öykülerde büyükşehir mekân olarak seçildiğinde kültürel çatışma, büyük- şehirlerin bunalttığı modern insan, yalnızlaşma, yabancılaşma, barınma ve iş sorunu gibi temel konuların öykünün teması hâline geldiğini görürüz. Kasaba mekân olarak seçildiğinde ise yoksulluk, kıstırılmışlık, doktor, öğretmen, hâkim-gibi bürokrat kesimin yaşantıları; köy mekân olarak seçildiğinde de teknolojik gerilik, maddi imkânsızlıklar, sömürü, ağa-köylü çatışması, doğayla mücadele gündeme gelir. 37. Bu parçada mekân ile ilgili; Bireyin kuşkusuz çevre tarafından biçimlendiril- diği II, Öykünün temel unsurlarının en önemlisi olduğu III. Mekânla tema arasında bir örtüşmüşlükten söz edilebileceği V Öykü yazarken olayın geçtiği yeri belirlemenin öykünün yazılma sürecini kolaylaştıracağı bilgilerinden hangilerine ulaşılamaz? A) Yalnız B) Yalnızl D) II ve IV C)Yalnız IV A) Orneklendirmeye+ B) Tanık göstermeye C) Tartışmaya D) Karşılaştırmaya E) Gerekçeli anlatıma E) III ve IV 39, ve NOT Bu parçanın anlatımda aşağıdakilerden hangi- sine basvurulmamıştır?

erinin yap mıştır. ürünler türleri bu anatina n çok e uda Paragrafın Yapısı - Paragrafta Cümleler Arası Yer Değiştirme ✓ 1. Tanpınar'ın geleceğe kalmak isteyen her sanatkâr gibi hayatında gerçekleştirmek istediği arzuları var- dir. II. İsteklerini gerçekleştirmek ve büyük eserini oluştur- mak için kendini zenginleştirmesi gerektiğini çok er- ken yaşlarda anlamıştır. III. Tanpınar, bir yabancı dili erken yaşlarda öğrenmiş, bu sayede önemli şair ve yazarların eserlerini orijinal di- linden okuyabilmiştir. IV. Çocukluk hayatındaki kendine has atmosfer ve çevre de onun bu yönde ilerlemesine temel oluşturur. V Onların gösterdiği sanat ve edebiyat ideallerine doğ- ru kendini programlayabilmiştir. Numaralanmış cümlelerin anlamlı bir bütün oluştu- racak biçimde sıralanması için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekmektedir? A) I ve II B) II ve III D) Ill ve V ↑ E) IV ve V C) IIl ve IV FenCebir Toplam nüfus başına Ingiltere, Almanya ve ne yakın sayılır. II. Toplumların gelişm olarak değerlendiri III. Ancak söz konusu laştırdığında Türki cede ayrıştığı gör IV. Bunlardan bir ta buna bağlı olara V. Mevcut verilere ğer ülkelere gö 10 kat daha aşa Numaralanmış c racak biçimde si yer değiştirmesi A) I ve IL D) III ve

29. Okumadan amacımız neyse metin çoğunlukla bizi oraya götürür. Kitaplar sonsuz, hayat ve zaman da kısa olduğundan, okuma eyleminin en temel öznesi "seçme"dir. Bunun uzantısı ise beklentimiz. Bu an- lamda kitaplar dünyasında seçme eserler okumak hayati bir önem taşımaktadır. Öncelikle niçin oku- duğumuzu tespit etmeli ardından da bu kitapları araştırmalıyız. Okuma rastgele, bilinçsiz ve bilgisiz- ce yapılırsa zaman kaybı ve hayal kırıklıkları kaçı- nılmazdır. Öncelikle edebî çevrelerde kabul görmüş nitelikli eserleri, klasik eserleri ve yol alacağı türün önemli eserlerini belli bir düzen ve sıralama içeri- sinde okumalıdır. İyi bir okumu planı ile kitaplarla geçen bir dünya elbette ufkumuzu açacaktır. Böyle- ce içinde yaşadığımız dünyayı, geçmişimizi ve ge- leceğimizi öğrenecek, hayata daha geniş bir açıdan bakabileceğiz. Bu parçaya göre okuma ile ilgili aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Okuma ile niyet arasında doğrudan bir ilişki olduğu B) Edebiyat gönüllüsünün okuma serüvenini rast- gele yapmaması gerektiği C) Hayatı yorumlayabilmede faydasının olduğu D) Okunan her kitabın mutlaka kişiye fayda sağladığı E) Okumanın faydasını görmek için belli bir plan dairesinde yapılması gerektiği 31. Kuşkusu Ama kir leştirile insanlı rübele yarınla evrer biyat yaşa tilar der ikti to

