Paragrafta Yardımcı Düşünceler Soruları

29. Diller de insanlar gibi doğar, gelişir, kimi zaman da ölür. Gelişim esnasında etkileşime girdikleri kültürlerden, mil- letlerden kelime alabildikleri gibi o kültür ve milletlere ke- lime verebilirler. Bilim ve teknolojide yaşanan gelişmeler de zamanla dilde yerini bulur. Bunlar doğaldır ama gü- nümüzde bu durum öyle bir hâl aldı ki kendi ülkemizde bir yanımız Avrupa, bir yanımız Doğu gibi de Türkiye'den eser yok hatta böylesi daha makbul olarak algılanıyor. Taksim'de, Nişantaşı'nda gezerken Batı'da; Aksaray'da, Laleli'de Arapça olan tabelalara baktığınızda Doğu'da gibisiniz. Bu durum, dil kadar o bölgelerde yaşayanların ağırlığının da değiştiğinin bir göstergesi değil mi? Bir de dilimizin nasıl baltalandığının... Bu parçada aşağıdakilerden hangisine değinilme- miştir? A) Yabancı sözcük kullanımının maharet sayıldığına B) Yabancı sözcük kullanımının dilimizi nasıl körelttiği- ne C) Dilimize yabancı sözcüklerin ne şekilde girdiğine D) Yabancı sözcük kullanımının işaret ettiği başka bir bulguya E) Yabancı sözcük kullanmayı daha çok kimlerin tercih ettiğine

Türkçe 9 32. Denizci Sinbad diye bir masal var. Sinbad, bir seyahatinde cennet bahçesine benzeyen küçük bir adaya varır. O ve yanındakiler adada ziyafet çeker, yürüyüş yapar ve bir ateş yakarak kutlamalar yaparlar. Sonra aniden ada eğrilir. Ağaçlar eğrilir. Aslında ada dedikleri şey, uzun zamandır hareketsiz olduğu için üzerinde kum biriken ve ağaçlar büyüyen dev bir balığın sırtıdır. Sırtında yakılan ateş, balığı rahatsız çok man zen etmiştir. Balık derine dalar ve Sinbad denize düşer. Bu masal bir meseldir. İnsanda temel bir körlük olduğunu öğretir. e ve siyle Bu parçada anlatılanlar aşağıdakilerden hangisini destekler nitelikte değildir? 30 na gider. DO 3 ya A) İnsanların bilinçsiz ve etik olmayan yaklaşımlarından dolayı ortaya çıkan ve hızla yayılan bir virüsün insanların sağlığını tehdit etmesi B) Küresel anlamda meydana gelen üretim sikintisindan dolayı çeşitli tüketim mallarının fiyatının artması C) Nüfus yoğunluğu, altyapı kapasitesinin çok üstünde artan bir şehirde insanların yaşam koşullarının günden güne kötüleşmesi D) Fosil yakıtlarin aşırı tüketimiyle birlikte hava kirliliğinin ve ölümcül hastalıkların baş göstermesi E) Dünya üzerinde hızla artan insan kaynaklı faaliyetler 3 40 00 bırakılır. "MATİK 10000 2000 ayal LİMİT YAYINLARI 00 100 DO sonucu meydana gelen küresel Isınmanın insan yaşamına olumsuz etkilerde bulunması 30 600 100 100C 90

2 - B Türkçe nini 1. nyasi, isur lumun ketin ruğa liğini 31. Bazı küçük çocuklar masa ve sandalye gibi eşyaların ağacta ya da tarlada yetiştiğini söylerler Bizi gülümseten bu ifade ileride gerçek olabilir. Massachusetts Institute of Technology'den Luis Fernando Velásquez-García liderliğindeki bir grup araştırmacı, laboratuvar ortamında masa şeklinde ahşap ve fiber dokular yetiştirecek bir proje gelistirdi. Zinnia bitkisinden alınan hücrelerin özel bir sivida büyütülmesine dayanan proje, bitki hücrelerinin hormonlarla kontrol edilerek âdeta üç boyutlu yazıcı gibi belli şekilleri ortaya çıkarmasını sağlıyor. Çalışma şu anda başlangıç aşamasında ve henüz kullanılabilir olmaktan çok uzakta ancak eğer araştırmacılar projeyi büyük ölçekte ve makul bir fiyatla gerçekleştirmeyi başarabilirse ahşap mobilyalar için ağaç kesmek zorunda kalmayabiliriz. Bu parçaya göre mobilyalar için ağaç kesme zorunluluğunun ortadan kalkmasının koşulu aşağıdakilerden hangisidir? rdır. A) Uygun maliyet ve fazla üretim B) İş gücü ve donanım C) Çalışma ortamı ve ekonomiklik 7 D) Bitki çeşitliliği ve kısa süre E) Doğal denge ve uygunluk üyük un anidir

