Paragrafta Yapı Soruları

12 Seninle sabahların aydınlığı otların ışıyışı seninle Sonsuzlukla arınmış ovada çığlıkları ko- şup giden atların Kirimi pasimi suyu sabunu bol bir teknede yudun yıkadın smo na Aldın kaba doğayı düzenledin yeni baştan bir güzel elinle Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisi yoktur? bsmlo A) Edilgen çatıdaki fiilimsi B) Sifat fiil C) İsim fiil D) Etken çatıdaki fiilimsi E) Zarf fiil id stabs Gimnasietaru

34. Sende; ben, kutba giden bir geminin sergüzeştini Sende; ben, kumarbaz macerasını keşiflerin Sende uzaklığı Sende; ben, imkânsızlığı seviyorum Güneşli bir ormana dalar gibi dalmak gözlerine Ve kan ter içinde, aç ve öfkeli, Sende; ben, imkânsızlığı seviyorum, Fakat asla ümitsizliği değil... Yukarıdaki dizeler için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Birden çok yapım eki alarak türemiş adlar vardır B) Belirtili ad tamlaması vardır. C) Niteleyici sözlere yer verilmiştir. D) Basit çekimli eylemler kullanılmıştır. E) Eylemsi öbeği, zarf görevinde kullanılmıştır.

B B TYT 13. I. Savaş alanında sanal gerçekliğin bir süredir geniş bir uygulama alanı var ve İngiliz mühendisler, bunu bir adım daha ileriye götürmek için icatlar geliştiriyorlar. II. Askeriye, en son teknolojik icatlara en çabuk ayak uyduran sektörlerin başında geliyor. III. Bu sistem ile oluşturulacak bir "mobil komuta merkezi", bir çantanın içine konabilecek ve istenen her yerde kullanılabilecek. IV. Elbette sanal gerçeklik de bundan payını almış durumda. V. Başlıklardaki kameralardan operatörlere gelen görüntülerin üzerine sanal görüntüler, videolar, nesneler ve avatarlar ekleyerek bir "karma gerçeklik" sistemi oluşturmaya çalışıyorlar. B) II Yukarıdaki cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan dördüncü olur? A) I C) III B D) IV SN E) V

9. İletişim "paylaşmak ve ortaklık kurmak" olduğuna göre bireyle- rin birbirleriyle sağlıklı iletişim kurabildiği toplumlarda her türlü sorun konuşarak çözülebilecektir. Bu cümle ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylene- mez? A) Nesne kullanılmamıştır. B) Üç eylemsi türüne de örnek vardır. C) Birleşik çekimli fiile yer verilmiştir D) Ad ve sifat tamlaması kullanılmıştır. E) Fiil edilgen, geçişsiz çatılıdır. 11

11. (1) Konuyla ilgili gözlem, inceleme ve araştırma yapılır. (II) Kullanılacak metin planına uygun konuşma kartları hazırlanır. (III) Kullanılacak görsel ve işitsel araçlar belirlenir ve hazırlanır. (IV) Konu, amaç ve hedef kitle belirlenir. (V) Konuşmanın içerik ve süresini kontrol etmek için prova yapılır. Yukarıdaki numaralı cümlelerden hangisi sunum sürecinin akışına aykırılık oluşturmaktadır? A) I B) II C) III D) IV E) V

4. III. Selim'den bugüne Batılılaşma, Avrupalılaşma, modernleşme vb. adlarla bir değişim süreci içinde olduğumuz kabul edilir (1). Bu değişim azımsanmayacak kadar uzun bir süreci kapsasa da ivme her zaman istikrar gösterememiştir (II). Modernleşme sürecinde inişlerin çıkışların, kırılmaların yaşanması kaçınılmaz olmuştur (III). Bugün hâlâ devam eden bu sürecin ne denli sağ- lıklı olduğunun yanıtı ise ancak tüm süreci değerlendirmekle mümkündür (IV). O, bu süreci değerlendiren pek çok isimden sadece biri olmasına karşın kendisini farklı kılan; kişiliği, yaşa- dıkları ve yaptığı değerlendirmelerle yalnız düne değil bugüne ve yarına da ışık tutmasıdır (V). Hâlâ devam eden bu süreçte ne şekilde sağlıklı, sağlam bir tutum sergilediğimiz tartışma konu- sudur. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisinin atılması, parçanın anlamında önemli bir daralmaya yol açmaz? B) II C) III D)J E) V A) I

