Anlam Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler5. Yazılışları ve okunuşları aynı anlamları birbirinden
farklı olan sözcüklere sesteş sözcükler denir. Ses-
teş sözcükler isim ya da fiil türünde olabilir.
Buna göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
sesteşi yine isim olan sözcük kullanılmıştır?
A) Sal nehrin üzerinde savrulurken onu seyredi-
yordum.
B) At üzerindeki binicisini yere düşürdü.
C) Kaz gelecek yerden tavuk esirgenmez, diye
bunlara göz yumuyoruz.
D) Ben de seninle birlikte gelmeye karar verdim.
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler2. Cevaplarınızı, cevap kâğıdının Türkçe Testi için ayrılan kıs
1. Polisiye, Türk edebiyatının en alanlarından biridir.
Bugüne kadar yazılmış neredeyse hiçbir edebiyat
tarihinde polisiyeden bahsedilmemektedir. Dolayısıyla
bu konu üzerinde büyük bir bulunmaktadır. Oysa
1884'te Ahmet Mithat Efendi'nin Esrâr-ı Cinayât'ı
yayımlamasından bu yana çok sayıda polisiye eser
yazılmış ve yazılmaya devam etmektedir.
1111
1111
Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden
hangisi sırasıyla getirilmelidir?
M
A) dışlanmış - heyecan
B) araştırılmış eksiklik
C) ihmal edilmiş - boşluk D) çalışılmış - kopukluk
E) unutulmuş - merak
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler"Zihinde olumsuz bir çağrışım uyandıracak olay ya da
durumların, bu olumsuzluğunu azaltacak biçimde anla-
tılmasına 'güzel adlandırma' denir."
Bu açıklamaya göre aşağıdaki cümlelerin hangisinde
güzel adlandırma vardır?
A) Öğrenciler arasında kitap okuma alışkanlığının art-
ması sevindirici bir gelişme.
B) Sokak çocuklarına sahip çıkılması gerektiğini bir kez
daha tekrarladı.
Polud on
C) Öğrencilerin barınma ve yemek ihtiyacını karşılamak
için çok çalıştı.
B) Tüm yurtta yağışlı havanın etkisi önümüzdeki günler-
de de devam edecek.
E) Görme engelliler yararına yeni bir yardım kampanya-
si düzenlenecek.
TYT TÜRKÇE YA
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler10. Kasabanın hemen arkasından göğe doğru yükselen dağ-
ların zirvesine aralık ayında düşen ilk karın beslediği nehir
hâlâ akmaya devam ediyor. Uzun çınarların kasabanın
meydanına düşen gölgesi meydandaki kahvehanenin
masalarını hiç yalnız bırakmıyor. Hasat mevsiminin bit-
mesiyle aylıkları yarıya düşen işçiler yeni işler kovalamak
için çınarların gölgesinde bekleşiyor. Bana düşen sadece
ne görüyorsam onu yazmak. Görmeden yazamam ben.
Kahvenin karşısına düşen mor renkli evde kalan Salih
Dayı'yı arıyor gözlerim.
Bu parçada "düşmek" sözcüğü aşağıdaki anlamlardan
hangisine karşılık gelecek şekilde kullanılmamıştır?
C) Yağmak
B) Eksilmek
D) Yakışık almak E) Bayağılaşmak
A) Rastlamak
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler. Aşağıdakilerin hangisinde bir deyim sifat görevinde
kullanılmıştır?
2016
A) Burada yapılacak çok işimiz var, boş işlerle oyalanama-
yız.
Stinse
B) Kısa zaman içinde ortaklarımızla büyük işler başarmış-
tık.
Evimizin alt katında oturan Ahmet Bey, kendi hâlinde bir C
adamdı.
D) Ne kadar uğraşsak da hiçbir yerde derdimize çare bula-
mamıştık.
E) Sana bu uyarıları yapa yapa artık dilimde tüy bitti, usan-
dım senden.
arved joten
UMUYO
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler5.-6.-7. soruları aşağıdaki parçaya göre cevaplayınız.
Pop müzik piyasasında esamesi okunmayan Güney Kore,
1990'li yıllardan itibaren muazzam bir atak gerçekleştiriyor.
Bugün gelinen noktada K-Pop, dünyada milyonlarca takipçisi
olan, ürettiği yıllık ekonomi 100 milyar dolar bandına yaklaşan
devasa bir sektör. Şu Gangam şarkısı sadece Youtube üzerin-
den 2,8 milyar kez izlenmiş, diyeyim de sektörün büyüklüğüne
dair bir fikrimiz olsun. Peki, nasıl olmuş bu gelişim? Anlatalım:
"Pop yıldızı" olabilmek için endüstrinin açtığı "idol" yarışmala-
ina katılıp elemeleri geçmeye çabalıyorsunuz. Bu zaten, o
yarışmalara katılmadan önce bir dünya ders almanız gerektiği
6. Bu parçanın ilk cümlesindeki altı çizili söz yerine
aşağıdakilerden hangisi getirilirse parçada anlam
değişikliği olmaz?
