Türk Edebiyatında Romanın Tarihî Gelişimi Soruları

KO TANZIMATS . İdrak-i meâli bu küçük akla gerekmez Zira bu terâzi o kadar sikleti çekmez Ayinesi iştir kişinin lâfa bakılmaz Şahsın görünür rütbe-i aklı eserinde Allah'a sığın şahs-ı hâlimin gazabından Zirâ yumuşak huylu atın çiftesi pektir Yukarıda verilen vecize niteliğindeki dizelerin Sairi aşağıdakilerin hangisidir? A) Cenap Şahabettin B) Namık Kemal C) Şinasi D) Ziya Paşa E) Ziya Gökalp

1. Tanzimat Dönemi şiiri ile ilgili aşağıdakilerden hangisinde verilen bilgi yanlıştır? A)Toplum için sanat görüşüne uygun biçimde yazan şairler vardır. B) Çoğunlukla hece ölçüsünü tercih etmekle birlikte aruz ölçüsünü denemişlerdir. C)Divan şiirine ait nazım biçimleri ile yeni kavram ve konular işlenmiştir. D) Şiirin biçimi ile ilgili bazı yenilik çalışmaları olmuştur. E)Kullanılan dil, genel olarak sadelikten uzaktır.

1. Git vatan! Kâbe'de siyaha bürün Bir kolun Ravza-i Nebi'ye uzat Birini Kerbela'da Meshed'e al Kâinatta o hey'etinle görün! Bu temaşaya Hak da âşık olur Göze bir âlem eyliyor izhar Ki cihanda büyük letafeti var O letafet olunsa ger inkâr Mezhebimce demek muvalik olur Aç vatan göğsünü llah'ına aç! Şühedanı çıkar da ortaya saç! Bu şiirden hareketle Tanzimat şiiri ile ilgilltola- rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kafiye ve redif önemsenmiştir. B) Toplumcu bir anlayış bulunmaktadır Anlaşılır bir dil kullanılmıştır Di Dini ve tasavvufi anlamlar içermektedi E) Söz sanatlarından yararlanılmıştır

4. (1) Bizde gazetecilik 1831'de Takvim-i Vekayi adi resmi gazetenin çıkarılmasıyla başlar. (II)ingiliz chill'in 1840'ta çıkardığı Ceride-i Havadis yan ro bir yapıya sahiptir. (II) 1860'tan sonra gazeteler sayıca çoğalır; 1860'ta ilk özel Türk gazetesi olan Tercüman-ı Ahval'i Şinasi ve Agâh Efendi birikte çıkarır. (IV) 1862'de Şinasi Hürriyet'i çıkarmaya başlar. (V) 1865'te Namık Kemal'e bırakılan hu ga- zeteyi 1867'de Recaizade Mahmut Ekrem yayımar. Parçadaki numaralandırılmış cümlelerin hangi sinde bir yanlışlık yapılmıştır? A) I B)II C) II D) IV E) V

- 3 DENEME - 3 AYTI 17. Râkım, bir arkadaşının aracılığı ile İngiliz Mister ve Misters Ziklas'ın Can ve Margrit adlarındaki kızlarına Türkçe dersi vermeye başlar. Engin bilgisi, alçakgönül- lülüğü, efendiliği ile kısa sürede bu ailenin dostu háline gelir. Bu arada Canan'a da okuma yazma öğretip onun eğitimi ile ilgilenir. Râkım bir gün Ziklasların evinde Felâtun'la karşılaşır. Felâtun, Râkım'ı Ziklasların gözün- den düşürmek için birtakım hareketler yapsa da en sonunda kendi cahilliğini ortaya koyar. Râkım'ın kibar- lığını bozmaması ve kendine güveni Mister Ziklas ve kızlarının hoşuna gider. Aşağıdakilerden hangisi bu parçada tanıtılan eserin yazarının farklı türden bir yapıtıdır? A) Hüseyin Fellah B) Esrar-ı Cinayet C) Dürdane Hanım D) Jön Türkler E) Çerkez Özdenler

