Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

272. 1. Dün iki katlydi Bugün üç kath Derken Dört kath, beş kath, altı kath Yükseliyor efendim yükseliyor, Memleket yükseliyor II. Kesiyorum durduğumuz yeri ortasından Ey görünüş! Seni bir yerinden hiç anlamıyorum Dibimde değil ayaklarımın, damarlarında Derinliği orda tutan, orda harcayan Uçsuz bucaksız bir uçurum Bu dizelerin hangi şiir anlayışıyla yazıldığı sırasıyla aşağı- dakilerin hangisinde verilmiştir? A) II. Yeni - 1. Yeni B) Saf (öz) şiir - Il. Yeni C) Saf (öz) şiir - Toplumcu şiir D) 1. Yeni - II. Yeni E) I. Yeni - Toplumcu şiir

7. Aşağıdaki cümlelerde geçen altı çizili sözler- den hangisi küçültme sıfatıdır? A) Zavallı kedicik, bu soğuk havada sokakta kal- mayı hak etmiyordu. B) Geçen hafta, bizim mahalleden kiraladığı evin duvarları yeşilimsiye çalıyordu. C) İleride kendine büyükçe bir ev alacağını defa- larca bize söylemişti. D) Havalar isinmadan yediği dondurmadan ötürü bademcikleri inmiş. E) Her yazar için eseri önemlidir ama bu yazar için her romanı biricikti.

1. Bu eski arabayı tanıdık bir usta elden geçirdi. (eksiklik ve bozukluğu gidermek) Sıradan esprileriyle salondakileri biktirip işin tadı- ni kaçırmıştı. (hoşa gitmeyen bir durum oluştur- II. mak) III. Telefonla konuşan mağaza yetkilisi müşterilerin taleplerini umursamadı. (oralı olmamak) IV. Özellikle kış aylarında solunum yolu hastalıkları baş gösteriyor. (ortaya çıkmak) V. Öğretmenin anlattıklarını sıcağı sıcağına not edi- yor. (sürekli olarak) umaralanmış cümlelerin hangisinde ayraç içinde- sözün anlamını içeren bir söz yoktur? 31 Blu e) TTT D) IV Ev

ilmiştir. Dikileme belirteç görevinde kullanılmıştır. E) Bir isim hem niteleme hem belirtme sıfatı almıştır. 6 (1) Üniversitenin birinci sınıf öğrencileri, okulun ilk günü derse girerler. (II) Bir süre sonra kapı açılır ve içeri daha önce hiç görmedikleri bir kız girer. (III) Şiva adındaki bu kız Hindistan'dan gelmiştir. (IV) Onun gelişiyle birlikte si- niftaki öğrencilerin hayatları beklenmedik bir şekilde de- ğişmeye başlar. (V) Herkes mutludur ancak Şiva, yaban- cisi olduğu bu yerde oldukça mutsuzdur. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili olarak aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır? A) I. de yüklem geniş zaman kipiyle çekimlenmiş bir fiil- dir. B) II. de yer-yön belirteci kullanılmıştır. C) III. nün yüklemi birleşik zamanlı bir fiildir. D) IV. de hem yapım hem çekim eki almış sözcük vardır. E) V. de belgisiz zamir Özne görevindedir. 239

Kanimin sicak rengine boyadım kenti. Altı çizili sözdeki anlam olayının benzeri aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Yeşil ördek gibi daldım göllere B) Kar beyazdır ölüm, ellerinden gülüm C) Kara gökler kül rengi bulutlarla kapanık D) Örtün üstüme örtün serin karanlıkları E) Senin en güzel yerin kahverengi gözlerin

3. Aşağıdaki dizelerden hangisinde karşıt anlamlı söz- cükler bir arada kullanılmamıştır? A) Üstünde gök, sürekli bulutlarla yüklüdür. Altında gür deniz ki ezelden köpüklüdür. B) Önce naz, sonra söz ve sonra hile Sevilen seveni düşürür dile. 6. As so A) B) C) Bazen çöküntüler, karışıklıklardan ürkeriz Bazen de neşesizce, "Vakit geçmiyor." deriz. D) Ömrünün geçtiği sahilden uzaklaştıkça Ve hayalinde doğan âleme yaklaştık MI E) Dört asırdır inerek camiye nur üstüne nur Yerde bulmuş yaşayanlar da ölenler de huzur

