Anlam İlişkisi Bakımından Sözcükler Soruları

16. I. Balıkçı teknelerini kovalayan martılar, sahilde yürüyüş yapan çiftler, bisiklet süren gençler... Kamyonetlerin- de taze bahçe ürünleri satan zerzevatçılar kovasını doldurmaya çalışan olta balıkçıları... Çiçekçi tezgâh- larında göz alıcı renkleriyle alıcılarını bekleyen kırmi- zi güller, papatyalar, karanfiller, nergisler... Eski Türk filmlerinin unutulmaz sesleri... İşte onlardan biri! Bel- kis Özener söylüyor: "Geçse de gençlik çağım..." Bu- rası İstanbul'un Karadeniz kadar yeşil, Akdeniz kadar mavi semti Sariyer. II. İri buz kütleleri ahşap köprüden aşağı sarkmış. Eksi 20 dereceyi bulan soğuk, bir zamanlar dünyanın en sıcak yerlerinden biri Tendürek Yanardağı'na yaklaştığımızı fısıldıyor. Volkanik kayaçlar, karın altında yer yer kara lekeler olarak başını kaldırmaya başladı nihayet. Dere yatağından yükselen buhar, sisten bir yılan gibi sula- ri takip ediyor vadide. Tek katlı evlerden oluşan köyde sessizliği bozan tek şey, pembe renkli ilkokulda çalan zille dışarı fırlayan çocukların bağrışları. Bu metinler dil ve anlatım yönünden incelendiğinde, I. Karşılaştırma yapılmıştır. II. İkilemelere yer verilmiştir. III. Kişileştirmeye başvurulmuştur. IV. Sayıp dökmelere yer verilmiştir. V. Görme ve işitme duyusuyla algılanan ayrıntılara yer ve- rilmiştir. yargılarından hangilerinin her iki metin için de geçerli olduğu söylenemez? A) I ve II B) I ve III C) II ve IV D) III ve v E) IV ve V

GSÖ TYT Vücutta ortaya çıkan değişikliklerin işaret edebileceği hastalıklar hakkında bilgi veren uzmanlar, önemsenmeyen bu değişikliklerin aslında vücudun ciddi hastalıklarla ilgili erken uyarı sistemi olabileceğini belirtti. Altı çizili sözün bu cümleye kattığı anlam aşağıda- kilerin hangisinde vardır? Al inatçı olmanın faydasını gördüğüm sınırlı sayıdaki anlardan biriydi bu. Böylesine ciddi bir işi bile oldu bittiye getirmesi he- pimizi şaşırttı. C) Öğretmenler bilgi aktaran konumdan çıkıp yol gös: teren, rehberlik eden ve birlikte yapan bir konuma gelmiştir Sca Aklımdan geçenleri anlamıştı ve başıyla beni onay- dadi. E) Toplantının sonunda bazı önemli konulara dikkat çe- keceğini belirtti. TYT / ÖZEL-1 (A SERİSİ) (

Bue Eorosindoro fork? ? Aşağıdakilerden hangisinde "yemek” sözcüğü, akla ge- len ilk anlamıyla (temel anlam) kullanılmıştır? ASivrisinekter, vücudumun her yanını yemişti. B) Soğanı ekmeğe katık edip yemek, sonra da şükretmek, işte sana mutluluk. C) Koca bir ömrü yemişsin bir imkânsız sevda uğruna. D) Baskasinin hakkını yemek, elbette karın da ağrıtır baş da. E))Kurtlar, koca ağacı yemiş, devirmiş. (

SÖZCÜKTE ANLAM OLAYLARI 1. Bir kazan var kaynar durur ocakta Et mi kaynar, dert mi kaynar bilinmez Bu dizelerdeki “kazan” sözcüğü benzetme ilgisi olmaksızın başka bir sözcüğün yerine kullanılmıştır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde buna benzer bir kulla- nim yoktur? A) Böyle günlerde siyah giymeyi severim. B) İki bardak daha iç, susuzluğun dinsin! C) Yarınki toplantıyı tüm binaya duyurdum. Sabah yapılan sınava gözetmen gelmedi. E) Evrakı yandaki odanın imzalaması gerekiyordu. Bugün telaşlı bir yağmur uyandırdı bu kentin insanların

