1960 Sonrası Türk Edebiyatında Hikâye Özellikleri Soruları

27. Oktay Akbal'ın yazılarında, genellenerek kabul gören köşe yazısına, öyküye özgü kurallar dışlanıyor hep. Ya- şanmışlıkla kurgusallik birbirini bütünlüyor. Yazılarının dokusundaki değişkenlik, değişik türlerin özelliklerini içeriş de buradan geliyor. Öyle ki kimi yazılarına öykü ya da deneme adını vermesine, bu adlar altında yayım- lamasına karşın bu yazılara anı, günlük veya daha ku- şatıcı bir terimle "anlatı" da denilebilir. Bu türlere öz- gü niteliklerin her biri çeşitli ağırlıklarda hissediliyor. Bu parçada Oktay Akbal'la ilgili olarak anlatılmak is- tenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yazılarında öykü ve deneme türünü diğer türler- den daha çok tercih ettiği BGerçek olaylarla hayali olanı iç içe vererek eserle- rine özgün bir nitelik kazandırdığı C) Yazılarıyla edebiyat geleneğimizde edindiği yeri faz- lasıyla hak ettiği D Eserlerini belli bir edebî türün sınırları içinde de- ğerlendirmenin zor olduğu E) Anı ve günlüklerinde kişisel yaşamını ön plana çı- kardığı

34. 1. Gorme engelli insanların yankıyla konum belirle- me becerisine sahip olduğu biliniyor! Bu beceri- ye sahip Daniel Kish isimli görme engelli bir kişi dilini kullanarak bir ses çıkardığında sesin yansı- yarak geri döndüğünü söylüyor/Bu sayede eğer çıkardığı sesin yankısı uzun sürede kulağına ula- şırsa çevresindeki nesnenin uzakta, kısa sürede ulaşırsa yakında olduğunu anlayabiliyor. II. Yarasalar yönlerini belirleyebilmek ve çevrelerin- deki besinleri tespit edebilmek için ses dalgala- rını kullanarak konum belirleme özelliğini kullanı- yor/Bu sayede tamamen karanlık bir ortamda bir sivrisineğin bile yerini belirleyebiliyorlar. Yarasa- lardan çıkan ses dalgaları bir nesneye çarptığın- da yansıyor. Yarasalar yansıyan sesi duydukla- rinda nesnenin yerini, büyüklüğünü hatta şeklini belirleyebiliyor. Bu iki parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenebilir? A) Farklı görüşlerin aslında birbirini desteklediğini göstermektedirler. (B) iki farklı konuya ilişkin ortak bir bilimsel kanıt oldu- ğunu vurgulamaktadırlar. C) Aynı olguyu farklı yönleriyle değerlendirip ele al- maktadırlar. D) Aynı konuyu açıklamaya yönelik farklı örnekler sunmaktadırlar. EY Farklı üsluplar kullansalar da konuyu benzer ne- denlerle açıklamaktadırlar.

9. IZCI ÜDF-9 (1) Genç Kalemler dergisinin 1911'de Selanik'te ya- yımlanmaya başlaması, Tanzimat edebiyatında ilk işaretleri görülen Türkçülük hareketlerini de hızlan- dırmıştır. (II) Ömer Seyfettin'in Yeni Lisan'ın ilk sayı- sında yayımladığı Genç Kalemler makalesiyle "sade Türkçe" bir dava olarak ilk kez bu dergide ele alınmış olur. (III) Yeni Lisan hareketinin getirdiği düşünceler, özellikle Servetifünun ve Fecriati sanatçılarınca tep- kiyle karşılanmış ve Yeni Lisan'ın bilim dili olabileceği ancak edebiyat dili olamayacağı savunulmuştur. (IV) Yapılan eleştirilere rağmen bu hareket gerek sosyal gerekse siyasal şartlardan dolayı hem edebiyat çev- relerinde hem de toplumda büyük ilgi görmüştür. (V) Milli Edebiyatçıların Yeni Lisan adını verdikleri bu dil anlayışı, daha sonra Cumhuriyet Dönemi'nde devle- tin de dil konusundaki anlayışını oluşturmuştur. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisin- de bir bilgi yanlışı vardır? A) I B) II C) -III D) IV E) V

