Paragrafta Yapı Soruları

(1) Vücut, "ısı dengeleme" adı verilen bir dizi mekanizma ile sıcaklığını düşürerek belirli bir aralıkta tutmaya çalışır. (II) Sıcak havada artan vücut sıcaklığını düşürmenin en etkili yollarından biri terlemedir. (III) Terleme sırasında buharlaşan suyun deri üzerinden vücut dışına aktardığı enerji sayesinde vücut sıcaklığı düşer. (IV) Ancak bu süreçte kalp atış hızının artması ve metabolizmanın hızlanmasının gerektirdiği efor, yorgunluk hissine yol açar. (V) Yorgunluk hissi, insanın enerjisini ve performansını düşürerek o anda icra ettiği işten aldığı zevki ve verimi düşürür. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisi düşüncenin akışını bozmaktadır? A) I BI c) III DHV E) V

A A anhandly 33. Kısa öykücülük ülkemizin edebiyatında belki şiir kadar, belki şiirden de önde gelen, gücünü duyuran bir alandır. Hemen her yıl çıkan bütün öykü kitaplarını, yarışmala- ra gönderilen öyküleri okuruz. Bu yıl da Haldun Taner Ödülü'ne yollanan üç yüze yakın kısa öyküyü okudum, Sait Faik Ödülü için gönderilen öykü kitaplarını da. İçle- rinde çok başarılıları var. Özellikle kadın yazarlarımızın önlerde olduğu izlenimine vardım. Bizde de öyle, dün- yada da. Kadınlar romanda, öyküde çok başarılı ürünler vermişler, veriyorlar ama şiirde nitelikli kadın şair ne ka- dar az! Öykü sanatı otuz kırk yıl önceye göre çok ama çok başarılı bir çizgidedir. Öykü dalında Türk edebiyatı bugün dünyanın belki de en zengin hazinesine sahip. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisi çıkarılamaz? A A) Şiirde başarısız olan kadın sanatçıların öyküde ön plana çıktığı B) Kısa öykücülüğün, edebiyatımızda şiir kadar güçlü bir tür olduğu C) Kısa öykücülükte kadınların daha fazla başarı gös- terdiği D) Öykü türünün geçmişten bugüne başarısını artırarak yoluna devam ettiği E) Kısa öykülerle ilgili yapılan yarışmalara ciddi bir ka- tılım olduğu 34. Yaşadığımız dünyayı doğru değerlendirmenin başta ge- len koşulu kuşkusuz, bilimi yeterince anlamaktır. Ders kitaplarında öğretilenler, ne yazık ki çoğu kez bir yığın. ezber bilgi olmaktan ileri geçmemekte; araştırma etkinli- ğini algılamaya elvermemektedir. Oysa bilim, deneyim- sel bir süreçtir; kafaya doldurulacak bir yığın hazır bilgi ngıklama

9. Vefasız Aslı'ya yol gösteren bu, Kerem'in sazına cevap veren bu, Kuruyan gözlere yaş gönderen bu, Sızmadı toprağa çoban çeşmesi. Bu dizelerle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangi- si yanlıştır? A Adlaşmış sifat kullanılmıştır. B) Belirtme sıfatına yer verilmiştir. CHem niteleme hem belirtme sıfatı almış isim yoktur. DY Sifat görevinde bir fiilimsi kullanılmıştır. E) İşaret belirten sözcükler, aynı görevde kullanılmıştır. 1.0

5. Az yanımda kal çocukluğum, 1 Temiz yürekli uysal çocukluğum... || Ah, ümit dolu gençliğim, ||| İlk şiirim, ilk arkadaşım, ilk sevgilim... IV V Bu dizelerde numaralanmış sözcüklerden hangisi hem yapım hem de çekim eki almamıştır? A) I B) II b C) III D) IV E) V

TYT Türkçe 23. ." derler. Peki, bunun teknoloji ile ne ilgisi mi var? Şöyle düşünün, su nasıl belli bir meyil üzerinde kendisine uygun aralıkları bularak ilerliyorsa, nasıl bir yol bulamadığında birikip, güç toplayıp önündeki engeli yıkıp aşıyorsa teknoloji de aynı şekilde hare- ket ediyor. Teknolojiye dair küçük gelişmeler günlük hayatımızdaki basit ihtiyaçlarımızı temsil eden çat- lakları ve boşlukları doldurarak yoluna devam edi- yor. Yıkıcı teknolojiler ise belli birkaç alandaki gelişi- mi bir araya getirerek endüstriyel ve sosyal anlamda birçok devrimin önünü açıyor. Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Su uyur, düşman uyumaz B) Suyu getiren de bir, testiyi kıran da C) Su akar, yolunu bulur D) Akan su yosun tutmaz E) Su aktığı yere yine akar

