Türk Dünyası Edebiyatında Roman Soruları
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Roman5.
TEST 5
Antananarivo'nun yeni bölümü Imerina Vadisi'nde ku-
rulmuş. Eski şehir tepenin üstüne kurulmuş. Tüm eski
ve tarihl binalar tepe üstünde. Kraliçenin daha sonra-
dan yanan sarayının duvarları tüm heybetiyle "Ben bu-
radayıml" diye haykırıyor. Eski Antananarivo'nun so-
kaklarında sık sık killselere rastlanıyor. Halkın büyük
bir bölümü Katolik ve Protestan, ülkenin kuzeyinde ise
Müslümanlar yaşıyor. Şehrin trafiği bir cehennem; yol-
lar dar ve araba sayısı fazla. İşin ilginç yanı başkentin
etrafı yeşil pirinç tarlalarıyla kaplı. Nedense kurutulup
Iskâna açılmamış. Hatta hatta yıkanan çamaşırlar yol
boyunca uzanan çimlerin üzerine serilmiş.
Bu parça, aşağıdakı düzyazı türlerinden hangisine
alt bir örnekten alınmıştır?
A) Makale
D) Gezi yazısı
B) Günlük
E) Deneme
C) Ani
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında RomanAYT/TDE-SB1
17. Yenileşme Dönemi Türk edebiyatında Batılı yeni edebî
türlerden roman ve tiyatro denemeleri yapmış, Taaşşuk-ı
Tal'at ve Fitnat adlı romanıyla Türk edebiyatında roman
türünün ilk örneğini ortaya koymuştur. Bu eser; telif ro-
man türünde ilk deneme olmasının getirdiği bazı ace-
miliklerle birlikte kadın-erkek ilişkilerini farklı bir bakış
açısıyla ele alması, anne-babanın zorlamasıyla gerçek-
leşen bir kısım evliliklerin faciayla sonuçlanması yüzün-
den görücü usulü evliliğin tenkidi ve toplumda kadına
değer verilmemesi gibi meseleler üzerinde durması ba-
kımından aynı konu etrafında daha sonra yazılacak eserler
için örnek teşkil etmiştir. Piyesleri, gerek yazıldığı devrin
konuşma dili gerekse kuruluşu ve sahnelenmeye uygun
oluşları dolayısıyla benzerlerinden daha başarılı bulun-
masına rağmen muhtemelen Nâmık Kemal'in tiyatroları-
nın gölgesinde kalmış ve fazla şöhret kazanmamıştır.
Bu parçada söz edilen sanatçı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Şemsettin Sami
BY Recaizâde Mahmut Ekrem
CAbdülhak Hamit Tarhan
D) Nabizâde Nazım
E) Ahmet Mithat Efendi
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında RomanAnlatımcı anlayışa göre sanat, duyguların dile getirilmesidir. Bu
anlayış için asıl önemli olan, sanatçının duygularıdır. Bu
duygular, sanatçının iç dünyasının bütünüdür. Okur da
sanatçının bu duygularını paylaşır ve bu sayede başka
yaşantıları tanır. Bazen de tanımakla kalmaz, o yaşantılarda
kendinden bir parça bulur. Romantizm sonrası süreçte
duyguların dile getirilmesi, bilinçdışı anlatım olanakları ile
değişim geçirmiştir. Sanatçının bireysel tutum ve tercihleri
yapıtın oluşumunda merkeze oturmuş: sanatçının psikolojisi ve
şahsiyeti yapıtlarda aranır olmuştur. Bunun neticesinde modern
sanat akımlarının çoğu sanatçı odaklı ve bilinç dışı anlatımı
benimsemiştir.
37. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisinin yanıtı
yoktur?
A) Okur neyi paylaşır?
B) Romantizm sonrası süreçte, yapıtlarda nasıl bir dil
kullanılmıştır? X
C) Neyin sonucunda birçok sanat akımı sanatçı odaklı
ve bilinçdışı anlatımı benimsemiştir?