5 duygularını sözcükler yerine çizgilerle dile getirecek. tir C) şehrin kimliğini fotoğraflarıyla şekillendirecektir D) dünya kültür mirasına katkıda bulunacaktır E) yaşamış olanların hikayesini aktaracaktir m ëis 20. iletişim, tüm insanların yaşamında vazgeçilmez bir un- surdur. Çünkü insanlar doğduklarından itibaren çev- relerindeki kişilerle sürekli olarak bilinçli ya da bilinçsiz bir biçimde iletişim kurarlar. Kişiler konuşarak, susarak, bakarak, oturuş ve duruş biçimiyle diğer kişilere çeşitli anlamlar aktanrlar. İnsanın toplumsal bir varlık özelliğine sahip olması, yaşamını devam ettirebilmesi için diğer kişilerle iletişim kurmasini bir anlamda zorunlu kılmakta- dir. İlk çağlarda insanların diğer kişilerle sesler, çığlıklar, hareketler, resimler yoluyla iletişim kurmaya çalışmalan, günümüzde ise iletişim teknolojileri aracılığıyla bir tuşla dünyanın öbür ucundaki kişilere ulaşarak iletişim kur- malan insan için iletişimin önemini ve gerekliliğini ortaya koymaktadır. Bu parçada "iletişim ile ilgili aşağıdakilerden hangisi- ne değinilmemiştir? A) Çeşitli biçimlerinin ve sürekliliğinin olduğuna B) Istemli veya istemsiz olarak gerçekleşebildiğine C) Insanin toplumsallığı için bir ön koşul olduğuna D) Yerellikten evrenselliğe geçişin göstergesi kabul edil- diğine E) Zaman içinde yöntem bakımından ilerleme kaydetti- gine Diğer sayfaya geçiniz.

10.C TYT Deneme Sınavı -3 A Türkçe 26. Yazı at ifade edebil- için bir rol pro- mlarını çalışa- i ve zekâ bü- nayan çocuk i ve özel ya- ynayarak bi- onu gibi ya hak gori lang Ge miş olur GE 25. Barok mimari, 16. yüzyılda Italya'da ortaya çıkmıştır. Barok karşı bir duruş olarak konumlandırmıştır. 16. yüzyılda 50- mimari, sanatsal düşünce temelinde kendini Rönesansa mürgecilik ile beraber diğer Avrupa ülkelerinde de kullani. maya başlanmış, bunun sonucunda sanatçıların tarzların da da gözle görülür bir değişim ön plana çıkmıştır. Sanat çılar artık daha coşkulu ve ihtişamli eserler yaratmaya bas lamıştır. Gösteri, tiyatro ve renklerle bağlantılı olan bu tarz; 16 ve 18. yüzyıllar arasında Italya'dan Avrupa'ya yayılan genel dinamik bir mimari akım olarak sanat tarihindeki yeri- ni almıştır. Günümüze kadar gelmiş olan sanat akımlarının büyük bir çoğunluğu bir önceki akima eleştirel bir biçimde doğar. Barok mimari de Rönesans Dönemi'nin sonunda or- taya çıkmış ve 18. yüzyıl sonlarına doğru yerini rokoko tar. zindaki yapılara bırakmıştır. Bu parçada "barok mimari" ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? argi aşağı- a esine her emelidir. nlar, ço- cuklara si, ço- anır. A) Kendinden önceki dönemlerin aksine daha haşmetli yapıtlara vesile olduğuna B) Sömürgecilik anlayışının olumlu etkisiyle oluşmuş bir tarz olduğuna C) Rönesans'a karşı eleştirel bir tepki olarak İtalya'da or- taya çıktığına ari, in- -MIRAY YAYIN! B D) İki asır boyunca Avrupa'da etkin bir mimari akım olarak kullanıldığına E) Her sanat akımının kaderi olan yerini başka bir akima bırakma durumunu yaşadığına

