Paragrafta Yapı Soruları
Lise Türkçe
Paragrafta YapıTatil kavramını sorgulamak, yaşadığımız toplumsal ha-
yatı sorgulamaktan başka bir şey değil aslında. Nasıl
ki bir insanı "yolculukta" tanıyorsanız toplumları da tatil
anlayışlarından tanıyabilirsiniz. Sıkıcı, rutin, baskıcı bir
iş ve gündelik hayattan bu kadar uzaklaşma ve kaçış
isteği, aslında o toplumun çalışma ve gündelik yaşamı
ile ilgili oldukça net bir veri ortaya koyuyor. Hayatlarımız
hiç de istediğimiz gibi değil ve biz ondan çılgıncasına
kaçmak istiyoruz. Bütün bir yıl, bir veya iki haftalık izinler
için belki mobbinglere, belki hiç istemediğimiz, sevme-
diğimiz, ruhumuza hiç uygun olmayan işlere, baskıcı Yö-
neticilere katlanıyoruz ve o zaman parçasını satın almak
için didinip duruyoruz. Tatil kavramının böylesi bir sap-
lantı noktasına gelmesini başka nasıl açıklayabiliriz ki?
38. Bu parçada ifade edilenler aşağıdaki sorulardan
hangisine karşılık söylenmiş olabilir?
A) Tatil kavramının günümüz insanı için ne anlam ifade
ettiğini söyler misiniz?
B) İnsanlar, gündelik hayatta karşılaştıkları sorunları ta-
tile çıkarak aşabilir mi?
C) Tatile çıkmak isteyen insanlar için önereceğiniz şey-
ler nelerdir?
D) Tatil kavramının sosyal bir statü göstergesine dönüş-
mesi hakkında neler söyleyebilirsiniz?
E) Bir veya iki haftalık tatiller, bütün bir yılın yorgunlu-
ğunu atmak için yeterli midir?
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı20. En basit bir rüya bile dolu, saplantı halini almış istek-
lerin, özlemlerin ifadesi olabilir. Hepimizin büyük ha-
yalleri vardır. Bilincinde olmasak da, bunları içimiz-
de taşınız. Kiml insan milyoner olmanın, kimi yıldız
bir futbolcu sıfatıyla spor aleminde parlamanın haya-
lindedir. Bazıları da çeşitli nedenlerle gerçekleşme-
yen duygusal bir kavuşmanın özlemi içindedir. Gün-
lük hayat, iş güç, sayısız gaile ve meşguliyet, uyanık
hâlimizdeyken bu istekleri, düşünceleri, hayal ve öz-
lemleri geri iter, onlardan ağır basar. Rüyalarımız, bu
istek, düşünce, hayal ve özlemlerin doğrudan doğru-
ya olmasa bile, dolaylı veya sapa yollardan ifade edil-
mesidir. Rüyadaki görüntüler, olaylar, durumlar, rüya-
nin asıl mesajını taşıriar, ama bu mesaj açık değil-
dir. Özellikle Sigmund Freud ve onu izleyen ruhbilim-
ciler, rüyaları çözümlemek, rüyaların kapsadığı gizli
mesajları açığa çıkarmak için rüyalardaki bazı sem-
bollerden yararlanmışlardır.
Yukarıdaki paragrafta rüya ile ilgili aşağıdaki-
lerden hangisine değinilmemiştir?
A) Rüyaların sıradan da olsa çeşitli arzuların ifa-
desi olduğuna
B) Yaşanan birçok olayın rüyada karşımıza çık-
masina
C) Uyanıkken, rüyada gördüğümüz çok şeyi meş-
gul olduğumuz için fazla düşünmediğimize
D) Rüyaların doğru tahlili için bazı bilim adamları-
nın çalıştığına
E) Rüyada gördüğümüz şeylerin gerçek yaşam-
dan izler taşıdığına
Doğru
Yanlış
Net
Çüzme Süresi
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı23. Yüzyıllar boyunca insanların en büyük iletişim aracı olan
mektup bugün artık çok çok az kullanılıyor. Hiç kulla-
nılmıyor demek belki de daha doğru olacak. Mektuptan
kastım kalem, kâğıt ve zarf kullanarak yapılan... Bugün
artık kartpostal bile nadiren gönderilir oldu hâlbuki çok
değil, bundan 20 yıl önce bile gidilen şehirlerden sevdik-
lerimize kartpostal gönderme alışkanlığı vardı. Bugünün
gençleri daha farklı iletişim yöntemleri kullanıyor, anlık
mesajlaşma programları bunların başında geliyor. Ayrı-
ca bugün 25 yaş altında olan gençlerin büyük çoğunluğu
klasik anlamdaki mektubu bırakın, e-posta bile kullan-
mamış durumda.