12. X ve Y elementlerinin oluşturduğu bileşikte Y ve bileşik kütlele arasındaki ilişki aşağıdaki grafikte verilmiştir. A Bileşik kütlesi (gram) 54 0 Buna göre; I. Sınırlayıcı bileşen Y dir. II. Bileşikteki elementlerin kütlece birleşme oranı 20 40 mx 7 my III. Bileşik oluşurken 14 gram X harcanmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız I B) Yalnız III dir. 56 Y kütlesi (gram) D) I ve III C) I ve II E) II ve III

10. Eşit kütlede X ve Y alınarak 66 gram X₂Y bileşiği elde edi- lirken, 18 gram Y elementi artmaktadır. Buna göre, bileşikteki elementlerin kütlece birleşme oranı (x) kaçtır? my A 2 B) 7 4 D) 20 7 m 3

4. 13- TBMM ile Fransa arasında Ankara Antlaşması (20 Ekim 1921) imzalanmıştır. Bu antlaşmaya göre; Fransa Yeni Türk Devleti'ni tanıyacak, iki taraf arasındaki savaş sona erecek, • Hatay dışında Türk - Suriye sınırı çizilecek, taraflar karşılıklı olarak esirleri serbest bırakacak, Fransa, Hatay'da özel bir yönetim kuracak, Hatay'da yaşayan Türklere kültürlerini geliştirme- leri için her türlü kolaylık sağlanacak, resmî dil Türkçe olacaktır. ● ● Ankara Antlaşması'nın maddelerine göre aşağıda veri- len yargılardan hangisine ulaşılamaz? 152 TBMM diplomasi alanında önemli bir başarı kazanmıştır. B) Milli Mücadele'nin silahlı çatışma dönemi sona ermiştir. Hatay'ın topraklarımız dışında kalması ile Misak- Milli'den taviz verilmiştir. D) Hatay'daki Türklerle olan kültürel bağlar korunmuştur. E Irak'a kadar olan güney sınırımız güvenlik altına alın- mıştır. Diğer sayfaun

28. Bir hamlede mat ha () Ne kadar kolay değil mi () Ama siz, siz olun () satranç oyununun altında () "Beyaz bir hamlede mat eder." yazan ifadelere sakın kanmayın () Bu tür kurgularda tuzaklar olabilir. Bu parçada ayraçlarla () belirtilen yerlere aşağıdakilerin hangisinde verilen noktalama işaretleri sırasıyla getirilmelidir? A) (!) (?) (;) (,) (!) C) (!) (!) (;) (:) (!) VO E) (!) (?) (,) (:) (...) B) (...) (?) () () (.) D) (...) (!) (;) (:) (.)

21. Gün geçtikçe yitirdiğimiz değerleri algılamaya, eksikliklerimizi itiraf etmeye bile cesaret edemiyoruz. Çünkü hızlı akan yaşam, insanı kaosa sürükleyip duyarsızlığa itiyor ve kendini akıntıya bırakmasına neden oluyor. Öyle ki bir zamanlar sahip olduklarımızın gerçek niteliğini bile anımsamıyoruz. Her şey başkalaşıyor. Bu gerilimli ortamda sanatçı, yapıtlarıyla bu nitelik kaybının önüne geçebilir; toplumsal yozlaşmaya dur diyebilir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir? A) Aynı zamanda yüzyıllardır insanlığın emek verdiği değerleri de aşındırıyor B) Akıntıya kapılan insan, anı yaşamakta zorlanıyor; geçmişin güzel günlerine sığınıyor C) Sahip olduklarımızın gerçek kıymetini fark etmemiz ne yazık ki çok zaman alıyor D) Yaşamın akışı karşısında insanoğlu da amansız bir mücadeleye girişiyor E) Oysaki bizim yaşam karşısında pasif tavrımız, hayattaki konumumuzu belirliyor TROM