25. Max Weber, Şerif Mardin'in deyişiyle "Günümüzün sosyo- loji biliminin önderleri arasında zirvedeki yeri dolayısıyla üzerinde sık sık durulan simalardan biri"dir. Sosyoloji Yazıları da Max Weber'in bilim, siyaset, iktidar, din gibi kavramlar-kurumlar üzerine, sosyolojinin temel ilkelerinin gelişmesine katkıda bulunan makalelerinden bir seçme, "Weber sosyolojisi”ne kuş bakışı bir giriş denemesidir. Bu parçadan aşağıdakilerin hangisine ulaşılamaz? Max Weber modern sosyolojinin en ileri gelenlerinden biridir. B) Weber'in üzerinde çok durulan biri olması sosyolojide- ki konumuyla ilgilidir. C) Max Weber, insanları ilgilendiren birçok konuda maka- leler yazmıştır. D) Weber, görüşleriyle kendisinden sonra gelen sosyo- logların çoğunu etkilemiştir. E) Farklı konulardaki düşünce yazılardan oluşan sosyo- lojik bir eseri vardır.

avdeler onlar ni ekran bakica ocuğu an cukla onu Ortalık daha donda dislerin hrçalanmasıdır. Diş fırçalanırken mutlaka dis Di firçalarken yapılan en büyük yanlış sadece slerinin de firçalanması sağlanmalıdır. Diş fırçalama sarasinda disten on yüzlerini fırçalayarak dil ve damak bölgesinin firçalanmaması da son derece yatwşur. otki göstermeyecektir. Diş firçalarken yapılan en büyük Dislerde çok kısa süreyle yapılan firçalamalar faydali hatalardan biri de diş macununun gerektiğinden fazla kullanılmasıdır. Diş macunu firçanın üzerine nohutun gargaralardan fayda beklenmesi son derece yanlış bir yarısı kadar konulmalıdır. Sadece diş macunları ve dislenin temizlenmesi mümkün olmayacaktır. Dis firçalama futumdur. Dis fırçalama düzgün yapılmadığı takdirde, firçalanmasının birakılması son derece yanlıştır. Zaten diş sırasında diş etlerinde kanama olduğunda dişlerin etlerin kanaması bu pölgelerin yeterince temizlenmediğini Bu parçada diş fırçalanmasıyla ilgili aşağıdakilerden 10 za irilir? don beliek ben göstermektedir. geld ma dal he Sa hangisine değinilmemiştir? AJ Sürekli ve düzenli yapılması gerektiğina/ B) Sadece dişlerle ilgili bir eylem olmadığına C) Uygulanmasında bazı yöntemlerinin olduğuna Bilinç gerektiren bir eylem olduğuna E) Ağız bölgesinin tamamının temizliğiyle Silintili olduğuna 3D yayınlar 6 Doktorların yıllardır kilo aldırdığı, kandaki kolesterol düzeyini yükselttiği ve kalp krizi riskini artırdığı gerekçeleriyle uzak durmamız gerektiğini

TESTI 30. Hasan Öztürk, Kurmaca ve Gerçeklik kitabıyla önce- ki kitaplarındaki geleneğini sürdürüyor ve yazdıklarıyla roman ve öyküleri okuma biçimlerine yeni bir yön ver- meye devam ediyor. Yazılanların derinliğine ve inceli- ğine rağmen okuru yormayan yalın bir dil kullanması, okurları kitabın içine çekiyor. Okur, bu inceleme yazıla- rini okuduktan sonra, önceden okuduğu roman ve öy- külere yeniden dönecek ve onlari okuma biçimini tekrar gözden geçirecektir. Kurmaca ve Gerçeklik bu anlam- da son derece yapıcı bir yol açıyor okur için. Metinlerin eskimeyen canlı birer varlık oldukları gerçeği, bundan yıllar önce yazılmış olan eserlerin sorgulamaya açılma- sıyla daha da anlam buluyor. Bu parçada sözü edilen yapıt için I. İsteklendiricidir. II. Sorgulayıcıdır. III. Yol göstericidir. IV. Öykündürücüdür. yargılardan hangisi ya da hangilerine ulaşılamaz? C) I ve II A) Yalniz ! B) Yalnız IV D) II ve III E) Il ve IV