16. Duvarları ve tavanı uzun bir kışın isleriyle kararmış bir yer odasında mahpus gibi duran bodur ve çirkin ocak, içindeki odunları sanki hiddetle yakıyor, bir an evvel yutmaya çalışı- yordu. Hızla tutuşarak uzayan ve sönen alevler, mandolinle heyecanlı sosyalist marşını çalan genç Boris'i, karşısın- da ezeli ve nihayet bulmaz millî çorabını ören güzel karısı Magda'yı hafif ve akıcı bir kırmızıya boyuyor, bütün odayı kaplayan büyük ve kötürüm gölgelerini titretiyordu. Dışarıda vahşi ve soğuk bir şubat gecesi vardı. Kudurmuş bir rüzgâr küçük pencerenin örtülmüş kapaklarını çarpıyordu. Ortadaki kalın ayaklı kaba ve iri masanın etrafında yine kaba ve bi- çimsiz sandalyeler duruyor, mandolinin keskin sesini dinler gibi uyukluyorlardı. Ocağın üstündeki harap ve ihtiyar saat gece yarısının geçmiş olduğunu gösteriyordu. Bu parçanın anlatımıyla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez? A) Nesneler bütün ayrıntılarıyla betimlenmiştir. B) Kişileştirmeye başvurulmuştur. V V C) Doğadan doğaya aktarım söz konusudur. D) Birden fazla duyuya hitap etmektedir. E Karşılaştırmadan faydalanılmıştır.

"Hani" sözcüğü aşağıdaki cümlelerin hangisine "daha önceden bilinen bir şeyin hatırlatılması" anlamı katmış- tir? A) Nevin geçen sene kolunda bir ağrı duymuştu hani. B) Benim sormam hani yarenlik olsun diyeydi. Hani, dürüstlüğü de kimseye bırakmazlar! Hani benim kim olduğumu bilmese fazla üzülmeye- ceğim EV Hani bu elbise pek de pahalı sayılmaz.

ağı- kişi, 4. Aşağıdaki dizelerin hangisinde herhangi bir ad aktarması yoktur? re- lik- ni en Di- A) Bizden evvel buraya inen üç dört arkadaş Kurmuştular tutuşan ocağa karşı bağdaş B) Kan tükürsün adını candan anan dudaklar, Sana benim gözümle bakan gözler kör olsun! C) Ben garip çizgilerle uğraşırken baş başa Rastlamıştım duvarda bir şair arkadaşa; D) Karlı dağlar gibi dik durur başı Bahar bulutuna benzer saçları E) Gurbet çeken gönüller kuşatmıştı ocağı, Bir pırıltı gördü mü gözler hemen dalıyor. -? v

somat 6. Zifir saçlarını savur içimde | Küller havalansın yürek tutuşsun 11 Bölsün yüreğimi paslı bir bıçakomut III IV Hayalin içinde düşün yorulsun Yukarıdaki dizelerde altı çizili olarak verilen söz- cüklerden hangisi somut ya da soyut bir ad değil- dir? A) B) II C) I D) IV E) V

BD Havalar günden güne C) Bu halının desenleri gerçekten çok güzeldi. D) Düşüncelerini her yerde hiç çekinmeden söylerdi. Kullandığı parfümün çok keskin bir kokusu vardı. 11. "Beni sevmek yürek ister." dizesinde somut anlamlı yürek sözcüğü cesaret anlamında kullanılarak soyut anlam ka- zanmıştır. LIVILI YAYINLARI Aşağıdakilerin hangisinde buna benzer bir kullanım vardır? A) Mutluluk, cesaretin olduğu her yerde bulunur. B) İnsan bu dünyada hayal ettiği müddetçe yaşar. C) Sinavı kaybetme korkusu her öğrencide vardır. D) Gökyüzünü bu akşam kapkara bulutlar sarmıştı. E) Öğretmenimiz sorduğum soruları farklı yollardan çöz- müştü.

man kishina işa 4. Ece Ayhan, değer verdiği kişileri marjinal olarak kabul ederdi. Marjinal kişiliklerden ve unsurlardan oluşan bir iç dünya yarat- mıştı kendine ve şiirlerinde bu unsurlara yer veriyordu. Şimdi artık yaşamayan yazar bir arkadaşım, onun çok ilginç olan şey- leri birleştirme kolaycılığına kaçtığını söylemişti. Bunun, şiire aşırı şeker koymak gibi bir şey olduğunu da eklemişti. Bu parçadaki altı çizili sözle anlatılmak istenen asağıdaki- lerden hangisidir? Al Okurda güvensizlik duygusu oluşturmak B) Siirde konuy belirlerken ölçüyü kaçırmak c) Okuyucuların düşüncelerine yön vermek D) Şiir işini oldubittiye getirmeye çalışmak E) Yeterince bilgi sahibi olmadan yazmak