ÜRKÇE TESTİ DENEME 10 in ayrılan kısmına işaretleyiniz. Eki 3. O zamanlar yani daha bu sonsuz yola baş koymadığım in sıralarda, gene onun kırık dökük, küçücük evinin alt 1 katında, daracık bir odada oturdum. Odanın darlığı II yüzünden hepsi birbirine bitişik duran bir iskemlem, bir ufak masam, bir yatağım, bir de kapağı kırılmış dolabım IV V vardı. Bu parçadaki numaralanmış sözcüklerden hangisiyle ilgili betimleme yapılmamıştır? A) 1 B) II C) III E) V DV YINLARI

19. Yansıma sözcükler (doğa taklidi sözcükler) isim köküne sahiptir. Örnek: çat, pat, küt, şırıl, fikir, fokur, hav, miyav.... , Bu yansıma sözcükler yapım eki alabilir: çatırtı / kütür- tü / şırıltı / fikirda(mak) / havla(mak) / miyavla(mak) Aşağıdakilerden hangisinin yüklemi yansıma (isim) kökten türememiştir? Dikkat: Yansıma sözcükler isim köküne sahiptir. İsim kökü yoksa yansıma sözcük de yoktur. A) Meydan gümbür gümbür gümbürlenir . B) Araba duvara tosladı! C) Horozlar erkenden ötüştü. D) Dışarıda insanlar min diyordu. E) Kuşlar civ Idiyordu.

Yuka Alv ma ile ayraç 10. Bir noktada birleşmiş vatanın dört bucağı Gurbet Çeken gönüller kuşatmıştı ocağı Bu dizelerdeki altı çizili sözcükte görülen söz sanatının açıklaması aşağıdakilerden hangisidir? A) Sözcükler hem gerçek hem de mecaz anlamı düşündo. recek şekilde kullanılmıştır. aynı konuyla Tezat) ndaki varlıklar kazandırma B) Bir söz benzetme amacı güdülmeden başka bir sözün yerine kullanılmıştır. nzetme ama- masıdır. (Isti- C) Bir olay gerçek nedeninin dışında şairanece bir nedene bağlanmıştır. D) Bir durum gerçekte olduğundan farklı ve abartılı olarak anlatılmıştır. özlerin, bel- eli olarak bir E) Bir sözcük benzetme amacıyla başka bir sözcüğün yeri ne kullanılmıştır. ni bir şahsi- atıdır. (Tel- 2. H

ük. Ol- 14. Moliere'in bu oyunu bana daha önce de düşündüğüm e. bi- bir olayın artık adamakıllı doğru olduğunu anlattı . Doğu rusu bir yazar, oyununun başarılı olmasını isterse onu son perdesinden düşünmeye yani kurmaya başlamalı- dir. Son olaydan ilerleyerek oyunun çıkış noktasına var- mak, oyunun daha hareketli olmasını sağlayabilir . Bu da oyunun tiyatro sanatına göre ayarlanması demektir. Bu parçadaki altı çizili sözcüğün cümleye kattığı an- lam aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Böyle gelişigüzel işlerde çalışmayı ne zaman bıraka- caksın? B) Derken yağmur iyice bastırmış, gök gürlemeye, şim- şekler çakmaya başlamıştı. C) Üstünkörü yapılan bu temizliğin kimseye faydası yok- tur. D) Araştırmanın başındaki bu kişinin kılı kırk yaran tavn- na hepimiz hayran olmuştuk. E) Arabayı koştururken atların boyunlarındaki ziller gü- zel Şingirdiyordu.