Bu parçada mektupla ilgili aşağıdakilerden hangisi-
ne değinilmemiştir?
A) Uzun bir süre haberleşme aracı olarak kullanıldığına
B) Gençler arasında kullanım düzeyinin az olduğuna
C) Kullanımının giderek azaldığına
D) Geçmişteki işlevine
E) E-postadan farklı yönlerine
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı7. (1) Bir okur olarak, yazarlar üzerine hazırlanmış
ansiklopedileri, sözlükleri, okuma kılavuzlarını çok severim.
(II) Yazarın edebî dünyasını bütünlüklü olarak algılamaya
yardımcı olan, tekil esere nüfuz etmeyi kolaylaştıran bu tür
kitapların yurt dışında çok sayıda örneği olsa da bizim
edebiyatımızda maalesef emek verilen bir alan değil.
(III) Oysa her yazı yazıldığı tarihin dilsel ve kültürel
göndermelerini barındırıyor ama zaman geçtikçe bu
göndermeler havada kalıyor. (IV) Böylesi çalışmaların hayata
geçirilmesi geniş bir zaman ve odaklanma istiyor. (V) Ece
Ayhan için yazılmıştı böyle bir kılavuz. (VI) Ama Tanpınar ya
da Oğuz Atay'ı anlama kılavuzu yazılmadan bugünkü
kuşakların, hele sonrakilerin, onların kitaplarındaki güzelliği
görebileceklerinden çok kuşkuluyum.
Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi anlatımın
akışını bozmaktadır?
A) II
B) III
C) IV
D) V
E)V
Y
çar
A) Ya
Lise Türkçe
Paragrafta YapıKiminiz düdüktür, öter;
Kiminiz dumandır, tüter;
Ama hepiniz, hepiniz...
Hepiniz geçim derdinde.
Bir ben miyim keyif ehli içinizde?
Bakmayın, gün olur, ben de
Bir şiir söylerim belki sizlere dair;
Elime üç beş kuruş geçer;
Karnım doyar benim de.
Bu dizelerdeki sözcükler yapı bakımından ince-
lendiğinde aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Basit yapılı bir zamir vardır.
B) Türemiş yapılı bir sıfat ismi nitelemiştir.
C) Fiilden türemiş bir isim kullanılmıştır.
D) Basit yapılı bir isim yönelme hâli eki almıştır.
E) Anlamca kaynaşmış birleşik fiil kullanılmıştır.
On hes günden beri köyden kön
Ruköy
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı- Yaklaşık 1,5 yıldır izlemediğim televizyon sayesinde aslın-
da. Kötüyü görmüyor, duymuyor, anlamıyorum. Insana güven-
meden yola nasıl çıkılır, nasıl bir şey paylaşılabilir bilemiyorum.
Gittiğim onca yolda insanların daimi iyilikleri ve yardımsever-
likleriyle karşılaşıyorum ve her seferinde daha fazla insanın
hikâyesini biriktirmek için, onların gözlerinin içine daha fazla
bakıyorum; bir şey anlatsınlar bilmediğim, bir şey söylesinler
duymadığım diye. Öyle konuşsunlar ki yolda ne yorgunluğumu
hatırlayayım ne de açlığımı. Ekmeğini de, suyunu da, hayatını
da, iyi kalbini de sakınmıyor insan uzun yolda. İnsan olduğu-
muzu en çok hatırladığımız yer, uzun yol bence.
unda 3.
ya-
anta
inin
bu
7-
----
Bu parçanın başına düşüncenin akışına göre aşağıdakile-
rin hangisi getirilebilir?
A Televizyon izlemeyerek geçirdiğim sürenin bana bir hayli
faydası oldu.
B) İnsanların arasına karışmak bana her zaman keyif verdi.
