Servetifünun Dönemi'nde Roman Soruları
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman2. Grup
1. Grup
I. Ali Ekrem Bolayır
TOPE
Gizli Figanlar
y ay
II. Cenap Şahabettin
Gave Destani
III. Tevfik Fikret
Elhân-ı Şitâ
IV. Süleyman Nazif
Ferda
V. Hüseyin Suat Yalçın
Yukarıda 1. grupta verilen sanatçılardan hangisi 2. grupta
verilen eserlerden herhangi biriyle ilişkilendirilemez?
A) I
B) 11
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde RomanDENEME 04
17. Ć
GE
C
Ski- o 15. Asker Duası adlı bu şiir 1913 yılında Halka Doğru
tün
adlı dergide yayımlanmıştır. O günlerde devam eden
de.
Balkan Savaşı nedeniyle ordumuz Balkan devletle.
eati
riyle derin bir mücadele içerisindeydi. Sanatçımız da
SIZ
bundan yola çıkarak kaleme almıştır bu dizeleri. Hatta
an
söz konusu dizeler Selçuklu Sultanı Alparslan'ın duy-
gularının tercümesidir bir bakıma:
Yolumuz gaza, sonu şehâdet,
Dinimiz ister sidk ile hizmet,
Anamız vatan, babamız millet,
Vatanı ma'mur eyle Yarabbi!
Milleti mesrur eyle Yarabbi!
Biçim ve içerik özellikleri dikkate alınırsa yukarıda
sözü edilen dizelerin aşağıdaki sanatçılarımızdan
hangisine ait olduğu söylenebilir?
A) Nazım Hikmet Ran
B) Ziya Gökalp
C) Necip Fazıl Kısakürek
D) Namık Kemal
E) Tevfik Fikret
LİMİT YAYINLARI
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde RomanAYT/ Türk Dili ve Edebiyatı - Sosyal Bilimler - 1
20
18. Ömer Seyfettin, Maupassant tarzı hikâyeleriyle Türk ede-
II
biyatında önemli bir yere sahiptir. Kısacık yaşamına
140'tan fazla eser sığdırmıştır. Ayrıca edebiyata şiirle
başlamış ve "Güzel olan her şey şiirin konusu olabilir." ilke-
siyle hareket etmiştir. Hikâye kitaplarından bazıları Beyaz
Lale, Kaşağı, Bomba; romanları ise
Efruz Bey, Yalnız Efe,
IV
Ashab-ı Kehfimizdir.
V
Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi
yanlışı vardır?
A)
B) V
CVIII
D) W
E) V
AY
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Romanb. İlk adı Ayna olan eser, Ahmet Mithat Efendi'nin tekli-
fiyle ---- adıyla ilk olarak 1889 yılında basılmıştır. Türk
toplumunda alay konusu olan alafranga tipin anlatıldığı
bu romanda yaşanan aşağılık duygusu çok çarpıcı
şekilde sunulmuştur. Şöhret Bey adli karakterin sokak
köpeğini alıp lokantaya gidişi, Tepebaşı Bahçesi'nde
dans ederken başına gelenler okuyucunun gülerek
okuyacağı yerlerdir. Yazarın da belirttiği gibi bu roman
"Şipsevdi romaninin çekirdeği" gibidir.
Bu parçada boşlukla gösterilen yere aşağıdakiler-
den hangisi getirilmelidir?
A) Şik
B) Mürebbiye
C) Kuyruklu Yıldız Altında Bir İzdivaç
D) Nimetzinas
E) Felatun Bey'le Râkım Efendi
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde RomanS-7) Aşağıdaki cümlelerin karşısına yargılar doğru ise D, yanlış ise
a)Sergüzeşt romanı edebiyatımızda ilk yerli roman örneği kabul edilir.( )
b)Edebiyatımızda Bati tekniğine uygun ilk romanlar Servetifünun Dön verilmeye başlanmıştır( )
c)Tanzimat dönemi romanları teknik bakımdan kusurludur. ( )
d)Dünya edebiyatında Cervantes'in yazdığı Don Kişot, modern romanın ilk örneği sayılır.( )
Sergüzeșt romanında Cezayir'den alınıp getirilen Dilber'in hikayesi anlatılır. ( )
10P
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde RomanDeneme - 2
22. I. Metin:
Neler yapmadık şu vatan için!
