Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler8. İş yürüdükçe, alışkanlıkların, beğenilerin kabuğu kırıl-
mış, sınırlar genişlemiş, yeni bir dil, bir öz uç vermeye
başlamıştır. Gerçek yaşam, değişik bir duyarlık,
düşünüş tonuyla, kanlı canlı güncel dille girmiştir
II
IV
şiirimize. Doğa, insan o güne değin sarlıp samalandığı
dumanlı, alacalı bulacalı görünümünden sıyrılıp gün
gibi çıkmıştır ortaya.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisi
üslupla ilgili değildir?
A) I
B)I|
C) II
D) IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklertiriniz. (10 puan)
İŞ FIILI
DU
Okook
OLUŞ FİİLİ
Glömet
Sacolmal
yaslanmak
emizlemek
etu
7. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde örtülü
anlam vardır? (5 puan)
A) Evleri şehir merkezindeydi.
B) Hayat sürekli akıp gidiyor.
C) Karıncalar da kış uykusuna yatar.
D) Olaylar aniden gelişiverdi.
8. Aşağıdakilerden hangisinde zaman kayması
A) Haftaya İstanbul'a gidiyorum
BDün sürekli ders çalıştım.
E Bu kitabı mutlaka bitirmelisin.-
D Her akşam yatmadan önce kitap okurum
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerDEYİMLER
Seçeneklerden hangisi yukarıda görseli verilen
deyimlerden herhangi birinin ifade ettiği anlamı
karşılamaz?
A) Istenilen bir işi yapmamak için birtakım bahane-
ler, sebepler ileri sürmek; güçlük çıkarmak, en-
geller göstermek
B) Bir işin hiç emek harcamadan, kendiliğinden ha-
zir olup ayağına gelmesini beklemek
C) Çok büyük istekle çalışıp hizmet etmek, özveri
ile birileri uğruna çalışmak
b) Herhangi bir işteki eksikliği, hileyi veya zararı or-
taya çıkarmak
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerPalme Yayınevi
mmo
DENEME 1
20. 1. Devlet tiyatrolarının yanında özel tiyatrolar ku-
DILI VE EDEBİYATI-SOSYAL BİLİMLER-1 TESTİ
AYTA
syduğu özlemle bili-
cevreden yola çıka-
e taşımıştır. Roman
ikat çatışmasının
annda Istanbul'un
i özlemle anarak
a olaki Eniştemiz
rulmuş, tiyatroda büyük gelişmeler yaşanmıştır.
II. Edebiyatımızın ilk epik tiyatrosu adı verilen Ke-
şanlı Ali Destanı Haldun Taner tarafından kale-
me alınmıştır.
III. 1914'te kurulan Darülbedayi, Şehir Tiyatrolan
adını almış ve her türde oyunların sahnelenme-
sine olanak sağlamıştır.
IV. Bu dönemde komedilerde klasisizmin, dram-
larda romantizmin etkisi olmuş, trajedide farklı
erden hangisi
örnekler verilmiştir.
V. Oyunlarda üç birlik kuralına uyma zorunluğu ol-
duğundan her oyunda tek mekân kullanılmıştır.
Numaralanmış cümlelerin hangilerinde Cumhu-
riyet Dönemi tiyatrosuyla ilgili bilgi yanlışı yapil-
mıştır?
A) I ve II
B) I ve II
C) Il ve lII
D) II ve IV
E) IV ve V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerB.
B
B
7.
A
5. Aşağıdakilerin hangisinde ötekilerden farklı bir
düşünce dile getirilmektedir?
Her şair kullanacağı kelimeleri evvela sözlüğe
bakir olarak iade eder.
B) Sözcükler şiirde özgün anlam değerleriyle yer
alır.
C) Sanatçı kullandığı kelimeye yepyeni anlam
yükler.
D) Gerçek sanatçı, dile yeni kelimeler kazandıra-
bilendir.
E) Kelimeler şairin elinde kendi kabuğundan çıkar,
yeni bir anlam dünyasına kavuşur.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAşağıdaki cümlelerin hangisindeki altı çizili söz-
cükte eylemin devam ettiği anlamı yoktur?!
A) Mehtap, gördüğü olay karşısında bakakaldı.
B) Bir pazar akşamı çıkageldi çalıştığı ülkeden.
