Servetifünun Dönemi'nde Şiir Soruları

17. Aşağıdaki dizelerden hangisi Cenap Şahabettin'in şiir anlayışını yansıtmamaktadır? A) Göklerden emeller gibi rizan oluyor kar Her suda hayalim gibi puyan oluyor kar B) Çıkar o süsleri artık, sevindiğin yeter Çıkar, biraz da şu öksüz giyinsin, eğlensin C) Ey mübaret dakikalar, sizi ben Böyle kaybeylemekteyim, heyhât hab obielelm D) Sesin işler gibi bir şûh kanat gamlarıma Seni dinlerken olur kalbim uçan kuşlara eş Bilirim bir nefeste, bir demde Koca bir kâinat-i zinde doğar 5

5. 1901'de Servetifünuncuların her biri bir tarafa dağıldı ve 1908'lere kadar toplu bir yayın yapmadılar. Gerek Serve- tifünun dağılmadan önce gerekse dağıldıktan sonraki sü- reçte Cenap Şehabettin'in eserleriyle doktorluk olan mes- leği ve hayatı arasında çok yakın bir ilişki olduğu dikkat çekmektedir. Özellikle düzyazılarında derin bir gözlem ve anlatım gücüne, sanat yapma tutkusuna, kültür birikimi- ni en sıradan şeylerde bile kullanarak ondan sanat gücü yüksek parçalar meydana getirme yeteneğine sahip oldu- ğu görülmektedir. Bu parçadan yola çıkılarak Cenap Şehabettin'le ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Sanatsal açıdan yetkin olduğu B) Basit, gündelik konularda yazdığı C) Gözlem yeteneğinin yüksek olduğu D) Sanat üretimine tutkuyla bağlı olduğu E) Sanatıyla hayatının ilişkili olduğu

12. I. "Mai ve Siyah", Batılı tekniğe uygun yazılmış ilk modem Türk romanı kabul edilmektedir. (Halit Ziya Uşaklıgil) II. Servetifünun dergisinde yazdığı hikâyeleri ve düzyaz ları, "Haristan ve Gülistan" adlı eserinde bir araya getir miştir. (Ahmet Hikmet Müftüoğlu) III. Kar yağışını anlattığı, yoğun sembolist unsurlarla örülü "Elhan-ı Şita", en bilinen şiiridir. (Tevfik Fikret) IV. Vatan sevgisi ve hürriyet temalı şiirlerini topladığı "Gizli Figanlar" adlı bir şiir kitabı vardır. (Süleyman Nazif) V. "Mezardan Sesler" adlı eseriyle edebiyatımızda mensur şiirin ilk örneklerini vermiştir. (Mehmet Rauf) Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde veri- len bilgi ayraç içindeki sanatçıyla ilgili değildir? A) Ivett B) I ve III C) II ve IV D) III ve V E) IV ve V Kenap Sehabeton

1Ş- la r- 4 Tevfik Fikret, Servetifünun edebiyatı dönemindeki gürlerin 1 de bireysel, 1901'den itibaren ise sosyal konulara yöp lik şiirler yazar. Şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanır Çocuk- 111 lar için yazdığı Şermin'de ise heceyi tercih eder. Şiirlerini IV düzyazıya yaklaştıran şair, romantizm akiminin en büyük V temsilcilerindendir. Bu parçada altı çizili bölümlerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır? A) I B) I E) V arm Çiğnendi, yeter, varlığımız cehl ile kahre; Doğrandı mübârek vatanın bağrı sebepsiz. Birlikte bugün bulmalıyız derdine çâre; Can kardeşi, kan kardeşi, şan kardeşiyiz biz. Millet yoludur, hak yoludur tuttuğumuz yol Ey hak, yaşa; ey sevgili millet! Yaşa, var ol!, Bu dizelerden yola çıkılarak Tevfik Fikret ile ilgili aşa- ğıdaki yargılardan hangisine ulaşılabilir? A) Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü ağır bir dil kullan- mıştır. B) Servetifünun döneminin bütün ilkelerine bağlı kalmış, bu ilkelerin dışına çıkmamıştır. C) Parnasizm akımının ilkelerine bağlı kalmıştır. D) Sanat için sanat anlayışını benimsemiştir. E) Servetifünun Dönemi'nin içeriğine uymayan toplum- sal içerikli şiirleri vardır. Sid B Serverifūnun Servetifünun şiirinde aruz ölçüsu kullanılmıştır. Mensur 11 im ibi nazım YAYINLARI LİMİT 6. 4. 5.