32. İlk basımı 1922 olan "Çalıkuşu", Reşat Nuri Güntekin'in ön- ce "İstanbul Kızı" adıyla tiyatro oyunu olarak düzenlediği, daha sonra romana dönüştürdüğü romandır. Roman, iyi eğitim görmüş, aydın, İstanbullu bir genç kızın kendi duy- gusal yaralarından uzaklaşmak için Anadolu'ya bir ilkokul öğretmeni olarak gidişi ve sonrasında yaşadıklarını öğret- men Feride'nin günlüğü biçiminde aktarımıyla ve akıcı diliy- le dikkati çekmiş ve uzun yıllar boyunca çok okunmuş, yerli bir klasiktir. Romanının bireysel teması, Feride ile Kâmran arasında yaşanan aşktır. Romanı basit bir aşk romanı ol- maktan kurtaran, geleneksel aşk hikâyelerinden farklı kılan tarafı, onun aynı zamanda sosyal bir içeriğe de sahip olma- sıdır. Romanın sosyal yönünü ifade edebilecek en geniş kelime Anadolu'dur. Kelimenin anlam dünyası içinde hem coğrafya hem bu coğrafyada yaşayan insanlar hem de bu insanların sorunları vardır. "Çalıkuşu" romanını Cumhuri- yet idealiyle bağdaştırmak mümkündür. Romanda olaylar Cumhuriyet öncesinde geçiyor olsa da Feride Öğretmen, Cumhuriyet'in aydın kadın öğretmenlerinin prototipi olarak görülebilir. Bu romanın filme alınması hem anlattıklarının il- ginç ve hareketli oluşundan hem de geniş bir okur kitlesine ulaşmış olmasından kaynaklanır. Bu parçadan "Çalıkuşu" romanıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çıkarılabilir? A) Farklı bir isimle tiyatro türüne çevrildiği B) Sinemaya aktarılmasının çok okunmasında etkili olduğu C) Sosyal içeriği sayesinde diğer aşk romanlarından farklı olduğu D) Cumhuriyet idealinin başkarakter kişiliğinde sembolize edildiği E) Bir kadın öğretmenin günlüğünden yararlanılarak yazıl- dığı AYDIN YAYINLARI 2

ti. A 11 WIT 11. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde ayraç içinde verilen zarf türünün örneği yoktur? A) Atilan ok geri dönmez. (Yer-yön zarfı) BY Çok bilen çok yanılır. (Miktar zarfı) C) Dere geçerken at değiştirilmez. (Zaman zarfı) D) Davulun sesi uzaktan hoş gelir. (Durum zarfı) EGönül kimi severse güzel odur. (Soru zarfı)

31. Çatalca'nın kuzeybatısındaki İnceğiz yakınlarında, Karasu Deresi'nin oluşturduğu derin vadi içinde yer alan, insanlar tarafından yapılmış üç katlı Bizans Manastir Mağaraları ve Kaya Kiliseleri bilim dünyası tarafından 1950'li yıllarda keş- fedildi. Kaymakamlık bir proje ile mağaralara giden patika- ya tahta merdivenler döşemiş. Mağaranın dışarı açılan boş- luklan da zincirlerle kapatılmış ve öylece bırakılmış. Ne bir denetleyen var ne de koruyan. Geçen yıl gittiğimde içeri- de davul zurna eşliğinde halay çeken insanlar görmüştüm. Mağaralanı en alttan başlayarak gezebilirsiniz. Giriş mağa- ralarından yukarı katlara çıkan merdivenler çökmüş. Sade- ce ikinci katın biraz altında bir yerde birkaç basamak var. Bir üst kata çıkmak için köprünün hemen karşısındaki pa- tikadan yukarı çıkılsa iyi olur. Patika biraz kaygan. Dikkatli olmakta fayda var. Önce yükselen patika bir noktada sağa kıvrılarak aşağı inmeye başlıyor. Mağaraların en iyi korun- muş bölgesi burası. Ancak bir o kadar da pis. Mağarada zaman geçirenler tüm çöplerini odalarda bırakmışlar ne yazık ki. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak, 1. Öneri nitelikli cümlelere yer verilmiştir. II. Nicel verilerden yararlanılmıştır. III. Birinci kişili anlatıma başvurulmuştur. IV. Farklı duyularla algılanabilen ayrıntılara yer verilmiştir. yargılarından hangileri söylenemez? A) Yalnız I B) Yalnız III D) ve IV E), II ve IV Il ve III

