Paragrafta Yapı Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta YapıA
9. (1) Ahmet Yıldız, günümüz Türkiye koşullarının kendisine
sağladığı malzemeyi iyi kullanan bir yazar. (1) Yıldız,
öykülerini yazarken gazete haberlerinden yola çıkıyor.
(III) Öykülerin hepsi, bu topraklarda yaşanıyor ama her biri
farklı zaman dilimlerinde geçiyor. (IV) Her biri ayrı bir acıyı,
ayrı bir durumu anlatıyor. (V) Yazarın öykülerinde seçtiği
kahraman ise bir sokak köpeği.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili
aşağıdakilerin hangisi söylenemez?
A) I. cümle kurallı bir ad cümlesidir.
B) II. cümlede birleşik zamanlı bir eylem kullanılmıştır.
C) III. cümlede tamlananı zamir olan bir ad tamlaması
vardır.
D) IV. cümlede hem belirtme hem niteleme sıfatı almış ada
yer verilmiştir.
E) V. cümlede sifat - fiil bulunmaktadır.
11.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı8.
Ünlü Türk bilim insanı Biruni 1050 senesinde, 80 yaşın-
dayken, yazdığı Kitabüs-Saydala adlı tip ve eczacılık
eserinde, ilaçların ve şifalı bitkilerin isimlerini Arapça,
Farsça, Yunanca, Süryanice, Sanskritçe ve Türkçe ola-
rak kaydetmiştir. 11. yy.da Endülüs'te yetişen tip bilimi
uzmanı Ebu Kasim, otuz ciltlik "Et-Tasrif" adlı tıp ansik-
lopedisinin üçüncü cildinden yirmi beşinci cildine kadar
olan kısmında ilaçlardan ve eczacılıktan bahseder. Bü-
tün bu eserler Batı dillerine, Latince ve İbraniceye ter-
cüme edilmiş; Avrupa'daki üniversitelerde kaynak kitap
olarak okutulmuştur.
Bu parçada sözü edilen eserlerin işlevi aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) Türk milletinin birikimini yansıtmak
B) Doğu ve Batı arasında bilim köprüleri kurmak
C) Batı'daki bilimsel çalışmalara kaynaklık etmek
D) Türk halkının yaşayış biçiminden izler taşımak
E) Doğu toplumunun yaşamını Batı'ya taşımak
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı3.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde çıkma (ayrılma) durum eki, diğerlerinden farklı bir işlevde kullanılmıştır?
A) Balkondaki çiçekler susuzluktan iyice kurumuştu.
B) Bu şiirden çok farklı anlamlar çıkarabilirsiniz.
C) Yüzme derslerinden sizler de yararlanabilirsiniz.
D) Son zamanlarda takımın oyunundan memnunuz.
E) Başarılı olmak isteyen insanlardan zarar gelmez.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıens
16
B) III
De
/19
5 ve 6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
(1) Klasikler, genelde okur kitaplıklarında okunmak üzere
bekleyen kitaplardır. (II) Bir diğer yandan ise Calvino'dan
yola çıkarak "okunmadığı söylendiğinde utanılacak ki-
taplar" ancak burada bir parantez açmakta fayda var.
(III) İnsanların bu kitapların okunması gerektiğini düşü-
nüp edinmeleri ve "zamanı geldiğinde" okuyacaklarını
hesap ederek bekletmeleri önemli. (IV) Okurlar, bir şe-
kilde klasiklerle yollarının kesişip yıllardır raflarda beklet-
tikleri kitaplarla oynaşmak, didişmek, boğuşmak zorunda
kalacaklarının ayırdında olarak alırlar klasikleri kendi
kişisel kitaplıklarına. (V) Daha çok güncelle bağlantısı
yakalandığında uzanır eller o klasiğe. (VI) Gelin görün ki
klasikler sadece güncelle bağlantısı olduğunda okunacak
türden kitaplar değildir.
