Türk Edebiyatının Tarihî Dönemleri Soruları

2. XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde; • müsadere uygulamasının kaldırılması, • Kanunuesasi'nin kabul edilmesi, Düyun-i Umumiye Teşkilatının kurulması . gelişmelerinin aşağıdakilerden hangisine ortam ha- zırladığı savunulamaz? A) Özel mülkiyet anlayışının gelişmesine et Veraset sisteminin kaldırılmasına C) Anayasal düzene geçilmesine Ekonomik bağımsızlığın zedelenmesine E) Halkın yönetime katılmasına

la E) 8. 15. yüzyıl sade nesir yazan olan...... II. Murat'ın isteği Üzerine Farsçadan ....... adlı eseri çevirir. Bu eser, sa- de nesir örneği olan bir nasihat kitabidir. Aynı zamanda bu yapit, siyasetle ilgili bilgiler verildiği için bir siyaset- name: çeşitli sanatları ve bunlarla uğraşanlanın halini, meslekleri ve fütüvvetin ilkelerini bildirdiği için bir fütuv- vetname; toplumsal yaşayışla ilgili kimi kuralları, çağı- nin bilimsel ve düşünsel görüşlerini yansıttığı için de di- ni-tasavvufi bir yapıttır. 10 Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilmelidir? A) Kâtip Çelebi - Cihannüma B) Aşıkpaşazade - Tevârîhi Âli Osman C) Sinan Paşa - Tazarruname D) Mercimek Ahmet - Kabusname E) Piri Reis - Kitab- Bahriye AYT Deneme Sınavı - 1

6. Türk edebiyatının 1876'da II. Abdülhamid'in tahta çıkması ve Meşrutiyet'in ilanıyla başladığı kabul edilen edebî dönemi aşağıdakilerin hangisidir? AJ 1. Dönem Tanzimat B) II. Dönem Tanzimat C) Servetifünun D) Fecriati E) Divan edebiyatı 63

3. Şinasi'nin edebiyatımızda gerçekleştirdikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur? A) Türk edebiyatında ilk makale örneğini vermiştir. B) Batılı anlamda ilk tiyatro eserini yazmıştır. So C) Türk edebiyatında ilk hikâye örneklerini yazmıştır. Batili anlamda fabllar yazmıştır. E) Fransız şairlerden çeviriler yapmıştır. ✓

un - Rind amaç edin mistir. Türkçenin Farsçadan üstünlügünü Muhakemetü'l Lügâteyn adlı eser lle dile getirmiştir. Hamse denildiğinde akla ilk o gelir. Yukarıda hakkında bilgi verilen divan edebiyatı sanatçısı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Süleyman Çelebi B) Kaşgarlı Mahmut C) Ahmet Paşa D) Necati E) All Sir Nevar eyla ufo Iz öl- şair- 8. inde Halep'te doğmuş, İstanbul'da teşrifat nâzırlığı, baş muhasebecilik, vakanüvistlik gibi görevlerde bulunmuştur. Tarih, kim- ya ve astronomi eğitimi almıştır. Zamanın- daki yolsuzluk ahlaksızlık, rüşvet, hırsızlık tan bahsetmiştir. Ibn-i Haldun'un tarih fel- sefesini benimsemiş ve olaylara sosyolojik yorumlar getirmiştir. En önemli eseri Tarihi"dir. Yukarıda 17. yüzyıl edebiyatı sanatçısın- dan bahsedilmiştir. Parçanın sonunda boş bırakılan yere, aşa- ğıdakilerden hangisi getirilirse hem açık- lama hem de eser tamamlanmış olur? AY Nâimâ B) Peçevi C) Neft D) Nâbî E) Kâtip Çelebi

UNITE 3 SIRI 7. Her glir hem düzyazı alanında eserleri olan senates du- şünceleri ile yenilikçi olmasına rağmen eserleri ile divan siiri geleneğine bağlıdır. Divan şiirinin biçim ve kurallarna uygun, oldukça lirik şiirler yazmıştır. Hece ölçüsüyle yaz - diği bir türkü dışındaki şiirlerinde aruz ölçüsünü kullanmis- tir. Terkibibent ve terciibent türündeki şiirleriyle tanınmış tir. Bu parçada sözü edilen sanatçı aşağıdakilerden han- gisidir? A) Sinasi BjZiya Paşa D) Sami Paşazade Sezai C) Namik Kemal E) Muallim Naci siin ansfer