20. Günümüzde reklam çok önemli bir kitle iletişim aracı hâline gelmiştir. (I) Bu yönüyle reklamlar, çeşitli medya aracılığıyla hayatımıza girip bizleri tahminimizden de fazla etkiler. (II) Bu etkileşime bağlı olarak bir reklam metninde insanlar yeni ürünler, fiyatlar, servisler, en son moda şeyler ve daha pek çok konu hakkında bilgi bulurlar. (III) Çünkü reklamlar, daima en iyiyi ve kaliteliyi hedefler ve insanları bunları denemeleri için teşvik eder. (IV) Mesela bugün sahip olduğumuz mikrodalga fırınlar, otomatik çamaşır makineleri, bulaşık makineleri, cep telefonları vs. reklam sektörü aracılığıyla hayatımıza girmiş ve medeniyetimizin gelişmesini olumlu etkilemiştir. (V) Bu parçadaki numaralanmış yerlerden hangisine "Reklamların ayrıca değişen ve gelişen uygarlık seviyemiz üzerinde katkıları vardır." cümlesi getirilirse parçanın anlam bütünlüğü sağlanmış olur? A) I C) III B) II (D) IV E) V

Sosyal Bilimler Bolivya - La Paz (3640 m) Kolombiya - Bogota (2625 m) Eador-Quito (2850 m) Güney Amerika'da tropikal kuşakta yer alan yukarıda ül- keler ve başkentlerinin deniz seviyesinden yüksekte ku- rulmalarının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir? A Sıcak ve nemli bir iklime sahip olmaları Zengin doğal kaynaklara sahip olmaları Mineralce zengin volkanik arazilere sahip olmaları D) Yer altı su seviyesinin yüksek olması E) Verimli tarım arazilerine sahip olmaları B 8. Normal atr nina 1013 gerini ağin ma 1,5 m ise 15.498 IN YAYINLAN Buna ge aşağıdak daha bü A) Atina 9. Aşağıd caklık Yagis 300- 250-

dan 'de ani a- B) II C) III A) entelektüel C) orijinal.com D) IV Aşağıdaki sözcüklerden hangisinin yazımı yanlıştır? E) doküman E) V B) diksiyon D) konservatuar 12. Aşağıdaki sözcü A) öz geçmiş C) ana yol 0

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "özne-yüklem uyuş- mazlığından kaynaklanan bir anlatım bozukluğu yapıl- mıştır? A)Annem ve babam uçağa ilk kez binecekleri için çok heye- canlıydı. on obs Blount (2 B) Ağaçlar, sonbaharın gelmesiyle yine çok hüzünlenmiş- lerdi. C) Korumalar, bakanın etrafını sarmış; kimsenin bakana yaklaşmasına izin vermiyordu. dsbeyb D) olay yaşanıp bittikten sonra, arabada bir ben bir de ar- + kadaşım Ahmet kalmıştı. E) Sordukları sorulara mantıklı cevap alamayacaklarını an- layan polisler, hemen oradan uzaklaştılar.

a yaradığı alanmış E) VI 2. Ülke şiirindeki vasatı yükseltmek her şairin sorumluluğudur; bunu yapabilmek demek, üstüne çıkmayı hedefleyeceğiniz çıtayı yukarı kaldırmak demektir. Bu vasat da genellikle dergilerde oluşur. Ortalama şiir düzeyi ne kadar yukarıda olursa 'şiir tanrısı' diyebileceğiniz bir şairin çıkma olasılığını o kadar artırırsınız. Bu parçada altı çizili söz ile anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? Okurların değerliyi değersizden ayırabilmelerine katkı Okurları sunmak B) Yayımlanan şiirlerin ortalama nitelik bakımından değerli olmasını sağlamak Türkçenin güzelliğini ortaya çıkaracak ürünlerin okura ulaşması için çaba göstermek DBüyük şairleri destekleyen yayınevi ve dergiler oluşturmak Döneminde moda hâline gelen anlayışlara eleştirel gözle bakabilmek 4.

