Servetifünun Dönemi'nde Şiir Soruları

la birlikte zgürleşt r yandan arılmas apmak amin'in 6. Atlarımız aldan, kırdan, yağızdan Akıncılar kopmuş, gelmiş Oğuz'dan Küçüklü büyüklü hep bir ağızdan Evrence söylenir türkümüz bizim Bu dizelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? A) Epik şiir özelliği göstermektedir. B) Tam kafiye vardır. C) Düz uyak örgüsü kullanılmıştır. D) Ek hâlinde redif bulunmaktadır. E) Söz sanatından yararlanılmıştır.

A A 15. Mavi bir gölge uçtu pencereden Baktım: avare bir küçük kelebek Yarama geldi kim bilir nereden Belli yorgundu; bir veremli çiçek Gibi serpildi lambanın yanına Bir duman uçtu, gitti titreyerek Anladım kıydı yavrucak canına Söyle ey mavi gölge, söyle eğer Bir ölümden de çok fenaysa bana Şu karanlık, şu kimsesiz geceler Biçim ve içerik özellikleri dikkate alındığında bu şiirin nazım şeklinin aşağıdakilerden hangisi olduğu söylenebilir? A) Sone B) Triyole C) Balad D) Serbest müstezat E) Terzarima 16. İlk dönem romanlarında züppe tipi, Batı medeniyetinin gelişmişliği karşısında kendi milletini beğenmeme hastalığına yakalanan, kendince idealleştirdiği alafrangalaşma tutkusuyla Batılı görünme sevdasına düşen tipler için kullanılmıştır. Ne tam manasıyla Batılı

15. lbr değildir? A) Tanzimat'ın ilk kuşak yazarları içinde alır. B) Sanatın düşüncelerini yaymak için icra etmiştir. C) Şair Evlenmesi adlı tiyatro eseri ona aittir. D) Ceride-i Havadis gazetesi onun tarafından çıkarılmıştı E) Türk edebiyatında Batıcı yeniliğin öncülerinden kabul edilmektedir. 16. Aşağıdaki dizelerden hangisinin Servetifünun Dönemi'ne ait bir şiirden alındığı söylenebilir? Bir beyaz lerze, bir dumanlı uçuş; Eşini gaib eyleyen bir kuş gibi kar Geçen eyyâm-ı nevbahârı arar... BY Sidk ile terk edelim her emeli her hevesi, Kıralım hâil ise azmimize ten kafesi; Inledikçe eleminden vatanın her nefesi, Gelin imdada diyor, bak budur Allah sesi! C) Uzun ince bir yoldayım Gidiyorum gündüz gece Bilmiyorum ne hâldeyim Gidiyorum gündüz gece D) Vefa her kimseden kim istedim ondan cefa gördü Kimi kim bîvefa dünyada gördüm bîvefa gördüm E) Yerin seni çektiği kadar ağırsın, Kanatların çırpındığı kadar hafif... Kalbinin attığı kadar canlısın, Gözlerinin uzağı gördüğü kadar genç... to 7. "Son Kuşlar"da bir tür düş kırıklığı hissedilir. ----, düzenin çirkinlikleri, sahtelikler, adaletsizlikler karş direnen insanın yalnızlığını keşfeder. Sonraki kita bu karamsarlık artar. "Alemdağda Var Bir Yılanla gerçeküstücülüğe yöneldi. Öyküdel

18. İlk şiirlerini sanat için sanat düşüncesiyle kaleme alan Tevfik Fikret, daha sonraki şiirlerinde toplumcu bir anlayı- şa yönelmiştir. Ok şiiri dışındaki tüm şiirlerini aruz ölçüsü ile yazmıştır. Sone ve serbest müstezat biçimlerini kulla- ||| nan sanatçı parnasizm akımını benimsemiştir. Edebiyatı- IV mizda manzum hikâye türünün önemli bir temsilcisidir. V Bu parçadaki numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) III D) IV E) V

hitabet n çektiği sıtma sö lanan, s enimlere 19. Siyasi koşullar elvermediği için kapalı alanlar yerine dikkat çek- meme adına çayırlıklarda, çam ağaçları altında bir araya gelen genç edipler, Ahmet Haşim'in Şiir-i Kamer manzumelerini okur. Onlar bu şiirin temize çekilmiş kopyalarını, maroken kaplı küçük defterlerle ceplerinde taşır. Dönemin edebiyat ortamını anlatan Halit Ziya'nın Mai ve Siyah romanındaki kurgusallık, bu ediple- rin hayatında gerçeğin yerini alır. Romandaki Ahmet Cemil tipi İstanbul edipleri arasında moda olur. Koltuğuna bir iki Fransızca mecmua yahut kitap sıkıştıran, saçlarını uzatan, Babiali Cad- desi'nde bir aşağı bir yukarı, kütüphane kütüphane, matbaa matbaa dolaşır; şairlik için bir kıyafet, bir şekil tespit eder. Ah- met Cemil'in hayal ve hüsranları bir bulaşıcı hastalık gibi genç şairlerde kendini gösterir. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen genç şair ve yazarlar topluluğundan biri değildir? A) Celal Sahir B) Emin Bülent C) Şahabettin Süleyman D) Tahsin Nahit E) Yahya Kemal je duyarlığın Divan ve to mhuriyet Dön rak etkisini şiir biçim nlarının et rdır. Gels erinden derin ha stlanm af Hal Ce