A) isminden söz edilmeyen
B) az çok başarılı olan
C) başarısı dikkate alınmayan
D) ciddi çalışmalar yapan
R
kendisini bir türlü kabul ettiremeyen
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler8.
Aşağıdaki beyitlerin hangisinde ayraç içinde verilen söz s
natı yoktur?
A) Aldanma cihanın sakın varına
Düşmeyegör onun ah u zarına
Bugünkü işini koyma yarına
(İrsalimesel)
B) Seferberlik yıllarını dinlerken ürpererek
Tandır başlarında uyudun mu hiç
(İstifham)
C) Emperyal Oteli'nin resmini çektim crestndrede
Akşam, saçaklarından damlıyordu
(istiare)
Her geçen yıl, o güzellikleri senden çalarak
Serpiyor yerlere bir gul gibi yaprak yaprak
(Hüsnütalil)
E) Rengin uçmuş, nen var sunam ah sunam
Söyle bana, emret sana can sunam
(Cinas)
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler2. Okur, bir romanda anlatılanların yazarın yaşadığı gerçekleri
yansıtıp yansıtmadığını merak eder. Kimi yazarlar
yaşadıklarına sıkı sıkıya bağlı kalır, onu yansıtmaya çalışır
ama ben bunlardan değilim. Romanlarımda gerçeklerden
bütünüyle kopmamakla birlikte yaşadıklarımdan
uzaklaşmaya çalışırım.
Yazar bu parçadaki altı çizili ifadeyle aşağıdakilerden
hangisini işaret etmektedir?
A) Tanık olduğu olayları anlattığını
B) Gözlemlerini değiştirip sunduğunu
C) Yazdıklarının yaşadıklarından uzak olmadığını
D) Gerçeklere bağlı kalmayı sevdiğini
E) Olayların gerçekliği vurguladığını
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcüklerk
av-
ina
de
şip
ble-
an
miş,
nin
is-
rak
dan
er,
- Haftanın soruları
final Sayısal dergisi
4. (1) Lisansüstü eğitim alan bir öğrenci bir yaz
mevsimi süresince her gün üzerine siyah
beyaz çizgili bir tişört giyerek Harvard futbol
sahasına gider. (II) On beş dakika boyunca
sahayı baştan başa yürüyerek yerlere kuş
yemi serperken cebinden çıkardığı bir hakem
düdüğünü öttürür. (III) Yağmur, çamur deme-
den her gün aynı saatte, aynı hareketleri bir
tören ciddiyetiyle yapar. (IV) Derken sonbahar
gelir, futbol mevsimi başlar ve Harvard futbol
takımının ilk maçı oynanır. (V) Siyah beyaz ti-
şörtlü hakem, başlama düdüğünü çalar çal-
maz yüzlerce kuş sahaya hücum eder; doğal
olarak karşılaşma da ertelenir.
Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle
ilgili olarak aşağıda verilenlerden hangisi
yanlıştır?
A) I. cümlede, karşıt anlamlı sözcükler bir
arada kullanılmıştır.
B) II. cümledeki "baştan başa" sözü, bir
uçtan bir uca anlamında bir ikilemedir.
C) III. cümlede, terimsel anlamlı sözcük yok-
tur.
D) IV. cümledeki "futbol", takım", "maç" söz-
cükleri, terimsel anlamda kullanılmıştır.
E) V. cümledeki "çalar çalmaz" sözü, karşıt
anlamlı sözcüklerle kurulan bir ikilemedir.
5
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerTesto
2. I. Şiddetli yağmur ve gök gürültüsü çocukları çok
korkutmuştu.
II. Yağmur durmuş ve güneş bulutların arasından
parıldamıştı.
III. Yağmurun şırıltısı durmuş, uyuyan dedemin
horultusu başlamıştı.
IV. Güneşin pencerelere vuran ışıltısı gözlerimizi
kamaştırıyordu.
Yukarıdaki numaralanmış cümlelerin hangilerinde
"yansıma" sözcük kullanılmıştır?
A) Yalnız I
D) I ve III
B) Yalnız III
E) Il ve Iv
C) I ve II
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler9. Yaratma güdünüzde bir tıkanma hissediyorsanız,
e⁹
bilgisayarın başından uzaklaşmak veya kalemi
11
elden bırakmak en iyisi; bu beyninizin daha fazla
|||
yorulmasına engel olacaktır. Bu aşamada
TV
televizyon, film izlemek ya da içeriği yoğun olma-
yan sizi yormayacak bir dergi karıştırmak faydalı
V
olabilir.
Bu parçadaki altı çizili sözcüklerden hangisi
gerçek anlamının dışında (mecaz anlamıyla)
kullanılmıştır?
A) I.
B) II
C) III.
D) IV.