D)
E)
Anlatımcı anlayışa göre sanat nedir?
Romantizm sonrası süreçte değişim geçiren nedir?
38. Bu parçadaki altı çizili sözle aşağıdaki kavramların
hangisine vurgu yapılmıştır?
A) Empati kurma
B) Yabancılaşma
e) Öykunme
DI Özdeşleşme
E) Sıradanlaşma
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında RomanTDE-SB1
17. Batılı anlamda Türk romanının kurucusu olan Halit Ziya
Uşaklıgil; roman, öykü, mensur şiir gibi birçok türde eser-
ler vermiştir. Dili diğer arkadaşları gibi oldukça ağırdır. "Türk
romancılığının babası" olarak bilinen sanatçının romanları-
nın bazıları sinema ve televizyona uyarlanmıştır.
Aşağıdaki eserlerden hangisi Halit Ziya Uşaklıgil'e ait
değildir?
long the tunDROI
✓
K
A) Kırık Hayatlar
C) Ferdi ve Şürekası
leigntil
AYT Türk Dili ve Edeb
vil v
E) Kırk Yıl
B) Nemide
D) Siyah Inciler
WALMEM
ovvidaul towat 10
N20 naut (0
omongnad 10
20.
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında RomanDivan Edebiyatı-Şiir
orta
2.
1 ve 2. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
1.
Bir gazele ait üç beyit şu şekildedir:
Hele o kaşları ya okları peykânlarını
Sineden çekmediler yüreği oynatmadılar
II. Ey Necâti yürü sabreyle elünden ne gelür
Hüblar cevr ü cefâyı kime öğretmediler
GÜÇLÜ
EDEBİYAT
III. Lâle-hadler yine gülşende neler etmediler
Servi yürütmediler goncayı söyletmediler
1. Numaralanmış bu beyitlerin gazelde yer alma sırası aşa-
ğıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
BIII-1-11
C) I-III-
A) I-III-II
D) #-#-I
A). Sinan Paşa
B) Fuzuli
C) Nedim
D) Hayalî
E) Necâti
BİLİNÇSEL Yayınları
E) --
Aşağıdaki sanatçılardan hangisi, yukarıda örneği verilen
nazım biçimi ile tanınmamisting
BİLİNÇSEL Yayınları
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Roman31. Eğer bir çocuk...
Eleştiriyle yaşarsa kınamayı,
Düşmanlıkla yaşarsa savaşmayı,
Utançla yaşarsa suçlu hissetmeyi,
Hoşgörü ile yaşarsa sabırlı olmayı,
Övgüyle yaşarsa değer vermeyi,
Alayla yaşarsa utanmayı,
Adil yaşarsa adaleti,
Güvenceyle yaşarsa inanmayı,
Dürüstlükle yaşarsa doğruyu,
Yüreklendirmeyle yaşarsa kendine güvenmeyi,
Arkadaşlıkla yaşarsa dünyada sevgi bulmayı,
Onaylamayla yaşarsa kendinden hoşlanmayı öğrenir...
Raunt
Aşağıdakilerden hangisi bu parçada anlatılan-
larla tam olarak örtüşmemektedir?
A) Kin ve nefretin kol gezdiği bir çevrede doğup bü-
yüyen birinin şiddete meyletmesi
B) Çevresinden hep müsamaha, anlayış görerek
yetişen birinin sabırlı olması
C) Çocukluğunda hep küçümseyici bir gözle bakı-
lan birinin ikiyüzlü davranışlar sergilemesi
D) Ailesi ve çevresi tarafından sürekli cesaretlendi-
rilen birinin öz güveninin tam olması
[
33.
E) Yetiştiği ortamda sürekli olumsuz tepkiler alan
birinin başkalarını ayıplama yoluna gitmesi
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Roman16. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "üzere" edati
"gibi" edatının yerine kullanılabilir?
