Tanzimat Dönemi Sanatçıları Soruları
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi SanatçılarıTEST
39
Tanzimat Şiiri
Muhabir:
- Türk şiir geleneği 19. yüzyılda ne tür değişikliklere
uğramıştır?
Uzman:
- Eskilerin "tarzıkadim" diye ifade ettiği şiir anlayışı
Osmanlının yüzünü Batı'ya dönmesiyle Tanzimat
Dönemi'nde değişmeye başlamıştır. İlk önce içerikte
başlayan bu değişme zamanla şekilde de kendini
göstermiştir. O zamana kadar kullanılmayan
şiirde işlenmeye başlamıştır.
kavramlar
Muhabir:
Bu dönemden hangi şairlere ait şiirleri okumamızı
önerirsiniz?
Uzman:
- İlk dönem şairleri toplumsal konular işlemişlerdir.
Vatan temalı şiirleriyle tanınmış şairimizi, terkibibendiyle
ünlü hiciv şairini ve II. dönem şairlerinden "şairiazam"
unvanlı şairi ve vefat eden çocukları için yazdığı
mersiyeleriyle öne çıkan şairi okumanızı salık veririm.
Bu diyalogla ilgili aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) "Tarzıkadim" diye söz edilen şiir anlayışı divan
edebiyatıdır.
B) "Hürriyet, millet, vatan" bu dönemde kullanılmaya
başlanan kavramlardandır.
C) Hacle, "şairiazam" olarak anılan şaire ait bir eserdir.
D) Harabat, sözü edilen hiciv şairine ait eserdir.
E) Sözü edilen mersiyeleri yazan şair Abdülhak Hamit
Tarhan'dır.
Şiiri biçime
nazım şeki
4.
Kulak için
edebiyatin
Aşağıdakile
özelliklerin
biridir?
A) Nefrin
C) Makbe
Bu ta
hang
A)
B)
C
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları10. Namık Kemal ile ilgili verilen aşağıdaki bilgiler-
den hangisi yanlıştır?
A) Tiyatroyu eğlendirirken eğiten bir tür saymıştır.
B) Toplum için sanat anlayışını benimsemiştir.
"Vatan Şairi" olarak bilinir.
D) Şiirin konusunu genişleten ilk şairdir.
E) Oyunlarından birinin sahnelenmesi yasaklanmıştır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları"ikilem
16. Döneminde yazdığı yazılarda oluşturduğu ikilikler sebebiyle"
şairi" olarak anılmıştır. Şair kimliğindeki başarısıyla Sadrazam Mustafa
Reşit Paşa'nın takdirini kazanmış, ilk manzum tercüme piyes olan
Tartüf yahut Riyanın Encamı isimli eseri ortaya koymuştur. Asıl
ününü Terkibibent isimli eseriyle yakalamış, adını Türk edebiyatında
önemli bir yere kazımayı başarmıştır.
Aşağıdaki eserlerden hangisi bu parçada sözü edilen sanatçıya
ait değildir?
A) Engizisyon Tarihi
B) Rüya
C) Şiir ve İnşa
D) Tahribi Harabat
E) Veraset Mektupları
Ikilem seni?
;?
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları11. Sınıf Başarıya Ödül Sınavı
1. Bu testte Türk Dili ve Edebiyatı alanlarına ait toplam 20 soru vardır.
2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türk Dili ve Edebiyatı Testi için ayrılan kısm
1. Eyvah!.. Ne yer ne yar kaldı,
Gönlüm dolu ah ü zár kaldı.
Şimdi buradaydı gitti elden,
Gitti ebede gelip ezelden.
TÜRK DİLİ VE EDEBİYA
Ben gittim o håksår kaldı,
Bir küşede târumâr kaldı.
Bâki o, enîs-i dilden eyvah!
Beyrut'ta bir mezâr kaldı.
(Makber-Abdülhak Hamit Tarhan)
Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Tanzimat Edebiyatı II. Dönem'e aittir.
B) Arapça-Farsça sözcükler vardır.
C) Ahenk unsurlarına önem verilmemiştir.
D) "Sanat için sanat" anlayışıyla yazılmıştır.
