Anlam Bakımından Sözcükler Soruları

6. Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisinin kökü yansıma bir sözcüktür? A) Aslanın kükremesi ortalığı inletti. B) Başını yastığa koyar koymaz horladı. C) Yazın her akşam aynı saatte ötüşüyor serçeler. D) Eymir Gölü'nün yüzeyi pırıl pırıldı. E) Boş koridorda sesler yankılanıyor.

7. Aşağıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerden hangisi- nin sesteşi (eş sesli) yoktur? 1. O çay ağır akar yorgun mu bilmem? Mehtabi hasta mi solgun mu bilmem? II. Akşam, yine akşam, yine akşam Göllerde bu dem bir kamış olsam III. Gül, hasretinle, yollara tutsun kulağını Nergis gibi kıyamete dek çeksin intizar IV. Bulutlar ağlıyor, güneş yüzünü asmış Kelebekler kederli, kuşlar ağaca küsmüş V. Ben sana mecburum bilemezsin Adını mıh gibi aklımda tutuyorum. B) II C) III D) IV A) I E) V 10,

27. "Ekmek" sözcüğü ile dilimizde pek çok deyim oluşturulmuştur: Akılsızca ve düşüncesizce davranışta bulunmayı aklını peynir ekmekle yemek, bir insanın geçimine zarar vermeyi anlatmak için ekmeğiyle oynamak, geçimini kendi eli ile sağlayacak duruma 11 gelmeyi eli ekmek tutmak, rahat ve kolay para kazanmayı ekmek IV III elden su gölden, büyük bir sıkıntı ve üzüntüye katlanmayı ise ekmeğini kana doğramak deyimleri ile anlatırız. V Numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır? C) III D) IV E) V A) I B) II

4. ● Şiirde önemli olan anlaşılmaktır çünkü anlaşılama- yan şiir estetik zevk uyandırmaz. • Ahmet Haşim şiir hakkında "Şiirde mana aramak bül- bülü eti için öldürmek gibidir." demiştir. Bu iki cümleden hareketle aşağıdakilerden hangisi- nin bu cümlelerin birbiriyle çelişen düşüncesi oldu- ğu söylenebilir? A) Şiirde mananın yeri ve önemi B) Okurun estetik zevk anlayışı C) Şiir yazmada tecrübenin gerekliliği D) Şiirin seslendiği kitlenin yapısı E) Okurun şiirin içeriğinden beklentisi

Aşağıdaki cümlelerin hangisi ayraç içindeki açıkla- mayla uyuşmamaktadır? A) Son zamanlarda çok ders çalıştığı için hiçbir şeyle il- gilenmeye vakit bulamıyor. (Mübalağa yapılmıştır.) B) O, düşeni kaldırmayı kendine görev edinmiştir. (Kina- yeye yer verilmiştir.) C) Kar gibi çamaşırları balkona güzelce astım. (Benzet- meden yararlanılmıştır.) D) Dışarıdan tatlı bir melodi geliyordu. (Duyular arası aktarım vardır.) E) Beynimi kemiren düşüncelerden nihayet kurtuldum. (Somutlaştırma yapılmıştır.)

İstanbul'un can alıcı, gösterişli, ihtişamlı yerlerine ne- reden bakarsanız bakın eğreti olarak oralarda bulu- nan binlerce insana rastlarsınız. Bunda, İstanbul'un dünya şehri olması ve geçmişten gelen büyük bir mi- rasa sahip olması etkili olmuştur. Bu parçada altı çizili sözü anlamca karşılayabi- lecek bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde var- dır? A) İstanbul'un her gün ayrı bir yeri üstünkörü gezilse bile üç yüz altmış beş günün yetmeyeceğini her- kesten duymuşsunuzdur. B) 2022 yılında hatırı sayılır bir turist kitlesinin İstan- bul'da belirli bir süre geçici olarak da kalması eko- nomiye büyük bir kazanç sağlayacaktır. C) Asırlara meydan okuyan kadim şehirlerden olan İstanbul'a hayranlık duymayan yoktur herhâlde. D) Pek çok ülkenin nüfusundan fazla olan İstanbul, yaz aylarında her zaman daha kalabalık olmuştur. E) Birçok sektörün yatırımını İstanbul'a yapması, bu güzel şehrin nüfusunu daha da artırmıştır.

10. 1. O zamanlar bu dergide usta kalemler çalışırdı. II. Kırlardaki çiçekler el ele tutuşmuş, şarkı söylüyordu. III. Davetlilere piyanosuyla önce Mozart çaldı. IV. Dünya uyanıkken uyumak bir kayıptır. V. Bahar aylarında rahmet düşmezse ürün iyi olmaz. Numaralanmış cümlelerin hangisinde ad aktarması yoktur? A) I B) || C) III D) IV D) IV E) V

Günümüzde sanat ve edebiyat iki ayrı koldan akıyor (farklı engellemelere uğruyor). Bir yanda popüler kültürden beslenen, halk realitelerine kör (toplumsal gerçekleri 11 göremeyen), okuyucusuna da sadece kaçış fırsatı sağlayan ticari ve ucuz faaliyetler (kolaycılığa kaçan ||| çalışmalar) var. Öte yanda, geçmişi ve geleceği ile bu coğrafyanın gerçeklerinin ayrımına varmak isteyen (fark IV etmeyi arzulayan), toplumun ve bireylerin gerçek sorunlarını yansıtmak isteyen, gönlünü edebiyata kaptırmış edebiy (edebiyat sevdalısı) bir avuç yazar var. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı, ayraç içindeki sözün anlamıyla örtüşmemektedir? ésv ring A III B) I E) INV

