Lise Türkçe Soruları

7. Tanzimat döneminde eleştiri "muaheze (azarlama)" diye adlandırılmıştı. Bu, eleştirinin, hep olumsuzlukları ortaya koyan bir yazı türü olarak anlaşıldığını gösterir. Buna göre; I. Namık Kemal'in, Ziya Paşa'nın Harabat'ı için yazdığı "Tahrib-i Harabat" adlı eleştirisi II. Muallim Naci'nin, Recaizâde M. Ekrem'in "Zemzeme" adlı şiir kitabı için yazdığı "Demdeme" adlı eleştirisi III. Recaizâde M. Ekrem'in, bir öğrencisinin "Elhan" adlı şiirine yazdığı "Takdir-i Elhan" eleştirisi örneklerinden hangileri, yukarıda belirtilen anlayışa uygun eleştirilerdir? A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I. ve II. D) I. ve III. E) I., II. ve III.

14. Bu parça aşağıdaki sorulardan hangisine veril- miş bir cevap niteliğindedir? A) Yahya Kemal gibi sanatçılar neden günümüzde yetişmemektedir? B) Yahya Kemal'i diğer şairlerden ayıran özellikler nelerdir? C) Yahya Kemal'in dilimize katkıları nelerdir? D) Yahya Kemal'in edebiyatımız için anlamı nedir? E) Yahya Kemal'in yapmacık Türkçe sözcüklere karşı tavrı ne olmuştur. 1 229

4. İçimde bir şeyler kımıldıyor Gözlerim kan çanağı; yorgunum, uykusuzum Bir baksana ne hâldeyim, deli divane Bana bir şarkı söyle Bir gül açtır, zamanların ötesinden Bu dizelerde aşağıdaki ses olaylarından hangisi- nin örneği yoktur? A) Ünsüz benzeşmesi B) Ünlü düşmesi C) Ünlü daralması D) Ünlü türemesi E) Ünsüz değişimi

4. Türk edebiyatının ilk edebî topluluğu olan Servetifünun hare- keti, edebiyatın hemen bütün dallarında eser vermesine karşı- lık tiyatrodan uzak durmuştur. Elit-bir edebiyat anlayışına sahip otan Servetifünuncular, hareketin 1896-1901 yılları arasındaki etkinlik sürecinde tiyatro türünde hemen hiç eser vermemiş- lerdir. Onların bu türe ilgileri, hareket bittikten yaklaşık yedi yıl sonra gerçekleşen İkinci Meşrutiyet sonrasında başlar. Bu dö- nemde Servetifünun sanatçılarından Tevfik Fikret, Cenap Şaha- bettin, Hüseyin Suat, Mehmet Rauf, Halit Ziya, Ali Ekrem Bo- layır tiyatrolar kaleme almıştır. Bu parçadaki yanlışlık aşağıdakilerin hangisinde belirtil- miştir? A) Türk edebiyatının ilk edebî topluluğunu, Servetifünun ha- reketi değil, I. Dönem Tanzimat sanatçıları oluşturmuştur. Servetifünuncular 1896-1901 yılları arasında tiyatrodan de- ğil, hikâyeden uzak durmuştur. C) Servetifünuncular, tiyatro türündeki eserlerini İkinci Meşru- tiyet'in sonrasında değil, hemen öncesinde yayımlamıştır. D) Servetifünun sanatçıları, İkinci Meşrutiyet sonrasında da ti- yatro türünde eser vermemiştir. E) Servetifünun sanatçısı Tevfik Fikret, tiyatro türünde eser vermemiştir. 223

29. "Yalan Dünya", toplamda dört sezon yayınlanan bir durum komedisi dizisidir. Dizi, 90 bölümden oluşmakta ve her bölüm 120 dakika sürmektedir. Toplamda 31 karaktere yer verilen dizinin konusu İstanbul'un Cihangir semtinde geçmektedir. Türkiye'deki iki uç yaşam tarzın- dan gelen ailelerin yaşam öyküleri komik bir dille anlatıl- maktadır. Yalan Dünya dizisi Türkiye'de ilk kez Twitter kullanıcılarını televizyon ekranından "hashtag"e yönlen- dirmiştir. Böylece izleyici tepkisi #yalandunya etiketiyle ölçülerek dizi interaktif bir boyut kazanmıştır. Bu parçada "Yalan Dünya" dizisi ile ilgili aşağıdaki- lerden hangisine değinilmemiştir? A) Kaç bölümden oluştuğuna BY Etkileşimli bir boyut kazandığına C Kaç sezon yayınlandığına D) Kültürel ögelerden sıkça yararlandığına E) Gülme duygusu uyandıran bir özelliğinin bulundu- ğuna