Kimimiz öldük;
Kimimiz nutuk söyledik.
(Orhan Veli Kanık)
II. Metin:
Tarihin dilinden düşmez bu destan,
Nehirler gazidir, dağlar kahraman,
Her taşı yakut olan bu vatan,
Can verme sırrına erenlerindir.
(Orhan Şaik Gökyay)
Numaralanmış metinlerle ilgili olarak aşağıdakilerden
hangisi söylenemez?
A) I. metin Birinci Yeni şiir anlayışına, II. metin Millî Edebiyat
şiir anlayışına uygun yazılmıştır.
B) 1. metnin bütününde alaycı ve ironik bir anlatım söz
konusudur.
SV11
. metnin üçüncü dizesinde teşbih sanatına başvurul-
muştur.
D) II. metin, biçimce geleneksel şiir anlayışına uygunken
I. si değildir
.
E Her iki metin de epik içerik taşımaktadır.
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman29. Attila İlhan; kişiyi toplumdan, toplumu kişiden dolayısıyla
kendisini de parçası olduğu ulu gövdeden ayrı görmedi.
Her zaman bu şuurla yazdı. Toplumsal meslekler onun
şiirinde destansı bir söylenişle muhatabını bulup yakaladı.
Tek uygarlık modelinin Batı'da olduğunu düsünenlerle vol-
ları ayrılmıştı. O, Türkiye'yi aşağılamaya kalkışanlara tokat
gibi yazılarıyla karşılık verdi. Yazılarının ana kaynağını bu
toprakların kokusu oluşturdu, kökünün ne kadar derinlerde_
olduğunu bildiği bu edebiyatı geçmişe perde çekmeden
insanımıza, okur kitlesine sunmasını bildi.
Bu parçada Attila İlhan'la ilgili olarak asıl anlatılmak
istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gelenekten beslenmesi onu çağdaşı yazarlardan ayı-
ran en önemli özelliktir.
B) Ulusal değerleri en iyi yansıtan sanatçı olarak Türk
edebiyatı tarihinde yerini almıştık
C) Kurduğu büyüleyici dille kendisinden sonra gelen sa-
natçılara örnek olmuştur.
D) İçinden çıktığı toplumun değerlerini, özelliklerini etkili
bir blçimde anlatmıştır.
E) Toplumun beklentileri doğrultusunda eser veren usta
bir sanatçıdır.
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde RomanA
ÖZDEBİR
YAYINLARI
16. Servetifünuncular, 1908'den sonra bazı tiyatro eserleri
ortaya koymuşlardır. Ancak Servetifünuncuların bu piyes-
leri diğer türlere göre oldukça zayıftır. Bu denemelerde
konuşma diline yaklaşmak için çaba gösterilmiş; eserler-
de evlenme, boşanma ve kadınların medeni hakları gibi
konular işlenmiştir.
Servetifünuncular içinde tiyatroyla
en çok ilgilenen sanatçıdır. Başarılı bir tiyatro dili olan
sanatçının Şehbal yahut İstibdadın Son Perdesi, De-
va-yi Aşk gibi eserleri vardır. Tiyatro alanında bir iki eser
bu türde başarılı değildir. Kâbus adlı dramı
ve Fransızcadan uyarladığı iki tiyatro (Füruzan, Fare)
teknik olarak zayıftır. ----, roman dışında tiyatro eserleri
de yazmıştır; Pençe, Cidal, Diken eserlerinden bazıları-
dır.
ise Yalan, Körebe adlı iki eseriyle bu türe katkıda
bulunmuştur.
veren ----,
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi bu parçada boş bıra-
kılan yerlerden herhangi birine getirilemez?
