Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

çağ: Kendine özgü bir özellik taşıyan zaman parçası, dö- nem. Çizgi: Durum, vaziyet. Oynamak: Etki oluşturmak. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “çağ, çizgi, oynamak” sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak biçimde kullanılmıştır? A) Yazık ki delikanlılık çağını çoktan aşmış, yüzünün çiz- gileri belirmiş, aklının oynamasından korkan duruma gelmiştir. B) Dünya atom çağındayken çizgimizi artık değiştirmek ve teknolojiyle oynamak mecburiyetindeyiz. C) Artik Orta Çağ'da değiliz ne eskiden ne de günümüzde amatör ve profesyonel çizgiyi tam olarak çizebilmek, Oxunu icra etmek hatta tek başına oynamak hâlâ zor. DI Bu kitaplar; vurdumduymazlığa, bağnaz düşüncelere, haksızlıklara, yanlışa bu çağa yöneltilmiş en ince eleş- tiplerdir ve eleştirmen öyle bir söyler ki sözünü, yeri ye- rinden oynatır. E) Çağımız Uzay. Çağı, bu çağda çizginin yalnız uzunluk boyutu olmaz; çok düşünceli ve çok boyutlu bu zaman- da talih, bizimle asla oynayamaz.

20. Gün kaçtı, ağaçta neşe söndü Yaprak ateş oldu, kuş da yakut Bu şiirin ilk dizesinde görülen anlam aktarmasının özdeşi, aşağıdakilerin hangisinde vardır? A) Bir Acem bahçesi, bir seccade Dolduran havuzu ateşten bade B) Altın kulelerden yine kuşlar Tekrarını ömrün eder ilân c) Yaprakla kuşun parıltısından Havuzun suyu erguvåna döndü D) Dünyada sevilmiş ve sevilen nafile bekler Bilmez ki giden sevgililer dönmeyecekler E) Balkan şehirlerinde geçerken çocukluğum Her lahza bir alev gibi hasretti duyduğum

TYT | TÜRKÇE TESTİ 5. Aşağıdaki atasözlerinden hangisi mecaz anlamlıdır? A) Adamin iyisi iş başında belli olur. B) Bugünün işini yarına bırakma. C) İyilik eden iyilik bulur. D)) Dikensiz gül olmaz. E) Emanete hıyanet edilmez. 1 1

1. TEST <TE ANLAM KAZANIM ODAKLI SORULA 8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde (somutlamaya başvurulmamıştır? A) Zekâ, kişiye zor anlarında destek olur. B) Zekâ, ekilmeye ve bakılmaya muhtaç bir fidandır. C) Bir gram zekâ, bir kilo kültüre bedeldir. D) Zekâ sayesinde insanlık atılım yapmıştır. Ezekâ, aklın ilkeleriyle konuşmayı tercih eder. One

2. Kaynak dergisinde çıkan bir yazıda şair için şöyle deniyor. Ömründe bir kere uzun şiir denemiş ve yürekler acısı bir şekilde tuşa gelmiş şairin biridir. 2 Bu cümledeki altı çizili sözle anlatılmak istenen aşa- ğıdakilerden hangisidir? YAYINLARI LİMİT A) Hedeflerine kısa sürede ulaştığı B) Yaşamının inişli çıkışlı bir seyir izlediği C) Uzun şiirde daha başarılı olduğu D) Şiir alanında kendini ispatladığı E) Uzun şiirde yeteneksiz olduğu

Teknoloji kullanımı hayatımızı büyük ölçüde kolaylaştır- maktadır. Ancak ---- teknoloji kullanımı bağımlılık olarak kabul edilmektedir. Bu parçada boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağıdakilerden hangisi getirilemez? A) bilinçsiz C) ölçüsüz B) aralıksız D) kontrolsüz E) yerli yersiz

2 1. . Yazdıklarını okurken zihnimdeki karanlıkların yavaş yavaş ağardığını hissederdim. (Soyut bir durumu somut bir kavramla anlatma) II. Osmanlı Türkçesini iyi bilir ve eski kelimeleri yerli yerinde kullanmakta mahirdir. (Nitel anlamlı bir sözcüğe nicel anlam yükleme) III. Rusya'nın Kaliningrad kenti, C grubu müsabakalarına büyük ilgi gösterdi. (Aralarında ilişki bulunan iki sözcükten birini diğerinin yerine kullanma) WW.Çağıl çağıl parlayan bir çift göz karşısında ne yapacağını bilememişti. (İşitme duyusuyla algilanan bir özelliği görme duyusuna aktarma) W. O gün gözüne kestirdiği Mustafa Kutlu'dan derginin kapağı için desen istemiştir. (Bir durumu anlatmak için halk arasında kullanılan, kalıplaşmış bir söyleyişten yararlanma) Yukarıdaki numaralanmış cümlelerden hangisindeki altı çizili sözcük, ayraç ( ) içindeki anlam olayına örnek olamaz? A) I ( BII C) 10 D) IV E) V