C) Çoğu insan bana nasıl tek başıma yolculuk yapabildiğimi
soruyor.
D) Her insana ulaşılabilir olmanın keyfine yollarda vardım.
E) İnsan biriktirmek için çıktığım bu yollarda çok şey öğren-
dim.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı11. Tiflis'te, kendisi bir süre Türkiye'de kalmış ya da bir yakını
hâlen İstanbul'da olan birine rastlamanız çok olası.
Bu cümlenin öznesinde aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Sifat fil
B) Zarf -fiil
C) İsim
fiil
D) Yönelme hali eki
E) Zamir
Lise Türkçe
Paragrafta YapıJIL
21. Toplumların geçmişten günümüze edindikleri bilgi ve dene-
yimlerin en önemli aktarıcıları arasında dil gelir. Sözlő kültür-
den yazılı kültüre değin birçok bireysel ve sosyal birikim, için-
den çıkılan bağlamın aynası olarak yüzyıllar boyu dönüşüm-
lere uğrasa da varlığını sürdürmüştür. Her nerede bir insan
topluluğu varsa orada bir deneyim ve kültürel olgudan söz edi.
lebilir. Kültürel olguların yayılması ve aktarılmasında önemli
bir köprü vazifesi gören dil, jasanlık tarihi açısından da kaza-
nım sağlar. Böylece sonraki nesiller, bu öğretilerle yaşamlarına
değerler katar.
ÖZDEB
YAYINI
Bu parçada dil ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi anla-
tilmak istenmiştir?
Kültürel değerlerin yazınsal eserlerde işlenmesine olanak
verdiği
Aff
Edebî bilgi ve birikimlerin evrensellik kazanmasını müm-
kun kaldığı
Toplumların kendi gelenek ve göreneklerini yazıya geçir-
mesinde önemli bir araç olduğu
D) Insanlığın ortak değerlerinin kaybolmadan yeni kuşaklara
aktarılmasını sağladığı
E) Yeni nesillerin kendinden önceki kuşaklarla iletişim kur-
asını kolaylaştırdığı
2
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı15. Eleştirmen:
(1)----
Akademisyen:
Bir genelleme yapacağım: Hem edebiyat meraklısının
hem de iyi edebiyat eğitimi almış uzman okurun üzerinde
anlaştığı, severek okuduğu, düşündüğü, tartıştığı,
hayatının önemli geçişlerinde birdenbire hatırlayıverdiği
bir eser.
Eleştirmen:
(11)
Akademisyen:
- Yel değirmenleri Don Kişot'un savaştığı yalnızca
bir düşman. Don Kişot düşman krallarla, haydutlarla,
düşman ordusu diye nitelediği koyun sürüleriyle,
haksızlık yaptığına inandığı egemenlerle de savaşır. Yel
değirmenleriyle savaşı sanırım kitabın ilk öyküsü olduğu
için en bilineni olmuştur. Zaten birçok kişi Cervantes'in
yapıtının maalesef kısaltılmış versiyonlarını okur,
antolojilerde ise en çok alıntılanan bu yel değirmenleriyle
savaştır. Oysa aynı savaş, ögeleri ve kişileri değişerek
kitap boyunca tekrarlanır.
Bu diyalogda boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) (1) Sizce Don Kişot neden bir başyapıt?
(II) Cervantes'in düşman olarak "değirmen" figürünü
seçmiş olması ne anlama geliyor?
B) (1) Don Kişot nasıl bir eser?
(II) Don Kişot'un her versiyonunda ayrı düşmanlarla
savaştığı doğru mu?
C Cervantes'in eseri klasikler arasında yer alır mı?
(II) Don Kişot'un düşmanları kimlerdir?
B)(1) Don Kişot'u yüzyıllardır değerli kılan nedir?
(II) Don Kişot'ta başka hikâyeler de var mı?
(1) Cervantes sizce hak ettiği değeri gördü mü?
(II) Don Kişot'un maceralarının temelinde yel
değirmenleri var, diyebilir miyiz?