B) Cenap Şahabettin
D Halit Ziya Uşaklıgil
A) Hüseyin Suat
C) Tevfik Fikret
E) Mehmet Rauf
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde RomanAraba Sevdası - Recaizade Mahmut Ekrem
19. Romanlarındaki kişileri genellikle Batı medeniyetlerini
benimsemiş, içlerine sindirmiş kişilerdir. Bunları daha önceki
Türk romancılarının, özellikle Ahmet Mithat'ın eserlerindeki
alafranga tiplerden ayıran başlıca özellik, gülünç olmamaları
ve toplumun genel havasına yabancı kalmayışlarıdır.
Bununla birlikte ----, kahramanlarını bütünüyle iyi ya da
kötü olarak idealize etmez; onları psikolojik realitelerine
uygun olarak serbest bırakır. Dolayısıyla özellikle roman
kahramanları kimi romantik yönlerinin bulunmasıyla birlikte,
modern hayatın içinden, eğitimli, kimi zaman hırslı, kimi
zaman isyankâr, aşkta toplum kabullerini kırabilen, bunalıma
giren realist karakterler olarak karşımıza çıkar. Yazar, bu
karakterlerde Servetifünun kuşağının sanatçı ruhlu, yenilikçi
insanını da bir şekilde yansıtır. Örneğin yazarın, "hülyalı
şairi" büyük ölçüde Servetifünun kuşağının karakteristik
temsilcisidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangisi
getirilmelidir?
A) Hüseyin Rahmi Gürpınar
By Halit Ziya Uşaklıgil
Hüseyin Cahit Yalçın
D) Mehmet Rauf
EX Abdülhak Şinasi Hisar
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman9. Tevfik Fikret'in şiirleriyle ilgili aşağıdakilerden
hangisinde yanlış bilgi verilmiştir?
A) Tarih-i Kadim: Milletimizin şanlı mazisine ve kur-
duğu büyük medeniyete özlemini dile getirir.
B) 95’e. Doğru: Osmanlı-Rus savaşlarının bahane
edilerek Meclis-i Mebusanın süresiz kapatılma-
sina duyduğu öfkeyi dile getirir.
C) Balıkçılar: Manzum hikâye tarzında olup yoksul
insanların hayat mücadelesini anlatır. 2
Dt Rübab-ı Şikeste: Genel anlamda üzüntünün
hâkim olduğu, hatta bütün amacının okuyucuları
ağlatmak olduğunu belirttiği şiirlerden oluşan ki-
taptir.
Et Millet Şarkısı: 1908 II. Meşrutiyet sonrası yeni-
den umutlu olduğu ve bir diriliş havası taşıyan
Namık Kemal'in söyleyişini andıran şiirdir.
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman17. Romanlarındaki kişileri genellikle Batı medeniyetlerini
benimsemiş, içlerine sindirmiş kişilerdir
. Bunları daha önceki
Türk romancılarının, özellikle Ahmet Mithat'ın eserlerindeki
alafranga tiplerden ayıran başlıca özellik, gülünç olmamaları
ve toplumun genel havasına yabancı kalmayışlarıdır.
Bununla birlikte ----, kahramanlarını bütünüyle iyi ya da
kötü olarak idealize etmez; onları psikolojik realitelerine
uygun olarak serbest bırakır. Dolayısıyla özellikle roman
kahramanları kimi romantik yönlerinin bulunmasıyla birlikte,
modern hayatın içinden, eğitimli, kimi zaman hırslı, kimi
zaman isyankâr, aşkta toplum kabullerini kırabilen, bunalıma
giren realist karakterler olarak karşımıza çıkar. Yazar, bu
karakterlerde Servetifünun kuşağının sanatçı ruhlu, yenilikçi
insanını da bir şekilde yansıtır. Örneğin yazarın, "hülyalı
şairi" büyük ölçüde Servetifünun kuşağının karakteristik
temsilcisidir.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin
hangisi
getirilmelidir?
A) Hüseyin Rahmi Gürpınar
B) Halit Ziya Uşaklıgil
C) Hüseyin Cahit Yalçın
D) Mehmet Rauf
E) Abdülhak Şinasi Hisar
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman5.
