Tamlamalar Soruları

24. Seben'in yaylalarını dolaşırken kuzukulağı yaprağı 1 yiyebilir, ahşap çitlerle çevrili bahçelerdeki fırınlardan ekmek kokusu duyabilirsiniz. Yürüyüş yollarında 11 doğanın yüreğini adımlayan izcilerle karşılaşabilirsiniz. Kimi yaz gecelerinde bile yakılan sobaların yanında çayınızı yudumlarken dilden dile dolaşan defineci IV öykülerini dinlemeniz de olası. Günlük gazeteleri ve V savaş haberlerini unutup güzel zamanlar geçireceğinizden kuşkunuz olmasın. Bu parçada numaralanmış tamlamalardan hangisi türü yönüyle ötekilerden farklıdır? A) B) II C) III D) IV E) V

de çekim eki almış sözcüklere yer veril- gözünde 17. Bir süre öng miştir. rüvenlerini olduğumu benim ya 14. (1) Kar nedeniyle yolları kapalı olan köyler arasında ulaşım iki dan daha atin çektiği kızaklarla sağlanıyordu. (II) Sabah “Kuşuçmaz" rerek h mezrasından gelen bir kızakçı bana eşlik edeceğini söyledi. yıląka (III) Atlas'a zincir takıp “Beşiktaş" köyüne gidebileceğimi dü- şündüm. (IV) Battığım yerde kızakçı, cipi atlarla çekeceğini tur? söyledi. (V) Ama bunca karın cipimizi dağ başında bırakacagt düşüncesi içimi kemirmeye başladı. C Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sifat tamlaması yoktur? Bu pi Bor A C B) II CI D) IVE) V A) I 5

5. (1) Sonra saydı teker teker Agamemnon'un ona vereceği ar- mağanları. On Dinmemişti öfkesi Akhilleus'un, hâlâ kin doluy- du yüreği, “Beni kandıramaz artık!” dedi. (III) “Agamemnon'un o çatallı sivri dili ölümle at koşturup dövüşenin, bilinmiyor de- ğeri. (IV) Ben onun için savaştım, nice armağanlar verdim oysa çok gördü bana o, gönlümün sevdiği kadını. (V) Oyun oynadı bana, aldi elimden kılıçla kazandığım payımı." Bu parçadaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde Sifat tamlaması yoktur A) Yanız! B) Yalnız 11 Cl ve v Dy II ve III ELH Ve IV

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 24. İsim tamlamalarında tamlayan ve tamlanan kimi zaman yer değiştirebilir. Aşağıdaki dizelerin hangisinde bu durumu örnek- leyen bir kullanım vardır? A) Ellerin var beyaz güller gibi küçücük Mutlak kalbin tomurcuklardan pembe B) Elimi beş yerinden dağladı beş parmağın Bağrımda da yanmadık bir yer bırakmadan git C) Bir kâinat açılır geniş, sonsuz, büyülü Bugünün rüzgârında yıkanan mazi gülü D) Kalbim yine üzgün seni andım da derinden Geçtim yine dün eski hazan bahçelerinden E) İki şehri var gecenin biri gözümde tütüyor Birinin dumanı üstünde yağmur

UJOV 12. Ağrı Dağı'nın yamacında, dört bin iki yüz metrede bir göl vardır, adina Küp Gölü derler. ahil yolu, tercih 1. (11) Yeşil park- lan güzergâhın ari. (III) Yaz kış balık ve deniz Üsküdar'ı en thil yamaçların da dolanıp da er için oksijen birçok kuşu toran ve kafe 15. (1) Duyusal kayıttaki algılam yorumlama işlemidir. (O) mesi için öncelikle bireylin olması gerekir. (1) Birey bilgiye sahip değilse bire naksızdır. (IV) Algi büyül lidir. (V) Öğrenmening Bu cümleyle ilgili, gerektirdiğine inananlar I. Belirtisiz isim tamlaması vardır. II. Zincirleme isim tamlaması vardır. III. Tamlayani düşmüş ad tamlaması vardır. IV. Tamlayani sifat almış belirtili isim tamlaması vardır . Bu parçadaki numar verilen bilgilerden ha hangisinde belirlemelerinden hangileri doğrudur? A) Icümlede, tanın B) II. cümlede, bir C) ill. cümlede, an D) IV. cümlede, 9 E) V. cümlede, bb A) I ve II B) Il ve III D) I, II ve III C) III ve IV E) I, III ve IV E) III

25. Aşağıdaki dizelerin hangisinde zincirleme isim tamlaması vardır? A) Açılan bir gülsün sen yaprak yaprak. B) Aklar düşer saçlarının rengine. C) Biz duyarız en büyük zevkini ruhumuzun. D) İncinir düz caddede dağda gezen ayaklar. E) Gurbet akşamlarının acısı çöktü dost iline.

