Tanzimat Dönemi'nde Roman Soruları

16. Aşağıdakilerden hangisi Maí ve Siyah adlı roman için söylenemez? A) Servetitünun Dönemi'nin basın hayatını ve edebi yatçı neslini anlatmaktadır. B) Kahramanı olan Ahmet Cemil, düş-gerçek çatış- ması yaşaması yönüyle Madam Bovary roman- nin kahramanına benzemektedir. Bu roman, Edebiyatıcedidecilerin bildirisi niteliğin- dedir. D) Romantizm akımına uygun özellikler ağır bas- maktadır. E) Türk edebiyatında teknik bakımdan türünün ilk ol- gun örneğidir.

LIMI A) Şiiri düzyazıya yaklaştırmıştır. B) Silirlerinde kullandığı dil yalın ve anlaşılıydeğildir. c) Manzum hikâye türünde şiiri vardır. D) Uyak ve redife yer vermiştir. E) Günlük yaşamda karşılaşılan olaylara da yer vermiştir. Servetifünun edebiyatının en önemli şairi Tevfik Fikret, sembolizm akimina uygun olarak şiirler yazmış, biçime önem vermiştir. Aruz ölçüsünü kullanan şair, çocuklar için yazdığı şiirlerde heceyi kullanmıştır. Bu parçadaki bilgi yanlışı aşağıdakilerden hangisinde belirtilmiştir? A) Tevfik Fikret, hegeyi kullanmamış, bütün şiirlerini aruz ölçüsüyle yazínıştır . B) Tevfik Fikret, Servetifünun'un değil, Fecriati'nin en önemli şairidir . C) Tevfik Fikret, sembolizm akımına değil, parnasizm akt- Tipa uygun şiirler yazmıştır. D) Tevfik Fikret, şiirlerinde biçime hiç önem vermemiş, konuya önem vermiştir. E) Tevfik Fikret, aruz ölçüsünü kullanmamış, şiirlerini he- ceyle yazmıştır . Edebiyat Soru Bankası 180

. Aşağıdakilerin hangisinde Ahmet Haşim'le ilgili bir bilgi yanlışı vardır? A) Şiirde sözcüğün anlamından çok söyleyiş değerini önemsemiştir. B) Gerçek şiiri, düzyazıya çevrilemeyen, sözden çok müziğe yakın bir dil olarak görmüştür. C) Bütün şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmış, yabancı sözcüklerle dolu ağır bir dil oluşturmuştur. D) Sembolizmin ahenk ve anlam kapalılığı ilkesinden; empresyonizmin izlenim ilkesinden yararlanmıştır. E) Düzyazı dilinde, anlamını okuyucunun düşüncele- rinden alan bir kapalılığı tercih etmiştir.

AYT Soru 145 TÜRK DİLİ VE ED. Gere min tina Servetifünun ile I. Dönem Tanzimat edebiyatının karşı- laştırıldığı aşağıdaki yargıların hangisinde bir yanlışlık yapılmıştır? dır. oln sa Al Tanzimatçılar romantizmden etkilenmişken Servetifü- nuncularda klasisizmin etkileri yoğun biçimde gözlenir. BY Tanzimat'ta rağbet görmüş olan metafizik ve sosyal ko- nutar Servetifünun'da önemli bir yer tutmaz. Tanzimat edebiyatında dil ve üslup, Servetifünun'a göre daha sade ve anlaşılıdır. le k b DY Tanzimat edebiyatında tiyatro ön plandayken, Serve- fifünun'da şiir, roman ve hikâye ön plandadır. E) Tanzimat edebiyatında şiirin konusu güzel olan her şeydir, Servetifünun'da güzel kelimesi kaldırılmış ve şiirin konusu sınırsız bir şekilde genişletilmiştir.

