Yapısına Göre Cümleler Soruları

2. Geçerliliği ve güvenirliği olan zekâ testlerinden - 130 ve daha yukarı puan alan, kendi yaşıtlarından seçilmiş bir kümenin % 98'inden zekâ yönünden üstün olan çocuklara üstün zekâlı denmektedir. Burada şunu da bilmemiz gerekir: Her zeki çocuk ---- değildir. A) ara sıra - özenle - başarılı B) zaman zaman - bilerek - girişken C) ilk seferde - kura ile - sanata ilgili D) sürekli olarak - rastgele - dâhi E) tam olarak - sınavla - hiperaktif 11

ÖZDEBİR YAYINLA 4. 25 (1) Efelerin iğne oyalarını başlarına bağlamalarında- ki asıl amacın dağlık arazideki bitki örtüsüne uyum sağlamak olduğu söyleniyor. (II) Ama doğrusu, gü- nümüzde askerlerin kullandığı kamuflaj malzemele- rine göre epey estetik süsler kullanmışlar. (III) Bir sü- re sonra bu kamuflaj malzemeleri, efelerin hanımla- rinin el becerilerini sergiledikleri bir gösteriye dönüş- müş. (IV) O kadar incelikli, o kadar güzel işler çıkmış ki ortaya... (V) Efe oyaları günümüzde bile en değer- li iğne oyaları arasında gösteriliyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) I. cümlede, birden fazla fiilimsi vardır. B) II. cümlede, yüklem etken ve geçişlidir. C) III. cümlede, zincirleme isim tamlaması vardır. D) IV. cümlenin yüklemi, öğrenilen geçmiş zamanın III. tekil şahsıyla çekimlenmiştir. E) V. cümle, girişik birleşik cümledir. 31

8. Hızlı yaşarken veya bu hızda giderken aslında ha yatın özünü ve anlamın gözden kaçırmaktayız. Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu cümledeki düşünceyle aynı doğrultudadır? A) Hayat ileriye bakarak yaşanır ama geriye bakıl- dıkça anlaşılır. BY Hayatını iyi kullanmadan uzun süre yaşamış insan, az yaşamış demektir. C) Hayatta öğrenilmesi en zor şey, geçilecek ve yakılacak köprüleri, birbirinden ayırt edebil- mektir. D) Insan, hayatta ancak engellerle karşılaşıp on- ları aşmaya çalıştıkça kendini tanıyabilir. E) Hayat denen tren bu hâldeyken aslında "mutlu ve huzurlu hayat istasyonu'nu kaçırmış oluyoruz.

3. Aşağıdaki cümlelerden hangisi girişik birleşik cümle değildir? A) Uzmanlara göre, vitamin ihtiyacının ilaçlar yerine meyvelerden karşılanması daha sağlıklıymış. B) Kendini yenilemek isteyen insan, eleştirel düşünceye her yönüyle açık olmalıdır. C) Kimi şairler işledikleri konuya, kimi şairler ise biçim ve söyleyişe önem verir. D) Kıskançlığa ve kuşkuya dayanılarak bir sevgi modeli hiçbir zaman yaratılamaz. Mut E) Yaşamınızın dönüm noktasında sonu belirsiz bir ok- yanusla karşılaşabilirsiniz ama bu sizi korkutmasın.

4. Küf yeşili yaprağın üzerinde koyu benekler vardı. Yapraktan acı, kekiğimsi bir koku geliyordu. Adam yaprağa bakıyor, beneklerini sayıyordu. Birden yaprağın üstündeki benekler- den biri kımıldadı. İrkildi adam. Önce gözlerine inanamadı. Koyu kestane sırtıyla minicik bir böcek! Sonra böceğin sırtındaki koyu kestane kabuk çıtırdayarak yarıldı, altından tüy gibi yarı saydam kanatlar çıktı. Uçuverdi böcek. Nemli, ilık bir esintinin içinde yitip gitti. Bu parçanın dil ve anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? X Farklı duyulara ait ayrıntılara yer verilmiştir. B) Betimleyici ögeler kullanılmıştır. Bir düşünce örneklerle pekiştirilmiştir. + S D Devrik cümleler bulunmaktadır. Anlatım mantık akısına uygun şekilde yapılmıştır. R M A 112

verdi. 7- Aşağıdaki cümlelerin hangisi bir öneri içermektedir? A) İnsanlar başıboş dolaşıyorlar, bir topluluktan öbürüne dolaşıyorlardı. B) Stadin kat kat iskemlelerine bir sürü kalabalık oturmuştu C) Kendine iyi arkadaşlar edin ki kötü alışkanlıklar edinmeyesin. D) Burada da açık renk kumaşlar, çatının hafif gölgesi altında eriyordu sanki. E) Ihtiyar onu alıp buraya getirmiş olacak. 1 rin hangisinde bir tasarıdan söz