5. Alışılmış bağdaştırma, dilde yaygın olarak kullanılan ifade- lerle oluşturulan bağdaştırmadır. Kelimeler ilk anlamıyla kullanılır. Bu açıklamaya göre aşağıdakilerden hangisi alışılmış bağdaştırma örneği değildir? A) Tahta köprü C) Renkli elbise E) Acı çığlık B) Kırmızı şeker D) Soğuk hava

4. Kısa hikâyede kelimeler çok değerlidir. Semih Gümüş, Öykünün Bahçesi adlı kitabında kısa hikâyeyle ilgili, "Kısa öyküde misafir kelime yoktur, bütün kelimeler ev sahibidir." demiştir. Bu parçada altı çizili cümle ile anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Kısa öyküde gereksiz sözcük olmamalı, yazar anlata- caklarını duru bir üslupla yansıtabilmelidir. B) Laf kalabalığı, kısa öykünün estetik değerini kaybet- mesine neden olur. C) Kelimelerin yerli yerinde kullanılması diğer türlerde ol- duğu gibi kısa öykü için de önemlidir. D) Kısa öyküde yazarın dili çok iyi bilmesi, onun az sözle çok şey anlatmasını sağlar. E) Kısa öykü şiir gibidir, sözcükler estetik değerlerine göre seçilerek kullanılır.

Her düşünce sistemi, birtakım imkânları dışlamak zorundadır ve bu yüzden ister istemez eksik ve yetersizdir. Yazar genel- likle bu boşluğa parmak basar. Belli bir dönemde egemen olan 1 dünya görüşünü kopya ederek sunmaz; onun eksik bıraktığı, 11 görmezden geldiği, inkar ettiği yönleri su yüzüne çıkarır. IV V Bu parçada numaralanmış sözlerden hangi ikisi anlamca birbirine en yakındır? A) I ve II D) III ve IV B) I ve V E) IV ve V C) II ve III

1. vakit Wakit yaklaştı ve mahmurluğumuz (vücut dinginliği) 1 kemâle ermiş güne döndü (ömrünü tamamlamaya yakın OLYSOR || zaman dilimi). Ayrılmak zorundayız, eğer belleğin alaca ||| karanlığında (zihnin derinliklerinde muhafaza edilen) bir kez daha buluşacak olursak yine birlikte konuşa- cağız ve siz bana daha derin (etkileyici, anlam yo- IV ğunluğuna sahip olan) bir şarkı söyleyeceksiniz. Eğer el- lerimiz bir başka düşte (gerçeğe uygun bir ortam) buluşa- V cak olursa gökyüzünde bir başka kule yapacağız. Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin anla- mı ayraç () içinde verilen açıklamayla örtüşmektedir? A) I B) II C) III D) IV E

B B 5. Dilimizde yürek sözcüğü, birçok deyim içerisinde kullanıl- maktadır. Örneğin çok derin acı uyandırmak anlamında yüreğe işlemek; acıyla ve özlemle içi yanmak, acıyla kıv- ranmak anlamında yüreğini dağlamak; düşmanının bir fe- || lakete uğramasına sevinmek anlamında yüreği soğumak; düşmanından öç almak anlamında yüreğini boşaltmak; IV içi sıkıntı ile dolup derin soluk alma gereğini duymak anla- mında yüreği kabarmak deyimleri kullanılır. V Bu parçada numaralanmış deyimlerden hangisi yanlış açıklanmıştır? C) III Dill Ai A) V B B) IV 6. Aşağıdaki dizelerde altı çizili sözcüklerin hangisinde farklı bir ses olayı vardır? LİSESİ 8

14. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "durmak" sözcüğü “din- mek, kesilmek" anlamıyla kullanılmıştır? A) Sabahtan beri durmadan ders çalışıyor. B) Bu sene en çok şiir konusu üzerinde durduk. Kar durdu ama yağmur başladı. D) Saatlerdir dükkânın önünde duruyor. E) Kolundaki saat nedense dün durmuş.

2299 "Yarına kalabilir miyim?" sorusunu sorma- yan yazar, kalemini nadasa bırakmalıdır. Soru 2 Bu cümlede altı çizili sözle anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Yazmaktan vazgeçmek B) Yazmaya ara vermek C) Yeni şeyler yazmak D) Geleceği görebilmek E) Üslubunu değiştirmek Şiire lis cim de yaratılm li şeyle bana b ratman felsefer Bu pa renk ya aşağıc A) Farl mal B) Gel- mel C) Ker D) Yoğ

33. TÜRKÇE TESTİ Behçet Necatigil, Cumhuriyet Dönemi Türk edebiyatında ev konusunu şiirlerinde işleyen ve evi bir yazı mekânı ola- rak ustalıkla kullanan en önemli şairdir hiç şüphesiz. Neca- tigil. "örnek bir çilekes" portresi çizen bir sanatçıdır. Öyle ki, bütün hayatını edebiyata adamış, bir bakıma edebiyat dışındaki hayatından vazgeçerek yani bedel ödeyerek, acı çekerek edebi üretimini ölünceye kadar devam ettirmiştir. Şair, örnek bir çilekeştir çünkü hem acı çekmenin en derin katmanlarına inmiş hem de acısını yüceltmede profesyonel bir yöntem keşfetmiştir. B Bu parçadaki altı çizili sözle Behçet Necatigil ile ilgili anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir? A) Duygularını kaleme dökmede çok başarılı olduğu B) Edebî yaşamında acı çeken insanlara kılavuzluk yap- maya çalıştığı C) Şiirinin, acı çeken, acısını sanata dönüştüren ve kendi hayatından çok fedakarlıkta bulunan bir şair işi olduğu D) Şiirlerinde en çok işlenen konunun çile olduğu E) Hayatın olumsuz yönlerini anlatmada daha başarılı ol- duğu 35.