Ödev Takip Dergisi-3 NIF 16. Tanzimat Dönemi'nde kaleme alınan pek çok roman, Türk edebiyatında ilk olma özellikleri de taşır. Buna göre aşağıdaki ifadelerin hangisi herhangi bir Tanzimat Dönemi romani ile ilişkilendirilemez? B) İlk köy romani D) İlk realist roman E) ilk yerli roman A) ilk tarihî roman C) ilk psikolojik roman

12. İnsanlar ile insan olmayan varlıklar arasında fark gözet- meksizin yer ve zaman aralığının kestirildiği bir geçmiş zaman diliminde, sebep-sonuç ilişkisi kurup belge ve bulgular eşliğinde bilgiler toplayan akademik disiplin olan tarih; herhangi bir bilim kümesine dâhil edilmez. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı, aşağıdakile- rin hangisinde verilmiştir? - - A) Özne - yer tamlayıcısı - yüklem B) Zarf tümleci - Özne - yer tamlayıcısı - yüklem C) Özne - belirtisiz nesne - yer tamlayıcısı - yüklem D) Belirtisiz nesne - yer tamlayıcısı - yüklem E) Özne - yüklem

61. HY "Sanat halk içindir." anlayışıyla halka okuma alışkanlığı kazandırmaya çalıştı. (II) Dağarcık, Kırkambar gibi dergi- lerle Devir, Bedir ve Tercüman-ı Hakikat adlı gazeteleri çi- kardı. (III) Romanlarında, Namık Kemal'in başlattığı Batılı roman tarzını mükemmele ulaştırdı. (IV) Romanlarında, akışı keserek okura bilgi verme yolunu seçtiği görülür. (V) "Letaif-i Rivayat", edebiyatımızdaki ilk öykülerden sa- yılır. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde, Ahmet Mithat'la ilgili bilgi yanlışı vardır? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V. ...b

FÜNUN SİİRİ Test - 3 4. Kulak ain kafrye C a pornasi Servetitünun Edel illen- krem masi umu- m, o Flikle aline eğine içim Bati mel- mlu zikal dan nda u ve Tevfik Fikret, Türk şiirinin Batılılaşmasında önemli bir kö- şe taşıdır. Recaizade Mahmut Ekrem ve Hamit'in etkisiyle yeni şiire yönelmiş, Edebiyatıcedide Dönemi'nde bireyci bir sanat anlayışını benimsemiştir. Ancak 1901'den sonra toplumsal ve siyasal konulara ağırlık veren şiirleriyle öne 1 çıkmıştır. Biçim konusundaki titizliğiyle sembolistlere, 11 duyuş tarzı bakımından romantiklere yakın durur. Şiirde, divan şiirinin temel birimi olan beyit hâkimiyetini kırmış, Servetifünun konusunu iyic aşk, karamsa ni, gerçeklerc yönelme gib lerdir. anlamı ve cümleyi beytin dışına taşımıştır. Diyaloglara yer vererek ve müstezadı serbest bir görünüme kavuşturarak şiiri düzyazıya yaklaştırmıştır. Kafiye düzeninde klasik IV biçimlerin dışına çıkmıştır. Şiirde konu ile aruz kalıpları arasında bir uygunluk aramış ve bunu uygulamaya çalışmıştır. Bütün bu yeniliklere karşın, dili ağırdır. V Sanat için benimseye estetiğe, al vermişlerd una * Sanatçılar mış, hece mislerdir. hece ölç mıştır.) Bu parçadaki altı çizili yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) B) II C) IIID) IV E) V Prf Yayman Aruz öld şarıyla divan e anlayış dizede Böylel laştırıl Şiirde

nin hangi- 15. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat edebiyatının ikinci dönemine denk gelen sanatçılardan biri değildir? A) Nabizade Nazım B) Samipaşazade Sezai Abdülhak Hamit Tarhan Ziya Paşa E)/Recaizade Mahmut Ekrem