30. dairesinde yapılması gerektiği 1. Sanayi devrimi sonrasında makineler, hayatla- rına birer hizmetkâr olarak başladıklarından ro- botlu gelecek meselesi insanlara yardım eden akıllı cihazlar alemi olarak düşünüldü hep. II. Varlıkları işleri hızlandırmak, üretimi seri hâle getirmek, insan hatasını azaltmak ve hatta ko- rumak içindi! III. Dönemin bilim kurgularında insan formu verilen makineler hizmetçi, polis, kasa görevlisi olarak çıktı karşımıza. IV. Ancak günümüzde yapay zekaya sahip, düşü- nebilen, seçim yapabilen robotlardan bahsedili- yorr ki bu, son derece düşündürücüdür. V. Bu senaryo hemen her alanda insan merkezli düşüncenin yerleşik olduğu yirminci yüzyılın ilk üç çeyreğinde son derece popülerdi. N Yukarıdaki numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün oluşturmak için hangilerinin birbiriyle yer değiştirmesi gerekir? A) I vett D) Il ve V Byli ve tit C) I ve IV E) IV ve V 32.

27. Sert dolgu, makine parçalarının çalışma ömrünü uzatmak için aşınmaya dayanıklı yüzeyler oluşturmada düşük maliyetli bir yöntemdir. Aşınmış ve kullanılamaz durumdaki parçaların kullanılabilir duruma getirilmesinde uygulandığı gibi, parçalar çalışma ortamına sokulmadan önce de sert dolgu kaplama uygulanmaktadır. Tarım aletleri, madencilik, şeker endüstrisi gibi alanlarda kullanılan metalik parçaların aşınma direncini artırmak için kaplamalar yapılmaktadır. Bu parçada söz edilen kaplama uygulamasının amacı aşağıdakilerden hangisidir? A) Bozulmuş parçaların kullanılabilir duruma getirilmesini sağlamak B) Metalik parçaların çoklu işleve sahip olmasını temin etmek Makine parçalarının işleyiş süresini artırmak D) Dayanıklı yüzeyler oluşturarak sanayide metal kullanımını artırmak E) Üretim hızını artırmaya dönük makineler oluşturmak

nden ayrılamaz bir rin duygularını ve araçlardan bir ta- tün oluşturacak an ikinci olur? Av aydınlatma pro- vi adlı eserinde bunun için kent kinmez. yatif kullanma- üp gitmektedir. onuda aşırılığa -tisi gösterme- dir. FenCabir - n oluşturacak üçüncü olur? 3-5 1. Yazar, burada mesajını okura doğrudan vermez belki ama bir anlamda sosyoloğun görev alanına girmiş olur. II. Edebiyat - sosyoloji ilişkisinde kurmaca bir metin ola- rak roman türü, önemli işlevsel bir role sahiptir. III. Kısacası toplumun olumlu olumsuz her durumunu eserinde işleme ve ilgili yerlere iletme çabasındadır. IV. Bu yönüyle roman yazarının, insanın toplumsal dün- yasıyla, yakın sosyal çevresiyle, siyasi kurum ve devlet teşekkülüyle ilişkisini yeniden kurmaya yönelik sami- mi bir çaba içinde olduğu söylenebilir. V. Yazar, eserini oluştururken seçtiği karakterleri her ne kadar hayal dünyasında oluştursa da aslında toplum- da gördüğü, gözlemlediği ve karşılaştığı aksaklıkları, eksiklikleri anlatır. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin anlamlı ve ku- rallı bir bütün oluşturacak biçimde sıralanışı hangisi- dir? A) V-III-1-W-II -III-V-I-IV E) I-V-III-IV 9 Düzeyinde Anlam B) V-IV-HI-11-1 D) II-V-III-I-IV 65

31. 1990 yılının beşinci ayında Max-Planck Enstitüsü, mısır genini kırmızı bir bitkiye aşılayarak çalışmaya başladı. Bu mısır geninin özelliği, yerini devamlı değiştirmesiydi. Oysa normalde bir gen daima yerinde kalır. Bu mısır geni, yerini sürekli değiştirerek icabında fonksiyonu olmayan genlere dönüşebiliyordu. Bu araştırmayla zıplayan genin renk veren yeni bitkinin genlerine ne kadar dönüşebileceği belirlenmeye çalışıldı. Zıplayan genler, kırmızı bitkinin genlerine dönüşünce o geni kilitleyerek renk değişimine izin verildi. Böylelikle kırmızı bitkinin bütün genleri beyazlaştı. Aşağıdakilerden hangisi bu bilgiler doğrultusunda yapılacak bir araştırma sürecinde sorulacak sorulardan biri olamaz? Mısır geninin biyolojik yapısı nasıldır? Genlerin hareketliliğini sağlayan temel faktör nedir? Genlerde renk değişimi nasıl meydana gelmektedir? D) Mısırın genlerinde kırmızılığı sağlayan temel unsur nedir? B Zıplayan genler ne zaman ve nasıl tespit edilmiştir?

