Lise Türkçe Soruları

10. "Eleştirdiği eseri yerden yere vuran eleştirmenleri değil, eği- terek eleştirenleri daha çok severim." cümlesine anlamca en yakın cümle aşağıdakilerden hangisidir? A) Eleştirmen eleştirisini yaparken ön yargılı olmamalıdır. B) Eleştirmen eksikler üzerinde değil, güzellikler üzerinde daha çok durmalıdır. C) Eleştirmen tarafsız olmalı, okuyucuyu yanıltmamalıdır. D) Eleştirmen yıkıcı değil yapıcı olmalıdır. E) Eleştirmen bilgi vermeli, kültürel derinlik ile gelişme sağ- lanmalıdır.

ÇÖZÜMLÜ 1. Dili çözülüyor gecelerin 1 es Gölgeler kaçışıyor derine 11 Alıp sihrini bilmecelerin Gün doğuyor şehrin üzerine et ÖZEL TEST (ILERİ DÜZEY SO Korkarak saklanıyor bacalar IV et Gün açıyor şehrin üzerine V et Dalıyorlar günün gözlerine Gözleri uykulu atmacalar Yukarıdaki altı çizili fiiller özne-yüklem ilişkisine göre ikişerli eşleştirilirse hangisi dışta kalır? A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V. 4. ları 5.

Aşağıdakilerden hangisinde, sanatçıya ilişkin açıkla- mayla ayraç içinde verilen nitelik birbiriyle uyuşmamak- tadır? A) Bu ödülü almak için gününün on iki saatini yıllarca çalış- maya ayırdığını yazarın kendisi söylüyor. (üretkenlik) B) Hiçbir akıma bağlanmamış, çalakalem yaptığı resimle- riyle dünya sanat çevrelerinde adından söz ettirmiştir. (özgünlük) 8. C) Hemen her romanında halkın acılarını, sorunlarını dile ge- tirmiş, çoğunluğun sözcülüğünü üstlenmiştir. (toplumcu) D) Yazınsal türleri iç içe kullanmayı seven bu yazarımızın kitaplarının çoğunda bir romanda görülmeyecek imgesel anlatım, devrik cümlelerle sağlanan ahenk var. (şiirsellik) E) Sanatçıyı farklı kılan, aslında doğuştan gelen yeni ve bir anlamıyla değer gören fikirleri estetik bir biçimde ortaya koyma becerisidir. (yaratıcılık)

11. Bu çocuk anasının göğsünden ilk sütü emdi ve bir daha emmedi. Çiğ et, çorba (...) istedi. Dile gelmeğe başladı; kırk gün sonra büyüdü, yürüdü ve oynadı. Ayakları öküz ayağı gibi; beli kurt beli gibi; omuzları samur omuzu gibi; göğsü ayı göğsü gibi idi. Vücudu tamamen tüylü idi. At sürüleri güder, ata biner ve av avlardı. Günlerden ve gecelerden sonra yiğit oldu. Bu çağda, orada büyük bir orman vardı; bir çok dereler ve ırmaklar vardı. Buraya gelen avlar ve burada uçan kuşlar çoktu. Bu ormanın içinde büyük bir gergedan vardı. At sürülerini ve halkı yerdi. Büyük ve yaman bir canavardı. Ağır bir eziyetle halkı ezmişti. Oğuz Kağan cesur bir adamdı. Bu gergedanı avlamak istedi. Gün- lerden bir gün ava çıktı. Kargı, yay, ok, kılıç ve kalkan- la ava gitti. Buna göre, I. Anonim olup halkın ortak belleğinin ürünüdür. II. Genellikle şiir şeklinde oluşturulur. III. Tarihî ve sosyal olaylardan doğar, beslenir. IV. Toplumun hafızasında iz bırakmış önemli olayları- anlatır. V. Kahramanlar olağanüstü özelliklere sahip olabilir. numaralanmış özelliklerden hangisine bu parça örnek olarak verilmiştir? MEIZU NOTE 8 BE

