Paragrafta Yapı Soruları

karşılık a olursa olduğu "Sosyal elemez- analiz unması alarının elirtme- nin ne antro- e ahlak ültürle- rlerinin ahlak celi ol- erlerin angisi SIRADIŞIANALİZ YAYINLARI 3. 2. Deneme Insanın, olanak varsa karısı, çocuğu, parası ye hele sağlığı olmalı ama mutluluğunu yalnız bunlara bağla- mamalı. Kendimize dükkânın arkasında, yalnız bizim için bağımsız bir köşe ayırıp orada gerçek özgürlüğü- müzü, kendi sultanlığımızı kurmalıyız. Orada, yabancı hiçbir konuğa yer vermeksizin kendi kendimizle her gün baş başa verip dertleşmeliyiz; kanımız, çocuğu- muz, servetimiz, adamlarımız yokmuş gibi konuşup gülmeliyiz. Kendi içine çevrilebilen bir ruhumuz var; kendi kendine yoldaş olabilir, kendi kendisiyle çekiş dövüş yapabilir, alışveriş edebilir. Yalnız kalınca sıkılır, ne yapacağımızı bilmez oluruz, diye korkma- malıyız. - Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Onun için kalabalıktan kaçmak yetmez, bir yerden başka bir yere gitmekle iş bitmez. B) Öyle ki hepsini yitirmek felaketine uğrayınca onlar- sız yaşamak bizim için yeni bir şey olmasın. C) içimizdeki kalabalık hallerimizden kurtulmamız, kendimizi kendimizden koparmamız gerek. D) Yalnız yaşamanın bir tek amacı vardır sanıyorum; o da daha başıboş, daha rahat yaşamak. E) Yapmaya alıştırıldığımız işlerden binde biri bile kendimizle doğrudan doğruya ilgili değildir.

11. Sosyal psikolojinin kökleri psikoloji ve sosyolojidedir ve bu disiplinlerin birleşme noktasında yer alır. Durum böyle olunca, sosyoloji ve psikoloji gelişmiş iki sosyal bilim alanı iken, sosyal psikolojiye niçin gereksinim ol- duğu sorusu akla gelebilir. Bu sorunun cevabını şöyle verebiliriz: Sosyal psikoloji çalıştığı olaylara sosyoloji ve psikolojide kolayca geliştirilemeyen yeni bir görüş açısı getirir. Şöyle ki - Oysa bu iki disiplinin formel yapısı içinde bunu sağlayacak esneklik çoğu zaman görülmemektedir. 1. kişi ile toplumun ilişkisi söz konusu olduğu zaman, psikolojinin kişinin belirli bir sosyal ortamda yaşa- diğini; sosyolojinin de kişilerin bulunduğu ortama kendi özelliklerini getirdiğini gözden kaçırmamaları gerekir. II. Sosyal psikoloji, sosyoloji ve psikolojinin yetersiz kaldığı bu gibi sosyal olaylara eğilerek sosyal bi- limlerdeki önemli bir boşluğu doldurmaktadır. III. İnsan kendi başına yaşayamaz, başkalarıyla bir arada yaşar; onları etkiler ve onlardan etkilenir; bireyin toplumu, toplumun da bireyi nasıl etkiledi- ğinin araştırılması şarttır. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre yukarıdakilerden hangileri getirilebilir? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve III E) II ve III C) I ve II 13. INALIZ YAYINLARI

24. (1) 42 yaşımda geçirdiğim bir hastalık sonrasında ya- kınımdaki bir ormanda ilk defa doğayla düzenli ve doğrudan temasım oldu. (II) Burada pek düşük bir maliyetle olağan yaşamdan çıkış yolu buluyordum. (III) Doğal ortamlarında bitkileri ve hayvanları tanı- yor, bundan, o yaşımda çocuksu bir sevinç duyuyor- dum. (IV) Benim o ormanda gördüklerimi, bir Ana- dolu köyünde çocukların birçoğu 8-10 yaşına kadar çoktan tanımış olur. (V) Bunların bazılarını sayayım: Orta Anadolu Platosu'nun küçük yılanları, yaban tavşanı, gelip geçen bir iki keklik, gökyüzünde süzü- len bir kartal, bir atmaca, zaman zaman çok yakın- dan göz göze geldiğimiz bir tilki... Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangi- sinden sonra "Buraya aslında orman değil zamanla ormana benzemiş geniş bir ağaçlandırma alanı de- mek daha doğru olur." cümlesi getirilirse parçanın düşünce ve anlatım akışında bir bozulma olmaz? B) II C) III D) IV E) V A) I

36. Küçük Prens'in uğradığı küçük gezegenlerdeki o tuhaf adamların hepsi, bugün günlük yaşamda karşımıza çıkan insanlar hatta doğrudan bizleriz. Bir kısır döngü hâlinde durmadan çok ciddi olduğunu düşündüğümüz şeyler ya- pıyoruz ve bu sırada hayata dair düş kurmayı unutuyoruz. Derhâl o ciddi hesaplarımıza geri dönüyor, kendimizi içinde sıkışıp kaldığımız küçük gezegenlerimize kapatıyo- ruz. www. Bu paragrafta boş bırakılan yere aşağıdaki cümleler- den hangisinin getirilmesi en uygun olur? A) Peki, biz; ne zaman, nerede, nasıl bıraktık çocukluğu- muzu? B) Küçük gezegenlerimizde öyle yalnızız ki bir başkası- nın varlığını bile unutmuşuz. C) En son neyin hayalini kurduk, hatırlamıyoruz. D) Küçük gezegenlerinde yaşayanların da içindeki çocuk- la tanışması gerekir. E) Bağlı olduğumuz her şey aslında bize bir yük olarak geri döner.