(1) Genel olarak edebiyatta günce, yaratıcı yazarların gün, ay, yıl yani tarih bildirerek o gün yaşadıklarını kaleme aldıkları özel notlardır. (II) Bu notlar, yazar- Tarın biyografları açısından bilgilendirici niteliktedir. (III) Söz konusu yazar kurmaca eserleriyle edebiyat- ta hatırı sayılır bir iz bırakmışsa güncesi, ölümünden sonra ya seçkiler halinde ya da bütünüyle yayınlanır. (IV)Günce de ani, mektup ve gezi gibi var oluşu özel hayata bağlı yazı türlerindendir.(V) Bunların her biri kişisel deneyimlerden beslenir; deneyimlerin zengin- liği, çeşitliliği ve açtığı ufukla genişler, derinleşir. Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? LA 1. cümlede bir tanım yapılmıştır. + II. cümlede çıkarım yapılmıştır. Soug çıkamak III. cümlede bir koşul belirtilmiştir. Fortak yapılmıştır IV. cümlede karşılaştırma E)) V. cümlede öznel bir yorum yapılmıştır. + Jesl of you olabilir illa foll, ohore

k 2- n 36. Bağımlılıklar, yaşadığımız çağın en ciddi problemlerinden- dir. Bağımlılık denildiğinde insanların aklına daha çok eroin, alkol, sigara gibi kimyasal bağımlılıklar gelir. Halbuki bağımlı- liklar bunlarla sınırlı olmayıp hayatımızda daha geniş yer tutan terteri mevcuttur. Bağımlılığın sıklıkla akla gelen kimyasal ba- gimliliktan farklı bir diğer ayağı olan eylemsel/davranışsal ba- ğımlılık, genelde kötü alışkanlık olarak görülüp ciddiye alınmaz veya hastalık olarak değerlendirilmez. Bağımlılığın bir hastalık olarak değil, kötü alışkanlık olarak görülmesi de bağımlı kişile- rin tedaviye ya ihtiyaç hissetmemelerine ya da tedaviyi gecik- tirmelerine sebep olmaktadır. Eylemsel bağımlılıklardan kumar bağımlılığı, alışveriş bağımlılığı, yemek bağımlılığı günlük ya- şamımızın tam ortasında yer alır ve üzerlerinde etraflica durul- ması gerekir. Bağımlılıkların asıl tehlikeli olanı ise daha hızlı ve tahrip edici bir şekilde yayıldığı, çocukların ve gençlerin gelece- ğini tehdit ettiği için internet bağımlılığıdır. Bu parçadan hareketle aşağıdakilerin hangisine ulaşıla- maz? A) Kamuoyunda bağımlılık, bir maddeye yönelik olarak bilinse de aslında farklı türleri vardır. B) Masum gibi görünen bazı bağımlılık türleri de ciddiye alin- malı ve tedavi edilmelidir. C) Kimyasal bağımlılıkların toplumda eylemsel bağımlılıklardan daha geniş yer tuttuğu görülmektedir. D) Eylemsel bağımlılıkların "kötü alışkanlık" olarak tanımlan- ması sorunun çözümünü geciktirir. E) Internet bağımlılığının gelecekte diğer bağımlılık türlerinden daha yıkıcı olması öngörülmektedir. T

1. Bir yazar için sanat eseri, kendi malı olacak yeni bir eser y ratabilmesi için yapılmış bir teklif ve telkin işlevi görebilir. Bu cümleyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? WE B) Belirtme durumu eki vardır. Edat ve bağlaç kullanılmıştır. Birden çok yan cümleciğe yer verilmiştir. D) Yapısı yönüyle birleşik bir cümledir. İyelik eki alan birden çok sözcük vardır.

27. Nurullah Ataç kendini şöyle anlatıyor: "Ben bir sanat adamı ya da yaratıcı bir yazar değilim. Ne şiir yazmak elimden gelir ne roman... Ben deneme yazarım, eleştiri yazarım; söylediklerim belirli kesime, belirli ölçüde etki eder ve sonra etkisi geçer." Eleştirmen dendiğinde akla ilk gelen isimlerden biri, belki de birincisi olması bu yüz- dendir. Nurullah Ataç'ın bir eleştirmen olarak sanatın ve sanatsal üretimin özerkliğine inandığını, eleştiri yazısını sanat eseri saydığını da söyleyebiliriz. Bu parçadan Nurullah Ataç'la ilgili olarak aşağıda- kilerden hangisini kesin olarak çıkarabilir? A) Yeteneksiz olduğu B) Söylemlerinde başkasının etkisi olduğu C) Kendini yetenekli bir yazar olarak görmediği Dancel konularda yazdığı E Alışılmışın dışında eserler kaleme aldığı 8