16. YGS-LYS Sorunlu Bölge Tarai Varşova, düz ovada bir şehirdir. Etrafta dağ veya deniz ufku olmadığından insan sıkılıyor. Şehir çok bakımlı. çok düzenlidir ama eğlenmeye elverişli değildir. Hava genellikle yağmurlu ve kapalıdır. Leh milleti, güzel ve. asil bir millettir; sevimli ve zekidir, yontulmuş bir kütle- dir. Lehler bizi samimi bir muhabbetle severler. Sokak- ta bir çocuğa Türkler hakkında fikrini sorarsanız, der- hal "Türkler, Lehistan'ın taksimini tanımamışlardır." ce- vabını verir. Bu milletin istiklal terbiyesi bu kadar bü- yüktür. Yukarıdaki parçada, aşağıdakilerden hangisi yok- tur? AT Açıklama B) Betimleme C) Gerekçeli yar DJ Öznel yargi Ey Kişileştirme 13

2. Felsefe; insana, geçmişine ait zengin deneyim ve birikimini gös- tererek ona, kendi kaderini çizmesinde yardım edebilir. Böylece onun bugününü doğru değerlendirmesine ve gelecek yönelim- leri için isabetli seçimler yapmasına yardımcı olabilir. Çünkü in- san, sürekli yolculuk içinde olan bir varlıktır. Kişi, yaşamı süre- since sürekli değişim içindedir. Yaşamak, içkin ve belirlenmiş bir varoluşa sahip olmak değil, bu varoluşu andan ana gerçekleştir- meye çalışmaktır. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada savunulanları destekler ni- teliktedir? A) Bireysel tutumlar arasındaki farklılık, insanın biricikliği ile izah edilebileceği gibi toplumsal yapıyla da alakalıdır. B) Hayatın içinden yükselen bir etkinlik olarak felsefe, yaşamın di- ğer olgularından çok uzaklarda ya da onlardan çok farklı değildir. C) "insan, yedisinde ne ise yetmişinde odur." sözü, değişmezlik ve sürerlik anlayışının toplumdaki psikolojik yansımasıdır. D) Kadercilik anlayışıyla tembelleşmek, dünü ve bugünü değer- lendirememekten kaynaklanır. E) Bilimsel kural ve ilkeler sürekli değişim içinde olduğundan bilim tarihi, birçok eski kuramın harabeleriyle doludur.

36. Yaşar Kemal'in söyleminde anlatı coğrafyası dümdüz O değildir. Anlatım anlatılanlara göre, renk ve biçim kazanır. Söz gelimi, doğayı anlatırken kullanılan alegorik, şiirsel anlatım, insanın içsel dünyası anlatılırken "içsel konuşma", "bilinç akışı tekniği" diye etiketlenen biçimlere dönüşür. Bu durum Yaşar Kemal'in, insanın iç ve dış dünyasının zenginliğini kurutmadan yansıtma yöneliminden kaynaklanıyor. Kimi incelemeciler bunu anlatımın konumuna göre, değişik adlarla etiketlendiriyorlar. Onlara göre; olay öyküleniyorsa düz anlatim, epik, mitik ve ironik anlatım; kişiler, kişilerin iç dünyası anlatılıyorsa düz anlatım ve alegorik anlatım öne çıkıyor. Bu parçadan Yaşar Kemal'in söylemiyle ilgili, Çağaşımsal derinlik taşımaktadır. IL Anlatımsal çeşitlilik içermektedir . 111. Şiirsellik ağır basmaktadır. çıkarımlarından hangisi yaprlabilir? A) Yalmal B) Yalnız II C) Yalniz III D) Vve II E) II ve III

