Anlam Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler2.
Saygın bir yazar, genç yazar adayına öğütler verirken iyi bir
edebî metinde olması gereken temel özellikleri şu şekilde
sıralar: "Tekrarlardan kaçınmak, sağlam bir ifadenin ana
prensibidir. Halk tabirlerinden, atasözlerinden, beylik ifade
şekillerinden uzak durmalısın. Basitlikten kaçarken de yap-
macıklığa düşmemelisin.
Bu parçada altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek bir
kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Sanatsal ifade, basmakalıp bir söyleyişte bulunmaktan
kaçınır; o, muhatabında yeni duygular uyandırmak ister.
BY Şairler eşyaya, tabiata diğer insanlarla aynı açıdan bak-
mazlar; bu, onları diğer insanlardan farklı kılan yegâne
özelliktir.
C) Yaşamsal faaliyetlerimizin dış görünüşü olan hareketler,
tekrarlana tekrarlana bütün insanlar arasında ortak bir
mana kazanır.
D) Edebî dilde kelimeler, yalnız dış âlemdeki eşyayı göster-
mekle yetinmez; yazarın iç âlemini de yansıtır.
Bir edebî eseri, sanatçının eğitimi, bilgisi, kültürü yanın-
da bireysel eğilimleri ve psikolojik yapısı da etkiler.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler2.
akter mak
Romandan uyarlanan (devşirilen) sinema filmleri,
VI
genel olarak romanın estetik ve içerik yapılanmasından
uzaklaşır. Yönetmen, kendi sanat kapasitesinin filme
tesir (etki) etmesini ister ve filmi romandan
Tí
koparmaya (ayrıştırmaya) çalışır. Romanda bazı
duyguları basite indirgemek (yalınlaştırmak) zor olabilir.
VIV
Bu bakımdan okuyucunun, romanda bulduklarını
LV
(keşfettiklerini) izlediği filmde araması bazen boş bir
çabadır.
Bu parçada numaralanmış sözcüklerden hangisinin
anlamı, ayraç içinde verilenle uyuşmamaktadır?
T
C) III
D) IV
B) II
E) V
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcüklerbloda, için
ir. Oyunu
plamakt
12 UYGULAMA
I
Bu çalışma esnasında (yapıldığı zaman) falla ilgili kitapların yanında temelsiz (geçerliliği olmayan)
inançlar, halk inançları ve bunların dinî, sosyolojik ve psikolojik boyutlarını kapsayan (içine almak)
NH
11
pek çok kitap, makale ve dergiden istifade edildi (faydalanıldı). Fal ve falcılık gibi kavramların
IV
ortaya çıkış sebeplerini psikososyal yönden ele alan araştırmalar incelendi ve bu alanda yetkili
(bilgi sahibi) kişilerin görüşlerine başvuruldu.
V
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı parantez ( ) içinde verilen açıklamayla
uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler6.
----: Yazarın ilk romanıdır. Roman 1908 - 1918 yılları arasın-
daki dönemi konu alır. Bu eserde aile hayatıyla ilgili sorunlar,
insanımızdaki değişmeler ve toplumsal buhranlar işlenir.
Sosyal yaşamın geniş biçimde anlatıldığı bir romandır.
Bu romanda 1908-1911 yılları arasında meydana gelen
siyasi olaylar anlatılır. İttihat ve Terakki Partisi çevresinde
gelişen olaylarla ilgili gözlemlere yer verilir.
----
Bu parçadaki boşluklara sırasıyla aşağıdaki eserlerden
hangisi getirilmelidir?
A) Kiralık Konak - Hüküm Gecesi
B) Yaban-Nur Baba
C) Kiralık Konak - Sodom ve Gomore
D) Sodom ve Gomore - Yezidin Kızı
E) Bugünün Saraylısı - Sürgün
A
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler7. Kıyıdaki nirengi noktası Ala Köpek Dağı'ndan açık denize
doğru düz bir rota tutturmuş olan Orhan Dede, bunları dü-
şünüyordu. Ala Köpek Dağı'nın olağanüstü bir özelliği vardı.
Denize açılanların söylediğine göre açık havalarda kayalık
sahilden uzaklaştıkça yükselirdi göklere doğru. Sanki efen-
dilerinin izinden ayrılmak istemeyen ala bir köpekti. (Ufukta
görünür dururdu hep.
Bu parçadaki altı çizili sözün anlamı aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Yön tayin etmede merkez kabul edilen yer
B) Çok değer verilen, özel bir önemi bulunan nokta
C) Olağanüstü niteliklere sahip olduğu kabul edilen şey
D) Herkesin ilgi gösterip değer verdiği mekân
E) Birçok şeyle ilişkili özellikler taşıyan şey
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerAşağıdaki cümlelerin hangisinde "ağır" kelimesi
"Çantası düne göre bugün daha hafifti." cümlesindeki
"hafif" kelimesinin anlamca karşıtıdır?
