Servetifünun Dönemi'nde Roman Soruları

ÇAP / AYT 18. 17. Gerek sağlam roman tekniğinin öncülüğünü yapması gerekse realizmin ilk olgun ürünlerini vermesi bakı- mindan Türk edebiyatına roman ve hikâye alanında büyük katkısı olan sanatçıdır. Anlatımının söz oyun- larıyla yüklü, dilinin oldukça ağır olmasına rağmen ya- zar; ilginç tipler bulmakta, başarılı ruhsal çözümleme- ler yapmakta ve nesnel kişi, çevre betimlemelerinde oldukça ustadır. Konularını İstanbul'un çeşitli kesimle- rinden seçer ancak sosyal sorunları ele almak gibi bir amacı yoktur. Bu parçada tanıtılan yazar aşağıdakilerden hangi- sidir? erine are eyerek: hemiştir . A) Halit Ziya Uşaklıgil B) Mehmet Rauf C) Süleyman Nazif D) Hüseyin Rahmi Gürpinar E) Recaizade Mahmut Ekrem

Test 1 LP13EDESB20-089 Aşağıdakilerden hangisi “Beş Hececiler”in özelliklerin- den biri degildir? A) Hece ölçüsünün değişik kalıplarını kullanarak serbest müstezat yazmayı denemişlerdir. B) İlk şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmışlar, daha sonra hece ölçüsünü kullanmaya başlamışlardır . Şiirlerinde Anadolu'yu, Anadolu insanını ve köy ger- çeğini realist bir biçimde bütün sorunlarıyla ele almış- lardır. D. Şiirlerinde daha çok, memleket sevgisi, yurt güzellik- leri, kahramanlık ve yiğitlik gibi konuları işlemişlerdir . E) Millî Edebiyat akımından etkilenmiş ve Ziya Gökalp'in düşüncelerini benimsemişlerdir.

D) E) Hüseyin Cahit Yalçı 41. Bir Eş git G E C L 39. (1) Cümlenin dize ya da beyitte tamamlanması kuralını yıkmışlar ve cümleyi özgürlüğüne kavuşturmuşlardır. (II) Aruz ölçüsünü kullanmışlar ancak aruzun dizeler üzerindeki egemenliğini de yıkarak bir şiirde birden çok kalıba yer vermişlerdir. (III) Şiirde olduğu gibi romanda da sosyal konulardan uzak durmuşlardır. (IV) Romanda dil ağır, üslup sanatkârane, teknik sağlamdır. (V) Romantizmin etkisiyle kişiler, tek yönlü olarak ele alınmıştır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde Servetifünun Edebiyatı ile ilgili bilgi yanlışı vardır? AI E) V B) II C) III D) IV

2. "Tarihi ve sosyal olaylardan her birini bir romanına konu edinerek, Tanzimat dönemiyle Atatürk Türkiye'si arasındaki dönem ve kuşakların geçirdikleri sosyal değişiklik ve bunalımları, yaşayış ve görüş ayrımlarını işledi; düşünce ve teze dayanan özlü yapıtlar verdi.” Yukarıda sözü edilen yazarımız, aşağıdakilerden hangisidir? A) Yakup Kadri Karaosmanoğlu B) Halit Ziya Uşaklıgil C) Mehmet Rauf D) Hüseyin Rahmi Gürpınar E) Hüseyin Cahit Yalçın

Türk Dili ve Edebiyatı 15. Tanzimat şiirinin ilk temalan, Şinasi'de "medeniyet, hak, 1 hukuk, adalet, kanun, devletle milletin karşılıklı hak ve ödevleri" gibi sosyal ve siyasi unsurlardır. Namik Kemal II ile Recaizade Mahmut Ekrem'de bunlara "hürriyet" ve III "vatan” temaları da eklenir. Ziya Paşa ve Abdülhak Hamit IV V Tarhan ise sosyal temaları ikinci plana attıkları gibi gündelik konuların üstüne çıkarak metafizik düşünüşe de yönelirler. Bu parçadaki bilgi yanlışlığının giderilmesi için numaralanmış bölümlerin hangilerinin yer değiş- tirmesi gerekir? A) I ve 11 B) II ve IV C) III ve IV D) I ve v E) II ve v