GUN GRAF 15. - 16. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Bu yazarımız, çağdaş edebiyatımızın önemli türlerinden oy- küde yerini sağlamlaştırıyor. Her yeni öyküsünde bu türün sinırlarını zorluyor. Görmezden gelinen kişilere, incir çekir- değini doldurmaz denen olaylara eğiliyor. Insanın içinden çi- kamadığı çaresizlikler, sorumlulukların taşınamaz hale geldi- ği ruhsal durumlar, onun öyküleri için elverişli bir malzemeye dönüşüyor. Kahramanlarının iç çatışmalarını, sosyal hayatın içinde yaşadıkları yabancılaşmayı, çöküşü büyük bir başa- riyla yansitiyor. Düştüğü kuyudan çıkamayan kahramanların monologlan bu açıdan çok işlevsel. Öykü o kişilerin çevre- sinde gelişiyor. Öykü kişileri, okuru kendi duygu ve düşünce dünyasına kolayca çekip alıyor. Yazarsa ortalıkta gözükmü- yor, kahramanlarla olan mesafesini koruyor. Öykü kişilerinin kendileriyle hesaplaşmalarını deyim yerindeyse gözle görü- lür, elle tutulur bir netlikte görünür kılıyor. Görünenin ardın- da gizlenen gerçeğin örtüsünü usulca kaldırması için okura firsat tanıması, onun öykülerinin vurgulanması gereken bir başka önemli noktası. 15 16. Bu parçanın yazarıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? La Oykü AY Öykü kişileri arasında taraf tutmaktan kaçındığı B) Öykünün anlatım olanaklarını genişletmeye çalıştığı C Gundelik yaşamın önemsenmeyen ayrıntılarına odak- landığı D) Kahramanlarının duygu dünyasını somut durumlar üze- rinden yansıttığı El Oykü kişilerinin yaşadıklarından hareketle toplumda yaşananları sorguladığı

TYT/ Türkçe 14. Muhabir: Neden eleştirisinin çerçevesini yapıtla sınırlı tutan eleştirmenlere kızıyorsunuz? Yazar: Çünkü yapıtın tek başına var olmadığını herkes biliyor ama bunu göz ardı ediyor. - Muhabir: - Yapıtın tek başına bir anlam ifade etmediğini mi düşünüyorsunuz? Yazar: — Yapıt tek başına bir anlam taşıyabilir. Buna bir şey demiyorum. Ama başka anlamları göz ardı etmek bir eksikliktir. O konuyu başka yazar yazsa öyle yazmazdı. Çünkü o yazarın yaşamı, tecrübeleri, birikimi, yaşadığı dönem ve yer farklı olacaktı. Aşağıdaki yargılardan hangisinin bu diyalogdaki yazarın sanat anlayışıyla örtüştüğü söylenebilir? A) Sanat yapıtı birden çok anlama geldiğinden eser yeni bakış açılarıyla değerlendirilmelidir. B) Bir yapıtı okurken yazarın ona sinmiş izlerinin peşine düşmek, okumaya zenginlik kazandırır . C) Yaşanan zaman, herkes üzerinde olduğu gibi sanatçı, dolayısıyla yapıt üzerinde de etkilidir. D) Yazar ne kadar nesnel olduğunu iddia etse de her yapıtta öznel yönler mutlaka vardır. E) Bir yapıtı sadece yaşamın bir tutanağı olarak değil, yazarın yaşam deneyimlerinin süzülmüş hâli olarak da okumak gerekir.

