Yapısına Göre Cümleler Soruları

Türkçe 39 - 40. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. ni re in r Murathan Mungan'ın Omayra kitabındaki "Iki Yemin" adlı şiirinde geçen "Sana olanca aydınlığım ve karanlığımla baktım" dizesi, beni nicedir (1) şaşırtır. Şaşırtmasının nedeni aynı dizeye sözcüğü sözcüğüne, Yorgo Seferis'in Cevat Çapan tarafından çevrilmiş Üç Kırmızı Güvercin adlı kitabındaki "Yazın En Uzun Günü" adlı şiirinde rastlamış olmam. Dize şöyle: “Sana olanca aydınlığım ve karanlığımla baktım". Benzerlik ya da esinlenmenin de ötesinde tipatıp aynı iki dize söz konusu burada. İçtenlikle söyleyeyim ki böylesi bir aynılık, beni Mungan'ın şairliği konusunda hiçbir zaman (II) kuşkuya düşürmemiştir. Mungan, Borges'in dediği biçimde “Şair, belleğine gizlenen bu dizeyi sonradan anımsar, şiirine yansıtır." da olabilir, bu dizeyle Seferis'e bir “selam" göndermiş de olabilir, Seferis'in dizesinden tümüyle habersiz böyle bir dize kurmuş da olabilir. Edebiyat, içinde yüzenlerin bildiği gibi konu ortaklıklarıyla, benzerliklerle, (III) esinlenmelerle akaduran bir nehir. Bunlar (IV) günah sayılsa Shakespeare ve Dostoyevski okuduktan sonra kimse bir şey yazamaz. Önemli olan, kendi şiirini söyleyebilmek, kendi romanını yazabilmek, kendi (V) üslubunu oluşturabilmek, kendi edebiyatını kurabilmek. Kısacası, yazdığını kendinin kılabilmek. ina . 39. Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisi parçanın anahtar sözcüğüdür? 16) III. D) IV. E)V. A) 1. B) II.

7. (1) Nasıl roman yazarının eseri dünyaya eklenmiş yeni bir taş parçasıysa, okurun eylemi de öyledir. (II) Yazarla birlikte okur da yontmaya başlar, taşın içinde gizleneni bulup çıkarmaya çalışır. (III) Bu yüzden okuduğum ro- manların nasıl başladığına dikkat ederim hep. (IV) Çün- kü okumak benim için büyüleyici bir şeydir; bir keşiftir, daha önce hiç çıkılmamış bir ada gibidir. (V) Üstelik ro- manın tamamı yazarın fikri olsa da bir kısmı da benim- dir; büyük çaba harcar, yazarın ne anlatmak istediğini ararim. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisi altı çizili söze ilişkin bir açıklama içermektedir? A) EV B) II C) III D) IV

5. Varlık dergisinin ilk iki sayısının ana parasını 1 yazar Nahit Sırrı Örik üstlenir, yazı işlerini Yaşar III Nabi üzerine alır. Derginin sahibi olarak Fransa'dan yeni dönen Sabri Esat Siyavuşgil görünür. Ünlü romanci Abdülhak Şinasi Hisar da onlarla iş birliği IV yapmaya söz vermiştir. v Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin ya- zimi yanlıştır? A) B) 11 C) III D) IV E) V

2. Ce 1. Kimileri robotları insanlığın sonunu getirecek bir tehdit (tehlikeli bir durum) olarak görüyor, kimileri de insanları çalışmaktan kurtaracak (alıkoyacak) bir yardımcı olarak. Suya sabuna dokunmayan (sakıncalı konularla ilgilenmeyen), evcil hayvan benzeri robotlar hâlihazırda (şu anda) satılıyor. Bu robotlar etrafındaki IV nesnelerin ne olduğunu anlıyor (kavriyor), yüksekten v düşmemeyi başarıyor, komutlara cevap veriyor hatta oyunlar oynayabiliyor. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır? AI B) D) IV E) V

umlelerin nesne-dolat tomog - yokdempeklindedir? 2 C) ola nin 14. Dünya o kadar büyük ki Bir noktayım ortasında ne yapsam Bazen de o kadar küçülüyor ki ok sa Dünya, devrilecek sanıyorum kımıldarsam Bu dörtlükle ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) Birden fazla eylem kullanılmıştır. B Dönüşlülük zamiri vardır. e Bağlaç vardır. D) Edat bulunmaktadır. HZ Zaman zarfına yer verilmiştir.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "sanki" sözcüğü, cüm- leye "yapılan işi hoş görmeme" anlamı katmıştır? A Arkadaşına bu sözleri söylemekle iyi mi etti sanki? B Kapının önünde az önce sanki biri duruyordu. C) Sorularını dün akşam hazırlasaydın ne olurdu sanki? O bizden çok mu ders çalıştı sanki? E) Toplantıya katılmayan sanki on beş kişiydi. LIMITYAYINLARI