Hep musiki, biraz daha musiki
Havalanan bir şey olmalı misra
Deli bir gönülden kalkıp gitmeli
Başka göklere, başka sevdalara
Yanit Yayınları
Aşağıdaki şairlerden hangisi, bu dörtlüklerde dile getirilen
anlayışa uygun şiir yazmıştır?
A) Namık Kemal
B) Mehmet Akif Ersoy
co
Sy Yahya Kemal Beyatlı
D) Recaizade M. Ekrem
E) Mehmet Emin Yurdakul
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman3.
1.
• alışmak: Bir işi tekrarlayarak kolaylıkla yapabilmek.
uyum: Bir bütünün parçaları arasında bulunan uygunluk.
• etkin: Hareketli, işleyen, çalışan, aktif olan.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “alışmak, uyum, etkin"
sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde
kullanılmıştır?
A) Ayşe Hanım; şehre, okula, mahalleye çok hızlı alışmış;
sınıftaki arkadaşlarına uyum sağlamış ve okulun
kulüplerinde etkin olmaya başlamıştı.
B) En çok istediği etkin bir şekilde oyun oynamaktı, tahta
bacağını uyum içinde hareket ettirip yürümeye çalışıyor,
bir taraftan da yeni durumuna alışmaya çalışıyordu.
C) Fabrikada henüz ikinci günüydü Ahmet'in ama makineleri
kullanmaya alışmış, iki elini de etkin bir şekilde kullanarak
çıkan parçaları uyumlu bir şekilde düzüyordu.
D) İlk ordular o gece soğuğa alışmış, omuz omuza
çarpışacakları siper arkadaşlarına uyum sağlamış, çok
fazla etkin olmayan tüfekleriyle şafağı bekliyorlardı.
E) Akşamları iki üç arkadaş bir olup sahile inmek, alıştıkları
en güzel eğlenceydi. Uyumlu bir şekilde giyinip etkin
olmayan tren yolundan saatlerce yürürler.
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman11.
Bana sormayın böyle nereye
Koşa koşa gidiyorum
Alnindan öpmeye gidiyorum
Evleri balkonsuz yapan mimarların
Bu dizelerde aşağıdakilerden hangisinin örneği yok-
tur?
A) İyelik eki almış sözcük
B) Birleşik sözcük
C) Filden isim yapan ek almış sözcük
D) Sifat-fiil eki almış sözcük
6) Ek fiil almış sözcük
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman, şii-
i be-
adığı
de-
şiiri-
ğeri
12. Aliniz ilmini garbin, alınız sanatını
Verin hem de mesainize son süratini
Çünkü kâbil değil artık yaşamak bunlarsız
Çünkü milliyeti yok sanatın, ilmin; yalnız
Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy-
lenemez?
gi-
A) Uyak ve yineleme, ahengi sağlayan ögelerdir.
B) Öğretici yönü ağır basan bir şiirden alınmıştır.
C) Sade ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
D) Türkçe, aruz ölçüsüne başarıyla uygulanmıştır.
Genç Kalemler'in sanat anlayışını yansıtmaktadır.
192
Doğru
Yanlış
Lise Türkçe
Servetifünun Dönemi'nde Roman7.
197
Halit Ziya Uşaklıgil'e ait aşağıdaki eserlerin hangilerinin
türleri doğru verilmiştir?
A) Gezi Yazısı: Kirk Yil, Saray ve Ötesi, Bir Acı Hikâye
B) Hikâye: Solgun Demet, Bir Yazın Tarihi, Füruzan
C) Roman: Nemide, Kirik Hayatlar, Nesl-i Ahir, Bir Ölünün
Defteri
D) Tiyatro: Kâbus, Fare, Aşka Dair, Bir Muhtıranın Son
Yaprakları
E) Mensur şiir: Mezardan Sesler, Sefile, Sanata Dair, Kadın
Pençesi
şıklarda verilen eserlerin türlerini
de açıklar mısınız