8) Servetifünun sanatçılarının sanat anlayışı aşağıdakilerden hangisinde doğru ifade edilmiştir? A) Sanat bir fayda için icra edilir. B) Sanat toplum içindir. C) Sanatın temel amacı bilgi vermektir. D) Sanat estetik zevk kazandırır. E) Sanat eğitim için yegâne araçtır.

15. Servetifünün edebiyatıyla ilgili verilen aşağıdakl bilgilerden hangisinde yanlışlık yapılmıştır? A) Süslü, sanatlı ve son derece ağır bir dil kullanan dönem sanatçıları, dill zenginleştirmeye çalışmışlardır. B) Roman ve hikâyede Batılı anlamda başarılı eserlerin verildiği bu dönemde gazetecilik ve tiyatro Ise gerilemiştir. C) Bu dönem sanatçıları, şiirde realizm ve natüra- lizmden; roman ve hikâyede ise parnasizm ve sembolizmden etkilenmiştir. D) Batı'nın bütün edebi türlerini tekniğine uygun olarak edebiyatımıza kazandıran bu topluluk, küçük hikâye, mensur şiir (mensure), batılı tarzda roman ve tenkit gibi türleri ilk kez kullanmışlardır. E) Devrin siyasal ve sosyal şartları nedeni ile eserlerde toplumsal konular yerine içe dönük, bireysel ve doğa temalı konular işlenmiş ve "sanat için sanat" anlayışı benimsenmiştir.

18. Tevfik Fikret ile ilgili olarak aşağıda verilen açıklama- smların hangisinde bilgi yanlışı vardır? Xenalhin libdet bio A) Parnasizmden etkilenerek şiirlerinde ses ve resmi birleştirmiş, tablo şiirler (pitoresk) yazmıştır. -sligi pimeb...M TORNIO B) Servetifünun topluluğundaki ilk döneminde "sanat Auto sanat" anlayışıyla hareket etmiştir. için sanat" topluluk dağıldıktan sonra ise "toplum için id ning C) Fransız şiirinden alınan sone nazım şeklini ilk kulla- nan şairlerden olmuş, divan şiirindeki müstezadı "ser- best müstezať" biçiminde değiştirmiştir. 6 -hs Aruzu Türkçeye başarılı bir şekilde uygulayarak tüm şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmıştır. AlAxeq m mu E) Nazmı nesre yaklaştırmış, "Hasta Çocuk, Balıkçılar, il sanid Nesrin, Ramazan Sadakası" gibi manzum hikâyeler 10 libd yazmıştır. obsia sinsaremment.mamine al