21. 1961'de uzaya çıkan ilk astronot olan Yuri Gagarin, uzaydan baktığında Dünya'ya dair gördüklerini şöyle rapor etti: "Kitaların ana hatlarını, adaları ve akarsuları açıkça seçebildim. Ufuk, alışılmamış güzellikte bir man- zara hediye ediyordu. Zarif bir hâlde dünyanın çevresi- ni sarıyor; içinde yıldızların parladığı karanlık uzay ile parlaklığı seyrederek birleşiyor, birbirinin içinde karışıp kayboluyordu." Bu parçadan, 1. + II. Dünya'nın uzaydan görüntüsü Yuri Gagarin'de olum- lu duygular ortaya çıkarmıştır. III. 1961'den sonra uzaya çıkan pek çok astronot olmuş- tur. + IV. Uzaya çıkan her astronot, Dünya'nın görüntüsünden ay her etkilenmiştir. - 1961 yılına kadar uzaya çıkan bir insan olmamıştır. narkadar yargılarından hangileri kesin olarak çıkarılabilir? A) ve II B) ve III C) ve IV D) II ve III E) III ve IV

3. Büyük bir kültürel miras olan atasözleri, yoğun an- latımıyla bazen bir kitabın anlattığını tek cümleyle ifade eder. Örneğin halk kültürünün oluşturduğu bil- gece düşüncelerle hayatı değerlendirirken kılavuzluk ettiğini (1)" sonra milletimizin manevi yapısına, gelenek ve kültürüne dair bilgiler ortaya koyduğunu "---- (2)", bunların dışında tabiat olaylarını sürekli izleyerek, bu olayların nasıl oluştuklarını ve ne gibi sonuçlar verdiğini "---- (3)" atasözünden anlarız. Bu parçanın anlamlı bir bütün oluşturabilmesi için numaralanmış yerlere, 1. Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır. sayed -0.00 II. Taşıma su ile değirmen dönmez. oy III. Misafir umduğunu değil, bulduğunu yer. bio atasözlerinden hangileri getirilmelidir? A) B) D) E) 1 || ||| 2 EN ||| || | ||| 3 - - ||| = 11

40. Hayata bir anlam verme merakı olan herkes ömründe en azından bir kere doğduğu konum ve zamanın anla- mını da sorgular. Aşağıdakilerden hangisi anlamca bu cümleyle aynı doğrultudadır? lebihid dvyl - A) Kaderin hakkımızdaki kararlarına içtenlikle boyun eğ- sek de bazı şeyleri kabul edemiyoruz. B) İnsan doğduğu coğrafyanın tarihi sürecini hep me- rak etmiştir. C) Her insan kendini bulduğu dünyanın sınırlarını ve geçmişini bilmek ister. İçinde yaşadığı toprağın ve zamanın varlığını ancak hayatına bir anlam yükleyen insan merak eder. E) Hayatın anlamını kavramak, içinde yaşanılan zaman ve mekânı anlamaktan geçer.

33. Roman yazarken sisler arasında dolaşırım âdeta. Temeli, ana ekseni bilerek işe başlarım. Bir cesaretle yazılan ilk cümlenin ardından hemen ikinci cümle onu takip eder. Ardından üçüncü cümle ve artık siz yazdığınız ilk cümleye bağlısınızdır, böylece metin giderek beni kendine hapseder. Bu arada kontrolün benden çıkmasına izin vermem ve tüm cümlelerimin oluşturduğu müziğin hem kendi içinde hem de genele uygun olmasına dikkat ederim. I. Yazmaya başlamadan önce uzun bir ön hazırlık süreci geçirdiği II. Başka yazarların etkisine girmekten kaçındığı III. Yazarken kendisini ilhamın akışına bırakmadığı IV.Yapıtlarında ahengi ve ses uyumunu önemsediği Bu parçada kendisinden söz eden yazarla ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri söylenemez? A) Yalnız B)vell D) III ve IV C)Yalnız III II, III ve IV