10.-11. soruları aşağıdaki metne göre cevaplayınız. isterim. Ya ben ya kediler? sanatçısı işika mi? Demek ki otuz üç sene- Vek-vücûdâne neticesi, kelime-i vacin hâli, bu cevap oluyor. reminin mutasarrife olduğu eve Si otuz kedinin tacizat ve tasdia- olmuştur. Çoğunlukla Laleli yokuşundan, anladığıma göre b limsel bir icada veya bir edebiyat şaheserine, kısaca si yüce bir amaca adanmış olan gözlerini göğe dike. rek o geniş, bilgili alnı gökyüzünden aldığı bir nurlanmış göründüğü hâlde Aksaray'a doğru inerdi. Ilm-i kiyafetin önemi inkâr edilemez. Bir âlimin varu. ğin içyüzüne bakışıyla bir şairin kâinata bakışı ayni mıdır? Ilkinin gerçeği araştırmaya adanmış bakışla. rında küçük bir kırgınlık, büyük bir sükûnet görülür. ken ikincisinin benzersiz bir cennetin hayaline dalmis kararsız gözlerinde bir hüznün, bir izdırabın varlığına şahit olunmaz mı? İkisine de ihtiyar olmuş bir şairle bir âlime ilm-i kıyafet açısından bakalım. Âlimin be. yaz başı, hiçbir hararete karşı erimez karlarla örtül- müş bir dağ başı gibi hissiz, soğuk, büyük görünmez mi? Şairinki ise sisler, dumanlar içinde kalmış dağ- ların doruklarını andırmaz mı? İşte çocukluğumda böyle düşünüyordum! önemli hikâye kitaplary 1. daki sanatçılardan hangi değildir? A) Ömer Seyfettin: Yalni. B) Yakup Kadri: Bir Sere C) Halide Edip Adıvar: Kurt D) Refik Halit Karay: 1 Hikâyeleri E) Fakir Baykurt: Can ai'nin Kediler" adlı hikâyesin- cadan yola çıkarak aşağıdaki- enemez? e yer verilmistir ere ve tamlamalara yer verilmiştir. reşte onlardan rahatsız olan bir şmazhi temel çatışmayı oluştur- manin eleştirisinin yapıldığı, top- mlayışının benimsendiği bir eser- alogdan yararlanılmıştır. 10. Samipaşazade Sezai'nin "Bu Büyük Adam Kimdir?" hikâyesinden alınan bu metnin anlatımında aşa- ğıdakilerden hangisi yoktur? A) Benzetmeler C) Sözde soru gúmleleri B) Karşılaştırmalar (D) Örneklemeler E) Tasvirler 2. (...) alnız bir odadan ibaret. Bir tek dört duvar ile bir tavandır. Yani nin başka taksimatı yok. Avlu- tesadüf eden kapı açıldığı gibi ir. Kapıdan girdiği zaman kar- lu boyuna bir şilte serilmiş ve Buklar dizilmiş. Lakin içleri boş, dizilmiş. O sandıklar bizim içinde yapılmış kabaralı ve andıkların üzerine güzel dev- anlar dizilmiş. Odanın duvar- nmış, duvarlar üzerine gayet lar, tüfekler, kılıçlar, kamalar 11. Bu metinle ilgili olarak, 1. Diyaloglarla anlatım zenginleştirilmiştir. II. Dış mekâna yönelik belirleme vardır. III. Kahraman bakış açısıyla yazılmiştı. IV. Olay ağırlıklı bir hikâyeden alınmıştır V. Betimleyici unsurlardan yararlanılmıştır yargılarından hangileri yanlıştır? Muhsin Çelebi, ge rahat adımlarla gic yukarda, göğsü ha dan çıkardığı pad du. Sonra altın ta sizliğiyle tünemiş kızgınlığından s: kayboldu. Mektu S den çekilince şö A) I ve II B) I ve IV C) Il ve IV D) III ve tv E) IV ve y in Firkat" adli hikâyesinden Eağıdakilerden hangisi söy- 12. Aşağıdaki yazar ve eserlerden hangisi hikâye tü- rünün Türk edebiyatındaki tarihî gelişimi içinde Ömer Seyfetti den alınan hik yer almaz? 1. Olay II. Kişiler atsal tasvirlerle anlatılmıştır. etimleme yoluyla verilmiştir. vardır. Alsoroipaşazade Sezai - Küçük Şeyler B) Emin Nihat - Müsameretname III. Yer Namık Kemal - Cezmi IV. Zaman adir. ekâna yansımıştır. D) Aziz Efendi - Muheyyelat E) Ahmet Mithat Efendi - Letâif-i Rivâyât V. Anlatici unsurlarınd 44 A) B

1. (1) Modern Türk şiiri, gerçek anlamda Servetifünun döneminde (1896-1901) karşımıza çıkar. (11) Fransız sembolistlerini ve parnasyenlerini tanıyan Cenap Şahabettin ve Tevfik Fikret; siyasi, sosyal problemler yerine estetik değerlere ve sanatsal zevke önem verirler. (III) Şiirde, parnasizmden gelen resim ve sembolizmden gelen müzik etkileri dikkat çeker. (IV) Servetifünuncular, uzun sesli ve ahenkli söyleyişi, müzik değeri olan sözcükleri tercih ederler. (V) Şiirde birden çok aruz kalıbı kullanmanın yanında, aruz kalıplarını kırarak serbest şiire yönelirler. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) V B) ) AY C) IV D) III E) II