A) Ağır sorumluluklardan her zaman kaçmıştı.
B) Arkadaşının ağır sözlerine çok kırıldı.
C) Eşyaların ağırlığından şikâyet ederek yolu tırmandı.
D) Ağır işlerde çalışmasını doktor yasaklamıştı.
E) Bu kadar ilginin kendisine ağır geldiğini söylüyordu.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerNasıl yazdığımı ben de açıkça (doğrusu) bilmiyorum, der-
sem şaşmayınız. Şiirde bu durum bazen belli olmayabilir.
Yemek yerken ya da yolda giderken bir misra geliverir, ga-
liba Valery'nin yukarıdan inen (tepeden gelme) dizesi gibi
||
bir şey, Bakarsınız (belli olmaz), o zamana kadar karanlık
gördüğünüz bir dünya birdenbire (aniden) aydınlanmış olur.
IX
Artık o dize kılavuzunuz (yol göstericiniz) olur; yazacağınız
şiiri, konusunu, biçimini, boyunu bosunu, hepsini o belirler.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı
parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
4.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler- Divan şiirini sökmek için ter dökenler, Cumhuriyet şiirinin
yalınlığıyla şiire ısınmışlardır.
Bu cümlede altı çizili sözün yerine aşağıdakilerden
hangisi getirilirse cümlenin anlamı değişmez?
A) Şiir yazmaya heveslenmişledir.
B) Şiiri anlayarak sevmişledir.
C) Eski şiire cephe almışlardır.
D) Gerçek şiiri tanımışlardır.
E) Şiiri daha kolay anlamışlardır.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcüklerayrılan kısmına işaretleyiniz.
ezine
birleş-
i aynı
bir es-
eder.
ğıda-
3. yan: Birlikte, beraberinde olma.
dokunmak: Değinmek.
bağ: İlişki.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "yan, dokunmak,
bağ" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak
şekilde kullanılmıştır?
A) Hemen yan tarafında duran bağı gevşemiş torba-
ya dokunmadan ilerlemeni istiyorum.
B) Yanımdaki hastanın sargısındaki bağ gevşemişti,
onu değiştirmek için hastaya hafifçe dokundum.
C) Yanımda getirdiğim kaynaklarla bağ kurarak eği-
tim konusuna dokunmak ve sığ görüşleri değiştir-
mek istiyorum.
D) Yan çizgilere dokun ve figürlerini sana gösterdiğim
çizgi bağlarını gözeterek ilerlet.
E) Bu bağı çözmek için insanların hayatlarına dokun-
man ve yan uğraş olarak ilgilendiğin psikoloji etki-
leşimlerinde daha da uzmanlaşman gerek.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerBu cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
A) süsleyen - devam ettirememiş
B) sürdüren - beslemiş
C) ön plana çıkan - sınırlandırmış
D) donatan - değiştirmiş
E) unutulan - buluşturamamış
L
G
2. Romanlarında, öykülerinde insanı ruhsal derinliğiyle iş-
leyen Tanpınar, kendisini eleştirenler karşısında havlu
atmamıştır. Sanat hayatı boyunca Türk insanını an-
latmaya, Türk insanına tarihsel boyut kazandırmaya 1
çalışmıştır. Geçmişimize yabancılaşmak sorununu B
modernlikten ödün vermeden biraz olsun aşabiliyorsak
bunda Tanpınar'ın katkısı büyüktür. Bu açıdan bakıldı- A 4.
ğında Tanpınar, yanına bir ikinci ad yazılamayan kişiler-
dendir. O, başkalarının yürüdüğü yoldan gitmediği için
kendisine ait ayak izi bırakmayı başarmıştır.
S
Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler
arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Özgün bir çizgi yakalama
B) Alanında biricik olma
C) Geleneklerden kopma
D) Mücadeleden vazgeçmeme
E) Gerçekleri yeniden biçimlendirme
M
A
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerG
S
A
R
M
3
3.
var,
Öyle sanıyorum ki yazılarınızda yol gösteren bir yanınız
bu öyle bir yol ki kişi onun üstünde mutlu yürüdüğünü
sanır, birden aklı başına gelip de yanına yöresine bakınca
anlar: İlerleyememiş hem de eskisinden daha telaşlı, daha
şaşkın. Yazar, kendi dar çemberinin içinde dönüp durmuş
ama bu yazar, her gün rastladıklarımızdan değil.
Bu parçada geçen "kendi dar çemberinin içinde dönüp
durmak" sözüyle anlatılmak istenen aşağıdakilerden
hangisidir?
A) Eserlerini oluştururken yeni konular işleyememek, ken-
dini geliştirememek
B) Edilgen bir tavır takınarak eserlerinde özgünlüğü sağla-
yamamak
C) Eserleri kısa tutarak kalıcı olmak için güncelliğini
koruyamamak
D) Eserlerini oluştururken anlamdaki derinliği yakalayama-
mak
E) İlk yazılarından itibaren eserlerinde sorumluluk alama-
mak
Diğer Sayfaya Geçiniz.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcük gerçek
anlamda kullanılmamıştır?