A) Tekrar buluşmak üzere ayrıldık.
B) Benzin parası benden olmak üzere gidelim.
C) Beklediği üzere seçimi bizimkiler kazandı.
D) Şirketin batmak üzere olduğu anlaşıldı.
E) Uçağımız Ankara'ya inmek üzere; kemerleri-
mizi bağlayalım.
SEN YAYINLARI
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Romanli bir
9
Aşağıdaki atasözlerinden hangisi yanlış açıklan-
mıştır?
A) Acıkan yanağından, susayan dudağından belli
olur: Bir insanın ne durumda olduğu yüzünden
anlaşılır.
B) Aç ölmez gözü kararır, susuz ölmez benzi sararır:
Yoksulluk insanı öldürmez ama türlü türlü üzüntü
ve sıkıntı içinde yıpratır.
C) Bedava sirke baldan tatlıdır: Masrafsız ve emek-
siz elde edilen şeyler insana hoş gelir.
D) Kaynayan kazan kapak tutmaz: İçten içe, gizlice
gelişen olaylar veya duygular bir yerde patlak ve-
rir.
Yazın salış, kışın ye)
EAğustosta beyni kaynayanın zemheride kazanı
kaynar: Elinde büyüttüğün kişi gün gelip sana
nankörlük edebilir.
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Roman12. Dört yaşında olduğunuzu ve birinin size şunu teklif
ettiğini düşünün: Eğer yapmakta olduğum görevi
bitirmemi beklersen iki lokum alabilirsin. O zamana
kadar bekleyemezsen hemen şimdi ama sadece bir
tane alabilirsin. Çocuğun hangi tercihte bulunduğu,
onun kendi yaşamında izleyeceği yol hakkında sizce de
bir fikir vermez mi?
Bu parçada aşağıdaki sözcük türlerinden hangisi
yoktur?
A) Belgisiz zamir
C) Soru zamiri
B) Kişi zamiri
D) İşaret zamiri
E) Dönüşlülük zamiri
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Roman26. Aşağıdakilerden
hangisi Orta Asya Türk toplulukla-
rinda kanunlar bütünü olan "Töre"nin özelliklerinden
biri değildir?
A) Sözlüdür.
BY Kurultay tarafından değiştirilir.
C) Yaptırımları ağırdır.
D) Hükümdara ayrıcalıklar tanır.
E) Hukukun üstünlüğünü savunur.
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında RomanŞu hayatta her şeyin bir genellemeden yola çıkılarak seçim-
miş gibi sunulması zorlayıcı bir yaşam şekli. Kahveyi sütlü
içenler sade içenlere, yaz mevsimini sevenler kış mevsimini
sevenlere, kedi sevenler köpek sevenlere karşıymış gibi. Ya
birini ya da diğerini seçmek zorundaymışsın gibi.
Bu parçada,
1. Ünsüz türemesi
II. Ünlü değişimi
III. Ünsüz benzeşmesi
ses olaylarından hangileri vardır?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
D) I ve II
E) II ve III
Yalnız III
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Romannina
B
S
A
R
M
E) Edebi sah
8. Türk kültürü, eski Türk coğrafyası ve topluluklarına ilişki
bilgi ve verilerin yanı sıra yazılma amacıyla da ilgili olara
Türkçeyi anlatan eser, sosyal bilimlerin hemen her ala
nında çalışmalara konu olmuştur. 11. yüzyılda yazılmışt
Türkçenin ilk sözlüğü, dil bilgisi, antolojisi ve ansiklopedis
olarak ifade edilir. Araplara Türkçe öğretmek ve Türkçe
daha yaygın hâle getirmek için kaleme alınmış bir eserdir
Yukarıda sözü edilen İslami Dönem Türk Edebiyat
eseri aşağıdakilerden hangisidir?