E) V.
12
14
Lise Türkçe
Anlam Bakımından Sözcükler4.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde altı çizili sözcüğün
anlamı parantez () içinde verilen açıklamayla
uyuşmamaktadır?
A) Seninle artık tüm bağlarımı kopardım ve seni
hayatımdan sildim. (ilişki, dostluk) v
B) Öğretmen soruyu bu defa değişik bir yolla
çözmüştü. (tartışmış, düşünmüş)
C) Ben hayatım boyunca dostluklara önem vermiş bir
insanım. (ömrüm, yaşamım)
D) Ana dile ilişkin kimi temel bilgileri herkesin bilmesi
gerekir. (alakalı, dair)
E) En yalın anlatımla edebiyat güzel söz yazma ve
şöyleme sanatıdır. (sade, anlaşılır)
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerKONU KAVRAMA VE
7. Fuzuli'nin: "Ne yanar kimse bana âteş-i dilden özge /
Ne çalar kimse kapım bâd-ı sabâdan gayrı." dizeleri
neredeyse herkes tarafından bilinir. Onun sesi yüzyıllar
öncesinden gelen tanıdık bir sestir.
Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa-
ğıdakilerin hangisidir?
A) Çok önceden söylenmiş olmasına rağmen bilinen
duyguları anlatmak
B) Geçmişe tanıklık edecek şekilde anlatmaya çalışmak
C) Halkın duygularına tercüman olmak
D) Geçmişle bağını koparmak ama alışılmışın dışına da
çıkamamak
E) Gelecek kuşaklara uzanacak kadar uzun soluklu ol-
mak
10. As
ke
ar
ti
A
LU
B
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerYazınsal metinlerin çok boyutlu anlam katmanlarından oluş-
ması; okumayı, anlamayı ve çözümlemeyi farklı beceriler (iş
yapma yetenekleri) gerektiren bir sürece (iyi değerlendirilen
||
bir zamana) çevirir. Bu süreçte anlam ve anlamın üretimi, okur-
dan beklenen (yapılması istenen) en önemli faaliyetler ara-
|||
sında yer alır. Anlamın bu girift (birbirinin içine girip karışmış)
IV
ve çok boyutlu şifrelerini çözmek için okurların bir birikime sa-
hip olması gerekir (şarttır).
Bu parçadaki altı çizili sözlerden hangisinin anlamı parantez
içinde verilen açıklamayla uyuşmamaktadır?
A) I
B) II
C) III
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerTYT / Türkçe
26. Anlatırlar: Rilke uzun süre şiir yazamamaktan yakındığında,
yontucu Rodin, "Azizim Rilke" demiş, "Niçin gidip nesnelere
bakmıyorsunuz? Şiir de resim gibi yapılır çünkü..."
Bu parçada geçen "şiir de resim gibi yapılır" sözüyle anla-
tılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?
A) Şairin yapıcı değil yaratıcı olduğu
B) Şiirin tasarım içeren bir eylem olduğu
C) Şiirin önceden tasarlanamayacağı
D) Şiirin varlığının özünden önce geldiği
E) Şairlerin birçok alandan etkilenebileceği
Lise Türkçe
Anlam Bakımından SözcüklerSözcük
1. "Türkiye evlatlarına kendisinden başka bir şeyle meşgul ol-
mak imkânını vermiyor." cümlesini kuran, her ne kadar Ahmet
Hamdi Tanpınar olsa da belki bütün sanatında Türkiye'yi mer-
keze almış bir sanatçıdır o. Hem şiirinde hem romanlarında,
Türkiye'yi ve Türk insanını anlamaya çalışmıştır. Söz gelimi
Huzur, yalnızca bir "şairin romanı" değildir, hepimizin içine
düştüğü kuyudur. Saatleri Ayarlama Enstitüsü, beynelmilel bir
romandır. Hollanda'da, Fransa'da, Fatih'te, Üsküdar'da vb.
yüzlerce Hayri İrdal kişiliğiyle karşılabilirsiniz. Sahnenin Dışın-
dakiler ve Yaşadığım Gibi, bir şahsın zihnî haritası çerçevesin-
de, bu coğrafyanın alternatif tarihi olarak okunabilir.
Bu parçadaki altı çizili sözcüğü anlamca karşılayabilecek
bir kullanım aşağıdakilerin hangisinde vardır?
A) Onun romanları düş gücüne değil, gözlem gücüyle kaleme
alınmıştır.
B) Sadece toplumsal olmakla kalmayıp uluslararası ve
evrensel de olan çağdaş şiiri öncelemeliyiz.
C) İnsanların olduğu gibi kitapların da kendilerine özgü
kaderleri vardır.
D) Kendi evrenine dalmış olan Halim ürkerek sıçradı, kendini
bir adım geriye attı.
E) Gök bilimci gözlemle, kimya bilgini ise deneyle gerçeğe
varmaya çalışır.
3. i