D) Aynı düşünceyi pekiştirmeye yönelik farklı örnekler sunulmuştur. E) Ayni olgunun farklı kitleler üzerinde oluşturduğu benzer etkilerinden söz edilmiştir. e Jor ari, m ve 24. Tunus'a adım attıktan yirmi dakika sonra, buranın merkezi olan Bourguiba'dayız. Karşımızdaki altın sarısı saat kulesi geceye karışırken uyuyor ve ertesi sabah erkenden kalkıyoruz. Kuzeydeki Tozer'e uçakla gitmek yerine, eğlenceli bir jip yolculuğu yapacağız. Yol, Kairouan'dan geçiyor. Burası, 1988'de Dünya Kültür Mirası Listesi'ne alınmış. Ünlü camisi, bölgenin en eski yapısıdır. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi yoktur? AT Sifat görevinde kullanılan isim tamlaması nra B) Bir sıfatla nitelenen belirtisiz isim tamlaması C) Tamlayanıyla tamlananı arasına farklı türden sözcükler girmiş isim tamlaması Dev D) Birden çok tamlananı olan isim tamlaması E) Tamlayanı zamir olan bir isim tamlaması Diğer sayfaya geçiniz. 7

Sıcak yaz günlerinin vazgeçilmez meyvelerindendir karpuz. "Şöyle soğuk soğuk bir karpuz olsa da yesek." cümlelerini duymayan yoktur. Bazı özellikler çeşitli faydaları da bulunan bu lezzetli meyveyi tüketmek için sebep oluşturmaktadır. Unutkanlığı gidermesi, içerdiği bol miktardaki likopen maddesinden dolayı kansere karşı koruyucu özelliği olması, su oranı yüksek olduğundan bol miktarda idrar oluşturması sebebiyle kum ve taşların atılması gibi önemli özellikleri bulunur. T Bu parça ile ilgili olarak; 1. Belirtili isim tamlaması bulunmaktadır. II. Tamlayanı cümle olan isim tamlaması varchr. III. Tamlayanı düşmüş isim tamlaması vardır. IV. Takısız isim tamlaması kullanılmıştır. V. Zincirleme isim tamlamasına yer verilmiştir. yargılarından hangilerine ulaşılamaz?)) B) I ve III C) I ve IV A) I ve II D) III ve IV E) III ve v

5. . Salâh Birsel, edebiyatın kurmaca dünyasından, tarihin sert ve acımasız gerçeklerine dümen kırarken okuru- nu hiç şaşırtmayan ustalıklı söz manevralarıyla daldan dala atlıyor, okurun ilgisini de peşinden sürüklüyor. y si Bu cümlede aşağıdakilerden hangisine örnek yoktur? A) Birden çok kaynaştıima ünsüzü alan isimlere B) Tamlayanı ile tamlarani arasına sıfat girmiş belirtili ad tamlamasına C) Belirtisiz ad tamlamasına D) Zincirleme ad tamlamasına E) Tamlayani düşmüş ad tamlamasura

12. Akşamları gelir incir kuşları Konarlar bahçemin incirlerine Bu dizelerdeki altı çizili tamlamanın türü aşağıdakilerden hangisidir? A) Sifat tamlaması B) Belirtill isim tamlaması C) Belirtisiz isim tamlaması D) Zincirleme isim tamlaması E) Takısız isim tarnlaması

10. Saramago, hiciv ile alegoriyi derin bir kavrayış ve keskin bir görüyle harmanladığı, o muazzam dil cambazlığıyla zihnimiz- de karıncalanmadık yer bırakmadığı bu unutulmaz eserinde hamaset denen düşünce fukaralığının ve onun kovuklarında yuvalanan güç saplantısının ipliğini pazara çıkarıyor. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Sifat tamlamasıyla oluşturulmuş edat öbeği B) Belirtisiz isim tamlamasını niteleyen ve belirten sifat İsim-fiil ve sıfat-fiil ez? D) Anlamca kaynaşmış birleşik fiil E) Kişi zamiriyle kurulmuş belirtili isim tamlaması

(1) Küçükken dedemle sabah, güneş doğmadan kalkar pazara giderdik. (11) Pazarda tezgâhlarının önüne ateş yakmış, ISI- nan pazarcılar olurdu. (III) Güneş yükselip hava biraz yumuşa- yinca ortam birden canlanır, pazar başka bir hâle bürünürdü. (IV) Sonra dedem arkadaşlarıyla karşılaşır, onlarla uzun uzun sohbet ederdi. (V) Pazar, dedem için hem alışveriş yeri hem eş dost ile görüşme yeri idi. Bu parçada numaralandırılmış cümlelerin hangisinde hem isim hem sifat tamlaması vardır? A) I B) II C) D) IV E V