E) Lirik bir şiirden alınmıştır.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları19. Türk edebiyatında yenileşmenin öncü isimlerden sa-
yılan sanatçı, Fransız şiirinden çevirdiği bazı örnekleri
derli toplu bir biçimde ilk kez bir kitapta toplayıp Türk
okuyucusuna sunmuştur. Esasında şairlik iddiasında
bulunmayan sanatçının Türk edebiyatına getirmiş oldu-
ğu ilk yenilik şiir alanında görülür. Onun şiirde yaptığı en
önemli yenilik, birtakım güncel sorunları şiirin içeriğinde
sunmasıdır. Gazetecilik, tiyatro gibi birçok alanda yap-
tığı yeniliklere ilaveten sanatçının dil alanında da çalış-
maları bulunmaktadır. Türk atasözlerini divan şiirindeki
kullanış şekilleri ve Arapça, Farsça ve Fransızcadaki
atasözleriyle karşılaştırarak hazırladığı atasözleri sözlü-
ğü de Türkçeye verdiği önemi göstermektedir.
Bu parçada söz edilen yazar aşağıdakilerden han-
gisidir?
A Namık Kemal
Ahmet Vefik Paşa
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Ziya Paşa
E) Ibrahim Şinasi
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları26
7 Türk edebiyatının önde gelen sanatçılarından biri olan -...
özellikle Batı edebiyatından yeni değer yargılarının bize tanı
tılmasında ve kazandırılmasında emeği geçen bir sanatçıdır.
Edebiyatımızın değişmesinde, yeni kimlik bulmasında ve yeni
edebi türlerle zenginleşmesinde onun attığı ilk adımlar önemli
rol oynamıştır. Çeviri şiirlerle Batı dünyasının düşünce tarzın-
dan örnekler verirken özellikle Fransız şiirinin bizde tanınma-
sında öncü olmuştur. Şiirlerini yeni bir anlayışla düzenleme,
kitap hâline getirme ve kitaba da bir ad verme yolunu ilk olarak
o açmıştır.
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi ge-
tirilmelidir?
A) Namık Kemal
C) Şinasi
B) Şemsettin Sami
D) Ahmet Mithat Efendi
E) Muallim Naci
C) F
10. Aşağ
gili b
A) "S
B) Ya
ola
C) Şi
D) GO
"M
E) Dil
riği
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları1.
Doğu kültür ve medeniyetinden Batı kültür ve medeni-
yetine geçiş sürecinin yaşandığı ---- Dönemi'nde, ---
bu sürecin çelişkilerini, ikilemlerini, sancılarını belirgin
bir biçimde yaşamıştır. Önce Türk edebiyatının temeli
olarak halk edebiyatını görüp divan edebiyatını sert bir
dille eleştirirken daha sonra tam tersi düşüncelere sahip
olması bu çelişkilerine bir örnektir.
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerin han-
gisinde verilenler sırasıyla getirilmelidir?
A) I. Tanzimat-Namık Kemal
B) 1. Tanzimat - Şinasi
C) I. Tanzimat - Ziya Paşa
D) H. Tanzimat-A. Hamit Tarhan
E) II. Tanzimat-R. Mahmut Ekrem
4.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçılarımelerinde yer yer
caizade Mahmut Ekrem
gün de etkisi
LARI
şa'dan, "Terci-i Bent"i ile Ziya
Türk şiirine ilk defa felsefi
ülbe-i İştiyak", "Kürsî-i
ewen
a çıkmaktadır.
etirmek
zimat'tan
in
bielisbios A
elaffuz etmeleri
m kavramları
nebilecek ilk
ekten
UT 18 ob'ens (A
aşağıdaki şairlerden
B) Ziya Paşa brud (8
D) Cenap Şahabettin
Cybullich is.
E) WOR
zararlı olduğunu belirtmekten de kendini alamaz.
Fars edebiyatı etkisinden kurtulamadığı bir sırada böyle bir
antolojiyi yayımlamanın gençlik için meyhane açmak kadar
yenileşmekte olan Türk edebiyatının henüz tam anlamıyla
beraberce gömmeye azmetmiştik." diyerek arkadaşının, bir
aldığı Tahrib-i Harabat'ta "Eskiyi hortlatıyorsun, onu
10. Eski dava arkadaşının Harabat Mukaddimesi'ni yayımladığı
geri durmadı. Aynı bakış açısını "Takip"te de sürdürerek
kısım yanlışlarını ve ihmallerini alaycı bir dille eleştirmekten
sırada Magosa'da sürgündeyken duygusal bir dille kaleme
anan
Bu parçada sözü edilen sanatçılar aşağıdakilerin e
hangisinde verilmiştir?