44 ÇEPNİ YAYI 6. (1) Edebiyatımızda neyin şiir olduğu, neyin olmadığı; tavuk mu yumurtadan, yumurta mi tavuktan misali hep tartışılagelmiş. (II) Son zamanlarda şiirin kapsamı ise dikkat çekici bir biçimde geniş- letilmiştir. (III) Bugün sadece uyaklı ve manzum söze şiir den- mediği gibi, eğer güzel değilse manzum ve uyaklı olsa bile bir söz şiir sayılmıyor. (IV) Öyle ki güzel duyguların ifade edildiği yazı türü düzyazı olsa da ona şiirsel demekte kimse tereddüt göstermiyor. (V) Gerçekten de şiir ve düzyazı insan ruhundan coşkuyla ortaya çıkan dil çiçeğinin tek başına eksik görünen iki demetidir. Bu parçada numaralanmış cümlelerin hangisinde sanatlı bir söyleyiş söz konusudur? A) I ve III B) I ve V C) II ve V D) III ve IV E) IV ve v

5. Bilinçaltı , kişinin davranışlarının temelini, alt yapısını oluş- turur. Davranışlanmizin alunda herkesten gizlediğimiz gizli yanlarımız yatar. Insan beyni ve ruhu binlerce romana dahi sığmayacak bir kör kuyudur. Palme Paymevi Aşağıdaki yazarlardan hangisi bu parçadaki anlayışın sahibi olamaz? A) Peyami Safa B) Oğuz Atay c) Ahmet Hamdi Tanpınar D) Sabahattin All E) Orhan Kemal

2. kanama yaratan beyin tümörlerinin belirtisi olan, ki- şide bilinç kaybı yaratan baş ağrısi, kişinin o güne kadar hiç yaşamadığı kadar yoğun bir ağrıya maruz kaldığı ve çok şiddetli ve ani gelişen bir baş ağrısı tü- rüdür. Bu cümlenin yükleminde aşağıdakilerden hangi- si yoktur? A) Isi fiil C) Edat B) Sifat-fiil ) D) Baglaç EV Zarf

volt B. Kör zindanda tutsağım ey bahtımın ak gülü Üzerime paslanan kapım benim dıştan sürgülü Kendi derdine deva bulamazken tabibi Küllenmeyen kor düşün ben olayım talibi Akla ziyan sihrinle yıllar öncesi gibi Beni yine benden al sabah olsun gidersin Bu dizelerle ilgili olarak, I. Tamlananı sıfatla nitelenmiş belirtili isim tam ması kullanılmıştır. II. Belirtisiz isim tamlaması kullanılmamıştır. III. Tamlayanı zamir olan bir isim tamlaması kul nılmıştır. yargılarından hangileri doğrudur? A) Yalnız ! B) Yalnız 11 Cve D) I ye III E) II ve III

analiz 1 "Gökbilim ve coğrafya ile ilgili konuların anlatımında, dünya ile öte- ki gezegen adları, güneş ve ay sözcükleri büyük harfle yazılır.” Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu kurala uyulmamıştır? n A) Ay, Dünya'nın etrafında döndükçe yer çekimi okyanuslarda gel- gitler yaratır. B) ilk çocuğumuz doğduğunda bütün dünya bizim olmuştu. C) Akşamleyin camlardan içeriye güneş giriyor. D). Her zaman dünya bir yana, çocuğum bir yana derdi. E) Bugün gerçekleşecek olan Güneş tutulması, ülkemizden de izle- nebilecek.

7. Ela gözlerine kurban olduğum Yüzüne bakmaya doyamadım ben İbret için gelmiş derler cihana Noktadır benlerin sayamadım ben Bu dörtlükte altı çizili olarak verilen sözcükler yazılış ve okunuşları aynı, anlamları farklı olduğu için sesteş sözcük- lerdir. Aşağıdakilerin hangisinde sesteş sayılabilecek bir söz- cüğe yer verilmemiştir? A) Aç ne yemez tok ne demez. B) Gezen ayağa taş değer. C) Kaz gelen yerden tavuk esirgenmez. D) Kız beşikte çeyiz sandıkta. E) Son pişmanlık fayda vermez.