Tanzimat Dönemi'nde Hikaye Soruları

9. Muallim Naci ile ilgili verilen aşağıdaki bilgilerden hangi- si yanlıştır? A) Köyden söz eden ilk şiir olan "Köylü Kızların Şarkısı"nı yazmıştır. B Recaizade Mahmut Ekrem ile eski - yeni tartışmasına girmiştir. Kulak için kafiye anlayışını savunur. "Lügat-i Naci" isimli sözlüğü vardır. "Şerare", "Ateşpare" şiir türünde eserleridir. 14

6. Ali Bey, zengin bir ailenin çocuğu, yirmi bir yirmi iki yaşında bir delikanlı idi. Anasının babasının bir ta- nesi olduğundan ve özellikle babası evlât değerini gerçekten bilenlerden bulunduğundan -İstanbul'da bulunduğu hâlde- öğrenimine, eğitim kurumlarınca gelişimin son aşamasına varmış olan yerlerin tanınmış aileleri kadar özen gösterilirdi. Bu parça aşağıdaki sanatçılardan hangisinin bir eserinden alınmıştır? A) Namık Kemal B) Mehmet Rauf C) Nabizâde Nazım D) Samipaşazâde Sezai E) Recaizâde Mahmut Ekrem

12. 1. Bir tarikat şeyhinin ya da ermiş olduğuna inanılan bir tasav- vuf büyüğünün hayatını, kerametlerini konu alan eserlerdir. II. Din ve tasavvuf büyüklerinin biyografilerini, kerametlerini anlatan eserlerin adıdır. III. Esnaf ve sanatkârların bağlı olduğu bir örgüt olan ahiliğin ahlak anlayışını ve uyulması gereken kuralları açıklayan eserlerdir. Numaralanmış cümlelerde açıklanan tasavvuf edebiyatı nesir türleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla doğru ve- rilmiştir? A) B) I Menakibname Velayetname Fütüvvetname D) Velayetname E) Menakibname || Velayetname Menakibname Velayetname Vücutname Fütüvvetname Fütüvvetname Fütüvvetname Vücutname Menakibname Velayetname

11. Aşağıdakilerin hangisinde Tanzimat Dönemi sa- natçılarına ait eserlerle ilgili bir bilgi yanlışı var- dır? A) Ziya Paşa; Şiir ve İnşa adlı makalesinde divan edebiyatının melez ve taklit bir edebiyat olduğu- nu, gerçek edebiyatımızın halk edebiyatı oldu- ğunu ileri sürmüştür. B) Şinasi, Şair Evlenmesi adlı oyununda görücü usu- lü ile evliliğin yol açabileceği olumsuzlukları mi- zahi bir yorumla ele almıştır. Recaizade Mahmut Ekrem, Talim-i Edebiyat ad- li makalesinde, klasik şiirin "göz için kafiye" an- layışına karşı çıkarak modern şiir anlayışını sa- vunmuştur. a D) Şemseddin Sami, Kamus-i Türkî adlı sözlüğün- de yalnızca kelimelerin kökenleri hakkında de- ğil, dil bilgisi özellikleri hakkında da ayrıntılı bilgi vermiştir. E) Muallim Naci, Ömer'in Çocukluğu adlı eserinde kendi çocukluk yıllarına ait acı tatlı anıları tüm iç- tenliği ile kaleme almıştır.

A Aşağıdakilerin hangisinde, aynı türde yazılan eserler bir arada verilmiştir? ise Vay A) Cezai- Intibah - Gülnihal B) Makber-Sergüzeşt- Araba Sevdası Şair Evlenmesi - Cezmi - Zemzeme Intibah - Araba Sevdası - Zehra Demdeme - Celalettin Harzemşah - Küçük Şeyler howe

esti için ayrılan kısmına işaretleyiniz. 3. Türklerin bu türde, İslamiyet'ten önceki dönemlere kadar giden bir geleneği olduğu bilinmektedir. İslami- yet'in kabulünden Tanzimat'a kadarki dönem içinde ise bu türün tarzına uygun manzum ve mensur pek çok eser kaleme alınmıştır. Bunlar destanlara ve efsa- nelere kadar uzanan bir çizgide kısmen tercüme veya bir çeşit uyarlama yoluyla meydana getirilmiş, kısmen de şairlerin muhayyilesinden doğmuş veya bizzat ya- şanmış olayların türü çağrıştıran örnekleridir. Ancak modern anlamda değerlendirildiğinde araştırmacılarca çoğunlukla Türk edebiyatında Tanzimat'la başlatılır. Letâif-i Rivâyât ve Küçük Şeyler türün Batılı ilk örnek- leri kabul edilir. Bu parçada hakkında bilgi verilen edebî tür aşağı- dakilerden hangisidir? A) Masal B) Fabl D) Roman E) Şiir (C) Hikâye