da a- ya- 27. Max Planck Enstitüsü Yaşlanma Biyolojisi tarafından yapı- lan bir araştırmada, başlangıçta daha uzun ve sağlıklı şamanın hangi genlerle ilişkili olduğu araştırıldı. Uç büyük toplumsal genomik veri seti analiz edildi ve bir milyondan fazla sübje değerlendirildi. On bir genomik bölgenin daha uzun ömür, sağlık ve dayanıklılıkla doğru orantılı olduğu, beşinin ise sağlıklı yaşlanmayla asla ilişkili olmadığı bu- lundu. En önemli bulgu ise bu on bir genomik bölgenin de mir metabolizmasini çalıştıran yani demir üreten genler- den oluştuğu oldu. Bu genlerin normal çalışmamasının sağ. lıklı yaşlanmanın önünde önemli bir engel olduğu da böy. lece ispatlanmış oldu. Bu parçada geçen araştırmadan yola çıkılarak aşağıdaki- lerden hangisine ulaşılabilir? A) Kandaki demirin yüksek olması, bazı hastalıkların ön- lenmesinde etkilidir. Sağlıklı yaşamla ilgili yapılan araştırmaların sonucu, bu konuda yapılan önceki araştırmaları genelde çürütür. Kimi toplumlarda genetik özelliklerden dolayı insanlar uzun yaşar. D) Kandaki anormal demir metabolizasyonu, yaşla ilişkili hastalıklara neden olabilir. E) Demir eksikliğinin ortaya çıkardığı hastalıklar, hekim- Ter tarafından önemsenmemektedir. I. OTURUM

2. Dünyanın ---- ülkesinden milyonlarca okura --- Paulo Coelho, yazarlık ---- yirmi sekizinci yılına yeni romanıyla Bu cümlede boş bırakılan yerlere, düşüncenin akışi- na göre, aşağıdakilerden hangisi sırasıyla getirilme- lidir? A) bütün - sahip - macerasının başlıyor B) her - ulaşan - serüveninin - giriyor C) birçok - seslenen - yolculuğunun - ilerliyor D) pek çok - kavuşan - hayatının - geçiyor E) çoğu - öncülük eden - kariyerinin - merhaba diyor

8. Genelde uzun kıvırcık saçlı ve sakallı yaşlı bir erkek olarak tasvir edilen Yunan Tanrısı. Poseidon, okyanusların ve denizlerin Tanrısı olarak bilinir fakat buna ek olarak depremlere de neden olan Tanrıdır. Japonların inancına göre ise, Namazu ya da O namazu adı verilen dev bir yayın balığı depremlere neden olur. Japon Adaları'nın altındaki çamurda yaşar ve onu bir taşla dizginleyen Gök Gürültüsü Tanrısı Kashima tarafından korunur. Kashima ne zaman onu gözden kaçırsa, Namazu debelenerek depremlere neden olur. Bu parçadaki aşağıdaki anlatım biçimlerinden hangisinden yararlanılmamıştır? A) Açıklama B). Tanımlama C) Karşılaştırma D) SÖrnekleme EX Betimleme

(I) Sırlar döküldüğünde aynada yansıma ve yanılsama yok olur. (II) Çoğunlukla çıplak gerçekler alır yerini (III) Handan Gökçek, düşle gerçeğin kimyasını şiirsel diliyle yeniden oluşturarak, yaşama sıra dışı bir ayna tutuyor. (IV) İmgelerin ardında öyküden öyküye geçerken; kan ve tutku kırmızımsının, kırılma ve savrulmaların içinde yol alıyor. (V) Yer yer karşımıza çıkan fantastik boyutların baş döndürücü gizemini gerçeklerle yoğuruyor. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangi ikisinde karşıt sözcüklere yer verilmiştir? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) III ve V E) IV ve V

8. (DY Misafirin çok önemli yer tuttuğu Anadolu kültü- ründe, gelen misafiri iyi ağırlamanın ötesinde, mi- safirin bolluk ve bereket getireceği inancı da vardır. (1) Başım gözüm üstüne." denilerek misafir başkö- şede ağırlanır. (H) Fakat bunun yanında misafirin de uyması gereken kurallar vardır. (IV) En önemlisi, misafir umduğunu değil, bulduğunu yer."dir. (V) Bu kural, yalnızca evlere misafir olanlar için değil, eski han ve kervansaray müşterileri için de geçerlidir. Düşüncenin akışına göre “Misafir içine girdiği top luluğun kurallarına saygı göstermeli, onlara uymali- dır.” cümlesinin numaralanmış yerlerin hangisi- ne getirilmesi uygun olur? A) I. B) II. C)III. D) IV E) V. 4