Tanzimat sanatçısı Ziya Paşa divan şiirindeki "hakimane" şiirinin son temsilcisi ve halk filozofu unvanına sahiptir. Yazdığı "Terkibibent" ve "Terciibent'lerindeki pek çok beyit birer atasözü kimliği kazanmıştır. Bu parçadaki açıklamaya göre, aşağıda verilenlerden hangisinin Ziya Paşa'ya ait olduğu söylenemez? A) Nush ile uslanmayanı etmeli tekdir Tekdir ile uslanmayanın hakkı kötektir B) Hak söyleyen evvel dahi menfùr idi gerçi Hainlere amma ki riayet yeni çıktı C) Eyvah ki bu báziçede bizler yine yandık Zira ki ziyan ortada bilmem ne kazandık D) Pek rengine aldanma felek eski felektir Zira feleğin meşreb-i nå-sázı dönektir E) Her rengi istemez gözümüz şimdi aldadır Ispanya dalga dalga bu akşam bu şaldadir

1.E 2.E 3.E 4.B 5.C 6.B . D 11.E 12 A Tan 10. (1) Tanzimat nesrinin ilk temsilcisi Şinasi'dir. (II) Dil konusunda çok şuurlu hareket eden Şinasi, Şair Evlenmesi ile Durub- Emsal-ı Osmaniye'yi dilde sadeleşme düşüncesini taşıyarak yazmıştır. (II) Şiirleri eskinin devamı niteliğinde olan Ziya Paşa ise "Şiir ve İnşa" makalesi ile sade Türkçe hareketinin en büyük temsilcilerinden biri olmuştur ama "Harabat Mukaddimesi" ile bu makalesindeki düşüncelerinden vazgeçmiştir. (IV) Bütün eserlerinde çok sade bir dil kullanan Namık Kemal, Tanzimat nesrinin en önemli temsilcisidir. Ta 1. ze b si (V) Dilde sadeleşme çabaları Tanzimat Dönemi'nde halkı aydınlatma ve yeni bir edebiyat oluşturma çabalarının bir sonucudur. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde verilen bilgi yanlıştır? A)I. B) II. C) II. D) IV. E) V. 11 Asağıdaki eslestirmelerin hangisinde yanlışlık 9. 8.

5. Türkçede Tanzimat'tan önce edebiyat kurallarını öğ- reten bilime "ilm-i edeb", nazımla oluşturulan eserlere "", nesirle oluşturulan eserlere ise "-" adı veril- mekteydi. Edebiyatımızda "edebiyat” sözcüğünü bir sanat türünün adı olarak ilk kez kullanmıştır. Bu parçadaki boş bırakılan yerlere sırasıyla aşa- ğıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) şiir - inşa - Şinasi B) dize - nesir - Şinasi C) dörtlük - nesir - Ziya Paşa D) misra - yazı - Namık Kemal E) şiir - düzyazı - Namik Kemal

55 AND Porn %80 17:02 11. Git vatan! Kâbe'de siyaha bürün Bir kolun Ravza-i Nebi'ye uzat Birini Kerbela'da Meşhed'e at Kainatta o hey'etinle görün! Bu temaşaya Hak da aşık olur Göze bir âlem eyliyor izhar Ki cihanda büyük letafeti var O letafet olunsa ger inkár Mezhebimce demek muvafık olur Aç vatan göğsünü İlah'ına aç! Şühedanı çıkar da ortaya saç! Bu şiirden hareketle Tanzimat şiiri ile ilgili ola rak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Kafiye ve redif önemsenmiştir. B) Toplumcu bir anlayış bulunmaktadır. C) Anlaşılır bir dil kullanılmıştır. Dinî ve tasavvufi anlamlar içermektedir. E) Söz sanatlarından yararlanılmıştır.