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı(29)
15.-16. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Okuryazarlık; bireylerin farklı durumlarda problemleri yorum-
larken ve çözerken bilgi ve becerilerini kullanma, analiz etme,
mantıksal çıkarımlar yapma kapasiteleriyle ilgilidir. Okurya-
zarlıktan söz açıldığında akla ilk bu gelmelidir. Okuryazarlık
için, "bilmek" yeterli değildir. Bilgilerin doğruluğu ve yanlışlı-
ğı denetlenmiyor ve hayata geçirilmiyorsa o bilgiler insanlar
için yük olacak veri yığınları hâline gelir. Okuryazarlık, bunun
önüne geçer. Bu, fen bilimlerindeki okuryazarlık için de ge-
çerlidir. Bilindiği gibi fen bilimleri okuryazarlığı, çevre bilim-
lerini; çevre bilimleri de ekolojik okuryazarlığı kapsar. Ekolo-
jik okuryazarlık; doğaya yönelik bilgi, beceri, tutum, değer ve
anlayış sergilenmesidir. Ekolojik okuryazarlık, sadece bireye
özgü bir tutum olmaktan çıkmalı, toplumsal yaşamın merke-
zinde yer almalıdır. Doğanın insanlar tarafından anlaşılması
ve doğa ile iletişim kurulması için ekolojik okuryazar bireyler
yetiştirmek çok önemlidir. Bunu gerçekleştirmenin yolu, eko-
loji temelli doğa eğitimleri vermekten, müfredata bu konuyu
yerleştirmekten geçer. Bireyleri doğadan uzak tutarak onla-
ra ekolojik okuryazarlık eğitimi verilemez. Bunun için balta
girmemiş ormanlar aramaya gerek yoktur, yeşil bir alan hat-
ta evin bahçesi yeterlidir.
15. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin cevabı
yoktur?
A Ekolojik okuryazarlık nedir?
B) Ekolojik okuryazarlık, kişiye neler kazandırır?
Okuryazarlık dendiği zaman ne anlamamız gerekir?
CD Ekolojik okuryazarlığın topluma ne gibi katkıları vardır?
E) Ekolojik okuryazar bireyler yetiştirmek için neler yapıl-
malıdır?
16. Bu parçada "ekolojik okuryazarlık" ile ilgili aşağıdakiler-
den hangisine değinilmemintion
17. Ursula K. Le Gr
yazmaya heves
sağlayan, onla
kılavuz. Gerek
konuşmaların
örnekler serpi
ri hiç bilmeyer
lar için rahatla
dindan farklı
bölümlerle ol
nulmuş okur
rının yazdığı
f
den hayata
kısa ama öz
Bu parçada
lerden hang
A) Yaşamın
B) Yazmak
C) Farklı y
D) Hazırla
dığına
E) Okuma
ğuna
18. Yazılarına
yatta yeri
ile diyalo
ze oturtm
kendi de
tir. Bunu
yetersizl
leceğinc
mediğir
söyler.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı9. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bir sözcük hem iye-
lik hem hâl hem de çoğul eki almıştır?
A) Winter Tiyatrosu'nda baleden operaya, konserden ti-
yatroya birçok etkinliğin suare gösterimine katılabilir-
siniz.
B) Karadeniz'e gelmişken gün batımı eşliğinde bir akşam
yemeğinde yerel lezzetleri denememek olmaz.
C) Krasnaya Polyana'nın etrafındaki tatil yerleri ve oteller,
olimpik kayak etkinlikleri için inşa edilmiş olsa da yaz
aylarında bir dağ yürüyüşü merkezine dönüşüyor.
D) Uzun hafta sonunuzu anlık müzikle sonlandırmak için
gerek yerel halkın gerekse turistlerin favorisi, dağ tır-
manışı temalı etkinlik en doğru seçim.
E) Kızılderili buhar odasının ve dışarıda beş kişilik bir ai-
lenin sığabileceği demirden kazanların bulunduğu İn-
giliz banyosunu deneyebilirsiniz.
KONU ANLATIMI
C
Lise Türkçe
Paragrafta Yapıfarklı
mıştır.
asry-
idir.
ün-
ur.
e-
1. DENEME
51. Ya da beynimin kıvrımlarında sürekli dolaştığı için
aklımdan çıkmıyor da olabilir:
III. Işime ilişkin duygularım ve hayatımı da geçirdiğim
şeylere ilişkin ilk söyleyeceğim söz bu galiba.