GELİŞİM TESTİ ar ANLATIM TENTU 1. otları, vefagülleri, henge bakmak, hapahap karşılaşmak ya da hembembe sekmek... Bunlar, benim doğup büyüdüğüm toprak- Bu romanda daha önce kullanmadığım farklı kelimeler de var; hiyallamak, deşdivan, piynar, tavşanak, kebe, dastar, kadirşinas bir ihtimalle sözlüğe bakma ihtiyacı duymadan anlayacak olanlar vardır bu kelimeleri. Hapahap kelimesi çok hoşuma gider larda hâlâ kullanılan kelimeler. Mesela, hiyallamak fiilini tahminimce 200 bin kişi kullanıyor. Belki daha da fazla. Aranızda büyük biliyor musun?” diye sormuştum bir ara; o da, "Boş boş gezmek” cevabını vermişti. Doğruydu elbette, 'hembembe sekmek' mesela, Hüseyin Rahmi'nin metinlerinde de vardır. Romanı yazarken Mardin'deki bir arkadaşıma, "Hembembe sekmek nedir, güzel fiili kullanmayıp da ne yapayım ben şimdi, çat diye çatlayayım mı? Sözünü ettiğim kelimelerden sadece ikisi yahut üçü da m harfi, b harfinin omuzlarında yükselip yükselip e harfinin yumuşak dizlerine düşüyor. Çocukluğumdan beri bildiğim bu bir tür gönüllü avareliktir. Ayrıca, şu 'hembembe' kelimesindeki ritme bakar misiniz, inişli çıkışlı, âdeta keklik sekişi gibi; nasıl uydurma, ben uydurdum; ötekiler hâlâ kullanılan kelimeler. Türkçenin kayıp incileri... Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? 2 A Ele atirran konuyla ilgili örnekler verilerek düşünce geliştirilmiştir. B) Olayın anlatımında diyaloglara ağırlık verilerek dil zenginleştirilmiştir. C Samimi, doğal birüstup kullanılarak okurla konuşma havası yaratılmistir. D) Anlatılan durumla ilgili bilgi verilirken tahmin anlamı taşıyan cümleler kullanılmıştır. €) Porzetme ve mecazlı söyleyişlerden yararlanılarak anlatım tekdüzelikten uzaklaştırılmıştır.

BİÇİMİ-DÜŞÜNCEYİ GELİŞTİRME METODU Heyecan, endişe sali akşamından başlardı. Meryem doğru dürüst uyuyamaz, bir iş meselesinin Celil'i alıkoymasından korkar, onu görmek için ya bir hafta daha beklemek zorunda kalırsam diye ödü kopardı. Çarşambaları dışarıda, kulübenin etrafında volta atar, kümese dalgin dalgin tavuk yemi serperdi. Amaçsız yürüyüşlere çıkar çiçeklerin taç yapraklarını koparıp koluna konan sivrisineklere vururdu. Sonunda perşembe gelip çattığında, sırtını duvara verip oturmaktan, gözleri irmağa mıhlanmış öylece beklemekten başka hiçbir şey yapamazdı. Celil geç kalmışsa içine giderek büyüyen, korkunç bir dehşet yayılırdı. Dizlerinin bağı çözülür, bir yere kıvrılıp yatması gerekirdi. Sonra Nana seslenirdi, "işte geliyor, baban! Olanca haşmetiyle!" Bu parçanın anlatımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Varlıklar ayırt edici özellikleri ile verilmiştir. B) İsitme, dokunma ve görme duyularından yararlanılmıştır. C) Öyküleme tekniğinin dört unsuruna da yer verilmiştir. D) Birden fazla sözcük benzetme amacıyla başka bir sözcüğün yerine kullanılmıştır. E) Fiil cümleleri ile devinimsel bir anlatım sağlanmıştır.

8. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “toplum" sözcüğü diğerlerine göre daha genel anlamdadır? A) Batı toplumlarında sıklıkla görülen protestolardan biri bu. B) Toplumumuzda medyanın özellikle görsel medyanın rolü büyüktür. C) Toplum birtakım bileşenlerden oluşur ki bunun başında kültür gelir. D) 19. yüzyıl Türk toplumunda gelenekselin yanında modernite pay sahibidir. E) Antik Yunan toplumunda tiyatronun önemli bir yeri vardı.

