Paragrafta Yapı Soruları

34. Muhabir: (1) -- Yazar: Bütün dünya, bir ölçü buhranı içindedir. Bu kendi kendi- si hakkında verdiği hükmün inkılap geçirdiği Batı medeniyetinin köklerini sarmış bir buhrandır. Serpintileri bize kadar geliyor. Şuuruma sahip olduğum günden beri, insanın manasını tayin bakımından, şaşkına dönmüş bir dünya içinde olduğumu hissediyorum. Bu beni huzursuz bırakıyor, fakat ümidimi asla kesmiyorum. Dünyanın, bir asır evvel kaybettiği manevi inanç- ları daha zengin bir anlayış planında yeniden kazanmak için, büyük hamleler yaptığını görüyorum. Türk Düşüncesi dergisini çıkarmaya çabalamam da, bu hamleye uzaktan da olsa iştirak etmek içindir. Ümitsiz, serçe parmağımızı bile kımıldatamayız. Muhabir: (II) -- Yazar: Sualiniz benim cevaplarımı da ihtiva ediyor. Halk ağzı yeni değildir. Serbest nazım da yeni değildir. Ters cümle de yeni değildir. Ne muhteva ne de şekil bakımından halis bir yenilik, yani sizin anladığınız manada orijinallik görebiliyorum. Genç nesil içinde, az çok orijinal eserler verenler; göz boyacı, aldatıcı, şaşırtıcı yenilikler aramayanlar arasındadır. Yarının sanatını bunlar hazırlıyorlar. Bu diyalogdaki boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden han- gisi sırasıyla getirilmelidir? A) I. Dış âlemin düzensizliği sizi sarsıyor, ümitsizliğe düşürü- yor mu, sizi huzursuz bırakıyor mu? II. Sanatçı genel olarak çiğnenmemişten, alışılmıştan kaçı- nır. Kişiliği olmayan sanatçı olmadığına göre, sadece yeni olmak başarı sağlar mı? (B) Huzursuzluğunuzun nedeni çevrenizde meydana gelen karmaşık ortam olabilir mi? A 7. II. Sanatçı, özgün olmak adına farklı mecralara sapar. Her sanatçının bir karakteri olduğuna göre, yeniliği başarmak herkesin harcı mı? C) I. Dünyadaki yıkım, savaşlar sizi bunalımlı bir noktaya taşı- yor mu? II. Sanatçının kırgınlıklarının bittiği pek görülmez. Her sanatçının bir üzgün tarafı varsa bu, sanatçının özgünlüğü- ne kapı açar mı? D) I. Ümitsizliğe düşme sebebiniz, dış dünyada meydana gelen bunalım ve yıkımlar mı? II. Sanatçı, dünyada meydana gelen olayların dışında durur, kendisine zarar gelsin istemez. İzlemek, ilk kez yaz- mak anlamına geliyor mu? E) I. Sizi derinden sarsan şey, dünyada ve çevrenizde meyda- na gelen olaylar mı? II. Olaylar, sanatçıların etrafında döner durur ve sanatçı buna kayıtsız kalmaz. Duyarlılık, sanatçının karakteriyle mi ilgilidir?

21. Kitap tanıtım yazısı yazarken aklımıza gelen ilk kitapta karar kılmamız sağlıklı olmaz. Birçok kitabı gözden geçirerek yayın tarihlerini, daha önce tanıtılıp tanıtılmadıklarını öğrenmeli; ilgi alanımıza girip girmediğini, o kitap türünün bize uygun olup olmadığını, kitabı tanıtabilecek donanıma sahip olup olmadığımızı tartmalıyız. Adı her yerde geçen popüler kitapları seçmemiz de doğru olmaz Önemli olan, herkesin tanıttığı, toplumun gözü önünde olan kitapları tanıtmak değil, arkalarda kalmış kitapları öne çıkarmaktır. Bu parçada boş bırakılan yere, düşüncenin akışına göre, aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) çünkü onları tanıtan, onlar üzerine yazı kaleme alan zaten çoktur B) hatta onları tanıtmak, haklarında belli bir yargıya varmak çok zordur C) oysa öncelikle çok okunan kitaplar üzerinde durulmalıdır D) fakat onları tanıtmak için kitaplar konusunda uzman olmak gerekir E) belki o kitapları doğru tanıtmak, eleştirmekten daha da önemlidir