17 18
D) V
5. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinden
sonra "Ancak her ne hikmetse bir türlü sıra gelmez onla-
ra." cümlesi getirilebilir2
A) II
C) IV
20
E) VI
7.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı7. I. Normal şartlarda bir bitkinin büyü-
mesi, bulunduğu ortamda yer çeki-
minin bir yön gösterici olarak bulun-
masına bağlıdır.
II. Fakat yer çekimsiz bir ortamda bile
bitkilerin dikkatli bir yetiştirme son-
rasında doğru şekilde büyümeleri
sağlanabilir.
III. Bu da topraktan çıkıp havaya doğru
gitmesindense toprak altında kal-
masına ve hızlıca küflenip yok ol-
masına neden olur.
IV. Yer çekiminin etkisi olmasa bitkinin
köklerinin aşağı doğru, gövdesinin
ise yukarı doğru büyümesi gerçek-
leşemez ve bitkiler yalnızca suya
doğru ilerler.
V. Örneğin bu türden bir ortam olan
Uluslararası Uzay İstasyonunda
uygun koşullar sağlanarak bezelye
yetiştirilebilmiştir.
A) I ve IV
C) II ve IV
B) ve III
-D) III ve IV
E) IV ve V
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıi
KAVRAMA TESTİ - 1
3. Hiçbir zaman katı yürekli, sert ve kırıcı değildi. Ağzın-
dan sert ve kaba hiçbir söz çıkmazdı. Başkalarını boş
yere eleştirmez, kimsenin ayıbını yüzüne vurmazdı.
Yanlış ve hoşlanmadığı bir davranış görürse "Bazı
kimseler, şöyle şöyle yapıyorlar..." şeklinde, bu dav-
ranışları yapanların kim olduklarını belli etmeden ve
hiç kimseyi kırmadan yanlışı ve hataları düzeltirdi.
Aşağıdakilerden hangisi, başına da sonuna da ko-
nulsa, bu paragrafın düzenini ve anlam bütünlüğü-
nü bozmaz?
A) Annem, kendini üzen insanları da hiçbir zaman
üzmedi.
B) Güler yüzlü, nazik, ince ve hassas ruhlu bir kadın-
di annem.
C) Annem böyle davranınca ona sevgi ve hayranlıkla
bakardım.
D) Kaba insanları görünce, annemin kanatları altına
sığınırdım.
E) Annemin söylediği bu sözlerden hepimiz hataları-
mızı anlardık.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı45. (1) Büyük Komor ve Moheli adalarından oluşan Komorlar Birli-
ği, turistleri mavi bir mıknatıs gibi kıyılarına çekiyor. (II) Uzakta-
ki Anjuan Adası yeşil tepelerden ve kasabaların renkli lekelerin-
den ibaret görünürken denizden baharat kokusu geliyor. (III)
Adaya yaklaştıkça önce ekilebilir arazileri ve ormanları, ardın-
dan da Mutsamudu antik kentinin bazısı göğe uzanan minare-
lere sahip, bazısı yıkık dökük, bazısı sağlam binalarını fark et-
meye başladık. (IV) Komorlar'a yolculuk bir anda aldığımız bir
karardı. (V) Afrika'nın doğu kıyısı açıklarında, Mozambik ile Ma-
dagaskar arasında bir adalar ülkesinin yer aldığını biliyorduk.
Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıda-
kilerden hangisi söylenemez?
A) I. cümlenin öznesi, tamlayanı sifat-fiil grubu olan bir sifat tam-
lamasıdır.
B) II. cümlenin öznesi, bir sifat tamlamasıdır.
C) III. cümlede, gizli özne vardır.
D) IV. cümle, özne ve yüklemden oluşmuştur.
E) V. cümlede, dolaylı tümleç yoktur.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı115
mek için, şiirlerinin değişik kişi-
lerce okunmasını ister.
hq E) Özgün şiirler yazmaya çalışır.
3.
A benim bahtiyârim
nex Gönülde tahtı yârim
Yüzünde göz izi var
KONS
Sana kim baktı yârim
b
ribs
Bu dörtlükte aşağıdaki duygulardan
LOGO
mun hangisi dile getirilmistir?