Anlam Genişlemesi Anlam Daralması Anlam İyileşmesi Anlam Kötüleşmesi Örnek: 1 Marmara'da her yelken Uçar gibi neşeli Yukarıdaki dizelerde olduğu gibi, kimi sözler benzetme amacı gütmeden kendi anlamları di- şında kullanılır. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde bu örnekte- kine benzer bir kullanım vardır? A) Dalgalan sen de şafaklar gibi ey nazlı hilâl B) Ben ezelden beridir hür yaşadım hür yaşarım C) Etmesin tek beni vatanımdan dünyada cüda D) Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tani E) Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki feda (1995-ÖSYM) ç özüm ) aylaşım Yayınları :)

5. 2. (1) Bir filmi (II) yalnızca gözlerimizle değil; (III) bildiklerimizle, öğrendiklerimizle, yani (IV) hayatımızla da seyrederiz (V). Bu cümledeki numaralandırılmış yerlerden hangisine "aynı zamanda" sözü getirilemez? A B) II. C)III. DIV. E)V. (2015-KPSS) Ana INFORMAL YAYINLARI en u

e be- 4 DOĞRU YANLIŞ Aşağıda verilen cümlelerdeki altı çizili sözcükler terimse boş kutucuğa "D", terim değilse "Y" yazınız. 1. Anlatılan fikraya bütün sinif kahkahalarla gülmüştü. 4 2. Toplumsal sınıflar arasında önemli farklar var. 3. Yaptığı hatalarla boyunun ölçüsünü aldı. 17 D 4. Türk halk şiirinde esas ölçü hece ölçüsüdür. 5. Oyun, beş perdeden oluşan bir trajediydi. D 6. Karanlığı görmemem için beyaz perdeleri ger. 7. Öğretmenimiz, bugünkü derste açıları anlattı. D 8. Kardeşimin olaylara bakış açısı benden farklıdır. 9. İstanbul'a yapılan üçüncü köprü hizmete açıldı. D 10. Onun da babası, iki dişine köprü yaptırmıştı.

3. (Oltaya tutuldu muydu, dünyasına, derin sulara kü- Súverir.(UY Ince zardan ağzını bir kere ağlara vurma- sin, küstüğünün resmidir dülger balığının hâli. (IU) Ne- leri düşünür, nelere hüzünlenir, kim bilir? (IV) Kocaman gözleriyle insana mahzun mahzun bakar. V Sandala aldığınız zaman onun sesini dakikalarca işitirsiniz. Bu parçadaki numaralanmış cümlelerin hangisin- de, dülger balığı kişileştirilerek anlatılmamıştır? A) I. B) II. C) III. D) TV EV.

DENEME - 3 AYT/ 13. Ser Bu 11. Söğüdün yaprağı narindir narin Içerim yanıyor dışarım serin Zeynep' bu hafta ettiler gelin Zeynep'im Zeynep'im alli Zeynep'im Üç köyün içinde şanlı Zeynep'im Ve Fa BI B Zeynep bu güzellik var mi soyunda Elvan güller kokar koynunda Arife gününde bayram ayında E 9 Zeynep'im Zeynep'im alli Zeynep'im Üç köyün içinde şanlı Zeynep'im Bu dizelerle ilgili aşağıdakilerden hangis söylenemez? A) Halk edebiyatı geleneğiyle oluşturulmuştur. B) Destanlardaki nazım kısımlar çoğunlukla bu türde oluş- turulur. c) Her bendin sonunda aynen tekrarlanan bölüme “kavuş- tak" adı verilir. DT Söyleyeni belli olanlar olmasına rağmen daha çok ano- nim olan türkü nazım şekline örnektir. E) Ana bölümü oluşturan bendler kendi arasında kafiyeli- dir.

(1) Eyüp büyük şehrin gürültü ve telaşından bunalanların sığındığı mütevazı, susmuş İstanbul'dur. (II) Bu bölgeyi gezmeyi alışkanlık haline getiren İstanbullular vardır. (H) Adeta Bursa'daki tarihsel mimari burada da yeni ortaya çıkmış, büyümüş ve yayılmıştır. (IV) Eyüp Sultanda Os- manlı padişahları kılıç kuşanırlardı bu törenle de tahta çık- maları kutsanmış olurdu. (V) II. Selim'in kız kardeşi Şah Sultan ve kocası Mahmut Paşa, Mimar Sinan'a Eyüp'te- ki Cami'yi yaptırmıştır. (VI) Bir sandık şeklinde kubbesiy- le, örülmüş gibi duran cami, etraftaki tepelerden bakıldı- ğında mimarının dahi şehirci olduğunu gösterir. Bu parçada numaralanmış cümlelerden hangisi dü- şüncenin akışını bozmuştur? A) II B) IN C) IV D) V E) VI