MY20
1.D 2.8 3.A 4.E 5.C 6.D 7.E 8.A 9.B 10.A 11.D 12.E
A) Ziya Paşa - Namık Kemal
C) Muallim Naci - Şemsettin Sami
D) Namık Kemal - Muallim Naci
B) Şinasi - Ziya Paşay
farmisnet
E) Recaizade Mahmut Ekrem - Ahmet Mithat Efs
11. Macaristan'dan ve Avusturya'dan itibaren
köşkler.
Oyuncaklar
gümüş yapraklar
pırıl pırıl akan pembe
hayalleri karşımda hakika
ilerleyen manzaralar... Semb
medeniyet ölçüsü olan vagon res
her şey bana değişmiş göründü: Geci
öküzl
dev obrih obrot
may say dog snet exevivez
Tilitog
hond god sbagisqus
02
O
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları2.
Tanzimat şiirinin ikinci kuşağında yer alan şair şiirde biçime
büyük önem verir. Biçimde "müzeyyen"i yani süslü olanı yeğ-
ler. Şiirin konuşma dilinden ayrı, kendine özgü bir dile sahip
olduğunu öne sürer. Onun bu düşüncesi, ileride Servetifunun
dilinin konuşma dilinden uzaklaşmasına yol açar.
Bu parçada tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?
A) Namık Kemal
B) Abdülhak Hamit Tarhan
C) Recaizade Mahmut Ekrem
D) Tevfik Fikret
E) Ziya Paşa
asal
Izlediği başlıca konular aşk ve doğadır. Fransız romantikleri-
würden şiirleri melankolik bir
Basamak Yayınları
5.
D
E
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi SanatçılarıA
Yazar: Şinasi'nin benim nazarimda farklı bir yeri vardır. Ken-
disi, Türk edebiyatına ilk özel gazeteyi kazandıran kişi ol-
makla kalmamış; o gazetede ilk makaleyi de yayımlamıştır.
Eleştirmen: İlklere attığı imza, yalnız bunlarla da sınırlı de-
ğil malumunuz. Müştak Bey ile Kumru Hanim'in muaşaka-
sını konu alan eseri de yine kendi alanının ilklerindendir.
18.
Yazar: Batı şiirinden yaptığı çevirileri ile Türk şiirine yeni bir
bakış açısı kazandırması da onun öncü ve yetkin bir şahsi-
yet olduğunun göstergesidir.
Eleştirmen: Bence Şinasi, başarılı bir düşünce adamıdır la-
kin şairliği konusunda aynı şekilde düşünmediğimi bilmeni-
zi isterim.
Bu diyalogdan hareketle aşağıdakilerden hangisine
ulaşılmaz?
AT VE
A) Yazar, Şinasi'nin çıkardığı Tercümân-ı Ahvâl gazetesini
bir kazanım olarak görmektedir.
BY Eleştirmen, Şair Evlenmesi tiyatrosuna atıfta bulunmak-
tadır.
Yazara göre Tercüme-i Manzume, Türk şiirine yeni bir
açılım getirmiştir.
D) Eleştirmen, Şinasi'nin Müntahabat-ı Eş'ar'daki metinleri
başarısız bulmaktadır.
Yazara göre Durub-1 Emsal-i Osmaniye, alanının başa-
reserlerindendir.
anatçılığının ilk yıllarında daha onl
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi SanatçılarıD
1. Sanat toplum içindir, görüşüne bağlı kalmıştır.
II. Edebi eserlerinde romantizmin etkisinde kalmıştır.
III. Tarih ve eleştiri alanında da ürünler vermiştir.
IV. Vatan, hürriyet, adalet gibi konuları işlemiştir.
V. Döneminin en çok hikâye ve roman yazmış sanatçısı-
TAMIX dr.AT
TYA
9.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde Na-
mık Kemal'le ilgili bir bilgi yanlışı vardır?
A
B)
CIII
D) IV EV
inte S.S.A
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları4.
1. Şinasi'nin "Şair Evlenmesi" adlı oyununda natüraliz-
min etkisiyle gerçekçi çevre tasvirlerine yer verilmiş-
tir.
II. Namık Kemal; "Zavallı Çocuk" adlı tiyatro eserinde,
kızlarını maddi menfaatleri için istemediği biriyle ev-
lendiren anne ve babaları eleştirir.