A) Nefret
C) Çaresizlik
VI
B Ayrılık
D) Kıskançlık
E) Dostluk
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı/KAVRAMLAR
4. (1) Eğitim, sporun en önemli boyutlarından biridir. (II) Sporun
bu boyutuyla ele alındığında iki şekilde değerlendirilmesi
gerekir: (III) Spor için eğitim ve eğitim için spor. (IV) Spor
için eğitimde spor amaçtır ve sporu en üst düzeye çıkarabil-
mek için eğitimden yararlanılır, (V) Sporcu eğitimi, antrenör
eğitimi, seyirci eğitimi, hakem ve spor yöneticilerinin eğitimi
söz konusudur. (VI) Bu anlamda eğitim sporun hizmetindedir
ve sporun teknik, estetik ve performans düzeyini yükseltmek
için vazgeçilmez bir yoludur.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdaki-
lerden hangisi yanlıştır?
A) I. cümlede karşılaştırma yapılmıştır.
B) II. cümlede sporla ilgili bir görüş ortaya atılmıştır.
C) IV. cümlede amaç verilmiştir.
D) V. cümlede IV. yargıyı destekleyen örnekler verilmiştir.
E) VI. cümlede dolaylı anlatım yapılmıştır.
Lise Türkçe
Paragrafta YapıBeni en güzel günümde
Sebepsiz bir keder alır.
Bütün ömrümün beynimde
Acı bir tortusu kalır.
Yukandaki dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) Tamlayanı düşmüş isim tamlamaları vardır.
B) Niteleme ve belirtme sıfatı kullanılmıştır.
C) Ünlü düşmesine uğramış bir tamlayan vardır.
D) Bir öge tamlayan ile tamlanan arasında kullanıl-
mıştır.
E) Tamlayan ile tamlananı yer değiştirmiş bir isim
tamlaması vardır.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı13.-14. SORULARI AŞAĞIDAKİ PARÇAYA GÖRE
CEVAPLAYINIZ.
Her yazarın yazma alışkanlıkları farklıdır. Ben uzun zaman
yazacağım romanın etrafında aylak aylak dolaşırım; çeşitli
fikirler, kahramanlar, olaylar kopuk kopuk zihnimde gezinir,
genellikle yazamayacağımdan korkarım. Sonra aniden bir
gece yarısı ya da bir sabah vakti, yazmak için önüne geçil-
mez bir istek duyarım. Bu istek nereden, nasıl kaynaklanır
bilmem. O arzuyu dayanılmaz bir şiddetle hissettiğimde
odama girer, iskemleye otururum. Sonra perdeleri kapalı
bir odada, günlerce, haftalarca, aylarca, günde en aşa-
ği on üç on dört saat hiç durmadan çalışırım. Kimseyi
görmem, kimseyle görüşmem, konuşmam, o odanın
içinde yazdığım insanlarla birlikte yaşarım kitabı bitirene
kadar. Son romanima da böyle başladım. Böyle yazdım.
Bunca yıldan, bunca kitaptan sonra, şunu öğrendim:
Edebiyat, bir sandalyeye oturmakla başlar. Ya da Hugo
veya Hemingway gibi ayakta yazıyorsanız bir masanın
başında durmakla başlar. Edebiyatçı olmak istiyorsanız bir
iskemleye oturacaksınız. Yalnız başınıza orada saatlerce
oturmaktan usanmayacaksınız. Kitabı bitirdiğimde ise bir
tuhaf hisler yaşarım. Bu kitapta da öyle oldu. Bir kitabı
bitirmek hep şaşırtır beni.
13. Düşüncelerini bu sözlerle aktaran biriyle ilgili olarak
aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Yazdıklarının dış dünyaya dair etkilere kapalı olmasını
ister.
B) Üretim sürecinin yoğun bir çaba gerektirdiği düşünce-
sindedir.