(1) Orhan Pamuk'un evreninin anahtarı, "Manzaradan Parça- lar"da da yer alan "Benim Türk Kütüphanem" başlıklı yazıda saklı. (II) Bu yazıda Pamuk, küçüklüğünden beri okuduğu kitapları, gençliğinde dolaştığı sahaflardan edindiği Türk romanlarını sıralıyor. (III) Tabii ki başta Proust'tan Joyce'a, Kafka'dan Dostoyevski'ye bir Batılı kaynakça duruyor. (IV) "Yeni Hayat'ta Reşat Ekrem Koçu'nun tarihçiliğine, tasavvuf tarihi- ne, Doğulu hikâyelere atıfta bulunuyor. (V) Pamuk'un Oğuz Atay ve Latife Tekin okuduğunu, Doris Lessing'le ilgilendiğini öğreniyoruz. (VI) Ancak bunların yanında sahaflardan bulup çıkardığı seyyah hatıratını, Tanzimat'ın kaybolmaya yüz tut- muş yazarlarının hikâyelerini ve Türkçede bile pek rağbet edilmeyen romancıları hatırlıyoruz. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi düşün- cenin akışını bozmaktadır? A) II B) III C) IV D) V E) VI

3. Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak muv el Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak ev O benim milletimin yıldızıdır parlayacak! ilip O benimdir, o benim milletimindir ancak! Subloy laingerl nebielbisbioses Yukarıda verilen dörtlükte aşağıdaki sözcük türlerin- den hangisi bulunmaz? İşaret ve niteleme sifati BY Farklı türde zamir Zarf (belirteç) D) isim tamlaması Bağlaç

15. Eleştirmen: ()---- 9 B Türkçe B PALME YAYINEVI Akademisyen: Bir genelleme yapacağım: Her edebiyat meraklısının hem de iyi edebiyat eğitimi almış uzman okurun üzerinde anlaştığı, severek okuduğu, düşündüğü, tartıştığı, hayatının önemli geçişlerinde birdenbire hatırlayıverdiği bir eser Eleştirmen: (11) -- Akademisyen: Yeldeğirmenleri Don Kişot'un savaştığı yalnızca bir düsman. Don Kişot düşman krallarla, haydutlarla, düşman ordusu diye nitelediği koyun sürüleriyle, haksızlık yaptığına inandığı egemenlerle de savaşır. Yel değirmenleriyle savaşı sanırım kitabın ilk öyküsü olduğu için en bilineni olmuştur. Zaten birçok kişi Cervantes'in yapıtının maalesef kısaltılmış versiyonlarını okur, antolojilerde ise en çok alıntılanan bu yel değirmenleriyle savaştır. Oysa aynı savaş, ögeleri ve kişileri değişerek kitap boyunca tekrarlanır. Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A Sizce Don Kişot neden bir başyapıt? (1) Cervantes'in düşman olarak "değirmen" figürünü seçmiş olması ne anlama geliyor? B) I) Don Kişot nasıl bir eser? (II) Don Kişot'un her versiyonunda aynı düşmanlarla savaştığı doğru mu? 16. Yaşantımız oluşumunda Ailelerin bili at yöntemin Ailelerin gü oynayan p çöp yığının kirlenmesi kullanılan lavabolara dayanıklı ögesi olar C) (1) Cervantes'in eseri klasikler arasında yer alır mı? (II) Don Kişot'un düşmanları kimlerdir? D) (1) Don Kişot'u yüzyıllardır değerli kılan nedir? (II) Don Kişot'ta başka hikâyeler de var mı? E) (1) Cervantes sizce hak ettiği değeri gördü mü? (II) Don Kişot'un maceralarının temelinde yel değirmenleri var, diyebilir miyiz? JARINIAVA PALME Bu parça söyleme A) Duru inan BY Vaki ailel CVEğit olar Dvs 8 var E B üz