12. () Dil bilgisi, temel dil becerileri olan "okuma, yazma, konuş- ma ve dinleme"den farklı olarak "dilin kurallar manzumesi" şeklinde tanımlanabilecek bir alandır. (!) Temel dil becerileri- nin de dil bilgisi kurallarına uygun olması zorunluluğu, dil bilgisi öğretimini merkezî bir konuma yerleştirmektedir. (1) Dil bilgisi öğretiminin niteliği, hedef kitleye göre değişmekte- dir. (IV) Bir dilin yabancılara öğretimiyle ana dili öğrenicileri- ne öğretimi arasında farklılıklar olması kaçınılmazdır. (V) Yabancılar, dili kurallara göre öğrenirken ana dili olarak öğrenenler, önce dili öğrenmekte sonra kurallarını fark etmektedirler. (VI) Bu nedenle yabancı bir dil öğrenenler, kuralları öğrenme konusunda sıkıntılar yaşamaktadırlar. (VII) Çünkü dili hiç bilmeden, direkt olarak kurallarını öğrenmek büyük çaba gerektiren bir iştir. Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci paragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar? D) V A) II B) III www.seviye.com.tr (GN) C) IV E) VI

TYT / Türkçe 26. "Karşılaştığım hiç kimseye benzemez yapılmışım hatta tüm dün- yada hiç kimseye benzemediğimi söylemeye cüret edeceğim. Di- ğerlerinden daha iyi olmayabilirim ama en azından ben farklıyım." der, Rousseau. Bireysellik olgusu, tarih içinde farklı uluslar tara- fından değişik boyutlarda algılansa da her zaman bireyin kendini gerçekleştirmesi ve diğerlerinden farklı bir kimse olma isteği an- lamını hep korumuştur. Bireyselliği, bireyin kendine özgü özellik- leri gerçekleştirmesi ve diğerlerinden farklı kimse olarak yaşamını sürdürmesi şeklinde açıklayabiliriz. Bu, kişinin farklılığını anlayıp yaşamın her alanında -sanat, ekonomi, siyaset ve etik- varlığını sürdürmesi ve kendine özgü düşünceler geliştirmesi anlamını içer- diği için evrensel bir yaklaşımdır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulanları destek- ler niteliktedir? İnsanın kendini benzersiz görmesi; psikolojisinde zaman- la bencilliğe, kendini beğenmişliğe doğru bir gidişe sebep olabilir. B Bireysellik ve özgünlük birbiri ile iç içe geçmiş kavramlar olduğu söylenebilir. Bu dünyada "çok özel bir şey olma" düşüncesi, beraberinde Kendine özgülük özelliğini içinde barındırmayı da getirmiştir. Esere atılan imza ve üslup, küstahça ve arsızca haddi aşan böbürlenmekten başka bir şey değildir. Birbirine çok benzeyen moda ve medyanın etkisiyle şekille- nen düşünceler, bireyselliğin anlaşılmadığı bir gerçek ola- rak karşımız çıkar.

1. Okul öncesi yaşlarda kitap, çocuğa anne baba ya da öğretmen tarafından okunur. Yüksek sesle okumada bir paylaşma söz ko- nusudur. Bu da yetişkinle çocuk arasında sürtüşme olmadan pay- laşılan keyifli bir etkinlik ortamı yaratır. Böyle olunca da çocuk sözcüklerin güzelliğine, ahengine, dilin gücüne kendini kaptırır ve okunan metindeki fikirleri yakalama fırsatı bulur. Böylece oku- nandan gerçekten zevk alır. 1. Coco filmini sinemada izleyen bir çocuğun filmin kitabını da alıp okumak istemesi II. Hayranı olduğu Batman serisini tamamlamak isteyen bir ço- cuğun para biriktirip seriyi alması III. Okulda izlediği Harry Potter videosundan etkilenen bir ço- cuğun annesine evde Harry Potter kitabını okutması Bu parçada geçen "kendini kaptırır" sözüne yukarıdakilerden hangileri uymaktadır? UABY A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E) II ve III C) I ve II

18. Ne zaman derste öğrencilerime soyut bir konu ile ilgili soru sorsam hiçbir öğrencimin cevabının birbiriyle tipatıp aynı olmadığına tanıklık etmişimdir. Bu durum onların kendilerine has bakış açılarını ve yetişme biçimlerinin farklılıklarını ortaya koymaktadır. Elif Öğretmen'in tespiti dinî yorum farklılıklarının sebeplerinden hangisi ile daha çok ilişkilendirilebilir? A) Siyasi sebepler B) Coğrafi sebepler C) Kültürel sebepler D) Dinî metinlerden kaynaklanan sebepler E) Insanın yapısından kaynaklanan sebepler 20.