3 III. Bir yerlerde okumuş olabilirim.
2V. "Ben işe değil hayatıma gidiyorum." diye bir söz...
4 V. Beni işimle ilgili düşüncelerden uzaklaştırıyor.
Numaralanmış cümlelerle anlamlı bir bütün oluştur-
mak istendiğinde hangisi baştan ikinci olur?
A) I B) II
C) III
D) IV
E) V
Medeniyetler 70m
Lise Türkçe
Paragrafta YapıV-
30. Anlatımındaki ayrıntı zenginliği, ayrıntıları işlevsel bir biçimde ve-
rişi onun söylemine inandırıcı bir nitelik kazandırmıştır.
Bu cümleyle ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi yan-
liştır?
A) ayrıntı" sözcüğü yalnızca yapım eki almıştır.
B) işlevsel" sözcüğünün kökü isimdir.
C) "soylemine" sözcüğü iyelik eki almıştır.
D) "kazandırmıştır" sözcüğü yalnızca çekim eki almıştır.
Einandırıcı" sözcüğünün kökünün türü, fiildir.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı29. Yurt dışında ve Türkiye'de yayımlanan bazı akademik
dergiler, her sayıda son sayfalarını kitap eleştirilerine
ayırmakta, düzenli olarak derginin konu alanıyla ilgili
kitap eleştirilerine yer vermektedir. Bu durum, tanıtımı
ve eleştirisi yapılan kitap hakkında okuyucu ve araş-
tırmacıları genel bilgi sahibi kılmak kadar söz konusu
kitabı okumaya teşvik etmek, kitabın güçlü ve zayıf
yanlarını belirlemek, gelecekte bu konuda yapılacak
araştırmalara yol göstermek gibi yönlerden yarar sağ-
layabilir. Kitap okuma oranının oldukça düşük olduğu
ve egemen popüler kültürün etkisinin yoğun bir biçim-
de yaşandığı, gerçeğin yerine imajın ön plana çıktığı
ülkemizde, dergimizde de böylesi bir girişim bir gerek-
lilik olarak görülmüştür.
Bu parçaya göre aşağıdakilerden hangisi dergiler-
de kitap eleştirilerine yer verilmesinin yararların-
dan biri değildir?
A) Okuyucular ve araştırmacılar söz konusu kitap hak-
kında bilgi sahibi olur.
B) Bu eleştiriler sayesinde insanlarda kitap okuma is-
teği artar.
(C) Söz konusu kitapların özellikleri belirleneceğinden
popüler kültürün etkisi azalır.
D) Kitabın güçlü ve zayıf yanları ortaya çıkacağından
araştırmacılara kaynak olur.
E) Derginin konu alanıyla ilgili kitapların eleştirilerine
yer verildiğinden dergiyi önemli kılar.
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı8. 1. Yaş otuz beş! Yolun yarısı eder.
II. Dante gibi ortasındayız ömrün, chup im enst
III. Delikanlı çağımızdaki cevher, sud itleveris
IV. Yalvarmak yakarmak nafile bugün, einem
V. Gözünün yaşına bakmadan gider.ülab us
lexib
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi
söylenemez? Dlipi ovib nužio
up hell
(3
A) 11'li hece ölçüsüyle yazılmıştır. tep issüp 98
B) II. dizede telmih sanatı yapılmıştır.
C) Bütün dizelerde tam uyak vardır. @zumlozqsHQ
D) III. dizedeki "gevher" sözcüğü kişileştirilmiştir.
E) V. dizede kinaye sanatı vardır. mga ulo nữ (0
Lise Türkçe
Paragrafta Yapı6. Şu tatil zihniyetini hiç anlamıyorum. Karım, bir yazlık
ev alalım diye tutturdu. Yazlık ev alınca ben mecbur
muyum her yaz aynı evde oturmaya? Her yaz, gön-
lümün çektiği başka bir yerde otururum.
Bu cümlelerde aşağıdakilerin hangisi yoktur?
A) İsimden türemiş sıfat
B) Birden fazla belgisiz sifat
C) Sifat tarafından belirtilmiş isim tamlaması
D) Belirtme ve niteleme sıfatlarıyla oluşturulmuş si-
fat tamlamaları
E) Sayı sıfatı