zdaki çevi- oruz. üzik- n zi- ol- i bir ami ine OS- bir es la- 7- 3. Balık mevsimi gelmişse yılın en lezzetli zamanı başlamış demektir. Tezgâhların taze balıkla dolması şehre bereketin geldiğinin de işaretidir. Eskilerin "derya kuzusu" dediği bu deniz ürününün insanoğlu için faydaları saymakla bitmez. Omega-3 zengini olmasıyla metabolizmayı hızlandırır, ba- ğışıklık sistemini güçlendirir, kalp ve damar sağlığını koru maya yardımcı olur. Anadolu insanının balıkla ilişkisi kısıtl gibi görülür. Oysa yapılan araştırmalar Anadolu insanının protein deposu olan bu besini sofralarından binlerce yıldır eksik etmediğini göstermiştir. Boğaz şehri İstanbul'da balık girmeyen bir mutfak düşünülemez. İstanbul gastronomisi tarih boyunca kendine has pişirme teknikleri geliştirmiş ve balığı sofrasında daima bulundurmuştur. Bu parçanın anlatımı için aşağıdakilerden hangisi söy lenemez? Benzetmelerden yararlanılmıştır. BY Koşul anlamı taşınan cümle vardır. Terimsel ifadelere yer verilmiştir. Tartışmacı anlatım bulunmaktadır. E) Dolaylamaya örnek kullanım vardır.

1. Sağduyu ve akla önem veren realizm. gerçeğe uy- ( ||| qunluğu gerçekten üstün tutmuştur. Bu akımda aynı konu birden fazla kişi tarafından işlenmiş, bu bize IV onun işleniş güzelliğine önem verdiğini gösterir. Numaralanmış yerlerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır? A) 1. B) II. C) III. D) IV. E) V.

29. Ahmet Kutsi Tecer, halk şairlerimizin yer altındaki pek çok cevherini yüzeye çıkarmakla edebiyatımıza çok önemli faydalar sağlamıştır. Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? A) Halk şiirinin geniş kitlelere sevdirilmesi BOzanların henüz tanınmayan şiirleri C) Keşfedilmeyi bekleyen halk şairleri D) Halk şairlerinin modern sairler üzerindeki etkilerinin ortaya konulması E) Halk edebiyatının anonim ürünlerinin yeniden değer- lendirilmesi

odayı alt üst etti. alt ist D) Deli dolu hareketleri ile çevresindeki insanla- rın tepkisini çekmişti. E) İstanbul'dan gönderilen malzemeler, kargoda iç içe girmişti. V . Aşağıdaki cümlelerin hangisinde büyük harflerin kullanımı ile ilgili yazım yanlışı yapılmıştır? 9. A) Anadolu'da İslamiyet'in yayılmasıyla halkın yaşayışı da değişmeye başladı. B) Kuzey Kutbu'nda yapılan araştırmalar buzul- lardaki erimenin ne boyutta olduğunu gözler önüne seriyor. C) Kurban Bayramı dolayısıyla devlet daireleri dokuz gün tatil edildi. D) Türkçe, Almanca ve Matematik derslerinde si- nıfın yarısı başarısız oldu. E) 10 Aralık Pazartesi günü mağazamız tüm ürünlerde % 15 indirim yapacak. "Etmek, olmak" gibi yardımcı eylemlerle yapılan birleşik eylemlerden, yardımcı eylemden önce ge- len isimde ses düşmesi ya da türemesi oluyorsa nulom hitisik olmuyorsa ayrı yazılır. isabet

1. Büyük bir ressam, bir defa öğrencilerinden birinin eserini düzeltmiş, öğrenci bu düzeltme nedeniyle büs- bütün değişen levhaya hayretle bakmış ve "Siz bir tek noktaya dokundunuz fakat eser ne kadar değiş- ti!" demiş. Ressam da şu cevabı vermiştir: "Sanat, o küçük noktanın başladığı yerde başlar. Her zaman fir- çanla beraber kalbini de çalıştırmalısın." Bu parçada ünlü ressamın "fırçayla beraber kalbi de çalıştırmak" sözüyle anlatmak istediği aşağıda- kilerden hangisidir? A) Sanatçının eserinde daha çok, kendi iç dünyası- na yoğunlaşması gerektiği ✓ B) Görünenin aynen aktarılmasının bir eseri sanat yapıtı kılmayacağı Bir sanat yapıtının duygusal ögeler göz ardı edi- lerek biçimlendirilemeyeceği D) Eserin mutlaka alıcısına bir mesajının olması ge- rektiği E) Eserinde temadan çok, biçimsel ögelere vurgu yapması gerektiği ORF

20. Haldun Taner'in Keşanlı Ali Destanı adlı eseri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? Aurk edebiyatında absürt tiyatronun ilk örneği ola- rak kabul edilir. Konusunu, gecekondularda yaşayan insanların pektikleri sıkıntılar oluşturur. C) Modern tiyatronun özelliklerinin yanı sıra gelenek- sel Türk tiyatrosunun özelliklerinden de izler taşır. D) Kişilerin karakter özellikleri ve sosyal durumları ağız özellikleri ve söz kalıplarıyla verilir. ESiyasi ve sosyal bir eleştiridir.