Mimarlıkta tesadüfilikten (rastlantısallıktan) korkmak I çok yeni bir psikososyal hâl. Yüzyıllar süresince (bo- yunca) erken modern çağda bile böyle bir kaygı du- yulmuş değil. Mimarlar ve yapımcılar ortaya koyacak- ları ürünün tüm ayrıntılarını daha işe başlamadan ön- ce tasarlayıp sonucun aynen (tipatip) öngördükleri bi- ||| çimde gerçekleşmesini beklemiyorlardı. Sayısız (son- IV suz sayıda) farklı işlemi gerektiren tasarım ve uygula- ma süreçleri içinde rastlantılar, karar değişiklikleri, ön- görülmemiş sorunlarla karşılaşma durumları yeni ko- şullara uyarlanmayı (adapte olunmayı) gerektirirdi. V Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi- nin anlamı, ayraç içinde verilenle uyuşmamakta- dır? A) I B) II C) III D) IV E) V

4. (1) Halk şiirimizi koşma, koçaklama, güzelleme, mani, tür- kü, destan, varsağı, ağıt, hikâye gibi değişik motiflerle be- zenmiş, büyük boy bir Türkmen kilimi sayarsak "atışma" o benzersiz güzellikteki kilimin çok hoş motiflerinden birini oluşturur. (II) Bilmem tarif etmemize gerek var mı? (III) Adi üzerinde zaten. (IV) Atışma, kültürümüze halk şiiri ile girmiş bir gelenektir. (V) Ama yine de sözlük anlamını sorarsanız: "Saz şairlerinin, belli bir uyak üzerinde karşılıklı deyiş söy- lemesidir." diyebiliriz. Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün oluştura- bilmek için aşağıdaki değişikliklerden hangisini yap- mak gerekir? A) IV. cümle, 1.den önce gelmelidir. B) V. cümle ile III. cümle yer değiştirmelidir. C) IV. cümle ile III. cümle yer değiştirmelidir. D) III. cümle, 1.den önce gelmelidir. E) II. cümle ile V. cümle yer değiştirmelidir.

AV Babası dün onu arabada benim karşıma oturtmaktan bahsederken: "Hoca, talebenin karşısına oturamaz!" diye bana güya bir pâye veriyordu fakat hiç şüphesiz buna kendi de inanmıyordu. 9.Paragraftaki kaynaştırma ünsüzü sayısı kaçtır? B)4 C)5 D)6 E)7 A)3

13. Her canlı ölünce birazlar biter Mazi aynasının sırrı dağılır Sözlükten silinir bütün keşkeler Yarın diye bir şey kalmaz geride Dökülür yaprakları hatıraların Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yok- tur? A) Birleşik sözcük C) Zarf - fiil B) Yapım eki almış sözcük P) Kişi adılı E) Belgisiz sifat

. Muhsin Çelebi sözünü bitirince izin istemeden kalktı. Şah İsmail taş kesilmişti. Çaldıran'da kırılacak olan gururu, bugün bu Türk'ün ateş bakışları altında erimişti. Muhsin Çelebi dışarı çıkarken Şah İsmail, kendi gibi şaşkınlıktan donan nedimelerine: - Şunun kaftanını veriniz, dedi. Savaşçılardan biri koştu. Tahtın önünde serili kaftanı topladı. Türk elçisine yetişti: - - Buyurun, kaftanınızı unuttunuz. Muhsin Çelebi durdu: Güldü. Çıktığı kapıya doğru dönerek şahın işiteceği yüksek bir sesle: Hayır, unutmuyorum. Onu size bırakıyorum. Sarayınızda büyük bir padişah elçisini oturtacak sec- cadeniz, şilteniz yok... Hem bir Türk, yere serdiği şeyi bir daha arkasına koymaz, dedi. - By metinle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Diyaloglardan ve anlatma tekniğinden yararlanıl- miştir B) Durum hikâyesinin özelliklerini yansıtır. C) Doğal gerçeklik, kurmaca gerçekliğe dönüştürüle- rek verilmiştir. D) Metin tarihî bir hikayeden alınmıştır. E) Öyküleyici anlatımdan yararlanılmıştır.