2 2 2 2 ----. 26. Sir Isaac Newton'un bir çiftçi olan babası, o doğmadan üç ay önce ölmüştü. On iki yaşında Grantham'da King's Schoola yazılan Newton, bu okulu 1661'de tamamladı. Aynı yıl Cambridge Üniversitesindeki Trinity Koleje girdi. Nisan 1665'te bu okuldan lisans derecesini aldı. - Korunma amacıyla annesinin çiftliğine sığınan Newton burada geçirdiği iki yıl boyunca en önemli buluşlarını gerçekleştirdi. 1667'de Trinity Koleje öğretim üyesi olarak döndüğünde diferansiyel ve integral hesabın temellerini atmış, beyaz ışığın renkli bileşenlerine ayrıştırılabileceğini tespit etmiş ve cisimlerin birbirlerini, uzaklıklarının karesi ile ters orantılı olarak çektikleri sonucuna ulaşmıştı. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki cümlelerden hangisi getirilmelidir? A) Çekingentiği nedeniyle Newton, her biri bilime damga vuracak nitelikteki buluşlarının çoğunu, uzun yıllar sonra yayımlamıştır B) Lisansüstü çalışmasını ertesi sene tamamlayan Newton, 1669'da henüz 27 yaşındayken Cambridge Universitesinde matematik profesörlüğüne getirildi C) Royal Societyye sunduğu renk olgusuna ilişkin bildirisinin eleştirilere hedef olması, özellikle Robert Hooke tarafından şiddetle eleştirilmesi üzerine Newton tümüyle içine kapanarak bilim dünyasıyla irtibatını kopardı D) 1671'de Royal Society üyeliğine haksız yere getirildiğini düşünen akademisyenler tarafından deyim yerindeyse dışlandı E) Lisansüstü çalışmalarına başlayacağı sırada ortalığı saran veba salgını yüzünden üniversite kapatıldı

1. Batı edebiyatlarından, özellikle Fransız edebiyatından etkile- nen Servetifünun sanatçıları, Fransa'da ortaya çıkan mensur şiir türünün edebiyatımızdaki ilk örneklerini vermişlerdir. Divan edebiyatının da etkisi bulunan mensur şiirin edebiyatımızdaki ilk temsilcisi Halit Ziya Uşaklıgil'dir. Halit Ziya Uşaklıgil, dergi- lerde yayımlanan mensur şiirlerini daha sonra ve ---- adıyla kitap hâlinde yayımlamıştır. Ondan başka Mehmet Rauf, Celal Sahir Erozan, Hüseyin Cahit Yalçın da Servetifünun'da men- sur şiirler yazmışlardır. ‒‒‒‒ Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangi- si getirilmelidir? A) Bir Aşkın Tarihi - Siyah Kitap B) Mensur Şiirler - Mezardan Sesler C) Mensur Şiirler - Siyah İnciler D) Bir Aşkın Tarihi - Siyah İnciler E) Tiryaki Sözleri - Siyah İnciler

15. Herkes yalnızca karmaşık hiyerarşik medeniyetlerin, bu tür anıtsal bölgeleri inşa edebileceğini düşünüyordu. Bu cümlede aşağıdakilerden hangisi yoktur? 2 kip A) Geçişli çatılı eylem B) Birleşik zamanlı eylem C) işaret sıfatı Ad eylem isim fime -14 frime -14, mark E) Iyelik eki almış sözcük

TY 5.-6. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız. 5. İyi edebiyatın bir göstergesi, yazılan bir yapıt üze- rine "iyi edebiyatçılar"ın ettikleri sözlerdir. Onu kar- şılayan bu sözlerle yapıtın taçlandırılması çok da- ha önemlidir. Buna bir örnek Latife Tekin'in Sevgili Arsız Ölüm romanıyla edebiyat ortamımızda karşı- lanmasıdır. Edilen sözlerle birlikte geniş bir okur ke- simine de ulaşabilmişti Latife Tekin. Bu parçada aşağıdakilerin hangisinden söz edilmektedir? A) lyi edebiyatçılar tarafından görüş bildirilmeyen eserlerin nitelikli ve iyi olmamasından B) Latife Tekin'in geniş bir okur kesimince bilinme- si ve sevilmesinden C) Yazdıklan dönemde eserlerin ilgi görememe nedenlerinin tanıtım eksikliğinden kaynaklandı- ğından D) Sevgili Arsız Ölüm romanı hakkında pek çok geişik görüş bildirilmesinden E) Tanınmış ve iyi yazarlanın bir eser üzerine de- ğerlendirme yapmalarının öneminden 9 I

SORU-14 (ÖSYM) Aşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili sözcük, ötekilerden farklı bir yapım eki almıştır? A) Anlattıkları bıktırıcı, tatsız tuzsuz sözler yığınıydı. B) İzlenimlerinizi yazarken, yaratıcolmaya çalışmalısınız. C) Öyküleyici anlatımda da bu ögelere yer vermelisiniz. D) Burada olay, birinci kişinin ağzından anlatılmaktadır. E) Bu gibi durumlarda inandırıcı kanıtlar bulmak zordur.