III./Edebiyatımızda modern tiyatronun ilk örnekleri, çe-
viri ve uyarlamalarla başlamıştır.
IV. Toplumsal konuları tiyatroya aktararak halkı eğitme-
yi amaçlayan Ahmet Mithat Efendi, "Eyvah" adlı pi-
yesinde birden fazla kadınla evlenmenin doğurduğu
olumsuz sonuçları ele almıştır.
V. Namık Kemal'in "Zavallı Çocuk" adlı tiyatro eseri ile
Recaizade Mahmut Ekrem'in "Vuslat" adlı oyunu
ali "gençlerin sevdikleriyle evlendirilmemeleri" ortak te-
masını işlemişlerdir.
Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı
vardır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Zafer Yayınları
6.
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları1. Recaizade Mahmut Ekrem-Nağme-i Seher
II. Muallim Naci-Haspa
III Abdülhak Hamit Tarhan-Validem
IV. Nabizâde Nâzım-Füruzan
Yukarıda verilen yazar ve eserlerden hangi ikisi yer değiş-
tirilirse yanlışlık giderilmiş olur?
A) I ve V
B) HH ve tv
Il ve IV
EP ve ill
C) I ve II
6.
1 ya
ve
ģ
11:
Yapılan araşt
yavaş da olsa
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları1
Yazar
Namık Kemal
Abdülhak
Hamit Tarhan
A) Şinasi
Şiir
Zafername
1.
11
Ruhlar
Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangi-
aşağıdakile
leri getirilmelidir?
Ziya Paşa
C) Ahmet Mithat Efend
D) Ahmet Vefik Paşa
E) All Suavi
II.
Belde
Murabba
Şiir
Terci-i Bent
Vatan Şarkısı
Ölü
Sahra
Bunlar Odur
|||
III.
Bålådan Bir Ses
Garam
İlham-ı Vatan
Nefrin
Hacte
3. Bu dö
nucu
sebeb
rutiy
Rus
kald
başl
lara
Bu
de
A
B
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçıları1. Şiirde asıl büyük yeniliği, Tanzimat'ın ikinci döneminde - -
yapar. Divan şiirinde klasik kalıplara sıkışmış olan mis-
ralar ve kafiyeler, onun cüretkâr hamleleriyle hürriyetlerini
ilan ederler. Kullandığı şekiller şaşırtıcıdır. Aruz hatta aruz-
da kendi uydurduğu vezinler, hece, hecenin duraksız uzun
misraları, dağınık serbest müstezat misraları, kafiyesiz şi-
irler vs. Bütün bu tecrübeleriyle ondan sonra Türk şiirinde
ortaya çıkacak akımların çok erken bir müjdecisi gibidir.
--
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki sanatçılardan
hangisi getirilmelidir?
A) Abdülhak Hamit Tarhan
B) Recaizâde Mahmut Ekrem
GMuallim Naci
Samipaşazâde Sezâi
Nabizâde Nazım
Inst
3
Lise Türkçe
Tanzimat Dönemi Sanatçılarıgi-
er
9
dilerde klasi-
dramlarda ise romantizm akiminin etkisi görülür.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangilerinde bir bil-
gi yanlışı vardır?
A) I ve Il
D) III ve IV
B) I ve IV
Çözüm
Nesteren here the
tiyatro eserche
302.
E) IV ve V
C) I ve ill
mordum
Örnek - 28
Tanzimat Dönemi'ndeki yazarlar içinde sistemli olarak ilk defa
---, edebiyatın teorik temelleriyle ilgilendi. O, Mekteb-i Mülkiye'de
verdiği "Edebiyat-ı Osmaniye" dersiyle ilgili notlarını 1882'de
-- adıyla bastırdı. Sanatçı, Fransa'daki benzer teorik kitapla-
ri örnek alarak yazdığı bu eseriyle Tanzimat'tan sonra başlayan
yeni edebiyatın teorisini yapmıştır. > Serveti füncen 'den
bahsediyor
Bu parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden
hangisi getirilmelidir?
A) Muallim Nâci - Istilahat-ı Edebiyye
B) Ahmet Mithat Efendi - Letâif-i Rivâyât
Recâizâde Mahmut Ekrem - Talim-i Edebiyât
Kujuçu.
D) Recâizâde Mahmut Ekrem - Takdir-i Elhân
E) Abdülhak Hâmit Tarhan - Makber Mukaddimesi
Çözüm
mut Ekre