19 9. Ne efsunkar imişsin âh ey didâr-ı hürriyet Esir-i aşkın olduk gerçi kurtulduk esarettem 6 Namık Kemal'in "Hürriyet Kasidesi” adlı şiirinden alınmış bu beyit, Tanzimat Dönemi Türk şiirinin aşağıdaki özelliklerinden hangisini doğrular nitelikte değildir? A) Dilde sadeleşme savunulmuş fakat uygulanamamıştır. B) Hürriyet, adalet, eşitlik, özgürlük, vatan ve millet gibi temalar sıkça işlenmiştir. C) Siirin içeriği değiştirilmekle birlikte divan şiirinin nazım biçimleri kullanılmaya devam edilmiştir. D) Fransız ihtilali'nin tüm dünyaya yayılan etkileri, Türk edebiyatında da görülmeye başlamıştır E) Halk edebiyatıyla yakınlaşma denemeleri yapılmış, az da olsa hece ölçüsüyle şiirler yazılmıştır.

14:16 22 Nisan Per Bitti + %15 = 12 yks 8 ayt 2021 (1205) 14 13. I. Toplumsal konularla ve siyasetle ilgilenilmemiş. Batılı anlamda ilk küçük öykü, ilk realist roman, ilk köy yaşamıyla ilgili hikâye, ilk psikolojik roman denemesi örnekleri yazılmıştır. II. İlk yerli öykü, ilk yerli roman, ilk edebi roman ve ilk tarihi roman bu dönemde yazılmıştır. Ahmet Mithat'ın VLetaif-i Rivayet" ilk yerli öykü denemesi kabul edilir. III. Realizm ve naturalizm akımlarının etkileri görülme- ye başlanmıştır. Gözleme dayali gerçekçi betimlemeler yapılmıştır. Abartılı konular seçilmemiş ve olağanüstü raslantılardan kaçınılmıştır. Konularda genellikle esaret ve cariyelik işlenmiştir. IV. Adalet, özgürlük gibi kavramlar bu dönemde ele alınmıştır. Yanlış Batılılaşmanın eleştirisi, alafrangalık özentisi, aile yaşamı, aşk ve tarih, hikâye ve romanlarda en çok işlenen konular olmuştur. Yukarıdaki numaralı cümlelerden hangilerinde II. dönem Tanzimat edebiyatıyla ilgili doğru bilgi verilmiştir? 29 I. - II, B) I. - III. E) I. - IV. C CHA11. BJ H.- IV.

6. İlâhî! Sen bana benden yakınsın ve ben dûram; eger ben beni bilmez isem maʼzûram. ilâhî! Benden ibâdet gerekse senden inâyet gerek, kuldan itâ'at gerekse Hak’dan hidâ- yet gerek. İlâhî! Yaramazlıklardan nice korkarsam belâ ola deyü, eylüklerümden ol kadar korkaram, ibtilâ ola deyü. İlâhî! Suçum bildüm, kapuna geldüm; redd itme. ilâhî! Bî-niyâzlığun dîvârını sedd itme. İçerik ve biçim özellikleri dikkate alındığında bu parçanın aşağıdaki eserlerin hangisinden alındığı söylenebilir? A) Kâbusname B) Mir'atü'l-Memalik C) Garipname D) Tazarrunâme E) Heşt Behişt

11. 13. D Yazar Eser Yüzyıl 13. yüzyıl a 1 Makalat Ts Budalaname Q Kaygusuz Abdal Bayburtlu Zihni ko 19. yüzyıl çe bu Bu tabloda numaralanmış yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? B d 1 IN A A) Pir Sultan Abdal 13. yüzyıl Mağlataname B) Hacı Bektaş-1 Veli 15. yüzyıl Sergüzeştname C) Hacı Bayram- Veli 16. yüzyıl Şairame D) Yunus Emre 17. yüzyıl Marifetname E) İbrahim Hakkı 18. yüzyıl Risaletü'n-Nuhiyye 4