Bu e A LİMİT YAYINLARI A Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1 1. Yelekli Tevfik ve arkadaşları, bir ada ararlar. Sıkılmışlardır Rumelihisanı'nın uzun gecelerinden. 2. Piri Reis'in uçsuz kara noktalarına, küçük ölçekli sözlüklere, Beyoğlu atlaslarına bakarlar. 3. Yatak odaları sabah güneşi görecek, salon limanı alacak, çalışma masaları da dağ görünümlü. 4. Ve bir melankolya çiçeği, saksıda; suyu düzenli verilecek, yeri değiştirilmeyecek. 5. Bir türlü bulunamaz "ada", takvimsiz saatsiz. 6. Bir çiftliğe fit. Manisa'ya bir arkadaşlarını göndermişler... Hayır! Gerdanlık tarihleri yazıyor. Bu şiirden hareketle aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A) Şiirde geçen "Yelekli Tevfik"le, Servetifanun'un bir şairi kastedilmiştir. B) "ada" sözcüğüyle Servetifünuncuların Yeni Zelanda'ya kaçış planına gönderme yapılmıştır. C) Şiirin genelinde Servetifünun şairlerinin kaçış temasına yer verilmiştir. D) "Manisa" sözcüğüyle Servetifünuncuların Manisa'daki bir köye yerleşme planı çağrıştırılmıştır. E) 4. dizede Servetifünun şiirinde öne çıkan tema sezdirilmiştir. 20. Toplumu eğitme fikri Tanzimat romancılarının asıl gayesi olsa da bu gayeyi bir görev bilerek hocalığa soyunan tek yazar ----. Onun her eserin sonunda okura 19. MELANKOLYA ÇİÇEĞİ A

Mehtap 15. Âh bana bu ketum mehtap dokunuyor, sırf nûr ve cev- herden mehtaplar istiyorum yahut yok zulmetler olsun, hiçbir nigâh-ı ziyâ ile titrememiş bakir, saf zulmetler ol- sun; hiçbir enîn-i beşerle sızlamamıiş ezelî sükûnetler ol- sun; gideyim, enîn-i amalimi orada dinleyim, mürdezâd ümitlerimi oraya gömeyim. Yukarıdaki mensur şiir parçasından hareketle bu türle ilgili olarak aşağıdakilerin hangisi söylene- mez? A) Tasvirlere, seslenişlere ve uzun cümlelere yer veri lir. B) Ölçü ve kafiyeden oluşan ahenkli bir yapısı vardır. C) Genel olarak duygusal konular ve hayaller işlenir. DTürk edebiyatına Servetifünun ile birlikte girmiştir. E) Düz yazı ile şiirsel, şairâne söyleyiş amaçlanır.

21. Yapı itibariyle Servetifünûn sanatçılarının izinden giden, aynı zamanda Cumhuriyet Dönemi'nin beyanname ile ortaya çı- kan ilk edebî topluluğu olan bu topluluk, Servetifünûn, Fec- riati ve hecenin beş şairinin şiir anlayışlarını eleştirirler. Ser- vetifünûn dergisinde Eylül 1926'dan Temmuz 1927'ye kadar sadece şiirleriyle var olmakla beraber öncesinde Cenap Şa- habettin'e yazdıkları mektupta vezin hakkındaki düşüncele- rini ortaya koyarlar. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada sözü edilen toplu- luğun üyelerinden biri değildir? A) Ziya Osman Saba B) Cevdet Kudret Solok Kenan Hulusi Koray DJ Yusuf Ziya Ortaç E) Sabri Esat Siyavuşgil

8. Aşağıdakilerden hangisi Servetifünun şiirine örnek gösterilemez? A) En nağmeger, en mübtesim, en taze ve en saf Bir lerze senin kalbini bus eyledi nagah; En nağmeger, en mübtesim, en taze ve en saf Bir aşk idi ol buse; fakat bilmedin eyvah! B) Hayattır bu seyahat, beşerdir ol seyyah, Ki altı bin senedir eylemekte sedd-i rihal, Ki alti bin senedir aldatır serab-ı hayal! C) Bir varak-pare-i hazan-dide Ayrılıp sak-ı meyve-barından Düştü bir şairane ümmide D) Kan ile kılıçtır görünen bayrağımızda Can korkusu geçmez ovamızda dağımızda Her gûşede bir şir yatar toprağımızda E) Ta uzaklarda işte bir piyano Taze parmakların temasiyle Ağlıyor bir hazan hevasiyle...

Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakile- rin hangisindeki sanatçılar getirilmelidir? A) Cenap Şahabettin'in Halit Ziya Uşaklıgil'in Hüseyin Cahit Yalçın'ın Celal Sahir Erozan'ın C) Faik Ali-Oransyy'un Halit Ziya Ugallgilia D) Ali Ekrem Bolayır'ın - Saffeti Nezihi'nin E) Tevfik Fikret in-Mehmet Rauf un 8. I. Psikolojik roman Mehmet Rauf II. Realist roman Halit Ziya Uşaklıgil III. Mensur şiir Süleyman Nazif IV. Parnasizm Cenap Şahabettin V. Çocuk şiiri Tevfik Fikret Yukarıdaki numaralanmış terimlerden hangisi, karşı- sındakiyle ilişkilendirilemez? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 0. Servetifünuncular roman ve hikâyelerde-ile- akımları- nin, şiirde ise ---- ile ---- - akımlarının etkisinde kalmışlardır. Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla hangi akım- lar getirilmelidir? A) realizm, natüralizm - parhasizm, sembolizm

3. Servetifünun Edebiyatı'nın şiirdeki en büyük temsilci- si olan sanatçı, serbest müstezat kullanarak şiirdeki es- ki nazım biçimlerini değiştirmiş; ayrıca Batı'dan aldığı sone, terza-rima gibi nazım biçimleriyle de şiirler yaz- mıştır. Bu dönemdeki şiirlerinde bireysel konulardan, doğa betimlemelerinden, gündelik hayattan söz etmiş- tir. Şiirlerini Arapça, Farsça tamlamalarla dolu ağır bir dille yazmış, parnasizm akımından etkilenmiştir. Bu akı- min etkisiyle biçim güzelliğine önem vermiş, aruz.öl- çüsünü Türkçeye uygulayan en başarılı şairlerden biri olmuştur. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han- gisidir? Celal Sahir Celal B) Hüseyin Cahit Cenap Şahabettin D) Tevfik Fikret E) Süleyman Nazif 1

sis 4. Sarmış ufuklarını senin gene inatçı bir duman Beyaz bir karanlık ki gittikçe artan Zerrelerinde hep riyakarlığın pislikleri dalgalanır Içerinde temiz bir zerre asla bulamazsın Hep riyanın çirkefi; hasedin, kâr gütmenin çirkeflikleri Yalnız işte bu... Ve sanki hep bunlarla yükselecek Milyonla barındırdığın insan kiliklarından Parlak ve temiz alınlı kaç adam çıkar Tevfik Fikret Bu dizelerle ilgili; 1. Anjanbman mantığı hâkimdir. II. Yazıldığı dönemin zihniyetinin aksine sosyal bir eleştiri yapılmıştır. III. "Parça güzelliği” yerine "bütün güzelliği” gözetilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılabilir? A) Yalniz ! B) Yalnız II D) II ve III C) Yalnız III E) I, II ve III

11. 17. n I. Türk edebiyatında mensur şiirin ilk örneklerini Mensur Şiirler adlı eseriyle vermiştir. II. Batı düşünce ve edebiyat dünyasının tanınmış kişileri üzerine yaptığı incelemeler ilgi görmüş- tür. (III. Fransızcadan çevirdiği Edebiyat ve Hukuk adlı makalesi, Servetifünun dergisinde yayım- lanınca dergi kapatılmıştır. IV. Şiiri düzyazıya yaklaştıran, beyitin egemenli- ğine son veren sanatçıdır. V. Kahramanların iç dünyasına yönelir ve burada psikolojik tahlillerde bulunur. Numaralanmış özellikler aşağıdaki sanatçılarla eş- leştirilirse hangisi dışarıda kalır? A) Tevfik Fikret B) Cenap Şahabettin C) Mehmet Rauf Hüseyin Cahit Yalçın E) Halit Ziya Uşaklıgil. Al quarem slason debe

Aşağıdakilerden hangisi, Edebiyatıcedide şairlerinin özelliklerinden biri değildir? A) Aruz ölçüsünü Türkçeye başarıyla uygulama B) Yabancı sözcüklerle yüklü bir dil kullanma L C) "Sanat için sanat" görüşüne bağlı olma D) Toplumun aksak yönlerini dile getirme E) Batı sanat akımlarının etkisinde kalma