18. Eleştiride yazardan hareketle esere gitmek ya da eserden hareketle yazara gitmek elbette ki mümkün. Fakat her ikisi de tek başına ele alındığında eksiklikler hatta yanlış anlamalar ortaya çıkabilmektedir. Bazen yazarın biyografisi efsaneleşebilir. Yazardan hareket edildiğinde de gerçek yazar yerine, efsaneleştirilmiş bir kimlikten hareketle tahlil yapılabilir, bu da yanlışa sevk edebilir. Diğer taraftan yazar ihmal edildiğinde eser tam anlamıyla anlaşılamaz, olaylar arasındaki bağ yeterince kurulamaz. Bu açıdan iyi bir eleştiride ----. Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) amaç, yazarların hoşuna gitmek, onlardan takdir görmek olmamalıdır B) önemli olan, eleştirinin konusuna uygun bir yöntemle ve üslupla yazılıp okurlara sunulmasıdır C) yazar-eser bütünlüğünden hareket etmek en güzel ve en kapsamlı olandır D) hangi dünya görüşüne sahip olursa olsun herkesin eseri mutlaka değerlendirilmelidir E) her yazarın bilgi dūzeyi, felsefi anlayışı, yaşama bakışı ve diğer birikimlerinin farklı olduğu göz önüne alınmalıdır Paraf Yas

17. (1) Dijital ekonomi, uzun süredir dünya genelinde vergilemeye tabi tutulmamış bir alandır. (II) Ne var ki vergi adaleti çerçevesinde dijital alandaki faaliyetlerin vergilendirilmesi bir gerekliliktir. (III) Bu alanda ciddi bir gelir kaynağı mevcuttur ve elde edilen gelirin vergilendirilmesi kaçınılmaz olacaktır. (IV) Bu vergilemenin uluslararası vergileme ve çifte vergileme anlaşmaları çerçevesinde değerlendirilerek yapılması gerekmektedir. (V) Türkiye'de dijital hizmet vergisi oranının, dünya genelindekilerin üzerinde olduğu tespit edilmiştir. (VI) Bu durum, söz konusu faaliyetleri yürüten ve Türkiye'de yerleşik olan kişiler için ciddi maliyetler ortaya çıkaracak ve haksız rekabete neden olacaktır. (VII) Oranın yüksek olması, vergi tahsilatının artması açısından yararlı gözükse de ileriki zamanlarda vergiden kaçınmak için farklı yolların bulunmasına sebebiyet verebilir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV D) V E) VI

16. (I) Yirminci yüzyılın son çeyreğinde dünya, tanınmayacak ölçüde değişim yaşamıştır. (II) Bilgi toplumuna geçiş sürecinde bilgi teknolojilerindeki akıl almaz gelişmeler, insanları ve toplumları birbirine yaklaştırmasıyla dünyayı küçük bir köy hâline getirmiştir. (III) Bilgi teknolojisindeki ucuzlama ve 1980'lerde kişisel bilgisayarların devreye girmesiyle insanlar, artık her türlü bilgiye istedikleri anda ve mekânda ulaşabilmektedir. (IV) Dünyadaki milyonlarca bilgisayarın bir ağa bağlanmasını mümkün kılan internet teknolojisi de büyük oranda bilgi ve enformasyon bankalarına ulaşımı sağlamaktadır. (V) Dünyanın herhangi bir yerinden internete bağlanan bir kişi, herhangi bir yerdeki bilgi bankasına ulaşabilme imkânına sahip olduğu gibi buradan edindiği bilgileri bilgisayarına aktarabilme şansına da sahiptir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

mları, anlatıma a sözcükle an- dolaylama ör- n temizlenme- ğan etmiştir. kmiş. üttü. rtuluşunu bu 5. "Rüzgâr, kurumuş alabaş dikenlerinde ölümün ta kendi- si gibi esiyordu." Bu cümleyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Hâl eki almış bir sözcük vardır. B) "kurumuş" sözcüğü sifat fildir. C) Basit zamanlı bir eylem kullanılmıştır. Belirtili ad tamlaması vardır. ET Dönüşlülük zamirine yer verilmiştir. kendi Diger Saylaya Geçiniz

sifat-fill (ortac) 10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birden fazla eylem si kullanılmıştır? A) Daha iyi çalışmak için buraya gelmişti. B) Çocukluğunun geçtiği evi hiç unutamıyordu. C) Davetlilerin birkaçı gelmeyince üzülmüştü. D) Aldığı notları saklamayı düşünüyordu. E) İstemediği hâlde bu işi yapacaktı.