C) Her eserinin aynybir çalışma yöntemi gerektirdiğini düşü-
num.
eserden
D) Tamamladığı her eserden sonra benzer duygular yaşar.
E) Plansız ve güçlü bir yazma arzusuyla çalışmaya başlar.
14. Bu parçanın anlatımında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
LA) Öznel anlatım L
Yinelemeler
VB)
C) Koşul cümleleri
DYSayıp dökmeler
E) Farklı duyularla ilgili ayrıntılar
Prf Yayınları
15. Yazmaya yeni başlayant
ve düşüncelerini dile ge
tutkusunun yazılanları ze
Yazarın kendisini, yazdı
o metnin ortaya çıkma
yarattığı kurmaca dün
görmesi gerekir. Bunur
metne sızdırmaya başla
çıkmaya başlar. İçinde
düş gücümüzü sınaya
isteriz. Yazar değil yar
242
Bu parçada yazarın a
hangisidir?
A) Yazar, ortaya ko
varlığını koruyabi
B) Bir yapıtın oluşur
öne çıkmamalıdı
C)Yazarın ileti kaygı
yapıtın edebi değ
D) Yapıtın estetik güc
kalmasıyla müm
Her sanatçı kend
aracılığıyla konus
16. Her millet dilini ihtiyaç
zevkine göre yansıtır.
duygu, düşünce ve h
Dede Korkut kitabını of
şartlarını hissedebiliy
Dönemi'nde yazılmış
görmemiz mümkün a
Bu parçada dil ile il
şünce aşağıdakilerd
A) Farklı kültürleri bi
B) Her dönemde fark
C) Nesiller arasında
D) Ait olduğu toplum
E) İletişim ihtiyacını g
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıtehlikededir.
ve kararı kur-
Irmemesi mil-
ymaktadır.
gisine ula
endiğina
ine
tiğine
ine
yapıl-
erin
18
S
1736-1739 yılları arasında Osmanlı Devleti ile Avusturya
ve Rusya arasında devam eden savaşları fırsat bilen
Nadir Şah, Doğu'da Afganistan'a ve Hindistan'a seferler
düzenlemiştir. Bu sayede sınırlarını genişletmiş ve güçlü
bir duruma gelmiştir. Nadir Şah'ın 1743'te Kerkük, Musul ve
Bağdat'a saldırmasıyla Osmanlı-İran arasında savaş yeni-
den başlamıştır. Osmanlı Padişahı I. Mahmud'un Kırım ve
Mısır'dan yardımcı kuvvetler çağırması üzerine Nadir Şah,
Osmanlı Devleti'nden barış istemiştir. İki devlet arasında
Tahran yakınlarındaki Kerden'de 1746 yılında Kasr-ı Sirin
Antlaşması'nın maddeleri esas alınarak yeni bir antlaşma
imzalanmıştır.
5.
Bu bilgilere göre,
1. Safeviler, Osmanlının içinde bulunduğu durumdan
yararlanmak istemiştir.
II.
Nadir Şah, yayılmacı bir politika izlemiştir.
III. Osmanlı ve Safeviler eski sınırlarına geri dönmüşlerdi
yargılarından hangilerine ulaşılabilir?
AYalnız I
B) Yalnız III
D) II ve III
C) I ve II
E) I, II ve Ili
Diğer Sayfaya Geçiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı5
22. (1) Resim sanatı tarihinde savaş, av, kavga, isyan gibi
temaların sıklıkla işlendiği görülmektedir) Bu konu-
ların eserlerde işlenişinde çok çeşitli türden silahların
resmini görmek mümkündür. (III) Mağara resimlerinde
bile en önemli ögelerin o dönemin silahlarının -mızrak,
ok ve yayların- resimleri olduğu gözlemlenebilir.
(IV) Sanat eserinin değerli olmasının nedeni, eserin geç-
miş hakkında söylediği şeylerdir. Bu durum, eserin
tarihselliği veya eserin tarihsel okumaya açık olan yö-
nü anlamında düşünülebilir. (VI) Bu, sanat eserinin ha-
tırlama ve hafıza olarak işlevine işaret etmektedir.