E 11. (1) Cevat Şakir Kabaağaçlı , eserlerinde denizi, geçimini denizden sağlayan insanları merkeze almış ve edebiyatı- mizda "deniz çığırını" açan yazar olarak tanınmıştır. (II) Cevat Şakir, doğaya, özellikle denize ve deniz insanlarına duyduğu sevgiyi eserlerinde açıkça ortaya koymakta ve bu unsurlara sıkça yer vermektedir. Bu nedenle eserlerin- de genellikle olay, kişi, mekân gibi unsurlar arasında ciddi benzerlikler olduğu görülmektedir. (IV) Çalışmamızda yaza- rin "Gülen Ada" ve "Gülen Adam" adlı eserleri karşılaştır- mali olarak incelenmiş, iki eser arasındaki benzerlikler ortaya konulmaya çalışılmıştır. () Araştırmamızda inceledi- ğimiz iki hikâyenin, yazarın birçok eserinde görüldüğü gibi "deniz", "kara" karşıtlığına dayandığı ve bu kavramlara bağlı olarak hikâyelerin deniz insani - kara insanı, neşe - öfke, sevgi - para, doğa - teknoloji vb. zıtlıklar üzerine kurulduğu görülmüştür. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir çıkarımdan söz edilebilir? A) V B) IV C)/11 D) II E) Limit Yayınları

1. Benim romanlarım fikir, duygu, tip yoksunu olma- Roman, yerel kaynaklardan beslenerek okurda mali; sığ hiç olmamalı, dilin mayınlı tarlasında seke seke yürütmemeli okurunu. Romanımın yazarıyla kalem kardeşliğine, yoldaşlığa yeltenmeliyim. Ken- dilerini paraya, şöhrete sömürterek kalemi, konuyu, okuru istismar eden romanlar niye benim romanla- rim olsun ki!.. Benim romanlarım benden, ben ro- manlarımdan dolayı bir ayrıcalık taşımalıyım. Böyle diyen bir kişi asağıdakilerden hangisini an- Tatmak istemiş olamaz? A) Okuyucu, eline tutuşturulan her romanı okuma- malıdır. B) Deneyimlerimizi zenginleştirecek romanlar okun- malıdır. C) Yalın, açık ve akıcı bir dille yazılan romanlar yeğ- lenmelidir. D) Roman okura düşünsel yönden katkılar sunma- lidir. milli bir bilinç oluşturmalıdır.

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "karşılaştırma" yapılmıştır? A) Ressamın bu tablosu daha güzelmiş. B) Edebiyat, dili uygun şekilde kullanma sanatıdır. C) Çalışmadan kazanacağınızı aklınızdan geçirmeyin. D) Tiyatro ve sinema, rol yapma ve insanları aydınlatma işidir. E) Söylediklerimi duymuş ve de uzun yıllar benimle küs kalmıştı.

(1) Eserin sayfa sayısı ile içerisindeki başlıklar o denli oran- lydi ki kitabı elinize aldığınızda onlarca alt başlık içerisinde kayboluyorsunuz. (II) Bu alt başlıklar her konuyu açıklama- nin yanı sıra yeni yeni konulara açılmaları bakımından da farklılık gösterir. (III) Eserde anlatılanlar dönemin her türlo gelişimsel özelliklerini bütün çarpıcılığıyla ortaya koymaya yeter. (WV) Öyle ki toplumun döneme olan tavrı eserin önem- li dönüm noktalarındandır. (V) Eser, toplumsal temleri de büyük bir ustalıkla aktarmıştır. (VI) Toplumsal gelişmelerin eserlerde güzel anlatımı, okunurluk noktasında da esere çok şey katmaktadır. Bu parçada asıl anlatılmak istenen aşağıdakiler- den hangisidir? A Eserin toplumu yansıtma durumu, yazarın kişisel tercihine kalmıştır. B Konuların alt başlıklarla açılımı eserin anlaşılırlığını artırır. CIçinde bulunulan dönemin ustaca aktarımı için dö- nemi tanımak gerekir. likoolitabevi com Okunması istenen eserlerin üslup-içerik ilişkisine dikkat etmeleri gerekir. Dönem ile eserin anlattıkları arasında bir doğru orantı vardır. Bu parçadaki numaralı cümlelerden hangisi parça- nin akışını bozmaktadır? V V

24. Aşağıdakilerin hangisinde farklı bir düşünce dile geti- rilmiştir? A) Gerçekte yazar ne yazdığını apaçık bilebilse de hiç bi- lemese de onun asıl derdi, tasası "nasil" da olsa gerek, "Nasıl yazılmalı?" B) Yazış diye bir şey vardir ortada. Birtakım şeyleri seçtiği için değil, birtakım şeyleri şu ya da bu biçimde söyle- meyi seçtiği için yazar olur insan. Evet düzyazıya de- ğerini veren yazıştır. C) Flaubert, içindeki fırtınayı tek bir "ben" olarak okura yansıtmamak için, gece yarısı balkona firlar, o "ben" ini haykıra haykıra yıldızlara söyledikten sonra yazmakta olduğu romanın başına dönermiş. D) Yazma, sözcüklerle gerçekleştirilen bir davranıştır, söz- cüklerin dünyasında yapılan bir yolculuktur. Yazar ise sözcüklerin ülkesinde yeni keşiflere çıkan kişidir. E) Ben yazarın ne anlattığına bakmam, dil işçiliğine, sö- züklerle oynama, boğuşma stiline bakarım. A B C DO E Limit Yayınları