27. Insan, sivil yaşamında özgür ve bireysel davranabileceği bir alana sahiptir. (1) Askerde ise sivil yaşamınızda alıştığınızdan farklı olarak standart ve kolektif bir yapı hâkimdir. (II) Herkes aynı yerde yemek yer, aynı kıyafetleri giyer, aynı yerde uyur, aynı şeyleri yapar. (III) Bireysel olarak kendine has karakteri olan birçok farklı insan, kolektif bir yapının standart bir par- çasına dönüşür. (IV) Her şeyin standart olduğu bu ortamda bireyselliğiniz, kolektif özellikleriniz tarafından baskılanır. (V) Bu parçada düşüncenin akışına göre numaralanmış yer- lerden hangisine "Kolektif yönünüzün gelişmesiyle birlikte önceleri zorlansanız da bir süre sonra yeni durumunuza alı- şırsınız." cümlesi getirilmelidir? A) I B) II C) III D) IV E) V

R 4. Her şeyi söylemiş, konuşacak hiçbir şeyi kalmamış olanların suskunluğu ne kadar acı ve korkunçtur. 9 N Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söyle- nemez? ALOlumsuz isim cümlesidir. B) Öznesi bir söz öbeğinden oluşmuştur. CBelgisiz sıfatlara yer verilmiştir. Damlayanı adlaşmış sifat olan bir isim tamlaması kulla- nılmıştır. Bir sözcükte birden fazla ses olayı vardır.

9. Edebiyatla uğraşmanın su üstüne yazı yazmaya çalışmak gibi gerekli olmayan bir uğraş olduğunu söyleyenlerin sayısı oldukça fazladır. Bu cümleyle ilgili; Olumlu, kurallı ve isim cümlesidir. II. Yapısına göre iç içe birleşik cümledir. C III. Öge dizilişi özne, zarf tümleci ve yüklem şek- lindedir. yargılarından hangileri söylenebilir? A) -Yalnız t B) Yalnız tl is o T'in D) I ve III Dil Bilgisi C) I ve II E) III ve III 12. Ruhumu Onu İsta 185 Bu dize gösteri A Yar B) Big C) Ya D) A E) C

İlk öyküsü 1939 yılında yayımlandığına göre sa- natçı, 64 yıldır yazı dünyasının içindedir. Bir ayağının edebiyat alanlarında, bir ayağının gaze- tecilikte olması onu öbür yazarlardan ayırır. Her tür yapıtında, bireyi önde tutarak işlediği düşünsel ve toplumsal sorunlar, onun entelektüel bir yazar sayılmasına yetmektedir. Yazı alanı romandan öy- küye, denemeye, aniya, gezi izlenimlerine geniş- lemektedir. Amacı bütün boyutlarıyla insanı, insanı sarmalayan duygusal ve düşünsel sorunları; yalın, açık, duyarlı bir anlatımla dile getirmektir. 26. -=== Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akı- şına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmeli- dir? A) Yazar, okurunu bir düşünce dünyasına sokmu- yorsa kalemi eline almamalıdır. B) Hangi türde yazarsa yazsın, insanı odak alır. Yazılarını edebiyatçılığıyla beslediği için gazete- cilikte de başarılı olmuştur. D) Okuru yazının gerçeklerine yaklaştıran, geniş ölçüde onun üslubudur. E) Anlatı dünyasının odağı kendi yaşamıdır.

13. (1) Oyunlaştırma, bir problemin üstesinden gelmek için oyun metotlarının kullanıldığı ve insanları moti- ve ederek problemleri çözmelerini sağlamayı amaç- layan bir metottur. (II) Oyunlaştırma bir firmanın ya- şam döngüsünde birçok alanda kullanılabilmektedir. (III) Oyunlaştırmayı iş akışlarına ekleyen firmalarda işten ayrılma oranlarında azalmalar olduğu gibi, çalışan memnuniyetinde ve firmaya aidiyet duy- gusunda artışlar gerçekleşmektedir. (IV) Etkileşimi sağlayan ögeler; motivasyon, performans ve süreç takibidir; bunların yanı sıra işe alımlarda, adayın firmayı tanıması ve firmaya olan uygunluğunun öl- çülmesi için de oyunlaştırmadan yararlanılmaktadır. (V) Işe alım süreçleri çalışanla firmanın ilişkisinin ilk adunidir. (VI) Bu adımda iş rolünü tanıtmak ve aday performansını değerlendirmek için birçok uygulama mevcuttur. (VII) Bu uygulamalarda adaya rolle ala- kalı senaryolar sunulur ve bu rolde çalışıyor olsaydı hangi aktivitelerde bulunacağı gösterilir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) III B) IV A C) V D) VI E) VII 15. (1) Hem kar teknik eğitim JON mekanizmala rekmektedir. relerden ge (III) Ülkeler rak gelişer ve önemi ile birlikte ne daha mesleki E likler gör nomik bi her alar leki eğit görülm Bu pa düşür A) I