to Uğur, Kemal, Faruk, Izzet, Orhan ve Serkan bir lokantada yemek siparişi vermişlerdir. Bunlardan üçü kebap, ikisi kuru fasulye, biri de tath yemektedir. Yedikleriyle ilgili bilinenler şunlardır: Izzet, Uğur ve Faruk birbirinden farklı şeyler yemiştir. Orhan, Faruk ile aynı, Serkan'dan farkh bir şey yemiştir. Kewe ky faliye Tuth | 22st Kemal, kebap yemiştir. Bu bilgilere göre aşağıdakilerden hangisi kesinlikle yanlıstır? A) Orhan, kuru fasulye yemiştir. B) Serkan, tatlı yemiştir. . . sede Uğur, tatlı yemiştir. D) Izzet, kebap yemiştir. (B)

13. HOCA YOYINLARI atası Zira nitelikli bir yazarın yazma gerekçesi her durumda bir duyuş, hissediş olarak hayata dair bir tavır almak, hayatın atlanan bir yanına dikkat çekmek olmuştur. Değilse Gregor Samsa bir sabah korkulu bir rüyadan uyanınca kendini niçin bir hamam böceği olarak bulsun ki? Bizde iz bırakan eserlere baktığımızda bu gerçekliği net bir şekilde görebiliriz. Edebiyatın en büyük karakterlerinden olan Werther'in aşk acısı karşı- sındaki çıkışsızlığı, Raskolnikov'un başkaldırısı, bir duruş olarak hayatın yeniden sorgulanmasına imkân verdiği için okur onunla özdeşleşir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getiril- melidir? A) Okuduğumuz bir romandan geriye çoğunluk- la karakterlerin kalması, artık sıklıkla karşı- laştığımız bir durum değil. B) Pek çok yazar için karakter yaratımı, sadece bir hayatın aktarımı değil aynı zamanda yeni bir hayat teklif etme girişimidir. C) Yazar karakter yaratma sürecinde zihnindeki bildik, tamamlanmış bir kişiliğin özetini, imge- sini metne yansıtır. D) Hayatta her an karşımıza çıkabilecek karak- terler değil, hiçbir zaman karşılaşamayacağı- mız karakterler bizde iz bırakır. E) Hayata karşı tavır alan, yaşananlara farklı bir açıdan bakmayı başarabilen okurlar hayalci- likten uzak durmayı tercih etmektedir. 1 I

5. I. Grip ciddi bir hastalıktır ve risk grubu içerisinde yer alan bireyler gribe yakalandığında ciddi komplikasyonlar gerçekleşebiliyor. II. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünya genelinde her yıl 5 milyon civarında grip vakası ortaya çıkıyor, grip kaynaklı zatürre, beyin ve kas iltihabı gibi hastalıklardan ölenlerin sayısı 650 bini buluyor. Yukarıda verilen II numaralı cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A) I. cümlede üzerinde durulan sorunun nasıl aşılabileceğine ilişkin bir araştırma sonucu aktarılmıştır. B) I. cümlede anlatılan durumun toplumun her kesimini az ya da çok etkilediği, örneklerden hareketle dile getirilmiştir. C) I. cümlede sözü edilen sorunun çözülmesiyle ilgili yöntemlere yer verilmiştir. D) I. cümlede dile getirilen problemin insanlar üzerinde ne tür sorunlara yol açtığına dair açıklama yapılmıştır. E) I. cümlede aktarılan probleme karşı alınan önlemler sıralanmıştır.

zünde her emel tarzı yapar bu bir çığır mî şiirde ğunluk, en bir- Galip, timini ir de e hiç zmi es- Esand kur gözüyle değerlendi- 14. (1) Hiç gülmediğiniz bir gün oldu mu? (II) Sabah gözünüzü açarsınız ve o çok sevdiğiniz güneş ışıklarının o gün odanıza uğramadığını görürsünüz. (III) Evin dışında da işler iyi değildir, yer gök gridir! (IV) Yataktan kalkmak tam bir eziyettir, yorganı bin çabayla syirip atsanız bile ayakları yataktan aşağı salmak işkence gibidir. (V) Ah, şu güneş; inadı tutar da günler boyu bulutların arkasına saklanırsa mutsuzluk hissi iyice üzerimize yapışır kalır. Bu parçanın anlam bütünlüğünün sağlanabilmesi için numaralanmış cümlelerin hangileri yer değiştirmelidir? I ve II B) II ve III ON ve V DVI ve IV EV ve V geleceğimizin biricik u Ataol Behramoğluna men temel düşünce as A) Bütün insanlığın g onlar korunmalidi yardımcı B) insanlar bebekle C) insanlar bebekl ket etmelidir. D) Insanlar bebe vazgeçmelidi E) Bebeklerin d ya özen gö 17. Kitle ileti uzaktan