orn Namık Kemal, Zavallı Çocuk'ta, genç bir kızın kendi sinden 2450 1 oldukça yaşlı biriyle görücü yoluyla evlendirilmesine karşı çıkışını; Akif Bey'de, vatan sevgisinin kişisel || mutluluktan önce geldiğini; Gülnihal'de, baskıya karşı AYISA | VADIGANUY duyduğu tepkiyi; Cezmi'de, Kırım Hanı Adil Giray'ın 1615) 6269 lim6X i neihvez nieb'nolens V SMOT yaşamını; Celalettin Harzemşah'ta İslam birliği dü- V abs şüncesini anlatır. eyelid ali sbmsins des they dil nelissy neboilsist jasnie Bu parçada Namık Kemal'in numaralanmış ya- pıtlarından hangisi tür bakımından ötekilerden farklıdır? ha bisbrüüt hitesla nini m 2616 16 millsuM sl'meva humineM A) I. basio B) II.zsmen C) III. ibis D) IV.abis E) V. Asboiteviden last lembarys

2. Tanzimat ile birlikte Batılı tarzda ilk hikâye ör- nekleri, edebiyatımızda yazılmaya başlanmıştır. (Bu dönemin hikâyeleri, divan edebiyatındaki mesneviler ile halk hikayeciliğinin dışında özellik göstermektedir. (III) Bu dönemde eski hikâyelerin modernleştirilmiş bir şekli olmaktan ziyade Fransız edebiyatı örnek alınarak oluşturulmuş hikâyeler yazılmıştır. (Yazarlar, bu dönemde hikâyeleri- ni yazarken özellikle sembolizm akımının etkisiyle toplumu bilgilendirmek amacıyla hareket etmiştir. (Bu dönemde yazılan hikâyeler, çoğunlukla tek- nik yönden kusurlu olmuştur. Numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yan- lişi vardır? C) III Diğer sayfaya geçiniz.

Tanzimat Dönemi'nde Roman-IV 7. 1. Tanzimat Dönemi sanatçıları arasında yeniliğe en açık isimlerden biridir. II. Eserlerini halkın bilgilenmesi amacıyla kaleme almıştır. III. Eserlerinin en önemli kusuru, dönemine göre son de- rece ağır bir dil kullanmasıdır. IV Edebiyatımızdaki Batılı ölçütlere uygun ilk hikâye ör- neği olan Kıssadan Hisse'yi yazmıştır. VÇok sayıda eser kaleme aldığı için "yazı makinesi" olarak adlandırılmıştır. Tanzimat Dönemi sanatçılarından Ahmet Mithat Efendi ile ilgili yukarıdaki cümlelerin hangilerinde bil- gi yanlışı vardır? A) I vett B) I ve W D) III ve X Cytt ve ELIV ve V C Tanzimat Dönemi'nde kendi kendini yetiştirmiş, çok yön- ü bir sanatçıdır. Yazı hayatına çeviriler ve gazete yazıları e atılmış, roman ve tiyatro denemeleri yapmıştır. Edebi- at tarihine geçmesini sağlayan çok önemli bilimsel ça- şmaları yanında diğer önemli yönd de ilk roman olan aaşşuk-ı Talat ve Fitnat'ın yazan olmasıdır.

8. Hikâye türü ile ilgili olarak, I. Türk edebiyatında ilk örnekleri 19. asrın ikinci ya- rısından itibaren görülmeye başlanmıştır. X II. Ahmet Mithat Efendi'nin "Letâifi-i Rivayat" adlı eseri ilk realist öykü kitabımızdır. III. Sami Paşazade Sezai'nin "Küçük Şeyler”i hikâye türünün edebiyatımızdaki ilk örnekleri arasında sayılır. IV. Tanzimat'a kadar Türk toplumunda hikâyenin ye- rini destanlar, efsaneler, mesneviler ve halk hikâ- yeleriyle masallar tutmuştur. yargılarından hangileri söylenemez? Yalnız I JPYI D) II ve III B) Yalnız II C) I ve II E) IV ve V ÖZDEBİR YAYINLARI