1 K i K i 9. (1) Necip Fazıl'ın bir konferansına gitmiş- tim. (II) Ünlü şair, konferans arasında Sakarya şiirini okudu. (III) Bir şairin kendi ağzından, muhteşem bir şiirini okuması ve bunu dinlemek anlatılmaz bir duygu idi. (IV) Her dörtlüğün bitiminde alkışlar kopuyor, sanki salon yerinden oynuyordu. (V) Necip Fazıl, salona hâkimdi; hepimizin duygularını ustalıkla yönlendiriyordu. Bu parçadaki numaralanmış cümleler- le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümle, yapıca basittir. B) II. cümle, özne, zarf tümleci, belirtili nesne ve yüklemden oluşmuştur. C) III. cümle, yapıca birleşiktir. D) IV. cümlede ortak öge yoktur. E) V. cümlede özne ortaktır.

7. 1. Onlar, herkes gibi konuşmayı küçümseyerek cüretli işler girişiyorlar ama hünersizlik ve zevksizlik yüzünden yaya kalıyorlar. II. Yani var olan sözcükleri zenginleştirir, anlamlarını ve kul- lanımlarını sağlamlaştırır, derinleştirir, onlara alışılmamış bir çeşni verirler. III. Düşünce ve sanat adamları sözleri ve yazılarıyla dile de- ğer kazandırırlar. IV. Bu işi dile yenilikler getirmekten çok onu bükmek, olanak- larını çoğaltmak ve gücünü artırmak yoluyla yaparlar. V. Zamanımızın yazarlarına bakınca herkesin harcı olmadığı anlaşılıyor bu işin. Yukarıda numaralanmış cümlelerle anlamlı bir paragraf oluşturulduğunda hangisi baştan ikinci olur?

i hep adar ma ant -in- DAL 12. Ben sana mecburum, bilemezsin Adın mıh gibi aklımda tutuyorum Büyüdükçe büyüyor gözlerin Ben sana mecburum bilemezsin İçimi seninle ısıtıyorum Sime Finis titimi Bu dizelerdeki sözcüklerle ilgili olarak aşağıdakiler- den hangisi söylenemez? A) Kişi zamirlerine yer verilmiştir. B) Birden fazla ilgeç vardır. C) İlgeç öbeği zarf görevi üstlenmiştir. D) Niteleme sıfatına yer verilmiştir. E) Tamlayanı düşmüş ad tamlamaları vardır.

11. 1. Lehimler ateşte eridiği için devrenin üzerinde bulunan parçaların her biri tek tek ayıklanabiliyor ve yeniden kullanılabiliyor. II. Dünyadaki kullanılmayan telefon ve bilyarların %70'i Çin'e gönderiliyor. III. Çıplak kalan baskılı devreler ise daha sonra yakılıyor ve içeriğindeki bütün ağır metaller atmosfere karışıyor. IV. Bu işlem sırasında başkili devreler cihazların içinden çıkartılıyor ve açık havada yakılan ateşlerde ısıtılıyor. V. Ailelerin işlettiği atölyelerde bunlang pek çoğu işlenerek geri dönüşümü sağlanıyor. Yukarıda numaralanmış cümleler anlamlı bir bütün oluşturacak biçimde sıralandığında hangisi baştan Acüncil olurz B) II D) IV E) V YM'ye