Bu parça iki paragrafa ayrılmak istense ikinci pa-
ragraf numaralanmış cümlelerin hangisiyle başlar?
A) II
B) III
(2)
C) IV
D) V
E) VI
Diğer sayfaya geçiniz.
Lise Türkçe
Paragrafta YapıTÜRKÇE TESTİ
13. Beyni şeytanlaşmış insanlara doğruyu anlatmak suyun
üstünde yürümek gibi bir şeydir.
Nyl
Bu cümlenin öznesi, aşağıdaki sözcük gruplarının
hangisinden oluşmuştur?
A Sifat tamlaması
B) İsim tamlaması
C) İsim - fiil grubu
D) Zarf - fiil grubu
E) Sifat-fiil grubu
1
1
16.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı23. Duygusal ilişkilerin başlamasından itibaren, bir bireyin
flört şiddetine yaşamının kalan tüm evrelerinde maruz
bırakılma riski vardır. Fakat nedenleri, yaşanma şekli
ve sonuçları bağlamında değerlendirildiğinde genç
erişkin grubun ayrı bir öneme sahip olduğu söylenebi-
lir. Yaşama dair değerler ve rollerin yeni oluştuğu bu
dönemdeki bireyler, yaşadıkları şiddetin farkında ol-
mayabilirler ya da bunu geleneksel toplumsal cinsiyet
rolleri içerisinde normal davranışlar olarak algılayabi-
lirler.
Bu parçadan hareketle;
Genç bireylerin yaşadığı psikolojik ve fizyolojik şid-
det,
II. Genç erişkinlerdeki flörtleşme,
Toplumsal cinsiyet rollerinin anlaşılamaması
durumlarından hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız 1
Dve ll
B) Yalnız II
Yal
E) II ve III
Yalnız III
Lise Türkçe
Paragrafta YapıB
B
17. Orta Asya'da özellikle Yenisey Irmağı boyunca
Göktürk alfabesi ile yazılmış çok sayıda küçük ya-
zıt bulunmuştur. Alfabenin çözümlenmesi ne yö-
nelik çalışmalar ise Orhun Yazıtları ismiyle anı-
lan iki devasa yazıtın 1889'da Moğolistan'daki
Orhun Irmağı'nın kıyısında keşfedilmesinin ardın-
dan yoğunlaşmıştır. Danimarkalı Türkolog Vilhelm
Thomsen, Orhun Yazıtları'nı çözmüştür. Böylece
Kültigin ve Bilge Kağan tarafından diktirildikleri,
yazıtların üzerindeki damgaların Göktürklere özgü
bir yazı sistemini temsil ettiği ve bu dilin öz Türkçe-
nin bir kolu olduğu tespit edilmiştir. Araştırmalara
göre, Göktürk alfabesi ilk olarak 6. yüzyılda, Orhun
Yazıtları'nın dikilmesinden yaklaşık 200 yıl önce
kullanılmaya başlanmıştır. Alfabenin bu süreçte
sadeleştiği, harf sayısının azaldığı ve mükemmel-
leştiği düşünülmektedir.
Bu parçanın sonuna düşüncenin akışına göre
aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?
A) Bu bağlamda Orhun Yazıtları Türk edebiyatı,
Türk kültürü ve Türk dili açısından bir mihenk
taşıdır.
B) Bu iki dikili taştan belli bir süre sonra Vezir Ton-
yokuk adına dikilmiş üçüncü bir dikili taş daha
keşfedilmiştir.
Danimarkalı Vilhelm Thomsen'in ölümünden
sonra yazıtlara yönelik çalışmalara Rus Türko-
log Radloff devam etmiştir.
Zira Yenisey'de bulunan daha eski yazıtlarda
150'den fazla işaret veya harf bulunurken bu
sayı zaman içinde 38'e düşmüştür.
B
Bir öz eleştiri niteliği taşıyan bu iki dikili taşta
halk dilinden ziyade söylem üslubu egemendir.