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI - SOSYAL BİLİMLER 19. C AYT 17. Servetifünün edebiyatı yazarı olan, Milli Edebiyat hareketinin ortaya çıkmasıyla bu hareketten etkilen- miş ve Türkçülüğün ateşli bir savunucusu olmuştur. Servetifünün Dönemi eserlerinde süslü, sanatlı bir dil kullanmış, şairane tasvirlere bolca yer vermiştir. Bu dö- nemde yazdığı hikâyeleri Haristan ve Gülistan adlı eserin- de toplanmıştır. Türkçülük ve Türkçecilik ülküsüne gönül verdiği son yıllarında sade bir dille yazdığı hikâyeleri ise .... adlı kitapta toplanmıştır. Bir de Gönül Hanım adlı ro- manı vardır. Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Mehmet Fuat Köprülü - Türkiye Tarihi Ahmet Hikmet Müftüoğlu - Çağlayanlar C) Süleyman Nazif - Tarihin Yılan Hikâyesi D) Yakup Kadri Karaosmanoğlu - Ergenekon E) Refik Halit Karay - Memleket Hikâyeleri

AYT - TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 20. Ayşe Öğretmen, derste öğrencilerinin Servetifünun Dönemi, Milli Edebiyat Dönemi ve bu dönemlerin şâirlerini karşılaş- tırmalarını istemiştir. Ali: Servetífünun, dil bakımından ağırdır. En önemli şâirlerinden biri olan Tevfik Fikret, parnasizm akımından etkilenmiştir. Milli Edebiyat'ta hece tercih edilirken Tevfik Fikret aruzu kusursuz kullanmıştır. Kemal: Milli Edebiyat'ta milli meseleler ve Anadolu'ya yönelim esastır. Ziya Gökalp, heceyle yazmaya şâirleri teşvik etmiştir. Servetifünunda ise toplumsallıktan söz edilemez. Sanatta bireysellik esastır. Sevgi: Servetifünun şiirinde Arapça ve Farsça kelimeler yoğun biçimde kullanılırken ahenk unsurlarına dikkat edilir. Anlamı dizede tamamlama anlayışı Servetifünun'da yoktur. Estetik, şairler için vazgeçilmezdir. Millî Edebiyat'ta estetiğe çok fazla dikkat edilmez. Daha çok toplumsal fayda söz konusudur. Binnaz: Cenap Şahabettin, şiirlerinde sembolizm ve parnasizmi benimsemiş, heceyie hiç şiir yazmamıştır. Şiir dili ağırdır. Taşvirler önemlidir. Millî Edebiyat öncüsü olan Ziya Gökalp ise aruzdan heceye geçiş yapmıştır. Süleyman: Mensur şiirin öncüleri Servetifünun Döne- minde eserler vermiştir. Bunlardan biri olan Tevfik Fikret hazmi nesre yaklaştırmayı da başarmıştır. Milli Edebiyat Dönemi bağımsız sanatçılarından olan M. Âkif Ersoy, Fikret gibi manzume yazmıştır. Buna göre, öğrencilerden hangisi hata yapmıştır? S Kemal Sevgl D) Binnaz Süleyman ja BENİM HOCAM Milli Edeb Yani Lisan rindendir. Onlara mil Fécriâ 'de biridir. Mill olan -S Bu parça lerden ha A) Y ya Menm Yaku Ömer Mehm 22. O basit Köye gic bakıyoru Resim s hemen

Ahmet Hikmet Müftüoğlu 8. Aşağıdaki sanatçı - akım eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? Sanatçı Edebi Akım CA Halit Ziya Uşaklıgil Realizm B)/Cenap Şahabetin Sembolizm CY Mehmet Rauf Realizm Tevfik Fikret Sembolizm Realizm E) Hüseyin Cahit Yalçın 227

2. Servetifünun sanatçılarından "Süleyman Na- zif" ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangi- si yanlıştır? A) İyi bir hatip olan Süleyman Nazif, yapıtlarında ağır ve süslü bir dil kullanmıştır. B) Eserlerinde son derece coşkulu ve yiğitçe bir söyleyiş göze çarpar. C) Sanatçı, Osmanlıcanın ve aruz kalıplarının şiir sanatını zenginleştirdiğini savunmuştur. Şiirlerinde ilkin hece ölçüsünü kullanmış, sonra aruz ölçüsüne yönelmiştir. E) "Daüssila" ismindeki şiirinde milli duyguları ve istirapları anlatmıştır. AYDIN YAYINLARI