"Hadi kendimi azıcık daha tanıyayım" diye yola çıkmıyorum elbette. Önce yeni bir oyunun dümeni dönüyor içinizde ve bu belki Türkiye'de en zor itiraf edilebilecek şey çünkü hazla, kendini şımartmakla alakalı. Yani kendinizi eğlendirmek, bir nevi kendi- nizi ve dünyayı taşımak için icat ettiğiniz bir oyun söz konusu. Her seferinde yeni kuralları olan. Bu yeni oyunun içinde dolanıp, deneye deneye, yapa boza kuralları koyarken, kuralları beğenmeyip gene değiştirirken, bir şeylerden vazgeçip başka bir şey- lere cesaret ederken, evet, ister istemez kendinizle alakalı bir şeyleri de görüyor ve keşfediyorsunuz. Ta ki bir sonraki oyunda o keşfettikleriniz bazen yerle bir olana kadar. 17. Bu sözler aşağıdaki sorulardan hangisine karşı- lık olarak söylenmiş olabilir? A) Yazmanın insanın kendisini tanımasını sağladı- ğını düşünüyor musunuz? BY Yazarken farklı deneyimlere açık mısınız? C)Yazarken sıkı sıkıya bağlı olduğunuz kurallar var mı? Onaylanma arzusu her yazarın içinde var mıdır? Kendini tanıma olgusu metnin yaratım sürecinde hangi noktalarda, nasıl uç veriyor? 19. Gü da ar Bu ile ta E S S S 6

Günümüzde her kesimden insan kişisel hesabin- dan dünyada olup bitenler hakkında görüşlerini artık sosyal medya mecralarından bildirmektedir. Bu anlamda yazmak en basit tarifle ikinci bir kişiyle iletişim kurma biçimi olduğundan bir yazarın bu or- el tamı gözmezlikten gelmesi elbette düşünülemezdi. Edebiyatçılar da bu mecranın etkisini, artı ve ek- silerini, gelecekte alacağı şekli bilmemekle birlikte sosyal medyayı kullanmaya başladılar. Bir yazarın sesi ve eseri burada daha fazla kişiye ulaşmakta, etkisi daha kısa sürede hissedilmekte ve çarpıcı olabilmektedir. Artık tüm dünyada bu büyük, geniş ve etkili ortamda sesini duyurmak, normal şartlar altında asla ulaşılamayacak milyonlarca insana ulaşmak isteyen yazarlar, edebiyatcılar, sanatçılar sosyal medyada yer alıyorlar. 19. Bu parçaya göre Etkin ve kuşatıcı yapısının çok cazip olması II. Aynı anda çok sayıda kişiye ulaşmayı sağlıyor olması III. Olduğundan daha başarılı bir yazar imajı çizme imkanı bulması IVYapıtlarını anında okurlarına aracısız tanıtabil- mesi öncüllerinden hangileri bir yazarın sosyal med- yayı kullanma nedenleri arasında gösterilemez? A) Yalnız Ct ve Ill D) Yalnız III Blivell E) Ilve IV 21.

A 15. (1) Hem kamuda hem özel sektörde mesleki ve teknik eğitim mezunlarına istihdam sağlayacak mekanizmaların eş zamanlı yürürlüğe konması ge- rekmektedir. (II) Mesleki eğitim, her ülkede farklı ev- relerden geçerek ve dönüşerek günümüze gelmiştir. (III) Ülkelerin sosyoekonomik yapılarına bağlı ola- rak gelişen mesleki eğitimin ülke eğitimindeki yeri ve önemi giderek artmaktadır. (IV) Küreselleşme ile birlikte birçok ülkede izlenen politikaların birbiri- ne daha fazla yakınlaşatığı göz önüne alındığında mesleki eğitimde yaşanan değişimlerde de benzer- likler görülmesi sürpriz değildir. (V) Buna göre eko- nomik büyümenin yaşandığı ve teknolojinin hayatın her alanını kapsamaya başladığı dönemlerde mes- leki eğitimin ülke eğitimindeki payının giderek arttığı görülmüştür. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V