3. Par Antarktika'nın buz tabakalarının altında dinozorları yok ettiği düşünülen göktaşından çok daha büyük bir göktaşının dün- yamıza çarptığını gösteren dev bir krater bulundu. Bu çarp ma verilere göre çok daha erken gerçekleşmiş ve olasılıkla da dünya tarihindeki en büyük kitlesel yok oluşla sonuçlan- mıştı. Yaklaşık 480 kilometre genişlikteki krater, Doğu An- tarktik buz örtüsünün 1,5 kilometre kadar altında gizlenmiş durumda. Yapılan hesaplamalara göre 250 milyon yıl önce oluşmuş; bu da Permiyen-Triasik yok oluş dönemine, dün- yadaki hayvan yaşamının neredeyse tümüyle ortadan kay- bolduğu zamana karşılık geliyor. Büyüklük ve konumundan yola çıkan araştırmacılar olayın Avustralya'yı kuzeye doğru iten tektonik yarığı oluşturarak Gondwana süper kıtasının parçalanmasını bile başlatmış olabileceği görüşündeler. Bu parçadan dünyaya düştüğü düşünülen qöktaşı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? A Dünyanın oluşumundan sonra düşen en büyük göktaşı olduğu B) Dünyanın karasal düzenini etkileme gücüne sahip olduğu G) Dünyanın oluşumundan sonraki en büyük yıkımı gerçek- leştirdiği 5. D) Dinozorlarryok eden göktaşından önce dünyaya düştüğü E) Milyonlarca yıl önceki hayvanların neredeyse hepsinin yaşamını sonlandırdığı 1

3. Cahit Sıtkı Tarancı, şiirin yanı sıra deneme, mektup, ma- kale ve öykü türlerinde de yazdı. Çoğu kez birinci kişili, zaman zaman da üçüncü kişili anlatıma başvuruyordu öykülerinde. Hemen hemen hepsinde aynı keskin ve se- vecen bakışı, aynı yalın ve sağlam cümleleri, aynı şiirsel imgeleri buluyorduk. Gerçek bir anlatı yazarı, gerçek bir düz yazı ustası karşısında olduğumuzu düşünüyorduk. Bu parçada, sözü edilen sanatçının dil özellikleri ara- sında aşağıdakilerden hangisine yer verilmemiştir? -A) Başka sanatçılara benzememe BY Kolay anlaşılır olma C) Değişik kişilerin ağzından anlatma D) Güçlü bir cümle yapısına sahip olma EXTutarlı bir yol izleme (2010-TODAİE)

12. Çepçevre bahar içinde bir yer gördük. Ferhat ile Şirin'i be- raber gördük. Baktık geceden fecre kadar, ellerde yıldızlara kadar yükselen kadehler gördük. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Belirtisiz ad tamlaması B) Adil C) İlgeç D) Belgisiz sifat E) Bağlaço b

zisidoa tamir değil {!! 10. Babamın varlığından gelen oldukça güvenli duygu, evdeki herkesin yüreğinde bir rahatlama meydana getiriyordu. Bu cümlenin öznesinde, aşağıdakilerden hangisi yok- tur? A) Belirtili Belirtili BY Belgisiz zamir Miktar zarfı Sifat tamlaması E) Sifat-fiil isim tamlaması €

12. (1) Yazarlık sözcük avcılığı gibidir. (II) Uzaktayken daha da uzak- laşan bir sevgilinin izini sürüyorsanız gönüllü olarak sözcük tanrısına kulluk eylersiniz. (III) Yazının engin denizlerinde ku- laç atmaya kalktın mi da sen" sen olmaktan çıkar, sözcüklerin güdümüne girersin. (IV) Yazacaklarını belleğinde aramayagör, kafatasında dünya yuvarlağı kadar büyür beynin, yüreğinde lavlar patlar. (V) Sabahlara kadar uyku aradığın yatak sana di- ken olur batar, kalbinin atardamarında kama saplaması sızılar duyarsın. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağı- da verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede yapım eki almış isimler vardır. B) II. cümlede farklı türde zarflar kullanılmıştır. III. cümlede edat ve bağlaç bulunmaktadır. D) IV. cümlede birden çok zamire yer verilmiştir. E) V. cümlede sıfatlar yer almaktadır.

12. (1) Düş gücü, gözlem ve yaşantılarımızı kafamızda yeniden canlandırma yetisidir. (II) Bir konuda gözlemimiz, bilgimiz yoksa o konuda düş gücümüzü işletemeyiz, (III) Düş gücü gelişmemiş bir insan, gelecekle ilgili yeni bir dünya hayali bile kuramayacaktır. (IV) Örneğin muzu görmemiş, tatmamış, onun hakkında bir şey duymarmış kişi kafasında muzu canlandıramaz. (V) Ama muza görmüş, tatmış, tanımış bir için aynı durum söz konusu değildir. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

5. Bazıları hikâye kahramanını yazarın kendisi sanır. Edebiyat içi oyunları, metinler arası göndermeleri, yazarın kurduğu alt metin ilişkilerini görmez. Oysa iyi bir okurun gözü, metnin altını kazar; diğerlerinin bakışlarıysa satırlar üzerinden kendi ezberlerinin boşluğuna akıp gider. Bu parçada geçen "metnin altını kazma" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Ön yargılardan sıyrılarak okuma Kusurlu yönlerini ortaya koymax Başka metinlerle karşılaştırma D) Örtülü anlamları bulmaya çalışma Yazılanların gerçekliğini araştırma