A. Servet-i Fonun edebiyatı ile ilgili asagidaki yargılarm dogru olanlarının yanına "D", yanlış olanlarının yanında "Y" yazınız. Toplumsal konular, eserlerde pek yer almamıştır. Tiyatro bu dönemde oldukça gelişmiştir. Fransız edebiyatı örnek alınmıştır. Şiir düzyazıya yaklaştırılmıştır. Aruz ülçusu kullanılmıştır. Anlamın beyitle sınırlı kalması yaklaşımı kabul görmus, başka deyişle parça güzelligi botan güzelliginden daha fazla önemsenmiştir. () Kafiyenin kulak için oldugu anlayışı kabul görnüştür. Şiirin konusu dar bir çerçeveyi aşamamıştır. Dil oldukça ağırdır. ) Şiirde klasisizm ve natüralizin akımlarının etkisi altında kalınmıştır. Sone, terza-rima gibi yeni nazım biçimleri kullanılmıştır. Realizm romanda cikili olan akimdir. Sanat sanat içindir, görüş hakimdir. Batılı anlamda romanin temellerinin atıldıgı bir dönemdir. Şairler karamsarlık, marazi duyguların şiirde yer almamasına özen göstermişlerdir. Aruzun Türkçeye başarıyla uygulandigi görülebilir. Romanlarda mekan Istanbul'dur. Soz dizimine fazlasıyla riayet edilmiş, devrik ve eksiltili cümleler tercih edilmemiştir. Gazetecilik oldukça gelişmiştir. Ahmet Mithat'ın olayın akışını kesip bilgi verme tarzı bu dönem romanında yoktur. OŞiirde musiki, sözcüklerin oluşturacağı ahenk Oncmsenmiştir. () O güne kadar hiç kullanılmamış tamlamalar, sözcükler uydurulmuştur. Romanda, yazarlar kişiligini gizlememiştir. (Romanda realizm ve naturalizmin: şiirde sembolizm ve pamasizmin etkisi vardır. (Oykülerdeki dil ve konu anlayışı romana göre biraz daha farklıdır. B.Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun sözcükleri yazınız 1 1................ anlamına gelen Servetifunun dergisi, 1891'de yayın hayatına başlamıştur. 2. Fünun toplulugu ayrıca adıyla da anilmaktadır. 3 Servet-i Fünuncular ölçüsünd kullanmaya devam etmişlerdir. 4. Cenap Schabettin'in olmak Üzere iki tiyatro eseri vardır. 5. Servet-i Fünuncular dönemin siyasi koşullarından dolayı eserlerinde daha çok ............ konular Ozerinde durmuşlardır 6. Tevfik Fikret çocuklar için yazdig! adlı eserinde hece Blçusunu kullanmıştır. 7. Realizmin ve naturalizinin etkisinde olan "Siyah inciler. Genç Kız Kalbi, Pence..." adlı eserleri kaleme almıştır. 8. Tevfik Fikret'in "Rübab. Şikeste" adlı eserl ................. türünde kaleme almıştır -ı 9. Mehmet Raufun "Eylal" adlı romanı edebiyatınızda ........ roman türünün ilk omegidir. 10. Hüseyin Cahit'in Servet-i Fünun dergisinin kapanmasına sebep olan adli makalesidir. 11. Mensur şiirin ilk Örneklerini veren .................'nin" Kink Hayatlar, Sefile, Nedime, Dir. Olunun , Defteri" gibi romanları Ünla iki romani olan "Mal ve Siyah ile Aşk-ı Memnu'un golgesinde kalmıştır. 12. Servet-i Fonuncular ....................... akımın etkisiylo şiirde musiklye Onem vennişlerdir. 13.Halit Ziya'nın Kırk yıl, Saray ve Ötesi" adlı eserleri torunde yazılmıştır. Serveti *********** ***** ve *** voy