5 Orta Anadolu'daki tarım arazilerinde yaşanan böcek tatında cesitlilik kaybının başlıca sebeplerinden biri olarak bu tarım arazilerinde anız yakılması ve aşırı derecede ta- rım ilacı kullanılması gösteriliyor. Yapılan bu yanlış uygu- lamalar, bu tarım arizelerinde birim alandan elde edilecek verimin düşmesine neden olurken bitki hastalıklarına, is- tilacı böcek türlerine ve iklim değişikliği gibi etkilere karşı arazilerin direncini düşürüyon Ayrıca yakılmamış toprağı daha verimli hâle getiriyor. Türkiye'de tarım arazilerinde uygulanan bu yanlış uygulamanın geleneksel bir yaklaşım olması nedeniyle Anadolu köylüsünün bu konuda eğitimi için bir proje başlatıldı. Bu kapsamda bir dizi seminer ve eğitim çalışmaları gerçekleştirilecek. 13. Bu parçadan anız yakma ve aşırı tarım ilacı kullanımı ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? dyA) Biyolojik çeşitliliği ortadan kaldırdığı B) Toprak için besin kaynağı olacak maddeleri yok ettiği e Uzunca bir süredir bu uygulamanın sürdürüldüğü DParim arazilerinde kısa dönemli verim artışı sağladığı E) Zararlılara karşı toprağın direncini azalttığı 14. Bu parçadan yola çıkılarak aşağıdaki yargılardan han- gisine ulaşılamaz? A) Orta Anadolu'daki tarım arazileri, iklim değişikliğine karşı hassastır. B) Tarım arazilerindeki biyolojik çeşitlilik kaybının birden fazla nedeni vardır. C) Tarım alanlarında biyolojik çeşitliliği korumak için ön- lemler alınmaktadır. D) Tarım arazilerinin doğru kullanımı ile ilgili olarak Türki- ye'de koruyucu uygulamalar yapılmaktadır. E) Yakılmamış bitki sapları ve kökler, organik madde ola- rak toprağa karışır.

len ok- ma- di- zıldı adi. kile- A 12. Öykü için, "İnsanın bir ruh hâlinin, herhangi bir olay karşısın- daki durumunun, bir gülüşün, bir davranışın makaslanıveri- şidir." tanımını yapan Nezihe Meriç; inceliklerle dolu yeni an- latım biçimleri geliştirdiği "Yandırma" adlı öykü kitabıyla gün- deme geldi. Çocuklar için yazdığı kitaplarla da (Alagún Ço- cukları, Çocukları Bekle...) "çocuk edebiyatı"nın önemli isim- leri arasında yer aldı. Üç oyunu yurt içi ve dışında sahnelen- di. Asım Bezirci; sanatçının yaşamı ve yazarlığı hakkında bir monografi kitabı hazırlamıştır. Bu parçada kullanılan noktalama işaretleri ile ilgili aşa- ğıdaki değerlendirmelerden hangisi yanlıştır? A) Timnak işareti ile belirtilmiş alıntı cümleden önce kullanı- lan virgülün (,) yerine iki nokta (:) getirilmelidir. BY Alıntı cümle, vurgulanmak istenen öge ile eser adının ba- şına ve sonuna getirilen tırnaklar ("") işlevlerine uygun kullanılmıştır. Parçanın son cümlesinde noktali virgül (;) yerine virgül getirilmelidir. D) Ayraç içerisindeki eser adlarından sonra benzer örnek- lerin sürdürülebileceğini göstermek amacıyla üç nokta (...) kullanılması doğrudur. E) İkiden fazla eş değer öge arasında virgül (,) kullanıldığı için "Nezihe Meriç'ten sonra noktali virgül (;) kullanılma- si doğrudur.

25 52. Van Gogh'un düşünceleri beni etrafıma yönelt- mişti. Bakiyordum... Evet, yalnızca bakıyordum. Yaşadıklarımızın her bir ayrıntısında öyküyü görü- yordum. Öykü, hayatın içindeydi. Ayrıntılarda saklı kalandı, dilsizleşenin dile gelişiydi, susuzlu- ğun yeşerişiydi, içimizdeki ıssızlığın sesiydi... Çö- zemeyip göremediklerimizi tanımlıyor; yer yer betimleyip anlatıyordu bize. 120 Bu parçada yazar aşağıdakilerin hangisinden söz etmektedir? A) Öyküde ele alınabilecek konulardan B) Öykünün, kendisine neler çağrıştırdığından C) Övküyle gerçek yaşam arasındaki ilgiden D) Betimlemenin öyküdeki yerinden E) Van Gogh'un kendisi üzerindeki etkilerinden Diğer sayfaya geçiniz.