13. Mehmet Rauf'la ilgili olarak bu parçadaki numa- ralanmış bilgilerden hangisi söylenemez? A) Servetifünun hareketinin genel karakterine uy- gun olarak romantik duygu ve hayalleri işlemiş- tir. B) Bizde Hikâye ve Bizde Roman adlı makalele- rinde, edebiyatımızda romanın yeri ve önemini eleştirel bir şekilde işlemiştir. Mensur şiirlerini Ferda-yı Garam adlı eserinde bir araya getirmiştir. D) Baştan sona kadar Anadolu'nun işgalini ve Türk Kurtuluş Savaşı'nı anlatan Halas, tarihî roman olarak değerlendirilebilir. E) Gerek roman tekniği gerek dil ve anlatımının sağlamlığı bakımından Halit Ziya kadar başarılı olamamışsa da eserlerinde daha sade bir dil kul- lanmıştır. 15. Se ir ta ç E Z

eseri ir. 2. Türk edebiyatının milli ölçüsüne adı verilir. 3. Tevfik Fikret'in hece ölçüsünü kullandığı şiir kitabının adı .'dir. 4. Şiirde anlam bütünlüğü taşıyan en küçük parçaya adı verilir. ******

7 17. Tevfik Fikret'in sanat hayatı ikiye ayrılır: Servetifünun dergi- sindeki ilk dönem şiirlerinin konusunu aşk, doğa, yoksulluk, . acıma ve günlük yaşamda karşılaşılan bazı küçük olaylar oluşturur. Fikret, Servetifünun topluluğunun dağılmasıyla 1901'den sonra eserlerinde hürriyet ve medeniyet gibi konu- lara yer verir. Buna göre Fikret'in ilk ve ikinci dönem şiiri için aşağıda verilenlerin hangisinde yanlışlık yapıldığı söylenebilir? İlk dönem İkinci dönem A) Rübab-ı Şikeste Millet Şarkısı B) Aruz ölçüsü Hece ölçüsü Sanat için sanat Toplum için sanat D) Tablo altı şiir Manzum hikâye E) Bireysel duygular Sosyal konular Diğer sayfaya geçiniz.

AYT/Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 15. Bir beyaz lerze, bir dumanlı uçuş, Eşini gaib eyleyen bir kuş Gibi kar Geçen eyyâm-i nevbahan arar... Ey kulübün sürüd-i şeydási, Ey kebüterlerin neşîdeleri, O bahârın bu işte ferdâsı Kapladı bir derin süküta yeri Karlar Ki hamüşâne dem-be-dem ağlar! Biçim ve içerik özelliklerine göre bu şiir aşağıdakiler- den hangisi ile ilişkilendirilebilir? Divan edebiyatı Tanzimat edebiyatı C) Servetifunun edebiyatı D) Milli Edebiyat E) Cumhuriyet Dönemi edebiyatr C 17. Bereket, yol te kimi Çubuk'a d eşek üstünde larını eline air uzunca bir ka şehre dönükt yürümedikler Hanım, bunl gördü. Her uykuya dain çeken man ise derilerin lağına hiç Ankara'nı Biz Yunar Ve gözü akşamın tasındak Bu par lıştır? A) Üs Öz B) Fa Co E) L

B B 15. Edebiyatımızın Batı etkisindeki yenileşme döneminde, gerek biçim gerekse içerikte şiiri rastlantıya ve ilhama bırakmayan şair, ressamlığına ve içe kapanık kişiliğine uyan doğa manzaralarından, manzaranın kendisine çağrış- tırdıklarından söz etti. Sağlam bir nazım tekniğiyle aruzu, şiirlerinde ses güzelliğinin önemli bir kaynağı olarak kullan- di. Cümlelerini üç dört dizeye yaydı, kısa dizelerin istenen yerde kullanılabildiği "serbest müstezat" denen yeni nazım biçimini yaygınlaştırdı. Yöneticiliğini yaptığı dergi kapatıldıktan sonra toplumsal konuları da işlemekten çekinmedi. Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisi- dir? Ahmet Haşim E B) Cenap Şahabettin C) Abdülhak Hâmit Tarhan D) Mehmet Âkif Ersoy E) Tevfik Fikret B 2021-4 17.

rta- ör- 11. Hüseyin Cahit Yalçın'ın üslubu bütün kişi rea- Servetifünun yazarları arasında dikkati & || bir çekecek kadar sade ve yapmacıksızdır. Öte ||| is- din yandan polemikçi bir yazar olan sa- natçının Fransızcadan çevirdiği Yeni Lisan IV V adlı makalesi yayımlanınca Servetifünun dergisi kapatılır. Yukarıda numaralanmış yerlerin hangi- sinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V. lük bü-

Yalnızlık Hizla alçalan bulutlar Karanlık bir ağırlık, hava ağır, toprak ağır, yaprak ağır Su tozları yağıyor üstümüze Özgürlüğümüz yoksa yalnızlığımız mıdır Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi yoktur? A) Ünsüz yumuşaması B) Ünlü daralması C) Ünlü düşmesi D) Ünsüz düşmesi E) Ulama