372 TEST - 2 Tamlamalar TÜRKÇE SORU BA Aşağıdaki dizelerin hangisinde ac bir ad takımı 10. "Ufkun sonsuz güzelliği, seyredenleri büyük yordu." cümlesindeki ad tamlaması ile aynı yapıya sahip bir tamlama aşağıdaki cümlele. 1. Janilmamıştır? Ha rin hangisinde vardır? A) Görüyorsun, şimdiden yorul Bu dimdik yokuşlara can B) Hüznün solgun yanağına Her yanda mutsuzluğur iş + C) Hâlâ sohbet etmektel Kanlıca'nın nur yüzlü içi A) Yıllar sonra bu mutlu gününde ailesiyle be- raberdi. B) Ağaçların kuru yapraklari rüzgârın etkisiyle dökülüyordu. C) Annesinin yanına sokuldukça gözlerinin gülüyor. Dy Ormanın yeşilliğiyle denizin mavisinin bu- luştuğu bir yerdi burası. E) Kıvrım kıvrım uzayan yolların yorgunluğu, yolculuğumuz bitince çıktı. D) Yalılarla öpüşen do Yeniden yaşıyorla E) Kıyıda bir değin Sakalindan da

Diye cevap verdi. Hacı Efendi: - Sus bağırma... Allah müstahakını versin. Herif işitecek... Diyerek aşağı indi... Gelen adam, yumuk yüzlü, şaşı gözlü, ince seyrek sakallı, kuru paytak bir softa idi. Arkasında sarı bir la- ta, omuzunda bir heybe vardı. Hayrola molla; kimi arıyorsun?.. Hoca, cevap vermedi. Sade mahcup bir tavırla Hacı Ali Efendinin elini alıp iki kere öptü, başına koydu. Molla, sen kimsin? Ben, seni tanımadım... Hoca, mahcubane sırıtarak: - Evlâd-ı maneviniz, mahdumunuz makamında Hafiz İlyas dàileri... Hacı Ali Efendi, başını kaşıyor, böyle bir manevi oğlu olduğunu bir türlü hatırlamıyordu. Hoca, mahcu- biyetinden parmaklarını sırarak anlatmaya çalışıyordu: Hani, Muğla'da, hacı hafiz Yunus dâiniz vardı... Hani geçen yıl, merhum olmuştu!... Muğlalı hacı hafızı hatırlıyorum... Mübarek bir adamdı. Amma öleli, hemen hemen, beş altı sene var... Belki de daha ziyade... - Hani belki de öyledir... Geçmiş gün, aklımda kal- maz ki... Hani dáileri, şöyle takriben, dedim, binaena- lâzâlik, efendim, benim velinimetimdir. Hacı Ali Efendi, kalın kaşlarını kaldırarak: Ben, bu kaziyeden bir şey anlıyamadım, hafiz merhum olmuş diye ben, niçin senin babalığın oluyo- rum? Hani, fakir onun mahdumu hafız İlyas'ım da... Ali Efendinin çehresi, birdenbire açıldı, sevinçle: - Ha şu cihetten... Oğlum İlyas, diye merhum dai- ma bahsederdi... İlyas Efendi sensin ha!.. Memnun ol- dum. Ey, gel bakalım, içeri gir hafız... 6 w 5

4. Karşıdaki komşum yabancı subayın buldok cinsi bir köpeği I II vardı. İri kafalı, koca enseli, iki dişi daima meydanda, yanakları kof ve sarkık, burnu çökük, aksi bir köpek... Bana IV buldok suratı; bütün dişleri söküldükten sonra acemi bir dişçiye tam takım diş yaptırıp da çene kemikleri çökerek çehresi tanınmayacak şekle giren eski somurtkan tipleri hatırlatır. Bu parçada altı çizili sıfatlar yapı bakımından eşleştirildiğinde hangisi dışarıda kalır? A) B) II C) III D) IV EV

26. (1) Şimdi onun en büyük korkusu vagona bir yolcu girme- sidir. (II) Rıhtımda kaynaşan kalabalığa düşman gözüyle bakıyor. (III) Birisi koridorun kapısından içeri baksa yüre- ği çarpıyor. (IV) Bir tren memuru kapıyı açsa kuluçkada bir hindi gibi burnunu şişirerek kabarmaya hazırlanıyor. (V) Seyahatten seyahate kütüphanesinden çıkarıp çantası- na koyduğu kitabını, gazetelerini yanına koymuş, oturuyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde isim tamlaması kullanılmamıştır? E AI B) || C) III D) IV E V