C) Bize süregelen edebiyat akımlarını anlattı.
D) Sen gidedur ben senden hemen sonra geliyorum.
E) Ali, odada ders çalışıyor, biz artık gidelim.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler37.
22.
27.
32.
23.
TYT/TÜRKÇE
24. Orhan Veli'nin kavgasının (probleminin) yurdumuzdaki
bütün anlayışları (tarzları) irgalayan (sarsan) bir işlevi
II
oldu. O, şiirin üstündeki üniformayı çıkardı (kuralları
IV
yıktı), kasket giydirdi şiire onu sivilleştirdi. Bugünkü şiir
mahsulleri (ürünleri) onun ağacından toplanmıştır biraz da.
Bu parçada numaralanmış sözlerin hangisi, ayraç
içinde verilen açıklamayla anlamca uyuşmamakta-
dır?
A) I
B) II
C) II
IV
E) V
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAsağıdaki, cümlelerin hangisinde "gün görmek" sözü
"görmüş geçirmiş olma, deneyim sahibi olma" anlamın-
da kullanılmıştır?
A) Gün görmek, uzun yaşamakla olmaz.
B) Gün görmemiş tarhananın tadı olmaz.
C) Yeni doğan günü görmek beni mutlu etmişti.
D) Zavallı, bir gün görmeden öldü.
E) Bu günleri gördüğüme şükrediyorum.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler23 Mayıs 1919'da Sultanahmet Meydanı'nda yapılan
mitingde Halide Edip: "Müslümanlar, Türkler! Türk ve
Müslüman bugün en kara gününü yaşıyor. Gece, karanlık
bir gece. Fakat insanın hayatında sabahı olmayan gece
yoktur. Yarın bu korkunç geceyi yırtıp parıldayan bir sabah
yaratacağız. Bugün elimizde top tüfek denilen alet yok.
Fakat ondan daha büyük, ondan daha kudretli bir silah
var, hak ve Allah." demiştir.
Halide Edip'in "karanlık bir gece" benzetmesiyle
anlatmak istediği durum aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sevr Antlaşması'nın imzalanmasının gecikmesi
B) Izmir'in Yunanlılar tarafından işgal edilmesi
C) Büyük Millet Meclisi'ne yönelik isyanlar çıkarılması
D) İstanbul'un İtilaf Devletleri tarafından işgal edilmesi
E) Osmanlı Devleti'nin I.Dünya Savaşı'nı kaybetmesi
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerAşağıdaki dizelerin hangisinde "duyu aktarımı" yapılmıştır?
A) Soluk bir ay dolanıyor
Kentin üstünde her gece
B) Her gece bilge bir gezgin
Tavrıyla adımlıyor yolunu
C) Güz yanığı bir durgun
Sessizlikle örtülü her şey
D) Ve yırtılmış bir tül gibi
Savrulup duruyor zaman
E) Suların sesini dinle şimdi
Ormanın fısıldayışlarını
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklerdenub: Parlenhor olmasan (Gerceh Al
con
inda
iran
8
1 Beşiktaş sırtları piril pinil, arkadaki Boğaz
masmaviydi.
II. Ünlü müzisyen, davetlilere önce Çaykovski sonra
Mozart çaldı.
III. Resim çalışmalarında genellikle bu tuvali kullandı.
IV. Tabloda daha çok donuk renkler ön plandaydı.
V. Kütahyanın bu küçük köyünde acı tatlı bir hayat
sürmüşlerdi.
Bu cümlelerle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
A) I. cümlede somutlama söz konusudur.
B) II. cümledeki "Çaykovski" ve "Mozart" sözcükleriyle
ad aktarması yapılmıştır.
C) III. cümledeki "tuval" sözcüğü bir terimdir.
D) IV. cümledeki "donuk" sözcüğü mecaz anlamıyla
kullanılmıştır.
E) V. cümledeki "acı tatlı" sözü bir ikilemedir.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler11. Kimi zaman soyut kavramların görünür kılınması amacıyla
bunların somut sözcüklerle dile getirildiği görülür. Buna "SO-
mutlaştırma" adı verilir.
Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "somutlaştırma" yapıl-
mıştır?
A) Beni karşısında görünce ağlamaya başladı.