12. Aşağıdaki açıklamalardan hangisi ayraç içinde verilen terimle uyuşmamaktadır? A Ordunun akınlarını, savaşlarını, kahramanlıklarını, zafer- lerini; manzum ya da mensur olarak anlatan eserlere verilen isimdir. (Gazavatname) B) Ölen bir kişinin ardından duyulan üzüntüyü, lirik bir söy- leyişle dile getirilen şiirlere denir. (Mersiye) Padişah çocuklarının doğum ve sünnet törenleriyle pa- dişah kızlarının düğün törenlerini anlatan, manzum ya da mensur olarak yazılabilen eserlere denir. (Surname) D) Tek dörtlükten oluşan bu nazım şekli Türk edebiyatına Fars edebiyatından geçmiştir, kendine özgü aruz kalıp- ları ile yazılır. (Kita) E Divan şiirinin en yaygın kullanılan nazım şeklidir, genel- likle 5-15 beyitten oluşur ve beyitler aa xa xa... şek- Tinde kafiyelenir. (Gazel) aa ba SONUÇ YAYINLARI 5

(1) Ne yazıkki Türkçenin alışılagelmiş binlerce keli- mesi zamanla terk edilmiştir. (II) Terk edilen bu on- binlerce kelime bir yana Türkçenin bu döneminde kullanılmış pek çok yapım eki de bu gün unutulmuş- tur. (III) Dilimizdeki yapım eklerinin çoğunun işlevini yitirmesinin en önemli sebebi gerçektende budur. (IV) Osmanlı'lar döneminde ise bilindiği gibi dilimiz- de Arapça ve Farsçadan alınan kelimeler önemli bir yer tutmuştur. (V) Bu da Türkçenin yeni bir yola girdiğinin göstergesi olarak o dönemlerde anlaşıla- bilirmiydi, bilinmez. Bu parçada numaralanmış cümleler ile ilgili veri- len bilgilerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, "ki"nin yazımı yanlıştır. B) II. cümlede, birden fazla yazım yanlışı vardır. C) III. cümlede, "de"nin yazımı ile ilgili yanlışlık vardır. D) IV. cümlede, özel isimlerin yazımı ile ilgili yanlışlık yapılmıştır. E) V. cümlede, herhangi bir yazım yanlışı yoktur.

6. Ona bir şey olursa benim ne kadarım kalırdı o zaman hayatta? Sevdiğim birinden sonsuza dek ayrılmak, bana ne hissettirirdi? Bu parçada aşağıdakilerden hangisinin örneği yoktur? A) Soru zamiri C) Kişi zamiri Bİşaret zamiri D) Belgisiz zamir E) İyelik zamiri

6. 1864 yılında Louse Pasteur'un, bakterilerin ısıtılarak öldü- rüldüğünde, kendilerini tekrar üretemediklerini ve böylece birçok gıda ürününün pastörize edilerek muhafaza süresinin uzatıldığını ispat etmesiyle hayatın kendi kendini ürettiği id- diası, masallar diyarındaki yerini alıyordu. O tarihten sonra canlıların oluşması için canlıya ihtiyacı olduğu gerçeği, bilim dünyasında kabul gördü. Parçaya göre, aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Bilimsel gelişme, farklı düşünmeyle gerçekleşir. B) Louise Pasteur, bilimde önemli bir gelişmeye imza at- mıştır. C) Canlılar, oluşumları sırasında birbirine muhtaçtır. D) Bir buluşun sonraki dönemlerde geçersiz kılınması mümkündür. E) Bilim sayesinde bugün daha sağlıklı bir hayat sürmek- teyiz.

8. Ülkemizin, çok zengin bir bitki örtüsüne ve farklı iklim kuşakları- na sahip oluşu, arıcılığımızın gelişmesine önemli katkılarda bulun- maktadır. Nitekim son 10 yilda kovan varlığımız ve bal üretimimiz yaklaşık iki kat artarak sırasıyla 6 Milyona ve 94 bin tona ulaşmış- tır. Ayrıca, Türkiye hem kovan varlığı hem de bal üretimi bakımın- dan dünyada 2. sırada bulunmaktadır ki bu da oldukça olumlu bir gelişmedir. Kovan başına bal üretimi artırılarak bu katkı 2-3 kat ar- tırılabilir. Arıcılığın bitkisel üretime olan katkıları da dikkate alındı- ğında bu faaliyetin ulusal ekonomiye olan toplam katkısının 500 milyon dolar civarında olduğu düşünülmektedir. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangi- si söylenemez? A) Sayısal verilerden yararlanılmıştır. B) Tahmin söz konusudur. LC Oznellik ağır basmaktadır. DKarşılaştırma yapılmıştır. EAçıklayıcı bir yol izlenmiştir.