EYEk eyle LE 8. Geçip giden zamanın pençesine saplanan birçok düşüncem, kaçışlarım ile beraber yok olup gitmektedir. İnsan düşüncelerini kay- bettikçe benliğinden sıyrılmaktadır. İnsanın benliğini kaybetmesi ise hüznün kucağına kendini bırakması anlamına gelir. Bu parçayla ilgili olarak Üç tür fiilimsiye yer verilmiştir. YARGI A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II L. II. Birleşik sözcüklere yer verilmiştir. III. Türeme sırasında ünlü kaybı yaşanmıştır. yargılarından hangileri söylenemez? E) II ve III YAYINLARI Kalnız III ain 2

. Ancak öteden kavşağı oluş- iyi şi değildir i şartlar o şiir- olmasa ortada r değerlendir- i koruyamaz. stırılan birçok mamıza yar- pizili olarak almamış Belge Garnal. birleştiği -ıkarmaz- nmama- yanıla- hüküm • Mikrobik canlılar, bir metabolizmayı nasıl hasta ederler? Her bakteri, mutlaka hastalık yapan zararlı bir mik- Bağışıklık sisteminin savunma araçları, sadece has- roorganizma mıdır? talık belirtileri ortaya çıkınca mi devreye girer? Bağışıklık sistemini güçlendiren altın gida hangisidir ve bu gidanın artıları, eksikleri nelerdir? 5. ● DENEME-11 ● Aşağıdaki araştırma sonuçlarından hangisi bu sorular- dan herhangi biriyle ilgili değildir? A Lenf damarları, bütün vücuda yayılmış durumdadır; asıl işley, hücreler arası bölgede bulunan sivi ve pro- tein moleküllerini içine alıp kan dolaşımını sağlamaktır, bir tehlike anında vücudu savunmaya yarayan lenf düğümleri devreye girer. B Bir arı mücizesi olan propolis, çok değerli bir bağışıklık inşa edicidir. Bitkilerin yaprak, sap ve tomurcuklarından toplanan müthiş bir antioksidandır ve arı, aslında bu maddeyi kovanı steril hâle getirmek için kullanılır ama bu gıdayı düzenli olarak biz tüketirsek antiviral, antibak- teriyel ve antiinflamatuvar bir gıda tüketmiş oluruz; bu gida, fenolik ve flavonoid içeriğiyle müthiş bir gıdadır. Tek kötü özelliği ise baskın ve acı bir tadının olmasıdır. C) Metabolism dergisinde Temmuz 2022'de yayımlanan çalışma tamamen sağlıklı bir vücuda sahip olsak da bağışıklık sistemimizin belli oranda çalıştığını ortaya koyuyor. Yani bunu arabanın rölantide çalışmasına da benzetebiliriz. D) Aslında bağırsak mukozası, ağız içi ve deri üstü gibi organlarımızda birçok bakteri vardır ve belli bir oranda kaldıkları sürece zararsızdırlar hatta gerekli ve yararlı- dırlar. Mesela bağırsaklardaki flora bakterileri organiz- mamızdan çok az şey alırlar, zararsızdırlar ve besinleri sentezlememize, sindirimi sağlıklı yapmamıza yardımcı olurlar. E) Bağışıklık sistemi güçsüzse veya hastalık yapan mik- roorganizmalar çok fazla güçlenmişse bunlar savunma duvarlarını geçer ve yeterli dirençle de karşılaşma- yınca vücuttaki protein, karbonhidrat, yağ gibi değerli moleküllere kendi gereksinimleri için el koyarlar; bu el koyma belli bir miktarı aşınca da hastalık belirtileri ortaya çıkmaya başlar.

11. I. Fizikçi, sistemdeki elektrik devrelerinin bağlantılarını inceleyerek bir önceki hamlenin neden olduğu elektromekanik olayın sonucunu hesaplasın. II. Her iki uzman bu şekilde tamamen farklı stratejilere dayanmalarına rağmen büyük bir ihtimalle aynı sonuca ulaşacaklardır. III. Satranç oynayan Mavi adlı bir bilgisayarın bir sonraki hamlesini tahmin etmekle görevlendirilmiş iki insan düşünelim. ↑ IV. Satranç ustasıysa sisteme bir zihin atfetsin ve arzu, istek, korku gibi çeşitli yönelmişlikler çerçevesinde makinenin nasıl davranacağını tahmin etmeye çalışsın. V. Bunlardan biri satranç oyunu hakkında hiçbir bilgisi olmayan ama elektronik sistemler konusunda 2 uzmanlaşmış bir fizikçi, diğeri ise elektronik sistemler konusunda hiçbir bilgisi olmayan bir satranç ustası olsun. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan üçüncü olur? A) I B) II C) III D) IV E) V