5. Benim için yağdırıldı o rahmet Evliyanın sözündeki muhabbet Yukarıdaki dizelerdeki altı çizili sözcükte aşağıdaki an- lam olaylarından hangisi vardır? ♡ A) Ad aktarmasi B) Duyu-aktarması C) İnsandan doğaya aktarma D Dolaylama E) Doğadan doğaya aktarma

11. Yola döşenen bazı taşlar çok gevrek, kolayca kinlip ufalanıyor. 1 Fırından yeni çıkmış gevreklerden koparıp kopanıp ağzına atıyor. II Yan masada oturan gençlerden biri gevrek bir kahkaha attı. Bu cümlelerde geçen "gevrek” sözcüğünün anlamsal özellikleri aşağıdakilerin hangisinde sırasıyla verilmiştir? 1 II A) temel anlam mecaz anlam B) yan anlam C) yan anlam yan anlam mecaz anlam temel anlam temel anlam mecaz anlam temel anlam mecaz anlam yan anlam yan anlam mecaz anlam E) temel anlam

4. M it Amerikalı siyahi yazar Lorraine Hansberry'in oyunundan uyarlanan Güneşte Bir Leke, yazarın ailesinin Şikago'da iskan yasalarına karşı verdiği yasal mücadeleyi anlattığı biyografik (kendi hayatını yansıtan) bir filmdir. Amerikan 11 sinemasının en iyileri arasında gösterilen, vizyona girdiği (ilk kez gösterildiği) 1961 yılında rahatsız edici konusuyla çığır açar (yeni bir tarz oluşturur) ve ileride benzer birçok filme ve TV dizilerine de ilham kaynağı olur (yeni olanak- IV lar sunar). Film, aynı zamanda Oscar ödüllü aktör Lou Gossett Jr'ın da beyazperdeye merhaba dediği (ilk kez V sinemada göründüğü) filmdir. Bu parçada numaralanmış sözlerden hangisi, paran- tez içinde verilen anlamıyla uyuşmamaktadır? EV C) III B) II ON

E) Gerçekte yaşanabilecek bir olay anlatılmıştır. 5. Dövüşüyorduk Üç Şehitlerimiz'de Zorluyordu derya gibi düşman Attığım boşa gitmiyordu Lüzumsuzdu nişan Bu dizelerde şair, düşmanın deniz kadar, nişan almadan ateş edildiğinde bile isabet edilecek kadar çok olduğunu söylüyor. Buna göre, bu dizelerde aşağıdaki sanatlardan hangisi kullanılmıştır? A) Kişileştirme By Tekrarlama C) Abartma DY Seslenme Ey iğneleme Diger sayfaya geçiniz.

4. büyük: Nitelik ve nicelik bakımından üstün.. girmek: Katılmak erken: Alşılan zamandan Önce Aşağıdaki cümlelerin hangisinde "büyük girmek, erken" sözcükleri belirtilen anlamlarını karşılayacak şekilde kullanılmıştır? A) O gan, erkenden uyanmış; babamin, çocuklara yasak olan, büyük salonun yanındaki çalışma odasına girme- yi başarmıştım. B) Dedemin büyük adam olmak istiyorsun ama erken kalkmaktan bile acizsin sözleri karşısında ürpermiş ve bir kaygı sarmalina girmiştim. er Kitap okumaktan büyük zevk alıyordum ama babamın kemanı ile oynamaya başlayınca erkenden müzikle ta- nışmış oldum ve yeni bir yola girmem gerektiğini anla- dim. O Ailem büyük maddi olanaklara sahip değildi, ben de okulu bırakıp kitapçılık işine girdim ama her gün erken kalkmam gerektiğinden bu işi sürdüremedim. Evimizdeki kütüphanenin büyüklüğü ve aydın bir an- ne-babanın arkadaş toplantıları sayesinde edebiyat da- iresine erken yaşlarda girmiştim. KA+yon

9. Somut anlamlı bir sözcük, anlam genişlemesi yoluyla soyut- laştırılabilir. Aşağıdakilerden hangisinde böyle bir anlam olayı ger- çekleşmemiştir? A) Bu sözlerinizle dostlarınızı kırıyorsunuz. B) Kafamda bir şimşek çaktı; nedenleri, nasılları çözdüm? C) Ölüm iniyordu gökyüzünden cephelere, tabyalara. D) Artık hiçbir karanlık bölgesi kalmadı beynimin. E) Onun fikirlerinin verdiği güçle nice tezleri çürüttük.