GD 23 Edebiyatımızın ilk büyük şairi saydığımız Yunus E Emre'nin efsane gibi bir hayatı vardır. (II) Yunus Emre hakkında bildiklerimiz, şiirlerinden ve bazı ta- rihi belgelerden ortaya çıkarılan bilgilerden ibarettir. (III) Bu bilgiler daha çok da XX. yy. başlarında gün ışığına çıkmıştır. (IV) Araştırmacılar, doğum ve ölüm tarihini farklı verirler. (V) Ancak değişmeyecek tek bir şey var: O, Selçuklu Devleti'nin yıkılışıyla Os- manlı Devleti'nin kuruluşu ve Moğolların Anadolu'ya yaptıkları akınlar zamanında yaşadı. *9T8 Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili ola- rak aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır? A) I. cümlede, bir saptama yapılmıştır. B) II. cümlede, Yunus Emre hakkında sınırlı bilgile- rin olduğu vurgulanmıştır. C) III. cümlede, Yunus Emre hakkındaki bilgilerimi- zin büyük bölümüne son dönemde yapılan çalış- malarla ulaşıldığı söylenmiştir. D) IX. cumlede, araştırmacıların görüşlerinin birbiri ni tutmadığına değinilmiştir. gamle A birbiri KEDV. cümlede, Yunus Emre'nin nerede ve hangi zamanlarda yaşadığı açıklanmıştır. 25.

17 (1) Ufkun gökyüzüyle kesiştiği, Kanada'nın en kuzeyinde kü- çük bir köydeyim. (II) Burası, yeryüzünün en uç noktası. (III) Yaz güneşi bir kez yüzünü gösterdimi altı ay gitmek bilmiyor. (IV) Burada yaşayan herkes, kendi zamanını kendisi ayarlı- yor. (V) Acıkınca yemek yiyor, uykusu gelince de yatıyor. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisinde bir yazım yanlışı vardır? A)I B) II C) III D) IV E) V 2

ürce sani kin- an- 1- TYT / TÜRKÇE 9. Halk anlatıları bir toplumun inanışlarını, geleneklerini, haya- ta bakışını yansıtır Sözlü kültür döneminin en önemli kay- nakları olan bu anlatılar, geçmişten günümüze toplumun değerleri ve toplumsal kabulleriyle şekillenmişlerdir Anlatı- larda yer alan kahramanların konumlandırılışı, statülerinin belirlenişi bu durumun sonucudur. Mitlerde kutsal bir öykü- nün kahramanı, destanlarda olağanüstü güç ve becerilerle yiğitlik sergilerken halk hikâyelerinde gerçek dünyanın yaşam şartlarına uyum sağlayan kahramanlara dönüşmüş- tür. Bu parçadaki altı çizili ifadeyle; 1. Toplumun yaşamı anlamlandırma biçimi, II. Toplumun kültürel dokusuna uyması, III. Toplumun eserin oluşumunda aktif rol alması, durumlarından hangilerine gönderme yapılmamıştır? A) Yalnız I B) Yalnız II D) I ve II C) Yalnız III E) I ve III 11. (1) İstanbul, Avrupa'nın gü şehridir. ( Tek tük ve birt başlı sokakları aydınlatır. bu sokaklara girmeyl gö bul'u Beyoğlu ve Galata (V) Aydınlanmış birçok akisleri ve yıldızlar dör getirir. Bu parçadaki cümle (A) BI I 13 ITT 13