Ankara Yayıncılık 20. (1) Çok kültürlülük kavramı, bir toplumda birden fazla kültürün varlığına işaret etmektedir. (II) Bu yönüyle çokkültürlülük, toplumsal bir olgu olarak kültürel çe- şitliliğe gönderme yapmaktadır. (III) Bu açıdan ba- kıldığında, bugün yeryüzünde çok kültürlü olmayan, kültürel açıdan tamamen homojenlik arz eden hiç- bir devletin bulunmadığını söylemek mümkündür. (IV) Bir başka ifadeyle, günümüz dünyasında bütün devletler, sosyolojik açıdan bir şekilde çok kültür- lü bir nitelik göstermektedirler. (V) Çok kültürcülük kavramı, kültürel farklılıkların (çok kültürlülüğün) ta- nınması ile ilgilidir. (VI) Dominant kültürün dışındaki kültürel farklılıkları dışlamayıp tanıyanlar, çok kültür- cü olmaktadır. (VII) Bugün Kanada, Avustralya, İsveç gibi ülkeler çok kültürcü devletlerdir. Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerden hangisiyle başlar? A) II B) III C) IV E) VI

13. Ataerkillik, özünde babanın hâkimiyeti anlamını taşımaktaydı ve toplum bilimciler tarafından anne- den ziyade babanın baskın olduğu aile yapıları ele alınırken kullanılırdı. Bu cümledeki sözcüklerle ilgili, 1. "tarafından" sözcüğü hem yapım hem çekim eki almıştır. II. İyelik eki ile belirtme durum eki aynı sözcükte kullanılmıştır. III. Ek fiil almış birden çok sözcüğe yer verilmiştir. IV. "toplum" sözcüğü yapıca basit, yalın bir söz- cüktür. değerlendirmelerinden hangileri yanlıştır? B) Yalnız IV C) I ve II A) Yalnız II D) I ve IV E) II ve III

16. (1) 1895 yılında hayatımıza girmiş olan sinema, kısa sürede çok hızlı bir biçimde gelişerek insanlığa çok sayıda sanat yapıtı armağan etmiştir. (II) Bu sanat yapıtlarından etkilenen, onlar üzerinde düşünmeye başlayan insanlar filmler üzerine yorumlar yapmaya başlamışlar ve filmleri anlama, yorumlama çabası ve kültürel belleğe yerleştirme arzusunun sonucunda da sinema eleştirisi doğmuştur. (III) Bu doğrultuda film eleştirisi, sinema yapıtı ve izleyici arasında bir köprü işlevi görür. (IV) Sinemanın ve film eleştirisinin ente- lektüel alandaki önemli yerine ve sinema kitapların- daki artışa rağmen ülkemizde film eleştirisi ile ilgili kaynak sayısı oldukça azdır. (V) Üstlendiği bu işlevin sonucunda film eleştirisinin ve sinemanın gelişimi âde- ta iç içe geçmiş, birbirlerinden etkilenerek gelişmeye devam etmiştir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi \düşüncenin akışını bozmaktadır? AN (B) N C) II DNV E) V

BÜnlü daralması vardır. C) Kaynaştırma übeüzü vardır. sı D) Onsüz değişimi örneklenmiştir. 5 Ünsüz benzeşmesi örneklenmiştir. 15. Bir tek insan ne kadar acı çekerse bütün insanlar o 35 kadar acı çekiyor demektir. Bir insanla birlikte bütün insanlık öldürülmüyor mu? Savaşa karşı savaşmak, öldürmeye karşvöldürmeden savaşmak bu toprakla- rin yarattığı en güzel düşünce olmuştur. Bu parça için aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Özne ve yüklemden oluşan bir cümle vardır. B) Edat kullanılmışt Ek eylem alarak yüklem olmuş ad eylem vardır. D) Sifat eylem vardır E) Belgisiz adıl kullanmıştır. Dar - 131-

10. Antartika'nın en kalabalık penguen nesli olan "imparator penguenleri"nin küresel Isınma nedeniyle 600 bin olan r fusunun beşte biri yok olacak. Bu cümleden aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çıkarılabilecek bir yargıdır? A) En kalabalık penguen nesli Antartika'dadır. B) Küresel Isınmanın önüne geçmek için çalışmalar hız- lanmıştır. C) Antartika'da birden fazla penguen türü yaşamaktadır. D) Penguenler küresel ısınmadan en çok etkilenen canlı- lardır. Penguenlerin varlığını sürdürmesi, küresel ısınmaya karşı iyi bir önlemdir. be la