19. Akademisyen: Halit Ziya Uşaklıgil okumak tabiri caizse bir ömre bedel. Başta romanları, hikayeleri olmak üzere düzyazıları- ni, mensur şiirlerini hatta tiyatrolarını didik didik ettim. Gazeteci: Ben de elimden geldiğince yazdığı edebi türlere yöne- lik belirgin bir eserini okumaya çalıştım. Bu uzun okuma sürecinizde Halit Ziya'nın hangi eserlerini ön plana aldınız? Akademisyen: Öncelikli olarak "bir nesil romanı" olan eserini Türk edebiyatının şaheseri kabul etmeliyiz. 2008'de dizisi de yapılarak büyük yankı uyandıran eseri Türk edebiyatının ilk modern romanı kabul edilmektedir. Yine Halit Ziya'yı yansıtması bakımından üç anı kitabını da bunlar arasında sayarım. Özellikle 40 yaşına kadarki hayatından izler taşi- yan kitabından çokça yararlandım. Gazeteci: Evet, bir akademisyen olarak anılarını iyi incelemek işinize çok yaramıştır. Ben kendi adıma Kirik Hayatlar'dan çok etkilendim. Bir de şunu eklemeliyim ki bana büyük bir ders niteliğinde olan Bir Yazın Tarihi'ndeki Ferhunde Kalfa, ilginç gelmiştir. Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Akademisyenin “bir nesil romanı" olarak bahsettiği eser, Mai ve Siyah'tır. B) Gazeteci; Saray ve Ötesi, Mezardan Sesler eserlerini okumuştur. C) Gazeteciye büyük bir ders veren eserin türü hikâyedir. D) Akademisyenin 2008'de dizisi yapıldığını söylediği eserin kahramanlarından bazıları; Adnan Bey, Bihter, Behlül'dür. E) Gazeteciyi etkileyen eserde çeşitli toplumsal denge- sizliklerle hayatları altüst olan insanların deneyimleri Doktor Behiç'in hayatı çevresinde anlatılmıştır.

du, gin şe e- e- Kü n 37. Yazar, bu romanında II. Abdülhamit Dönemi is. tanbul'unun kenar mahallelerinden birini mekân olarak seçer. Kitapta mahallenin sıradan insan- larından külhanbeylerine, Karagözcüden Abdül- hamitin'in zaptiye nazırına kadar tüm tipler kendi do ğal hålleriyle tasvir edilir. Tiplerin çoğu gelenekleri, görenekleri ve birbirleriyle kurdukları ilişkiler çerçe- vesinde işlenir. Ayrıca romanda bir yandan Karagöz ve Orta Oyunu'nun estetik ve toplumsal değeri ile Doğu ve Batı sanat felsefesinin nitelikleri üzerinde durulurken öte yandan saray çevresi de ayrıntıla- riyla ele alınır. Batı'nın akla dayanan sanat anlayışı ile Doğu'nun kalbe dayanan sanat ve mistiği roman kişileri aracılığıyla somutlaştırılır. Bu değerleri temsil eden kişilerin evliliğiyle de Doğu ile Batı birleşmiş olur. Bu parçada tanıtılan roman, aşağıdakilerden hangisidir? A) Fatih Harbiye Sinekli Bakkal C) Kırık Hayatlar D) Kiralık Konak E) Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç A Y A - Z N L A R |

TYT TÜRKÇE 2. DENEME 39.-40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. Fikret, "Sis" adlı şiirini yazarken İstanbul'u kişileştirir. Onunla sıkıntılarını paylaşır. Ancak bu paylaşım daha çok tek taraflı bir serzeniştir. Çoğu şairin imge dünyasını bezeyen bu şehre "sen" diye hitap eder. Aslında onun kırgınlığı ve serzenişi İstanbul adı altında dolaylamalarla, çekinceli söylemlerle yüklediği dönemin sorunlu yönetimi ve düzenidir. Servetifünun Dönemi kuşağı, yaşadığı olgular karşısında genel olarak yilgin, ümitsiz, çaresiz ve yalnızdır. Bu ruh hâliyle Fikret ve dönem şairleri kendi düşlemlerinde yoğun bir imge alanı yaratmaya elverişli ortamlar bulmuşlardır. Yapıtlarını derin ve çok boyutlu bir melankoliyle yapılandıran bu dönem şairleri derin bir yalnızlık acisi çeker. Fikret de bunlardan biri olarak "Sis" adlı şiirinde yalnızlık ve ümitsizliğini tam da bu ruh hâli içinde dile getirir. C 39. Bu parçadan hareketle "Sis" şiiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi soylenemez? A) Eleştirel (satirik) nitelikte bir şiirdir. B) Söz sanatları kullanılmıştır. C) Istanbul şiirde sise benzetilmiştir. DI Umutsuzluk ve çaresizlik içermektedir. ) Yazıldığı dönemin sanat anlayışıyla paraleldir