ÖDEV TESTİ 3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde verilen bilgi ayraç içinde- ki sanatçıyla ilişkilendirilemez? A) Türkçe Şiirler adli vapltında sade bir dille ve hece ölçüsüy- le yazdığı şiirleri yer alır. (Mehmet Emin Yurdakul) B) Bazı şiirlerinde Türkleri tek bayrak altında toplamayı hayal ettiği “Turan ülküsünü" dile getirmiştir. (Ziya Gökalp) C) Gemiciler şiiri başta olmak üzere, Türk denizciliğiyle ilgili şi- irleriyle tanınmıştır. (Enis Behiç Koryürek) D) Amaçladığı dil “Bu dil, ağzımda annemin ak sütüdür." dedi- ği İstanbul Türkçesidir. (Yahya Kemal) E) Gecelerim ve Falaka adlı yapıtlarında çocukluk ve okul ya- şamını anlatmıştır. (Ömer Seyfettin)

2. Aşağıdakilerden hangisi 1960 Sonrası Türk hikâyeciliğinde yer alan konulardan birisi değildir? A) Gecekondu bölgelerinde yaşayan insanların sorunları B) İşçi ve memur sorunları C) Almanya'ya giden işçilerimizin yaşantılarından kesitler D) Atatürk inkılaplarının toplumdaki etkileri E) Kapitalist yaşamın getirdiği bunalımlar

4. Aşağıda verilen eserlerle dönemleri doğru şekilde eşleştiriniz. a. Divan-ı Hikmet ( ) 1. Sözlü Dönem b. Leyla ile Mecnun () 2. Yazılı Dönem c. Kök Türk Kitabeleri ( ) 3. Geçiş Dönemi ç. Alp Er Tunga Sagusu ( ) 4. Divan Edebiyatı ( ) 5. Batı Etkisinde Gelişen Türk Edebiyatı

Tür 15. Oyundaki Müştak Bey'in Kumru Hanım'a duyduğu ay kin karşılıklı olduğu ve birlikte olma arzularının özgür iradelerine dayandığı konusunda hiçbir kuşku yok- tur. Müştak Bey, genç kızı "delice sevdiğini” vurgular Kumru Hanım ise "Damat beye varamadım diye pek çok ağlamış." ve de sahneye ilk çıktığında "Kâh ağ- lar gibi gözlerini oğuşturur kâh bir eliyle yüzünü ka- payıp parmaklarının arasından yan yan Müstak Bey'e bakar." Hatta Kumru Hanım'ın sönük bir karakter ol- masına karşın, ikisinin aşklarını oldukça cesur bir bi- çimde yaşadıklarını belirtmek lâzım. Bu parçada söz edilen eserin yazarı aşağıdakiler- den hangisidir? A) Namık Kemal B) Ibrahim Şinasi C Muallim Naci D) Şemsettin Sami E) Recaizade Mahmut Ekrem

5. Bilig birle âlim yokar yokladı Biligsizlik emi çökerdi kodi Bilig yind usanma bil ol Hak Resul Bilig Çin'de erse siz arkang tidi (Günümüz Türkçesiyle) Âlim olan bilgi ile yükseldi Bilgisizlik kişiyi aşağı çekti Bilgi ara, usanma; bil ki o Hak Resul, “Bilgi Çin'de de olsa arkasından gidiniz." dedi. Bu dizelerle ilgili olarak, 1. Türklerin İslam dinini kabul etmelerinden sonraki döneme aittir. II. Kelimeler, günümüz Türkçesiyle birtakım farklılık- lar göstermektedir. III. Kafiye, redif, ölçü gibi ahenk ögeleri görülmez. IV. Öğretici bir amaç güdülmüştür. yargılarından hangileri söylenebilir? A) I ve II B) I ve III C) III ve IV. D) I, II ve IV E) II, III ve IV

50 . Eski Türkçe ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıstır? ge- zitla- oku- A) Gelişmiş bir yapısı vardır. B) Divan şairlerinde kullanılmıştır. C) Orhun Abideleri'nde kullanılan dildir, erin- il ve- D) Büyük ölçüde yabancı etkilerden uzak kalmayı ba- şarmıştır. E) Yazılı Dönem Edebiyatı'nın ilk eserleri bu Türkçe ile verilmiştir. ve V.