8. Aşağıdakilerden hangisi, Tanzimat edebiyatının II. döneminin özelliklerinden biri değildir? A) Siyasal ortam farklılaştığından toplumsal, politik konulardan uzaklaşılması B) Şiirin biçiminde yeniliklerin denenmesi C) Şiirde bireysel duyguların ve metafizik konuların ele alınması D) Romanda, romantizmden çok realizmden, hatta natüralizmden etkilenilmesi E) Dil ve teknik bakımdan başarılı tiyatro ürünlerinin verilmesi

Ad cümlelerinde kimi zaman ek eylemin 3. tekil kisi ekinin kullanılmadığı da olur. Aşağıdakilerden hangisinde bu açıklamaya uygun bir cümle vardır? A) En sevdiğim aydır ağustos. B) Güz mevsimi, hasat demektir Anadolu insanı için. C) Şu kara üzümler daha tatlıdır ötekilere göre. DYükünden dalları eğilmiş elma ağaçları bir başka güzel- liği bu bahçelerin. O E) Kavunun, karpuzun en bol olduğu zamandır şimdi. SORU-10 (C Doğduğum ye Beş altı yaşların ğını anımsarım. di, boyumuzu derdik. (V) im yoksulluk da e sığınırdık. (V) mi sanıyorum Bu parçadal ğıda verilen

ESEN YAYINLARI 6. Epik tiyatro çağdaş tiyatro anlayışlarından biri olup Bertold Brecht'in oyunlarıyla 1950'li yıllarda yayıl- 1 maya başlamıştır. Bu tiyatro türünde amaç, seyir- cinin sahnede canlandırılan oyuna kendini kaptır- || masını önlemek, izlediklerinin gerçek olmadığını hatırlamasını sağlamaktır. Bu nedenle oyun sıra- sında oyunun akışını kesen açıklamalara yer verilir, IV seyircinin de oyuna katılması istenir. Bu özellikle- riyle epik tiyatro benzetmeci tiyatro anlayışının bir V türü olur. Bu parçada altı çizili yerlerin hangisinde bilgi yanlışı vardır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

2. Aşağıdakilerden hangisi geleneksel tiyatro türlerinin özellikleri arasında yer almaz? A) Yazılı bir metne dayanmaması B) Doğaçlamanın önemli yer tutması C) Sahne üzerinde canlandırılmaması D) Dekor, kostüm gibi ögelerin hiç olmaması E) Dramatik örgüde ve diyaloglarda yer yer ka- lıplaşmaların görülmesi

9. (1) Yaşar Kemal'in anlatı dünyasına dönük çıktığım yolculukların bir ucu, beni doğup büyüdüğü yö- reye kadar götürmüştü. (II) Kadirli'ye ve onun kö- yü Hemite'ye yirmili yaşlarda gitmiştim. (III) Ovaya adım attığımda İnce Memed romanında geçen Dikenlidüzü'nü, Değirmenoluk köyünü bulacak- mişcasına gezinip durmuştum. (IV) Şalvarlı esmer bir köylüyü görünce" İşte Abdi Ağa, kim bilir ne hin- lik peşinde diye düşünmüştüm. (V) Bu roman zih- nimde öyle yer etmişti ki Kadirli Hemite değil, ne- reyi gezersem gezeyim bu romanı ve kahramanları görüyordum. Bu parçada numaralanmış cümleler ile ilgili ola- rak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, yazar Yaşar Kemal'in memleketine gidişinden söz etmektedir. B) II. cümlede, yazar Kadirli ve Hemite'ye tekrar yirmili yaşlarda gitmesini anlatmaktadır. C) III. cümlede, yazar İnce Memed romanında ge- çen yerleri ovada aradığından bahsetmektedir. D) IV. cümlede, yazar bir köylüyü İnce Memed ro- manındaki karakterlerle özdeşleştirdiğini anlat- maktadır. E) V. cümlede, yazar romanın kendini çok etkile- mesini ve bunun sonucunu ifade etmektedir.

12. Edebiyatımızda, tabiat ve mizacını şiirlerine onun gibi yansıta- bilen pek az şair vardır. Sevgi ve nefretleri, kırgınlık ve sevinç- || ||| 3 leri elle tutulurcasına şiirlerinde sezilir. Gerçekten de onun çok IV etkili ve mağrur bir kişiliği olduğu, anı yazan bütün arkadaşla- V rının ortak yargısıdır. Bu parçadaki altı çizili sözlerle ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I.si, kişi adılıdır. B) .si, niteleme sıfatıdır. Csü, soyut isimdir. DIV.sü, miktar zarfıdır. E V.si, belgisiz sıfattır.