ZİMAT EDEBİYATI tilan, eğer azar, i olsa si de anda una erilir. e ve zen- mus an- 9. (1)Türk edebiyatında Batılı anlamdaki ilk öyküler Tanzi- mat Dönemi'nde yazılmıştır. (II) 1870'te Ahmet Mithat Efendi'nin, birinci cildini yayımladığı Letaif-i Rivayat serisi Türk edebiyatında Batılı anlamdaki ilk öykü kitabı kabul edilmektedir. (III) Yine Ahmet Mithat Efendi'nin 1870'te yayımladığı Kıssadan Hisse adlı öyküleri de Türk ede- biyatındaki ilk öyküler arasındadır. (IV) 1872-1875 yılları arasında ise Emin Nihat Bey'in yayımladığı Müsameret- name (Gece Hikâyeleri) de dönemin ilk öykülerindendir. (V) 1891'de Şemsettin Sami'nin yazdığı Müşahedat ise Türk edebiyatındaki ilk realist öykü örneğidir. Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

22. Aşağıdaki sanatçılardan hangisi Tanzimat Dönemi'nde hikâye yazan sanatçılardan biri değildir? A) Sami Paşazade Sezai B) Ahmet Mithat Efendi C) Abdülhak Hamit Tarhan D) Nabizade Nazım E) Recaizade Mahmut Ekrem

Eski şiir biçimlerine bağlı kalmış, yer yer nüktell ve hicivli anlatımlara başvurmuştur. Yerleşik nazım kurallarına uymamış, yeni şir türlerinin oluş masına katkıda bulunmuştur. AT Sanatkârane bir üslubu vardır, eserlerinde toplumla ilgili ko- nulara değinmiştir. Eski - yeni tartışmasında yeni taraftarlarının lideri olmuş, "kulak için kafiye" anlayışını savunmuştur. ME Bu açıklamalar aşağıdakilerden hangisiyle ilgili değildir? A) Recaizade Mahmut Ekrem B) Muallim Naci C) Namık Kemal Dy Abdülhak Hamit Tarhan E)Ziya Paşa

CAP 14. Ziya Paşa, Tanzimat Edebiyatı'nı oluşturan dört önem- li etkiyi kendi şiir ve nesirlerinde açıkça kullanır. Bu etkiler; divan şiiri, mahallileşme cereyanı, âşık tarzı ve Avrupa tesiridir. ---- isimli hatırasında, edebî ve siyasi makalelerinde ve pek çok eserinde Batı edebiyatının etkileri görülür. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Harabat C) Endülüs Tarihi B) Defter-i Amal D) Zafername E Külliyat-ı Ziya Paşa

5. Hikâye insanın sözü keşfettiği günden bugüne en çok başvurduğu bir anlatım tarzıdır. Hikâye; insan, zaman ve mekan unsurlarıyla birlikte kurgusal bir dünya çerçevesinde fazla ayrıntıya girmeden yazılan kısa ve mensur bir türdür. Türk edebiyatında destan, masal, halk hikayesi, meddah hikayesi gibi türler hi- kayeciliğimizin köklü bir geçmişe dayandığını göster- mektedir. Bugün ayrı bir tür olarak karşımıza çıkan "destan, kissa, masal, mesel, menkibe, rivayet, lati- fe, anlatı" gibi türler tarihi süreçte hikâye anlamında kullanılmıştır. Modern anlamda hikâye ise Tanzimat Dönemi'yle birlikte edebiyatımıza girmiştir. Ahmet Mithat Efendi ve Samipaşazade Sezai bu türün ilk örneklerini veren yazarlardandır. Yukarıdaki parçada aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir? A) Tarihi süreçte farklı isimler hikaye anlamında kul- Tanılmıştır. Hikâye, edebiyatımıza Tanzimat Dönemi'nde gir- miştir. Hikâyeler, kurgusal bir yapı etrafında oluşur. D) Ahmet Mithat Efendi, hikâyelerin ilk örneklerini ve- ren yazarlardandır. Hikâye, insanların en çok kullandığı anlatım türüdür.

Batılı yazar- aşa) len sanat- mlışlığı gi- ) II. ve III. Örnek - 3 > Tanzimat edebiyatıyla ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Batı edebiyatının etkisiyle ortaya konan ilk ürünler teknik ba kımdan zayıftır. B) Ziya C) Rec- D) Sar E) Na B) Özellikle ilk dönemde yazarlar, gazete gibi tiyatroyu da hal- kı aydınlatmada bir araç olarak görmüştür. no C) Birinci dönem Tanzimatçılar sanat toplum için, ikinciler sa- nat sanat için anlayışına bağlı kalmıştır. D) Birinci dönem Tanzimatçılar "kulak için uyak", ikinci dönem Tanzimatçılar "göz için uyak" anlayışını benimsemiştir. E) Birinci dönem Tanzimatçılar dilde sadeleşmeyi isteseler de bunu yapıtlarında uygulayamamış, ikinci dönem Tanzimat- çıların ise böyle bir kaygısı olmamıştır. Ç