A) Hiçbir eğlence okumak gibi ucuz, hiçbir zevk de okumak
kadar kalıcı olamaz.
B) Okuma hevesi dünyanın hiçbir hazinesine değişilmeyecek bir
eylemdir.
Insa
insan ne kadar çok kitap okursa o kadar çok büyüyeceğini
bilmelidir.
D) İyi seçilmiş kitapları okumak, geçmiş yüzyılların seçkin
zekâlarıyla konuşmak gibidir.
E) Okuduğunuz kitap sizi fikren yüksekmeli, içinizi asil ve mert
duygularla doldurmalıdır.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerINLARI
3. Ayşe Kulin'in genel olarak yazdığı romanlardan oldukça
farklı bir tarzda (stilde) yazılmış Tutsak Güneş. Romanın
1
benzersiz (özgün) bir yapısı var. Yakın gelecekte teknolo-
jik olarak oldukça ilerlemiş fakat bir o kadar da baskıcı bir
rejimle (yönetim biçimiyle) idare edilen Ramanis Cumhu-
|||
riyeti isimli kurgu (hayali) bir ülkede geçen romanın baş-
IV
kahramanı Yuna, artık baş edemediği psikolojik sorunla-
rını aşmak üzere destek almaya başlar. Yuna sorunlarının
kökenini (doğasını) araştırırken geçmişiyle yüzleşir, daha
V
önce görmediği, görmek istemediği ya da sorgulama ge-
reği bile duymadığı baskıcı rejimi yavaş yavaş yakından ta-
nımaya başladığı yeni bir uyanış dönemine geçer.
Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisinin anlamı
parantez () içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler8. Birçok türde eser verdim bugüne kadar ama ben çiçeği
burnunda bir öykü yazarıyım. Bu serüvene de kendi rengimi
üretmek gayesiyle giriştim. Belki yazdıklarım sayesinde ben
de zamanın elini tutma payesine erişirim. Farklı alanlardaki
tüm birikimimi tıpkı bir orkestra şefi gibi senfoniye dönüştürüp
okurlarıma sunmak istiyorum. Öykülerimde hislerimi akılla
yoğurup güzel Türkçemizin incelikleriyle bezemek niyetindeyim.
Bu parçadaki altı çizili sözlerle anlatılmak istenenler
arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Her dönem okunabilecek eser ortaya koymak
B) Sanatı sanat için yapmak
C) Yeni başlamak
D) Farklılıkları belli bir düzen içinde vermek
E) Özgünlüğü yakalamaya çalışmak
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerE TESTI
7. Dergiler, sanat ve (1) edebiyatın kalbinin attığı (edebiya
tin yaşam bulduğu), dönemin sosyal, siyasi ve ekono
mik olaylarının kültür dünyasındaki (II) tesirini yansıtan
(etkisini aktaran) önemli bir mekanizmadır. Edebiyata
(III) yeni imzalar kazandıran (yeni sanatçılar edindiren).
genç şairlerin ve hikâyecilerin (IV) sesini duyurmasına
yardımcı olan (geniş kitlelere seslenmesine yardımcı
olan) dergilerde sanat ve edebiyatın güncel sorunları
tartışılır, eski eserlere yeni bakış açılarıyla yaklaşılır, ye-
ni yayınlarla ilgili tanıtımlar yapılır. Edebî cereyanlarla
(edebi hareketlerle) gelen yeni bakış açıları, dergilerle
edebiyatımıza taşınır.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin
anlamı, ayraç içindeki sözün anlamıyla örtüşmemek-
tedir?
A) I
BYT
CHIT DIV
TV
E) V
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerA
Türkçe
1.
Bu testte 30 soru vardır.
2. Cevaplanınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kısmına işaretley
A Basamak
C) Biçim
TÜRKÇE TESTI
1. Ağn eşiği, kronik veya geçici rahatsızlıktan dolayı
oluşan ağrının zaman içerisinde hasta tarafından
daha az algılanması veya ağrı hissinin geçici bir süre
algılanmamasıdır. Bir başka şekilde aynı derece
rahatsızlığı olan hastalarda ağrının farklı şiddetlerde
algılanması olarak da tanımlandırılır.
Aşağıdakilerden hangisi bu parçadaki sözcüklerden C
birini anlamca karşılamamaktadır?
E) Tarif etme
B) Duygu
D) Meydana gelmek
3. B
a
2. Bir insanın başarısını belirleyen ilk özellik tutumudur.
Kişi olumlu tutum ve düşüncelere sahipse zorluklarla
uğraşmayı seviyor ve onların üstesinden gelmekten
haz duyuyorsa başarmak istediklerinin yarısını
gerçekleştirmiş sayılır.
Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılayabilecek
bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Şiir, okuyucuya ulaşmadan tasarruf hakkı şairindir
de tümüyle saire ait değildir.