B 3. Tarih de tiyatro da doğrunun, gerçekliğin peşindedir; tarih bilimsel gerçekliğin, tiyatro ise estetik gerçekliğin; ikisi de inandırıcı olmak zorundadır. Tarih bunu kanıtlarla, belgelerle sağlar. Bir tarih kitabı ne denli güzel, ne denli etkileyici, çarpı- cı bir üslupla yazılmış olursa olsun, kabul ettirmeye çalıştığı şeyleri nesnel kanıtlara dayandırmıyorsa, tarih bilimi açısın- dan hiçbir değeri yoktur. Oyun yazarı ise dramatik güzelliğin oluşması için gerekli unsurları bir araya getirememişse işledi- ği ham maddeden başarılı bir oyun çıkaramamışsa isterse en güvenilir belgelere dayansın, kimse umursamaz. Bu parçada tarih ve tiyatro ilişkisinden bahseden Turan Oflazoğlu'nun bu anlayışla yazdığı oyunlardan biri aşağı- dakilerden hangisidir? A) Tohum ve Toprak B) III. Selim Kılıç ve Ney C) Ya Devlet Başa Ya Kuzgun Leşe D) Ben Mimar Sinan E) Fehim Paşa Konağı

B) II b ninnelaxa bud ere, a Goğu sbiğeps sb kullanılmıştır? C) III abe ını yazarken tarihî belgelerden lemlerinden ve farklı ha nob alanmış cümlelerin hangisin Sabinegeg uz. IV Insortiv elunca lar Ç in yazarı olarak ke mış. (M) Oy E) V

14. Yakup Çelik'in editörlüğünü yaptığı Attilâ İlhan Armağanı Kaptan'a Saygı kitabında; Attilâ İlhan'ın ailesi ve dostları, eleştirmenler, yazarlar, şairler onu yazmışlar. Bu cümledeki ögelerin doğru sıralanışı aşağıdakilerin hangisinde verilmiştir? A) Yer tamlayıcısı - Özne - belirtili nesne - yüklem B) Yer tamlayıcısı - Özne - yüklem C) Yer tamlayıcısı - yüklem D) Zarf tümleci - Özne - yüklem E) Zarf tümleci - yüklem

40. Radyasyon, enerjinin dalgalar veya parçacıklar yoluyla, uzay veya diğer ortamlar içinde yayılmasıdır. Elektroman- yetik radyasyon, parçacık radyasyonu, akustik radyasyon ve kütle çekimsel radyasyon gibi türleri vardır. Her insan günlük yaşamında bazıları doğal yollarla oluşan, bazıları insanlar tarafından üretilen radyoaktif maddelere maruz kalır. Bu parça 1. Doğal radyasyon kaynaklarından biri yer kabuğunda bulunan kayaçlardır. Yeryüzünde doğal olarak bulu- nan uzun ömürlü radyoaktif elementler uranyum-238, toryum-232, potasyum-40 ve bu elementlerin bozun- ma ürünleri olan radyum-226 ve radon-222'dir. Renk- siz ve kokusuz bir gaz olan radon yer kabuğunda bu- lunan çatlaklar ve boşluklar boyunca yayılarak yeryü- züne ulaşabilir. Radon normal koşullarda gaz hâlinde bulunduğu için soluduğumuz hava yoluyla vücudumu- za girebilir. II. Yer kabuğunda bulunan radyoaktif elementler nede- niyle toprakta yetişen bitkiler, düşük miktarda radyas- yon içerebilir. Muz, havuç, patates, kırmızı et gibi yi- yeceklerin içindeki potasyum-40 oranı diğer yiyecek- lere göre daha yüksektir. III. Günlük hayatımızda insan kaynaklı etkiler -tibbi gö- rüntüleme yöntemleri, bazı endüstriyel süreçler, du- man algılayıcılar gibi- nedeniyle radyasyona maruz kalıyoruz. Bu süreçler nedeniyle maruz kalınan rad- yasyon miktarı, doğal kaynaklı olana benzer şekilde ortalama 3,1 milisieverttir. metinlerinin hangileriyle sürdürülürse konu örnekle- nerek somutlaştırılmış olur? A) Yalnız I D) I ve III B) Yalnız II E), II ve !!! C) Yalnız III