YARDIMCI DÜŞÜNCE METODU arında Dilan alliği bir etenler di. (110) len hâline ayan evam 20. (0) Yaban, bugüne değin pek çok tartışma içeri- sinde kendini var etmiştir. (1) Birtakım edebiyat eleştirmenlerince belli sebeplerden ötürü yetersiz bulunmuş, teknik olarak bir roman için yetkin ölçütlere sahip olmadığı vurgulanmıştır. (III) Teknise yanının yanı sıra, aydin ile köylü arasındaki me sateyl de tek yanlı ele aldigi soylenegemistir. in Köylünün özelliklerinden sadece olumsuz olanlan göz önüne serdiği ya da sermeye çalıştığı için sürekli olarak bir eleştiriye maruz kalmıştır Yakup Kadri. (W) Bu eleştiri yumağına rağmen, Yaban'ın Türk yazın dünyası için önemli bir eser olduğu ger- çeğini de unutmamak gereklidir çünkü bu önemini de büyük ölçüde muhtevasina borçludur. ya'da Bneti- li ola- 2 Bu parçadaki numaralandırılmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki verilenlerden hangisi yanlıştır? All. de Yaban'ın günümüzde çok fazla eleştiri aldığından söz edilmiş. u ettiği BH. de eleştirmenlerin eseri teknik yönden kusurlu bulduğu söylenmiş. Cyk de eserin içerik yönünden eksik yanlan ifade edilmiş yıla latimli Soru Bankası DIV. de yazarın yapıttaki olumsuz tutumunun eleştirildiğine değinilmiş. küm V. de eserin, konu bakımından önemli olduğu vurgulanmış. Metot yasa bina E'de konu bakımından önemli olduğu parcada ise enemy bir eser olmasini muhleyasına borcludur diyor Munteva, igerik (konu anlamına gelen bir kelimedir. Bu yüzden dogrudur .

Canlılarda bulunan işlev ve yapıca bozuk genlerin tespit edilme- si, değiştirilmesi ve onarılmasını sağlayan uygulamalara "gen te rapisi” denir. Gen terapisi, erken embriyonik dönemde kusurlu genlerin tespit edilerek değiştirilmesine ve çeşitli hastalıklara neden olabileceği tahmin edilen genlerin onarılmasına olanak sağlamaktadır . Böylece kalıtsal hastalıkların ve istenmeyen ge- netik özelliklerin bir sonraki nesle aktarılması önlenmiş olacak- tır. Günümüzde gen terapisi ile ilgili çalışmalar hızla devam et- mektedir. İnsan genomu ile elde edilen bilgiler sayesinde kan- ser, kalp ve damar hastalıkları, hemofili ve şeker hastalığı gibi birçok rahatsızlığın tedavi edilebileceği öngörülmektedir. 1. Bozuk genlerden hareketle türlü hastalıkları önleyici çalış- malar sürdürülmektedir. II. Gen terapisi yönteminde kalıtsal rahatsızlıklara yönelik bir amaçtan söz edilebilir. Bilim insanları, erken embriyonik dönemin sınırlarını netleş- tirmeyi başarmıştır. Yukarıda numaralanmış yargılardan hangileri bu parçada an- latılanlarla ilişkilendirilebilir? Al Yalove B) Yalnız II C. Valom DTVE II E, Hvem PARAGRON Tmi

B) Üslupla içeriğin uyumlu olduğuna Cj Kalıcılığı yakaladığına D) Belli bir öykü anlayışına uygun olarak yazıldığına E) Yazar olma hevesinde olanlara ilham verebilecek nitelikte olduğuna 17 --- 1 15. Bir yazar, roman karakterlerine, ne kadar çok ruhsal derinlik kazandırırsa onlar da o kadar çok unutulmazlığa erişmekte. Çünkü -- Özellikle klasikleşmiş romanlar, kaynağını insan ve toplum gerçeklerinden aldıkları, bu kaynaklardan beslendik- leri için, insan gerçeğinin iz düşümünü tüm somutluğuyla ta- şir. Dolayısıyla roman, temeldeki tarihsel, toplumsal ve psiko- lojik gerçeklerin yansımalarını içinde barındırır. Toplumu, ta- rihi ve olayları kurmaca dünyasında, olabilirlikler bağlamında anlatırken bir yandan da insanın gerçek dünyasına gönderme- ler yapar. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) her roman karakteri ister istemez var olduğu toplumun ulusal ve manevi değerlerinin bir yansımasıdır BT yazar kendi iç dünyasını, içinde kopan fırtınaları kendi ya- rattığı roman karakterine yükler bir roman sadece olayları değil, olayları kontrol eden in- sanları da anlamayı mümkün kılmalıdır D) roman kişilerinde insana ait bütün evrensel duygular, ya- şantılar içselleşmiş durumdadır E) romanın kahramanları aynı zamanda insan olarak eksik ve kusurlu yönlerimizi bize duyuran bir sözcüdür TÜRKÇE 4 Sınav kodu (Y223)