A) Mantiku't-Tayr
B) Kutadgu Bilig
(C) Divanü Lugati't-Türk
D) Divanı Hikmet
E) Atabetü'l Hakayık
Diğer Sayfaya Geçi
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında RomanB
16. Uzay çalışmaları insanlığın, uzayın bilinmezlerini keşfetme
merakıyla doğmuştur. 20. yüzyılda, insanlık uzaya erişim im-
kânına kavuşmuştur. İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemde
ortaya çıkan uzay yarışı, içerisinde birçok unsuru barındıran
bir süreç olmuştur. Bu süreç sayesinde büyük bir teknolojik
sıçrama gerçekleşmiş, insanlık bir yüzyıl öncesiyle kıyasla-
namayacak önemli bir teknolojik seviyeye ulaşmıştır.
Bu parçada virgülün,
Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelimelerin arasına
konur.
I.
II. Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi
belirtmek için konur.
III. Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.
işlevlerinden hangilerinin örneği vardır?
A) Yalnız L
D) II ve II
DAT
B) Yalnız
EN, II ve III
MA
8. Iskc
da
C) Yalnız III
ry
do
S
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Romanof
dar
iph
bl
k
sta
uya
er
10. Sanatçı için ölmek, sayılarla karşısına çıkmak olu-
yor bugün artık. (I) Bu, bir yazar için azarlanmak
saygı görmemektir. (II) Sanatı değerlendirirken hep
sayıların pusulası uzatılır önüne. (III) Yakup Kadri
Karaosmanoğlu, halkımızdan böyle bir değerlen-
dirme almamıştır çünkü bu yaklaşım bu sıralar mo-
da olan bir şey. (IV) Karaosmanoğlu, Anadolu'ya
popülist bir açıdan yönelmiş, sorunların temel ne-
denine inmemiş, hiçbir zaman da inmek istenme-
miştir. (V) Kent soylu kökeni ve kentli yaşama biçi-
mi buna engel olmuştur.
Bu parça iki paragrafa bölünmek istense ikinci
paragraf hangi cümeyle başlar?
A) 1 B) II
C) III D) IV E) V
123
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Romanbu
en
Ankara Yayıncılık
17. Vakfedenin şartı üzere muvakkıtın aylığı hepsinden
fazladır, zira İstanbul'da ne kadar gemici ve denizci
var ise hepsi Sultan Bayezid Han muvakkıtına muh-
taçtırlar. Zira camii şerifin kıblesi keramet keşfi ile
doğru olduğundan, bütün deniz kaptanlarının kıb-
le-gösterir aletleri, ve saat kütleleri bu camii mihra-
bında düzeltildiği için muvakkita muhtaçlardır. Bütün
Frengistan'da yıldız ilmine sahip olan üstad kefere-
ler, güneş saatlerini ve kıble göstericilerini Bayezid
Yan Camii'nde düzeltirler. Dünyaca meşhur bir sağ-
lam mihraptır.
Bu parça aşağıdaki edebî türlerin hangisinden
alınmış olabilir?
A) Seyahatname
C) Menâkipname
E) Surname
B) Tezkire
D) Pendname
Lise Türkçe
Türk Dünyası Edebiyatında Roman88
6. 1. Ülfet belalı şey fakat uzlet sıkıntılı,
Bilmem nasıl geçirmeliyim son beş on yılı?
II. İnsanlar anlaşıldı cihanın da sırrı yok,
Kalsaydı terkeşimde eğer tek bir altın ok
III. En tatlı bir hayal için atmazdım ufkuma.
Dalsın yakından gözlerim artık son uykuma.
IV. Gördüm ve anladım yaşamak macerasını
Bakiyse ruh eğer istemezdim bekasını.
V. Hulyası kalmayınca hayatın ne zevki var,
Bitsin hayırlısıyla bu beyhude sonbahar.
Numaralanmış dizelerin hangi ikisinde altı çizili kelime
"türemiş fiil"dir?
Ive Il
four
B) II ve II
IV ve V
Eve V
C) III ve IV