12. 9. Aşağıdakilerden hangisi Tanzimat Dönemi'n- de yazılmış ilk hikâye örneğidir? A) Küçük Şeyler-Samipaşazade Sezai B) Letaif-i Rivayat-Ahmet Mithat Efendi C) Taaşşuk - Talat ve Fitnat-Şemsettin Sami D) Telemak-Yusuf Kâmil Paşa E) Tahrib-i Harabat-Namık Kemal

11. Ziya Paşa'nın Avrupa dönüşü yayımladığı eser, Tanzimat yazar- lannın hiç değilse yeni edebiyat kökleşene kadar unuttuklan halk şiiri tekrar diriltilebilir düşüncesiyle Namık Kemal tarafın- II IV dan acımasızca tenkit edildi. Harabat çıktığı zaman Magosa'da sürgünde bulunan Namık Kemal, edebiyatta ye- nilik yapma yolunda arkadaşı olan Ziya Paşa'nın, böyle bir- denbire güçlükle yapılanları da yıkabilecek bir eser çıkarma- sına haklı olarak içerlerdi. Bu parçada numaralanmış yerlerin hangisinde bilgi yan- lışı vardır? A) I B) || C) II D) IV E) V

EDEBİYA TANZİMAT EDEBİYATI II. DÖNEM 16. 13. Pederin kırk altı yaşında olduğu halde irtihalinde, ben tahminen sekiz yaşında idim. Kıyafeti hâlâ gözümün önündedir. Orta boylu, geniş omuzlu, kaviü'lbünye, bü- yücek başlı, değirmi çehreli, kalınca kara kaşlı, ela göz- lū, irice kara bryıklı, beyaz tenli, mehibü's-sima. Başına giydiği büyük Tunus fesin üzerine büyücek bir yeme- ni sarar. Geniş göğsüni scçe kapayabilen kaytan ve sırma işlemeli çuha yeleka düğmelerin kısm-u küllisi hemen yaz kış çözük bulunur. 1 Bu parça aşağıdaki eserlerin ha sinden alınmış ola- bilir? Bunlar Odur ruzan Tahrib-i Harabat D) Avrupa'da Bir Cevelan ) Ömer'in Çocukluğu 14. - tarafından kaleme alınan --- adlı eser, edebiyatımız- da Batılamda ilk pastoral sa örneklerini icerin

Tanzimat 1. Dönem eserlerinde görülen zihnî arka plan için aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Geleneksel anlayış yeni bir biçimle sürdürülmek istenmiştir. B) Toplumsal meseleler ele alınmıştır. C) Edebiyat fayda sağlayan bir araç olarak görülmüştür. D) Edebî eserler bir eğitim aracı olarak düşünülmüştür. E) Batılı görüşlerin halka aktarılması düşüncesi vardır.

8. Aşağıdakilerden hangisi Recaizâde Mahmut Ekrem ile Abdülhak Hamit Tarhan'ın ortak özelliği değildir? A) Sanat için sanat anlayışına bağlıdırlar. B) Şiirlerinde aşk, doğa ve ölüm konusunu işlemişlerdir. C) İkinci Dönem Tanzimat edebiyatı sanatçılarıdırlar. D) Romantizm akımından etkilenmişlerdir. E) Şiir, tiyatro, öykü ve roman türlerinde eserleri vardır. Edebiyat Soru Bankası 168

Nana E) E. Zola B i 12. Aşağıdaki sanatçılar benimsedikleri edebî akımlara göre ikişerli eşleştirildiğinde hangisi dışta kalır? A) Tevfik Fikret B) Namık Kemal C) Cahit Sıtkı Tarancı D) Yahya Kemal Beyatlı E) Ahmet Mithat Efendi

11. "Karabibik" romanıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söy- lenemez? Kamp 2019 A) Natüralizm akımının özelliklerini taşır. B) Türk edebiyatında Anadolu'yu, köy yaşamını anlatan ilk roman dir. C) Canan adliye üzerinden kölelik ve cariyelik te- ması da alınmıştır. D) Nabizade Nazım tarafından kaleme alınmıştır. E) Romanda kahramanlar Antalya Yöresi'ne özgü bir ağızla konuşturulmuştur. 1