5. Servet-i Fünun dergisinde “Ayn Nadir” takma adını kullanarak yazmıştır. Bu derginin Yunan harbi münasebetiyle çıkardığı özel sayısında yer alan "Vasiyet" isimli şiiri ile tanındı. Şiirlerinde genellikle tabiat, aşk ve ölüm temalarını işlemiştir. 1900'de yaz- dığı "Şiirimiz" makalesi Tevfik Fikret tarafından sansürlenmiş ve Servetifunun topluluğundan ayrılmasına neden olmuştur. Şiirinde Tevfik Fikret gibi nazmı nesre yaklaştırma, halkın hayatını anlat- ma, realist şiir yazma gayreti içindedir. Üslûbu ile Mehmet Akif'e rehberlik etmiştir. Çanakkale ve İstiklâl Savaşı yıllarında milli kahramanlık şiirleri yazarak edebiyatımıza katkı sağlamış ve hece veznini denemiştir. Edebiyat tarihi, tiyatro ve çocuk ede- biyatı ile ilgili eserleri de vardır. "Kırmızı Fesler, Ruh-i Kemâl, Zilâl-i İlham" gibi eserleri bulunmaktadır. Bu parçada tanıtılan şâir aşağıdakilerden hangisidir? A) Süleyman Nazif B) Celal Sahir Erozan C) Ali Ekrem Bolayır D) İsmail Safa E) Faik Ali Ozansoy

10. Türk şiirinde aruzu Türkçeye en iyi uyarlayan 1 şairler Tevfik Fikret, Mehmet Akif, Ahmet Haşim ve Yahya Kemal'dir. Bu dörtlüden Tevfik Fikret ve Mehmet Akif nazmı nesre yaklaştırırken Il Yahya Kemal nazmı nesirden uzaklaştırmıştır. Tevfik Fikret ve Mehmet Akif toplumsal konulara ilgi IV duyarlar fakat Yahya Kemal'de daha çok karamsarlık ve gün batımı man zaraları görülür. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V.

8. 11 1. Tanzimat sonrası bütün edebi ve siyasi devir- leri yaşamış bir şairdir. II. Servetifünun şiirini hazırlayan sanatçı olarak bilinir. III. Tasvirleri romantik yönünü, gerçek hayata uyan konular seçmesi realist yönünü gösterir. IV. Tanzimat edebiyatında eski edebiyat gelene- ğine bağlı olan ve bu geleneği yaşatmaya çalı- şan sanatçıdır. A AYDIN YAYINLARI Numaralanmış cümlelerde bir özelliği verilme- yen sanatçı aşağıdakilerden hangisidir? A) Nabizade Nazım B) Muallim Naci C) Recaizade Mahmut Ekrem D) Samipaşazade Sezai E) Abdülhak Hamit Tarhan 9. Asağıda verilenlerden hangisi tümüyle Tanzi

12. Döküldü son katarâti semîne-i rahmet Güneş gurûb ediyor pembe, mavi, leylâkî Zilâl içinde, güzel bir kadın vakarıyla; Ufukta parçalanan, yırtılan bulutlardan Zemine serpiliyor bir esir-i safiyyet. Önümde Göksu, yeşil sath-i bîkararıyla Beyaz köpük dökerek nazli nazlı dalgalanan Denizde bir leb-i şefkat, bir incizâb arıyor. Şu anda belli ki her yer sükûnu hâb arıyor. Bu dizelerden hareketle Servetifünun şiiri hakkında aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Toplumsal konular ağırlıklı olarak işlenmiştir. Şiirler, adeta renklerin sözcüklerle yana yana getirili- şidir. Arapça ve Farsça sözcüklerle yüklü bir dil kullanılmış- tır. ♡ Redif, uyak ve ölçü gibi ögelerle ahenk oluşturulmuştur. Aruz ölçüsü kullanılmaya devam edilmiştir. 178 O D Doğru Yanlış

3. Sen de gittin; senin de arkandan Ağladım, ağladım harab oldum... Ne olurdu, gunude-i nisyan, Geçebilseydi bi-emel bir an, Diyebilseydim: "Oh kurtuldum!" Triyole nazım biçimiyle oluşturulmuştur. II. Servetifünûn duyarlılığının bir sonucu olarak ünleme yer verilmiştir. . 2 III. Anjambman yapylmıştır Bu dizelerden hareketle numaralanmış yargılardan hangileri doğrudur? A) Yalnız B) Ivet C) Yatni D) II ve III E) Yalnız