8. Kara bir haberdi, ölüm kadar. Ansızın benizler soldu, sarardı. Baktım ki her gözde titreyen yaşlar, Her yüzde İzmir'in matemi vardı. Dil ve içerik özellikleri göz önünde bulundurulduğunda bu dizelerin aşağıdaki şairlerden hangisi tarafından ya- zıldığı söylenebilir? A) Necip Fazıl Kısakürek B) Faruk Nafiz Çamlıbel C) Cahit Sıtkı Tarancı D) Turgut Uyar E) Orhan Veli Kanik

TEST 20 11 8. Aşağıdakilerden hangisinin Servetifünun şairlerinin üze- rinde bir etkisinden söz edilemez? A) Abdülhak Hamit Tarhan'ın şiirin dil ve biçimi üzerindeki denemeleri B) Recaizade Mahmut Ekrem'in edebiyat görüşleri C) Dönemin siyasi koşulları D) Sembolizm ve parnasizm edebî akımları E) Şinasi'nin dilde sadeleşme çalışmaları

1 N L A R 1 zandıran ---- 45. "Boğaziçi medeniyeti" ifadesini edebiyatımızda ka- üç romanı ve denemeleriyle, hatırala- rini ve geçmiş zaman özlemini zengin bir Türkçeyle kayda geçiren yazarlardandır. Bazı yazarlar onu eskimiş ve geçmiş zamana takılı kalmış saysalar da günümüzün genç nesli onun eserlerinde, farklı sesler ve tatlar bulacaktır. O, üstat saydığı Yahya Kemal'le birlikte yeni ile büyülenen nesillere, eskinin güzelliklerini feda etmemeyi ve eskinin güzelliklerini yaşatmayı öğreten yazarlar arasında yer alır. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Ahmet Hamdi Tanpınar B) Samiha Ayverdi C) Abdülhak Şinasi Hisar D) Nahit Sırrı Örik E) Salâh Birsel 34

"İntibah'ta Ali Bey'in, "Araba Sevdası'nda Bihruz Bey'in, Sergüzeşt'te Dilber'in başından pek çok olay geçer; ama bunlar ayrıntıları önceden planlanmış olaylar değildir. Kişilerle olaylar arasında nedensellik bağı kurulamamıştır bu yapıtlarda. Bu eksiklik "Aşk-ı Memnu"da giderilebilmiştir. S.11. Bu parçada aşağıdaki yazarlardan hangisinin yapıtından söz edilmemiştir? A) Samipaşazade Sezai B) Recaizade Mahmut Ekrem C) Halit Ziya Uşaklıgil D) Namik Kemal E) Şemsettin Sami

12. Yakup Kadri Karaosmanoğlu bunların başında gelir. Bir dizi romanıyla toplumumuzun Tanzimat'tan günümüze de- ğin geçirdiği aşamaları, çalkantıları göstermeye çalışmış- tır. Örneğin ---- adlı romanında Abdülaziz dönemini işle- miştir. II. Abdülhamit döneminin baskı ve yilgi yönetimine başkaldıran Jön Türklerin durumu Tanzimat'tan Bi- rinci Dünya Savaşına değin yetişen üç ayrı kuşağın arala- nindaki ilişkiler ----, II. Meşrutiyet döneminin siyasal kav- gaları ----, Mütareke döneminin İstanbul'u tüm bozukluk ve çöküntüsü romanına konu olmuştur. --- L Aşağıdakilerden hangisi bu parçada boş bırakılan yer- lerden herhangi birine getirilemez? 2 B) Bir Sürgün C) Panorama A) Hep O Şarkı D) Hüküm Gecesi E) Kiralık Konak D Doğru Yanlis

Millî Edebiyat Dönemi için bu dönemin tarihini ve ede- biyatını araştıran otoriteler tarafından bazı isimlendir- 2 meler kullanılmıştır . Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir? (X). A) Memleket Edebiyatı B)) Edebiyatıcedide C) Milliyetçi Edebiyat @ Ziya Gökalp Edebiyatı E) Türkçü Edebiyat

7 Sedirde al yeşil, dal dalBursa ipeklis ) /Duvarda mavi bir bah- çe gibi Kütahyalı çiniler, / Gümüş ibriklerde şarap / Bakır len- gerlerde kızarmış kuzular nar idi. 9. Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yok. tur? ay Sıfat tarafından nitelenmiş isim tamlaması B) Niteleme ve belirtme sıfatı almış isim - C) Edat DY Türemiş sifat El Kuralli birleşik sıfat manir kerghs