B) Çocukluğumda neler yaşadığımı bugün gibi hatırlıyorum.
C) Göğe yükselen uzun servilerin altında otururduk.
DJ Arkadaşın, sınavlardan yüksek not alınca bu sıralar hava-
lara uçuyor.
E) Yün çorap giymekle ayaklarımı biraz olsun sicak tutabili-
yorum.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından SözcüklerTYT / TÜRKÇE
31.
29. Günlük dil, meramını anlatmaya yarar. Ferah, özgür,
neyse ne, ne eksik ne fazla. Ne zaman ki iki satır bir şey
yazmak için kalemi elime alıyorum o zaman bile amacımı
en kolay biçimde anlatabilmek için uygun, yeterli sözcük-
ler aramaya koyuluyorum. Çünkü yazar olarak uğraşım,
sevip önemsediğim dili günlük dilin dışına taşımak, duygu
yoğunluğu taşıyan başka yerlere götürmek.
Bu parçada yazarın asıl anlatmak istediği aşağıdaki-
lerden hangisidir?
A) Yazı dilinin günlük dile yaklaştırılması gerektiği
B) Yazı dilinin günlük dilden çok farklı olduğu
Si Yazar olmak için dil üzerine çalışmak gerektiği
D) Günlük dili yapıtlara taşımak istediği
EL Türkçenin yazı dili olarak yeterli olduğu
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler10. Aşağıdaki atasözlerinin hangisinde, gerektiğinde hem
12.
sıfat hem de eylem olarak kullanılabilecek bir ada yer
verilmiştir?
A) Acı patlıcanı kırağı çalmaz.
B) Tek çiçekle yaz gelmez.
C) Aç kurt, aslana saldırır.
D) Mal bulunur, can bulunmaz.
E) Baba ekşi yer, oğulun dişi kamaşır.
31
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklervam edecektir Türk edebiyatı üzerindeki sıtma du.
Bütün şartlar normalleşse bile daha uzun yıllar de
emrine girecek ki yeni duyuşlar ve yeni üsluplar ge-
rumu çünkü gönüller değişecek ve duygular iranin
lişsin. Doğu'nun sezgisi yıkıldığı yerden kalkacak ki
kendi rengini bulabilsin ve kendi iç mimarisini kura-
Bu parçadaki altı çizili sözü anlamca karşılaya.
bilecek bir kullanım aşağıdakilerden hangisin.
E) Kendini günün koşullarına uydururken, özünde
bilsin.
de vardır?
A) Ayaklan yere basan bir düşünce evreni ve sağlam
bir kültürel birikim hemen sezilirdi onun eserlerin
de.
B) Yazar, gerçeğe ulaştıran güçlü sezgisiyle duygu
dünyasını kontrol altına almakta hiç zorlanmiyor,
eserlerinde sağlam bir yapı kuruyor.
C) Yazarken gösterdiği büyük özen ve çabayı ese-
rin satırlar arasında gezerken rahatlikla hissede
biliyorsunuz.
D) Koşullar ne denli güç olursa olsun, onda taviz ver-
meyen bir kalite anlayışı hâkimdi.
var olan değerleri ortaya koymakta da başarılyd.
Lise Türkçe
Anlam İlişkisi Bakımından Sözcüklernleye
11
Aşağıda dil ve anlatım dersi 9.sınıf sözcük bilgisi ko-
nusu kapsamında ele alınan kazanımlar verilmiştir.
1. Sözcüğün terim anlamını örneklerle açıklar.
II. Tüm sözcüklerin gerçek anlamda kullanıldığı bir
cümle oluşturur.
III. Karşıt anlamlı sözcüklerin olduğu bir cümle oluşturur.
Aşağıdaki cümlelerden hangisi bu açıklamada veri-
len II. kazanımı örneklemektedir?
A) Bir saruyu çözmenin birinci yolu soruyu dikkatli
okumaktır.
B) Keskir bakışlarıyla etrafında olup bitenleri izliyor
du.
C) Onlar aynı dilin toprağında yetişmiş usta sanat-
çılardır.
D) Havalimanında bindiğim taksi beni yanlış adrese
bırakmıştı.
E) Ne yazık ki gazetelerde her gün yüzlerce kaza ha-
beri okuyoruz.
Ben D secenegini anlamadım!